Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Đế quốc Mogul”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi |
Không có tóm lược sửa đổi |
||
Dòng 1:
{{Infobox
|native_name = <big>{{native name|fa|{{Nastaliq|گورکانیان}}}}<br />''Gūrkāniyān''<br />{{native name|ur|{{Nastaliq|مغلیہ سلطنت}}}}<br />{{transl|ur|ALA-LC|Mug̱liyah Salṭanat}}
|conventional_long_name = Đế quốc Mogul
|common_name = Đế quốc Mogul
|religion = {{plainlist|
* [[Hồi giáo Sunni]] <small>(1526–1857)</small>
* [[Din-i Ilahi]] <small>(1582–1605)</small>}}
|era = Early modern
|status = Empire
|government_type = [[Quân chủ chuyên chế]], <br /> [[Nhà nước đơn nhất]] với [[Liên bang|cấu trúc liên bang]], <br /> Chế độ chuyên chế trung ương hóa<ref name="Pagaza"/>
|life_span = {{plainlist|
* 1526–1540
* 1555–1857}}
|year_start = 1526
|year_end
|event_start = [[Trận Panipat lần thứ nhất]]
|date_start = 21 tháng 4
|event_end = [[Cuộc vây hãm Delhi]]
|date_end = 21 tháng 9
|event1 = Đế quốc bị đứt quãng bởi [[Đế quốc Sur]]
|date_event1 = 1540–1555
|event2 = [[Chiến tranh Mogul–Maratha]]
|date_event2 = 1680-1707
|event3 = [[Aurangzeb]] mất
|date_event3 = 3 tháng 3 năm 1707
|event4 = [[Trận Karnal]]
|date_event4 = 24 tháng 2 năm 1739
|event5 = [[Các cuộc chiến tranh Carnatic]]
|date_event5 = 1746–1763
|image_flag = Fictional flag of the Mughal Empire.svg
|[[Quốc kỳ của đế quốc Mogul|Quốc kỳ]] =
Hàng 21 ⟶ 33:
|national_motto = <!-- they might a motto'allah,o,akbar' -->
|national_anthem = <!-- definitely no anthem methinks... -->
|p1 = Đế quốc Timur
|flag_p1 = Timurid.svg
|border_p1 = no
|p2 = Hồi quốc Delhi
|flag_p2 =Delhi Sultanate Flag (catalan atlas).png
|p3 = Các tiểu quốc Rajput
|flag_p3 = Mewar.svg
|border_p3 = no
|p4 = Hồi quốc Bengal
|flag_p4 =
|p5 = Các Hồi quốc Decca
|flag_p5 =
|s1 = Đế quốc Maratha
|flag_s1 = Flag of the Maratha Empire.svg
|border_s1 = no
|s2 = Bengal Subah
|flag_s2 =
|s3 = Đế quốc Durrani
|flag_s3 = Flag of the Abdali Afghan Tribes.jpeg
|s4 = Đế quốc Sikh
|flag_s4 = Sikh Empire Flag.png
|s5 = Ấn Độ thuộc Công ty Đông Ấn Anh
|flag_s5 = Flag of the British East India Company (1801).svg
|s6 = Ấn Độ thuộc Anh
|flag_s6 = British Raj Red Ensign.svg
|image_map = Mughal Empire (orthographic projection).svg
|image_map_caption = Cương thổ đế quốc thời cực thịnh dưới triều Hoàng đế Aurangzeb
|image_map_alt = Mughal
|capital = {{plainlist|
* [[Agra]] <small>(1526–1540; 1555–1571; 1598–1648)</small>
* [[Fatehpur Sikri]] <small>(1571–1585)</small>
* [[Lahore]] <small>(May 1586–1598)</small>
* [[Delhi|Shahjahanabad]], [[Delhi]] <small>(1648–1857)</small>}}
|common_languages = {{plainlist|
* [[Tiếng Ba Tư]] <small>(ngôn ngữ chính thức và trong cung đình)</small><ref name=Conan>{{cite book|last=Conan|first=Michel|title=Middle East Garden Traditions: Unity and Diversity: Questions, Methods and Resources in a Multicultural Perspective|volume= Volume 31|year=2007|publisher=Dumbarton Oaks Research Library and Collection|location=Washington, DC|isbn=978-0884023296|page=235}}</ref>
* [[Tiếng Ả Rập]] <small>(dùng trong các nghi lễ tôn giáo)</small>
* [[Tiếng Sát Hợp Đài]] <small>(chỉ lúc ban đầu)</small>
* [[Urdu]] <small>(ngôn ngữ của giới thượng lưu, về sau trở thành chính thức)<ref name="bbc.co.uk">{{Cite web|url=http://www.bbc.co.uk/religion/religions/islam/history/mughalempire_1.shtml|title=BBC – Religions – Islam: Mughal Empire (1500s, 1600s)|access-date=2017-11-25}}</ref></small>
* Các ngôn ngữ Nam Á khác}}
|currency = [[Rupee]], [[Dam (tiền tệ Ấn Độ)|dam]]<ref name="richards96">{{cite book|last=Richards|first=James|title=The Mughal Empire|pages=73–74|publisher=Cambridge University Press|year=1995|url=https://books.google.com/books?id=HHyVh29gy4QC&pg=PA74}}</ref>
|leader1 = [[Babur]] <small>(đầu)</small>
|leader2 = [[Bahadur Shah II]] <small>(cuối)</small>
|year_leader1 = 1526–1530
|year_leader2 = 1837–1857
|title_leader = [[Danh sách Hoàng đế Mogul|Hoàng đế]]<ref>The title (Mirza) descends to all the sons of the family, without exception. In the royal family it is placed after the name instead of before it, thus, Abbas Mirza and Hosfiein Mirza. Mirza is a civil title, and Khan is a military one. The title of Khan is creative, but not hereditary. [https://books.google.com/books?id=dyMAAAAAYAAJ&pg=PA601 ''The Monthly Magazine''], Volume 34, p. 601. Printed for Sir Richard Phillips, 1812. Original from Harvard University.</ref>
|stat_year1 = 1690<ref name="Taagepera">{{cite journal|date=September 1997|title=Expansion and Contraction Patterns of Large Polities: Context for Russia|journal=[[International Studies Quarterly]]|volume=41|issue=3|page=500|doi=10.1111/0020-8833.00053|author=Rein Taagepera|authorlink=Rein Taagepera|jstor=2600793}}</ref>
|stat_area1 = 4000000
|stat_year2 = 1700<ref name="borocz"/>
|stat_pop2 = 158,400,000
}}
{{Lịch sử Ấn Độ}}
'''Đế quốc Mogul''' ([[Tiếng Ba Tư]]: '''شاهان مغول ''' ''Shāhān-e Moġul''; self-designation:''' گوركانى ''' - ''Gūrkānī''), thường được các sử liệu [[Anh]] ghi là '''đế quốc Mughal''', [[Pháp]] ghi là '''đế quốc Moghol''' và [[Việt Nam]] gọi là '''đế quốc Mô-gôn''', là một [[đế quốc]] [[Hồi giáo]] (chịu ảnh hưởng từ nền văn hoá [[Ba Tư]]) ở [[Tiểu lục địa Ấn Độ]] đã ra đời vào năm 1526, nắm quyền kiểm soát trên phần lớn tiểu lục địa trong các thế kỷ XVII và XVIII, và cáo chung vào giữa thế kỷ XIX.<ref>
| |||