|
Vào lúc 11 giờ 58 phút 32 giây [[giờ chuẩn Nhật Bản|giờ địa phương]] ngày 1 tháng 9 năm 1923, một trận động đất mạnh 7,9 [[độ Richter]] đã xảy ra ở vị trí 35,1 vĩ độ Bắc - 139,5 kinh độ Đông, dưới đáy biển, cách bờ [[vịnh Sagami]] (tỉnh [[Kanagawa]]) khoảng 80 km về phía Tây Bắc.
Đặc điểm của trận động đất này là nạn nhân ít bị chết vì nhà sập mái đè ít mà vì hỏa hoạn là chủ yếu. Thời điểm xảy ra động đất đúng vào lúc người Nhật nấu cơm trưa. ThờiVào giai đoạn đó, nhiềuphần cănlớn nhà cửa của người Nhật còn làm bằng gỗ. ĐổNhà vỡcửa nhàsập cửađổ và rơivật đồdụng đạctrong nhà rơi rớt vào lúc này khiến cho hỏa hoạn xảy ra ở nhiều nơi. NgườiChính taquyền đã ghi nhận lại là có 136 điểm hỏa hoạn. Cũng thời gianđiểm đó, một trận [[bão]] đang tiến gần tới [[bán đảo Noto]], gây ra gió mạnh khắp vùng Kantō, làm cho hỏa hoạn lan nhanh và kéo dài suốt 2 ngày sau. Những xóm bình dânlàng sinh sống đông đảo và tụ họp san sát bên nhau trong thành phố Tokyo (gọi là shitamachi) thìbị thiệt hại về sinh mạng rất lớn. Đặc biệt là những người chạy đến tỵ nạn trong khu đất trống ở Ryogoku (trên đường Tokyo-Chiba), đã bị lửa bao vây và chết cháy. Con số nạn nhân riêng ở đây đã là 4khoảng vạn40.000 người.
==Thiệt hại về người và vật chất==
* Số căn nhà bị thiêu cháy toàn bộ hoặc một phần: 447.128 căn
* Số nhà bị hư hại khác: 868 căn
Trận động đất mạnh đã khiến những công trình nặnglớn như [[tượng Daibutsu]] ở [[Kamakura]] nặng 98 [[tấn]] bị rơi ra, cách vị trí ban đầu của nó 2 ft.
==Khôi phục==
Nghe có tin động đất ở Kantô, người các địa phương đã đổ về thủ đô, tham gia các hoạt động cứu trợ và y tế. Họ tích cực tự nguyện đi kéo thây chếtngười và những kẻnạn nhân còn đang mắc kẹt trong đống nhà cửa đổ nát. Nhờ hành động nhanh chóng như thế mànên điều kiện vệ sinh của thành phố được đảm bảo, đểkhông khỏibùng cóphát bệnh dịch. Các cuộc quyên góp tiền bạc và vật tư cũng được tổ chức song song với hoạt động ứng cứu.
Từ hải ngoại, cácCác quốc gia như Anh, Pháp, Ấn Độ, Úc... đều bày tỏ lòng tương trợ: bằng cáchhọ gửi tiền bạc và các vật dụng đến cứu giúp. Ngay cả những nướcquốc gia đang có hiềm khích như Hoa Kỳ và Trung Quốc cũng đã giúp đỡ. Tuy là chỉ ngắntrong hạnmột khoảng thời gian ngắn, nhưng liênquan hệ ngoại giao đang căng thẳng nhờ đó được mộtnới lỏng lúcphần thưnào giản.
==Các ảnh hưởng==
Hỗn loạn gây ra hoang mang và sinh ra những tin đồn. Trong các thị trấn và làng xã chungxung quanh thủ đô, có những nhóm dân phòng gọi là Jikeidan (Tự cảnh đoàn), loạimột nhách cảnh sát vũ trang do thường dân lập ra để canh phòng và bảo vệ cho chính khu dân cư của mình, họđã tự ý tra hỏi và bắt giam những người bị tình nghi là thành phần bất hảo.
Bộ Nội vụ Nhật Bản đã phải ban hành chế độ thiết quân lậpluật để lập lại trật tự. NảySau đó còn nảy sinh tin đồn sai sự thật rằng kiều dân Triều Tiên ở Nhật Bản nhân thời cơ mànày đã tiến hành đốt phá và cướp bóc, đồng thời đangcòn đồn rang họ còn có sở hữu bom.<ref name="chosen">{{cite encyclopedia | encyclopedia = Kokushi Daijiten | title = 朝鮮人虐殺事件 | url = http://rekishi.jkn21.com/ | accessdate = ngày 11 tháng 8 năm 2012 | year = 2012 | publisher = Shogakukan | location = Tokyo | language = tiếng Nhật | trans_title = Sự kiện thảm sát người Triều Tiên | oclc = 683276033}}</ref> Ở trongTrong tình trạng khẩn cấp, những lời đồn đại dù vô căn cứ cũng đủ kích động gây ra những hành vi bạo lực điên cuồng.
Chính phủ báo cáo rằng trong tuần đầu tiên của tháng 9, 231 kiều dân Triều Tiên đã bị các côn đồ ở Tokyo và Yokohama hành quyết.<ref>姜徳相『新版 関東大震災・虐殺の記憶』 青丘文化社</ref> Các báo cáo độc lập cho rằng con số người bị giết còn cao hơn nhiều, vào khoảng từ 6.000 đến 10.000 người.<ref>{{chú thích web|last=Neff|first=Robert|title=The Great Kanto Earthquake Massacre|url=http://english.ohmynews.com/articleview/article_view.asp?at_code=363496|accessdate=ngày 29 tháng 8 năm 2013}}</ref><ref>Joshua Hammer, Yokohama Burning: The Deadly 923 Earthquake and Fire That Helped Forge the Path to World War II'' (2006) pp 167-8</ref><ref>{{chú thích web|url=http://library.brown.edu/cds/kanto/denewa.html |title=The Great Kanto Earthquake of 1923 |publisher=Library.brown.edu |date= |accessdate = ngày 18 tháng 2 năm 2013}}</ref> Một số báo chí dẫn lại tin đồn này như thể đó là sự thật, kèm theo lời cáo buộc rằng người Triều Tiên bỏ thuốc độc vào các giếng nước.
Về kinh tế, thiệt hại của trận động đất Kantô đã lên đến 60 tỷ Yen theo thời giá khi đó. Nhiều xí nghiệp khôngngưng hoạt động được vì cơ xưởng bị sụp đổ hay bị thiêu hủy, gây ra một làn sóng thất nghiệp. Kinh tế Nhật Bản như thế đã chịu một cú đấm nặng nề vì trận động đất ấy. Hơn thế, lúc đó tình hình kinh tế Nhật Bản hãyvẫn còn chưa được phục hồi từ sau năm 1920 (Taishô 9) với cuộc khủng hoảng kinh tế hậu chiến (hậu quả của cuộc Đại Thế chiến 1914-1918). Cuộc khủng hoảng kép này làm cho tình hình kinh tế càng trầm trọng.
==Ngày phòng chống thảm họa==
| 