|
** [[Động vật|Giới Động vật]]
|}
'''Hệ thống ba vực''' ([[Tiếng Anh|chữ Anh]] : ''Three-domain system'') là [[phân loại]] của hình thức [[Sự sống|mạng sống]] [[tế bào]] do nhà [[vi sinh vật học]] và nhà [[Lý sinh học|vật lí học sinh vật]] [[quốc tịch]] [[Hoa KìKỳ]] [[Carl Woese]] đề xuất vào năm 1977<ref name="pmid270744">{{cite journal|vauthors=Whose CR, Fox GE|title=Phylogenetic structure of the prokaryotic domain: the primary kingdoms|journal=Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America|volume=74|issue=11|pages=5088–90|date=November 1977|pmid=270744|pmc=432104|doi=10.1073/pnas.74.11.5088|bibcode=1977PNAS...74.5088W}}</ref><ref name="w19902">{{cite journal|vauthors=Woese CR, Kandler O, Wheelis ML|title=Towards a natural system of organisms: proposal for the domains Archaea, Bacteria, and Eucarya|journal=Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America|volume=87|issue=12|pages=4576–9|date=June 1990|pmid=2112744|pmc=54159|doi=10.1073/pnas.87.12.4576|bibcode=1990PNAS...87.4576W}}</ref>, lấy [[Sinh vật nhân sơ|sinh vật nhân nguyên thuỷ]] rồi chia ra thành hai loại lớn, tên gọi ban đầu là [[Vi khuẩn|vi khuẩn thật]] (Eubacteria) và [[vi khuẩn cổ]] (Archaebacteria). Ông Woese căn cứ vào sự khác biệt về trình tự''' [[ARN]] [[ribôxôm]] 16S''', cho biết là hai loại sinh vật này và [[Sinh vật nhân thực|sinh vật nhân thật]] cùng nhau tách ra một tổ tiên chung do một cơ chế di truyền nguyên thuỷ có sẵn, rồi biến hoá mà ra, do đó lấy ba sự vật đó mỗi sự vật bố trí làm một [[Vực (sinh học)|vực]] (domain), coi là hệ thống phân loại cao hơn [[Giới (sinh học)|giới]] một cấp, đồng thời đặt tên không giống nhau là [[Vi khuẩn|vực Vi khuẩn]] (Bacteria), [[Vi khuẩn cổ|vực Cổ khuẩn]] (Archaea) và [[Sinh vật nhân thực|vực Sinh vật nhân thật]] (Eukarya). Ông Woese ban đầu sử dụng thuật ngữ [[Giới (sinh học)|giới]] để chỉ ba nhóm tách biệt phát sinh chủng loại chủ yếu, đồng thời luật đặt tên này được sử dụng rộng khắp, một mạch đến khi thuật ngữ [[Vực (sinh học)|vực]] được chọn lựa dùng vào năm 1990.<ref name="w19902" />
Tuy nhiên, đồ biểu hình cây [[ARN]] [[ribôxôm]] có khả năng xếp đặt vị trí lộn xộn, không đúng đối với [[quần xã sinh vật]] biến hoá quá nhanh (ví dụ như [[Microsporidia|vi bào tử trùng]]). Có người cho biết là gốc rễ của [[sinh vật]] cần phải ở bên trong [[Vi khuẩn|vi khuẩn thật]], rất nhiều [[quần xã]] [[Vi khuẩn|vi khuẩn thật]] sinh sản phân nhánh ra trước [[vi khuẩn cổ]], rất muộn thì vi khuẩn cổ và sinh vật nhân thật mới chia ra hai bên hỗ tương.
== Giới thiệu giản lược ==
[[Tập_tin:Phylogenetic_tree.svg|phải|nhỏ|290x290px|[[Cây phát sinh chủng loại|Cây phát sinh hệ thống]], căn cứ vào sự xếp đặt theo thứ tự '''[[ARN]] [[ribôxôm]] 16S''', đã hiển thị 3ba nhánh phân biệt rất rõ rệt là [[vi khuẩn]], [[Vi khuẩn cổ|cổ khuẩn]] và [[Sinh vật nhân thực|sinh vật nhân thật]].]]
Ông Woese căn cứ vào sự khác biệt về trình tự ARN ribôxôm 16S, cho biết là hai nhóm sinh vật này, [[Vi khuẩn|vi khuẩn thật]] (Eubacteria) và [[vi khuẩn cổ]] (Archaebacteria), và [[Sinh vật nhân thực|sinh vật nhân thật]] cùng nhau tách ra từ một tổ tiên chung do một cơ chế di truyền nguyên thuỷ có sẵn, rồi tiến hoá mà ra, do đó lấy ba sự vật đó mỗi sự vật tính toán chia làm một loại, coi là hệ thống phân loại cao hơn [[Giới (sinh học)|giới]], gọi là [[Vực (sinh học)|vực]] (domain) hoặc siêu giới (superkingdom). Năm 1990, Carl Woese tránh khỏi sự vật [[vi khuẩn cổ]] cũng coi là một loại của [[vi khuẩn]], nên ông lấy ba vực ấy thay đổi tên gọi của ba [[Vực (sinh học)|vực]] này hiện tại là [[Vi khuẩn|vực Vi khuẩn]] (Bacteria), [[Vi khuẩn cổ|vực Cổ sinh khuẩn]] (Archaea) và [[Sinh vật nhân thực|vực Sinh vật nhân thật]] (Eukarya).
* [[Giới (sinh học)|Giới (sinh vật)]] (Kingdom)
== Tài liệu thamTham khảo ==
{{reflist|2}}
[[Thể loại:Sinh học]]
[[Thể loại:Phân loại sinh học]]
|
