Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Khí tượng học”

=== Những thành tựu đầu tiên trong khí tượng học ===

[[Tập tin:Bust_of_Aristotle.jpg|nhỏ|150px|Aristotle]]

Thuật ngữ ''Khí tượng học'' (''meteorology'') bắt nguồn từ [[Aristotle|Aristotle's]] ''[[Meteorology (Aristotle)|Meteorology]]''.

Mặc dù thuật ngữ '''khí tượng học''' ngày nay được dùng để chỉ một môn khoa học về khí quyển, nó có ý nghĩa rộng hơn trong các công trình của Aristotle. Ông viết:

<blockquote>Mặt trời, chuyển động như nó vốn thế, tạo nên các quá trình thay đổi, bởi tác động của nó, những hạt nước ngọt nhỏ nhất hàng ngày được nâng lên, hòa tan vào hơi nước và được mang tới những vùng cao hơn, ở đây chúng lại bị ngưng tụ bởi không khí lạnh và trở về trái đất.</blockquote>

 

[[Galileo Galilei]] đã làm được chiếc [[nhiệt kế Galileo|nhiệt kế]] đầu tiên. Thiết bị này không chỉ đo [[nhiệt độ]], nó còn thể hiện một bước đột phá. Cho tới thời điểm này, nóng và lạnh được coi là những tính chất của các thành tố cơ bản của Aristotle(lửa, nước, khí và đất). ''Ghi chú: Việc ai là người xây dựng chiếc nhiệt kế đầu tiên có nhiều bàn cãi, tuy thế, có những bằng chứng cho thấy thiết bị này được chế tạo độc lập ở những thời điểm khác nhau.'' Đây là kỷ nguyên của những quan trắc khí tượng được ghi lại đầu tiên, chúng không được sử dụng nhiều cho đến những công trình của [[Daniel Gabriel Fahrenheit]] và [[Anders Celsius]] vào thế kỷ thứ 18.

 

[[Evangelista Torricelli]], một cộng sự của Galileo, lần đầu tiên đã tạo ra [[chân không]] nhân tạo, và trong quá trình đó đã tạo ra chiếc [[khí áp kế]] đầu tiên. Sự thay đổi độ cao của [[thủy ngân]] trong [[ống Toricelli]] đã đưa tới khám phá của ông về sự thay đổi của áp suất khí quyển theo thời gian.

 

[[Blaise Pascal]] đã khám phá ra [[khí áp|áp suất khí quyển]] giảm theo độ cao và suy ra có chân không ở phía trên khí quyển.

 

[[Robert Hooke]] xây dựng một [[máy đo gió]] đầu tiên.

 

[[Edmund Halley]] đã vẽ bản đồ [[tín phong|gió mậu dịch]] và suy ra sự thay đổi của áp suất khí quyển bị điều khiển bởi nhiệt lượng từ mặt trời, và khẳng định lại những khám phá của Pascal về áp suất khí quyển.

 

[[George Hadley]] là người đầu tiên tính đến sự quay của Trái đất để giải thích [[tín phong|gió mậu dịch]]. Mặc dù cơ chế mà Hadley miêu tả không đúng, và dự đoán gió mậu dịch chỉ mạnh bằng nửa thực tế, nhưng vòng hoàn lưu mà Hadley miêu tả ngày này được biết đến với tên ông [[vòng hoàn lưu Hadley]].

 

[[Tập tin:Benjamin Franklin by Jean-Baptiste Greuze.jpg|nhỏ|150px|trái|Benjamin Franklin]]

[[Benjamin Franklin]] quan sát ghi nhận được hệ thống thời tiết ở [[Bắc Mỹ]] di chuyển từ tây sang đông, chứng mình hiện tượng [[sét]] cũng là [[điện]], xuất bản sơ đồ dòng biển [[Gulf Stream]] đầu tiên, liên hệ hiện tượng [[phun trào núi lửa]] với thời tiết và miêu tả hiệu ứng của sự phá rừng đối với [[khí hậu]].

 

[[Horace de Saussure]] đã chế tạo được [[ẩm kế tóc]].

 

[[Luke Howard]] writes viết cuốn ''Về sự biến đổi của mây'', trong đó ông đã đặt tên latin cho các [[loại mây]].

 

[[Francis Beaufort]] đã đưa ra [[Thang sức gió Beaufort|hệ thống phân cấp tốc độ gió]].

 

Samuel Morse phát minh ra [[mã điện]].

 

[[Robert FitzRoy]] sử dụng hệ thống mã điện mới để thu thập các quan trắc hàng ngày ở các vùng của nước Anh và phát triển các [[bản đồ Synop]] để [[dự báo thời tiết]]. Những dự báo thời tiết hàng ngày đầu tiên của ông được xuất bản trên [[tạp chí Times]] vào 1860.

 

Các nhà khí tượng sử dụng một số phương pháp khác nhau để dự báo thời tiết trong tương lai. Hầu hết các phương pháp này được sử dụng từ vài thập kỷ trước (trước thập niên 70) khi máy tính chưa phát triển đủ mạnh để thực hiện các dự báo số trị. Ngày nay chúng được sử dụng để đánh giá mức độ hiệu quả của các dự báo thời tiết: so sánh với dự báo quán tính hoặc với chuẩn khí hậu:

 

Phương pháp này giả thiết điều kiện thời tiết sẽ không thay đổi: "''Ngày mai như ngày hôm nay''". Phương pháp này chỉ đúng cho hạn dự báo ngắn.

 

Phương pháp này xác đinh hướng và tốc độ của các [[front]], các trung tâm [[áp cao]] và [[áp thấp]] và các vùng mây và [[giáng thủy]].

 

Phương pháp này sử dụng số liệu thời tiết lịch sử, được lấy trung bình trong một khoảng thời gian dài (hàn năm) để dự báo điều kiện thời tiết ở một ngày cụ thể.

 

Là một phương phức hợp để tìm các điều kiện thời tiết "tương tự" với số liệu lịch sử.

 

[[Phương pháp dự báo số]] sử dụng các máy tính để xây dựng mô hình máy tính của khí quyển. Đây là phương pháp thành công nhất và được sử dụng rộng rãi nhất trên thế giới.

 

[[tl:Meteorolohiya]]

[[th:อุตุนิยมวิทยา]]

[[tr:Meteoroloji]]

[[uk:Метеорологія]]