|
'''Mỹ học''' là [[bộ môn khoa học]] có tính lý thuyết về sự [[nhận thức]] và [[thưởng thức]] [[đẹp|cái đẹp]] trong [[thiên nhiên]], trong [[nghệ thuật]] và trong [[xã hội]].
[[Thuật ngữ]] này được [[triết gia]] [[Alexander Baumgarten]] người [[Đức]] sáng tạo ra, dùng để đặt tên cho tác phẩm ''Aestheticä'' (Mỹ học) của ông ([[1750]]–[[1758]]). Ông dùng từ "mỹ học" cho lý thuyết về [[nghệ thuật tự do]] hay khoa học về [[cái đẹp nhận thức được]].
Trong quá trình [[sử dụng]] và [[nghiên cứu]], [[định nghĩa]] từ "mỹ học", người ta ví mỹ học như cái cây có nhiều cành và luôn luôn phát triển vì mỹ học luôn tồn tại trong xã hội, trong thiên nhiên và nghệ thuật.
Người ta đã tranh luận nhiều về [[phạm vi]] và sự [[hữu ích]] của từ này. Trong [[thế kỷ 20]], từ này được coi có nghĩa rộng hơn [[lý thuyết mỹ thuật]] bởi nó bao hàm cả lý thuyết về [[cái đẹp cụ thể]] trong tự nhiên và [[cái đẹp trừu tượng]], ví dụ [[vẻ đẹp tinh thần]] hay [[vẻ đẹp trí tuệ|trí tuệ]] – tuy nhiên cái đẹp đó phải là đối tượng cho sự nghiên cứu [[triết học]] hay [[khoa học]].
== Quan điểm [[biện chứng]] về [[cái đẹp]] và [[nghệ thuật]] ==
Nghệ thuật là nơi cao nhất tập trung mối [[quan hệ thẩm mĩ]] của con người đối với [[hiện thực]]. Nói đến nghệ thuật là nói đến cái đẹp. Cái gì không đẹp không thể là nghệ thuật. Cái đẹp gắn bó chặt chẽ với nghệ thuật nhưng đây là hai phạm trù khác nhau.
* Cái đẹp là phạm trù chỉ những [[giá trị thẩm mĩ]] tồn tại khắp mọi nơi: trong [[thiên nhiên]], trong [[xã hội]], ở [[con người]], trong những [[sản phẩm vật chất]] và [[sản phẩm tinh thần|tinh thần]] của con người và cả trong nghệ thuật. Cái đẹp tổng thể bao gồm cái đẹp bên trong và cái đẹp bên ngoài [http://www.ctu.edu.vn/coursewares/supham/mihoc/ch3.htm#II.1] là phạm trù trung tâm và cơ bản của mỹ học. Cái đẹp, về gốc gác cơ sở đánh giá, có liên quan mật thiết với khái niệm [[hài hòa]], là sự thống nhất biện chứng giữa các yếu tố tạo nên sự vật, mang lại cảm giác về sự thăng bằng, hoàn thiện và toàn vẹn.
* Nghệ thuật là một [[hình thái ý thức]] [[đặc thù]] của con người. Nghệ thuật không chỉ gắn liền với cái đẹp mà còn là nơi con người gửi gắm [[tâm sự]], [[suy tưởng]] về cuộc đời. Chính vì vậy, nghệ thuật có nhiều chức năng khác nhau: [[giáo dục]], [[nhận thức]], [[thông báo]], [[giao tiếp]], [[giải trí]], [[thẩm mĩ]]... '''Cái đẹp chỉ là một phương diện không thể thiếu được của nghệ thuật.'''
== Xem thêm ==
* [[Khách thể thẩm mỹ]] [http://www.ctu.edu.vn/coursewares/supham/mihoc/ch3.htm]
* [[Chủ thể thẩm mỹ]] [http://www.ctu.edu.vn/coursewares/supham/mihoc/ch4.htm]
* [[Hoạt động thẩm mỹ]]
* [[Cảm xúc thẩm mỹ]] (Tình cảm thẩm mĩ) [http://www.ctu.edu.vn/coursewares/supham/mihoc/ch4.htm#II.1]
* [[Thị hiếu thẩm mỹ]] [http://www.ctu.edu.vn/coursewares/supham/mihoc/ch4.htm#II.2]
* [[Lí tưởng thẩm mỹ]] [http://www.ctu.edu.vn/coursewares/supham/mihoc/ch4.htm#II.3]
* [[Quan điểm thẩm mỹ]] [http://www.ctu.edu.vn/coursewares/supham/mihoc/ch4.htm#II.4]
* [[Cái đẹp]] [http://www.ctu.edu.vn/coursewares/supham/mihoc/ch3.htm#II.1]
* [[Cái bi]] [http://www.ctu.edu.vn/coursewares/supham/mihoc/ch3.htm#II.2]
* [[Cái hài]] [http://www.ctu.edu.vn/coursewares/supham/mihoc/ch3.htm#II.3]
* [[Cái cao cả]] [http://www.ctu.edu.vn/coursewares/supham/mihoc/ch3.htm#II.4]
* [[Mỹ thuật]]
* [[Nghệ thuật]] [http://www.ctu.edu.vn/coursewares/supham/mihoc/ch5.htm#i.1]
* [[Mỹ nghệ]]
== Liên kết ngoài ==
* [http://www.ctu.edu.vn/coursewares/supham/mihoc/index.htm Thẩm mỹ học đại cương của Tào Văn Ân-Trường Đại học Cần Thơ]
* [http://www.ctu.edu.vn/coursewares/supham/myhocdc/index.htm Thẩm mỹ học đại cương của Nguyễn Hoa Bằng-Trường Đại học Cần Thơ]
{{Sơ khai}}
{{Commonscat|Aesthetics}}
[[Thể loại:Mỹ học| ]]
[[Thể loại:Phân nhánh triết học]]
[[Thể loại:Thiết kế]]
[[Thể loại:Triết học xã hội]]
[[ar:علم الجمال]]
[[az:Estetika]]
[[id:Estetika]]
[[ms:Estetik]]
[[bn:সৌন্দর্যতত্ত্ব]]
[[zh-min-nan:Bí-ha̍k]]
[[be:Эстэтыка]]
[[be-x-old:Эстэтыка]]
[[bs:Estetika]]
[[bg:Естетика]]
[[ca:Estètica]]
[[cs:Estetika]]
[[da:Æstetik]]
[[de:Ästhetik]]
[[et:Esteetika]]
[[el:Αισθητική]]
[[en:Aesthetics]]
[[es:Estética]]
[[eo:Estetiko]]
[[eu:Estetika]]
[[fa:زیباییشناسی]]
[[fr:Esthétique]]
[[gl:Estética]]
[[gan:美學]]
[[gu:સૌંદર્ય શાસ્ત્ર]]
[[ko:미학]]
[[hy:Էսթետիկա]]
[[hi:सौन्दर्यशास्त्र]]
[[hr:Estetika]]
[[io:Estetiko]]
[[ia:Esthetica]]
[[is:Fagurfræði]]
[[it:Estetica]]
[[he:אסתטיקה]]
[[kn:ಸೌಂದರ್ಯಶಾಸ್ತ್ರ]]
[[ky:Эстетика]]
[[la:Aesthetica]]
[[lv:Estētika]]
[[lt:Estetika]]
[[jbo:mleske]]
[[hu:Esztétika]]
[[mk:Естетика]]
[[ml:സൗന്ദര്യശാസ്ത്രം]]
[[mr:सौंदर्यशास्त्र]]
[[nl:Esthetica]]
[[new:सौन्दर्य दर्शन]]
[[ja:美学]]
[[no:Estetikk]]
[[ro:Estetică]]
[[ru:Эстетика]]
[[]]
[[sah:Эстетика]]
[[sq:Estetika]]
[[scn:Estètica]]
[[simple:Aesthetics]]
[[sk:Estetika]]
[[sl:Estetika]]
| 