Wikipedia

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Theodor Escherich”

Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
→‎Sự nghiệp và cống hiến: Bổ sung thông tin và sửa diễn đạt
Dòng 28:
}}
 
'''Theodor Escherich''' (Thê-ô-đo Ê-sơ-ric) là bác sĩ [[Nhi khoa]] người Đức gốc Áo, giáo sư của nhiều trường đại học ở Áo và Đức, thường được đời sau nhắc đến vì được xem là bác sĩ chuyên khoa Nhi Truyềnvề nhiễm (bệnh truyền nhiễm ở trẻ em) đầu tiên trên thế giới,<ref name=":6">{{Chú thích web|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17879920|tiêu đề=Theodor Escherich: the first pediatric infectious diseases physician?|website=}}</ref> nhất là người đầu tiên phát hiện và mô tả vi khuẩn ''[[Escherichia coli]]'', nhờ đó mà Y học và đặc biệt là [[Di truyền phân tử|Di truyền học phân tử]] có những bước tiến vượt bậc.<ref name=":0">{{Chú thích web|url=https://academic.oup.com/cid/article/45/8/1025/344528|tiêu đề=Stanford T. Shulman, Herbert C. Friedmann & Ronald H. Sims:|website=Theodor Escherich: The First Pediatric Infectious Diseases Physician?}}</ref><ref name=":1">{{Chú thích web|url=https://www.britannica.com/biography/Theodor-Escherich|tiêu đề=Theodor Escherich|website=}}</ref><ref name=":2">{{Chú thích web|url=https://www.nature.com/articles/nrmicro1810|tiêu đề=Jörg Hacker & Gabriele Blum-Oehler|website=In appreciation of Theodor Escherich}}</ref>
 
==Tiểu sử và gia đình==
Dòng 50:
== Sự nghiệp và cống hiến ==
 
=== Sự nghiệp ===
Theodor Escherich bắt đầu học tập và hoạt động y học từ năm 1876. Luận án tiến sĩ của ông (có tên "Die marantische Sinusthrombose bei Cholera infantum") được bảo vệ ngày 27 tháng 10 năm 1882 ở đại học Würzburg, công bố năm 1882.<ref name=":4" />▼
 
▲* Theodor Escherich bắt đầu học tập và hoạt động y học từ năm 1876. Luận án tiến sĩ của ông (có tên "Die marantische Sinusthrombose bei Cholera infantum") được bảo vệ ngày 27 tháng 10 năm 1882 ở đại học Würzburg, công bố năm 1882.<ref name=":4" />
Trong lĩnh vực y tế cộng đồng, ông có nhiều đóng góp. Tháng 10 năm 1884, chính phủ Bavaria cử ông đến [[Napoli|Naples]] để nghiên cứu bệnh dịch tả lan tràn ở đó, góp phần giảm bớt dịch bệnh. Năm 1903, Theodor phát động phong trào và thành lập hiệp hội "Bảo vệ trẻ sơ sinh". Ngoài công việc này, ông đã góp phần đáng kể cho việc cải thiện chăm sóc trẻ em và giảm tỉ lệ tử vong trẻ sơ sinh rất cao thời đó.▼
* Sau đó, sự nghiệp chính của ông bắt đầu trong công tác khám và chữa trị bệnh cho trẻ em (ta thường gọi là lĩnh vực Nhi khoa ) cũng như giảng dạy và nghiên cứu ở các trường đại học.
 
=== Cống hiến ===
Trong khi làm ở phòng khám Bệnh viện Julius thuộc Würzburg, dưới tư cách trợ lý thứ nhất cho giám đốc Karl Gerhardt, lúc nghiên cứu về các trẻ bị bệnh tiêu chảy, ông phát hiện một loài vi khuẩn thời đó chưa ai biết. Vì loài này kí sinh trong ruột già (tiếng Latinh là ''colum''), nên ông đặt tên nó là ''Bacterium coli'' ('''vi khuẩn côli'''). Ông báo cáo phát hiện này vào năm 1885, trong thuyết trình của mình nhan đề “Vi khuẩn đường ruột ở trẻ sơ sinh” (nguyên bản tiếng Đức: "Darmbakterien des Säuglings und ihre Beziehungen zur Physiologie der Verdauung") cho Hiệp hội Hình thái và Sinh lý học. Đến năm 1886, sau 18 tháng nghiên cứu chuyên sâu, ông cho xuất bản cuốn sách với tựa như trên (hình 3).▼
 
▲* Trong lĩnh vực y tế cộng đồng, ông có nhiều đóng góp. Tháng 10 năm 1884, chính phủ Bavaria cử ông đến [[Napoli|Naples]] để nghiên cứu bệnh dịch tả lan tràn ở đó, góp phần giảm bớt dịch bệnh. Năm 1903, Theodor phát động phong trào và thành lập hiệp hội "Bảo vệ trẻ sơ sinh". Ngoài công việc này, ông đã góp phần đáng kể cho việc cải thiện chăm sóc trẻ em và giảm tỉ lệ tử vong trẻ sơ sinh rất cao thời đó.
Bởi vì nghiên cứu của ông về loài vi khuẩn này đầy đủ và chi tiết nhất đương thời, nên người ta còn gọi ông là nhà vi khuẩn học và làm cho ông trở thành một trong những nhà vi khuẩn học hàng đầu thời đó.
 
▲* Trong khi làm ở phòng khám Bệnh viện Julius thuộc Würzburg, dưới tư cách trợ lý thứ nhất cho giám đốc Karl Gerhardt, lúc nghiên cứu về các trẻ bị bệnh tiêu chảy, ông phát hiện một loài vi khuẩn thời đó chưa ai biết. Vì loài này kí sinh trong ruột già (tiếng Latinh là ''colum''), nên ông đặt tên nó là ''Bacterium coli'' ('''vi khuẩn côli'''). Ông báo cáo phát hiện này vào năm 1885, trong thuyết trình của mình nhan đề “Vi khuẩn đường ruột ở trẻ sơ sinh” (nguyên bản tiếng Đức: "Darmbakterien des Säuglings und ihre Beziehungen zur Physiologie der Verdauung") cho Hiệp hội Hình thái và Sinh lý học. Đến năm 1886, sau 18 tháng nghiên cứu chuyên sâu, ông cho xuất bản cuốn sách với tựa như trên (hình 3).
Mãi sau này, các nhà khoa học đổi tên loài này khá nhiều lần, rồi đến năm 1919 thì được gọi thống nhất toàn thế giới là ''Escherichia coli'', để vinh danh ông tìm ra loài này đầu tiên.<ref name=":5">https://austria-forum.org/af/AustriaWiki/Theodor_Escherich</ref><ref>{{Chú thích web|url=https://austria-forum.org/af/AustriaWiki/Theodor_Escherich|tiêu đề=Theodor Escherich|website=}}</ref>▼
* Do nhiều bệnh thuộc lĩnh vực Nhi khoa thời đó mà Theodor Escherich điều trị và phát hiện nguyên nhân là do vi khuẩn gây ra, lây truyền chủ yếu qua con đường ăn uống, nên người ta đánh giá ông là thày thuốc Nhi khoa đầu tiên về bệnh truyền nhiễm (tiếng Anh: pediatric infectious diseases, tiếng Pháp: maladies infectieuses pédiatriques) cho trẻ em.<ref name=":6" /> <ref>{{Chú thích web|url=http://www.whonamedit.com/doctor.cfm/1436.html|website=|tiêu đề=Theodor Escherich}}</ref> Ở Việt Nam, nhiều bác sĩ hiện thường gọi tắt lĩnh vực này là "khoa lây nhi", với ý nghĩa "khoa" không phải là một đơn vị hành chính trong một bệnh viện, mà là một lĩnh vực chuyên môn. Ngoài ra, vì nghiên cứu của ông về loài vi khuẩn này đầy đủ và chi tiết nhất đương thời, nên người ta còn gọi ông là nhà vi khuẩn học và làm cho ông trở thành một trong những nhà vi khuẩn học hàng đầu thời đó.
 
▲Mãi* Tên của vi khuẩn ''Bacterium coli m''ãi sau này,khi ông đã mất đã được các nhà khoa học đổi tên loài này khá nhiều lần, rồi đến năm 1919 thì được gọi thống nhất toàn thế giới là '''''Escherichia coli''''', để vinh danh ông tìm ra loài này đầu tiên.<ref name=":5">https://austria-forum.org/af/AustriaWiki/Theodor_Escherich</ref><ref>{{Chú thích web|url=https://austria-forum.org/af/AustriaWiki/Theodor_Escherich|tiêu đề=Theodor Escherich|website=}}</ref>
 
[[Tập tin:Escherichbook.jpg|nhỏ|Hình 3: Trang bìa cuốn sách của T. Escherich về vi khuẩn ''E. coli''. ]]
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Theodor_Escherich”