Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Chú âm phù hiệu”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n Đã lùi lại sửa đổi của 45.56.153.232 (Thảo luận) quay về phiên bản cuối của 2001:EE0:40E1:57F5:5C36:C71D:65BD:56A4
Thẻ: Lùi tất cả
Dòng 21:
[[Tập tin:Bopomofo first 4 letters.png|thumb|left|108px|4 chữ cái đầu của chú âm {{lang|zh-TW|ㄅㄆㄇㄈ}} (Bopomofo)]]
{{Alphabet}}
[[Tập tin:Bopomofo.png|thumbnail|right|250px|Bút thuận của chú âm (đỏ→lục→lam) và [[bính âm|Thưng]] VIỆTtương NAM Bính âm]]ứng]]
 
'''Chú âm phù hiệu''' ({{zh|t=注音符號|p=zhùyīn fúhào|j=zyu³ jam¹ fu⁴ hou²}}; Chú âm phù hiệu: {{lang|zh-TW|ㄓㄨˋ ㄧㄣ ㄈㄨˊ ㄏㄠˋ}}) hay '''chú âm''' là một loại chữ viết dùng để ký hiệu cách phát âm các [[chữ Hán]] trong [[tiếng Quan Thoại]] [[Trung Quốc]]. Bảng chữ cái chú âm gồm có 37 ký tự và 4 dấu thanh và có thể ký hiệu được toàn bộ các âm Quan Thoại của chữ Hán. Chú âm phù hiệu được phổ biến rộng rãi ở Trung Quốc bởi [[Chính phủ Bắc Dương]] vào những năm 1910 và được dùng song song với hệ thống phiên âm chữ Hán [[Wade-Giles]]. Rồi hệ thống Wade-Giles được thay thế vào năm 1958 bằng hệ thống [[Bính âm Hán ngữ]] bởi [[Trung Quốc|Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa]]<ref>{{chú thích web |publisher=Xinhua News Agency |date=11 tháng 2 năm 2008 |title = Pinyin celebrates 50th birthday |url=http://www.china.org.cn/english/news/242463.htm |accessdate = 20 tháng 9 năm 2008}}</ref> và tại [[Tổ chức tiêu chuẩn hóa quốc tế]] vào năm 1982<ref name="ISO1982">{{chú thích web|url=http://www.iso.org/iso/iso_catalogue/catalogue_ics/catalogue_detail_ics.htm?csnumber=13682|title=ISO 7098:1982 – Documentation – Romanization of Chinese |accessdate=1 tháng 3 năm 2009}}</ref>. Mặc dù [[Đài Loan]] đã chính thức không sử dụng hệ thống Wade-Giles từ năm 2009, chú âm phù hiệu vẫn được sử dụng chính thức và rộng rãi tại đây trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt là [[giáo dục]] và [[đánh máy]].
Dòng 28:
Tên gọi chính thức cũ của hệ thống chú âm phù hiệu là ''Quốc âm tự mẫu'' (國音字母) và ''Chú âm tự mẫu'' (注音字母)<ref name=GIO>{{chú thích web|first=Government Information Office |last=The Republic of China government |url=http://www.gio.gov.tw/taiwan-website/5-gp/yearbook/02PeopleandLanguage.htm |title=Taiwan Yearbook 2006: The People & Languages }} &#124;Also available at {{Wayback |date=20070509032222 |url=http://www.gio.gov.tw/taiwan-website/5-gp/yearbook/02PeopleandLanguage.htm }}</ref>. Đến năm 1930 thì được đổi tên thành ''Chú âm phù hiệu'' như hiện nay và sớm được [[Trung Quốc|Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa]] sử dụng trong việc giáo dục tiểu học.
 
== Ký tự chú âm ==
=='''Chú âm irandu vietnam của người việt nam'''==
=== PHỤPhụ ÂMâm ===
{| border="1" cellspacing="0" cellpadding="3" style="text-align:center" class="wikitable"
|+
|- lang="zh-tw"
!Chú âm phù hiệu
Hàng 43 ⟶ 42:
|}
 
=== NGUYÊNNguyên ÂMâm ===
 
{| border="1" cellspacing="0" cellpadding="3" style="text-align:center" class="wikitable"
Hàng 61 ⟶ 60:
|}
<div style="display:inline-block">
* {{lang|zh-TW|ㄧ}} trong cách viết ngang sẽ viết là "─", còn nếu viết dọc thì sẽ viết là "│".
1-5 với 1/2\3/4\5/6\7\8/9\
* {{lang|zh-TW|}} được phát âm là {{IPA|ŋɛn}} nếu đứng sau một{{lang|zh-TW|ㄧ}} nguyên âm{{lang|zh-TW|ㄩ}}.
 
* {{lang|zh-TW|}} trongđược cáchphát viếtâm ngang sẽ viết Là: "─", còn{{IPA|n}} nếu viếtđứng dọcsau thì{{lang|zh-TW|ㄧ}} sẽ viết Là: "│"{{lang|zh-TW|ㄩ}}.
* {{lang|zh-TW|}} được phát âm là {{IPA|ɛnŋ}} nếu đứng sau {{lang|zh-TW|ㄧ}}một nguyên {{lang|zh-TW|ㄩ}}âm.
* {{lang|zh-TW|}} được phátthể âmđược sử {{IPA|n}}dụng nếutrong đứngNhi sau {{lang|zh-TW|ㄧ}} và {{lang|zh-TW|ㄩ}}hóa.
*{{lang|zh-TW|ㄥ}} được phát âm là {{IPA|ŋ}} nếu đứng sau một nguyên âm.
*{{lang|zh-TW|ㄦ}} có thể được sử dụng trong Nhi hóa.
</div>
=== Thanh điệu ===
 
{| class="wikitable mw-collapsible mw-collapsed" border="1" cellspacing="0" cellpadding="3" style="text-align:center" class="wikitable"
|+
# Hiện chữ thanh điệu với thương hiệu dấu được
|- lang="vi"
!Thanh!!Âm bình!!Dương bình!!Thượng thanh!!Khứ thanh!!Khinh thanh
Hàng 82 ⟶ 77:
 
=== Ngoại lệ ===
{| class="wikitable mw-collapsible mw-collapsed" border="1" cellspacing="0" cellpadding="3" style="text-align:center" class="wikitable"
|+2. Chú âm Hiện 2 cái
(2 cái)
|- lang="zh-tw"
!lang="vi"|Chú âm<br />phù hiệu