Wikipedia

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Cố Luân Hòa Hiếu Công chúa”

Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 19:
'''Cố Luân Hoà Hiếu công chúa''' ([[chữ Hán]]: 固倫和孝公主; [[2 tháng 2]] năm [[1775]] - [[13 tháng 10]] năm [[1823]]), [[công chúa]] [[nhà Thanh]], là [[hoàng nữ]] thứ 10 và nhỏ nhất của [[Thanh Cao Tông]] Càn Long Đế trong lịch sử [[Trung Quốc]].
 
Bà nổi tiếng là đứamột trong những người con gái được Càn Long Đế yêu thương nhất, và cũng là con dâu của đại thần trứ danh thời Càn Long, [[Hòa Thân]]. Dù là con gái do một [[phi tần]] sinh ra, song Hoà Hiếu công chúabà vẫn được ban phong hiệu ''[Cố Luân công chúa''], danh hiệu chỉ dành cho con gái của [[Hoàng hậu]].
 
== Tuổi thơ ==
'''Cố Luân Hoà Hiếu công chúa''' không rõ tên thật, sinh ngày 3 chính nguyệt năm Càn Long thứ 40 (1775), vào khi Càn Long Đế đã được 63 tuổi, mẹ bà là [[Đôn phi]] Uông thị, một sủng phi của Càn Long Đế xuất thân [[Bát kỳ|Chính Bạch kỳ]].
 
Lúc này, gần như hầu hết các con gái của Càn Long Đế, bao gồm cả [[Cố Luân Hòa Tĩnh công chúa]] và [[Hòa Thạc Hòa Khác công chúa]], hai con gái của Càn Long Đế với [[Lệnh Ý Hoàng quý phi]] Ngụy thị hoặc đều đã qua đời, hoặc đã lấy chồng và rời khỏi [[Tử Cấm Thành]]. Càn Long Đế vì vậy rất vui mừng khi có thêm một tiểu công chúa bên cạnh. Kể từ khi sinh ra, Hoà Hiếu công chúa đã được Càn Long Đế hết mực cưng chiều, cùng với các hoàng thất tông nữ, hoặc các anh em trong hoàng tộc vui chơi. DoBà sựlà cưngcon chiềugái củathứ mình,10 Hòa Hiếu công chúa thường quấn quýt bêncủa Càn Long Đế, do vậy thường có mặt trong các cuộc họp công khanh đại thần. Hòa Hiếu công chúa thườngnên được nhận xétgọi là có vẻ ngoài rất giống cha mình, bà được nhận xét là tính cách quyết đoán, và thường giả nam trang tháp tùng Càn Long Đế trong những chuyến đi săn. Càn Long Đế từng than thở đối với['''Thập công chúa nói:''"Nếu'; con mà là [[Hoàng tử十公主]], ắt ta sẽ lập làm [[Trữ quân]] rồi"''.
 
Do sự cưng chiều của mình, Hòa Hiếu công chúa thường quấn quýt bên Càn Long Đế, do vậy thường có mặt trong các cuộc họp công khanh đại thần. Hòa Hiếu công chúa thường được nhận xét là có vẻ ngoài rất giống cha mình, bà được nhận xét là tính cách quyết đoán, và thường giả nam trang tháp tùng Càn Long Đế trong những chuyến đi săn. Càn Long Đế từng than thở đối với công chúa nói:''"Nếu con mà là [[Hoàng tử]], ắt ta sẽ lập làm [[Trữ quân]] rồi"''.
Trái với điển lệ, Càn Long Đế nâng địa vị của Hoà Hiếu công chúa từ [Hoà Thạc công chúa; 和硕公主] lên [Cố Luân công chúa; 固倫公主]. Vốn dĩ, Hoà Thạc công chúa là tước vị dành cho Hoàng thứ nữ do các [[phi tần]] sinh ra, phẩm vị ngang với Quận vương; còn Cố Luân công chúa là tước vị dành cho Hoàng đích nữ do [[Hoàng hậu]] hạ sinh, phẩm vị ngang với Thân vương. Vì thế, Hoà Hiếu công chúa có phong hiệu là '''Cố Luân Hoà Hiếu công chúa''' (固倫和孝公主), hoặc đơn giản gọi là ['''Thập công chúa'''; 十公主].
 
Một điều thể hiện sự sủng ái của Càn Long Đế đối với bà, chính là việc khi Hòa Hiếu được phong [Hoà Thạc công chúa; 和硕公主] khi năm 10 tuổi. Khi công chúa tròn 12 tuổi, Hoàng đế nâng địa vị của Hoà Hiếu lên [Cố Luân công chúa; 固倫公主]. Vốn dĩ, Hoà Thạc công chúa là tước vị dành cho Hoàng thứ nữ do các [[phi tần]] sinh ra, phẩm vị ngang với Quận vương; còn Cố Luân công chúa là tước vị dành cho Hoàng đích nữ do Hoàng hậu hạ sinh, phẩm vị ngang với Thân vương. Ngoài ra, Càn Long Đế còn cho phép Hòa Hiếu dùng kiệu sức vàng - loại kiệu chỉ sau khi xuất giá các Công chúa mới được dùng<ref>○谕、向来固伦和硕公主。俱乘坐银顶轿。嗣后固伦公主。著乘坐金顶轿。和硕公主。仍著乘坐银顶轿十公主、著加恩亦乘坐金顶轿。</ref><ref>正黄旗满洲富兰佐领下，查原任大学士和珅，于乾隆四十一年正月初七日改隶正黄旗满洲五甲喇清安佐领下。伊子丰绅殷德在正黄旗时，于乾隆五十年十一月十二日封和硕额驸。</ref>, cho thấy sự sủng ái của Càn Long Đế đối với con gái út của mình.
Sủng thiếp của Càn Long Đế là [[Dung phi]] Hòa Trác thị, xuất thân gia tộc Hòa Trác được cho là dòng dõi [[Mohammed]], do vậy trong Tín đồi [[Hồi giáo]] rất có uy vọng. Bởi vì xuất thân bối cảnh quan hệ, Dung phi rất yêu thích thảo nguyên, yêu thích các sự kiện đi săn của hoàng gia, do vậy đối với sự khác thường của Hòa Hiếu công chúa, Dung phi cảm thấy đồng cảm và xem như con gái ruột, do bản thân Dung phi không có con. Năm Càn Long thứ 53 ([[1788]]), Dung phi lâm trọng bệnh khó mà qua khỏi, đối với hôn lễ sắp diễn ra của Hòa Hiếu công chúa cảm thấy cực kì tiếc nuối, liền trước khi qua đời đem hết châu báu do bản thân tự cất giữ đem chia ra các chị em, người hầu cận thân thiết, đáng chú ý nhất là số nữ trang dành cho Hòa Hiếu công chúa là nhiều nhất, lên đến hơn 200 kiện.▼
 
▲Sủng thiếp của Càn Long Đế là [[Dung phi]] Hòa Trác thị, xuất thân gia tộc Hòa Trác được cho là dòng dõi [[Mohammed]], do vậy trong Tín đồi [[Hồi giáo]] rất có uy vọng. Bởi vì xuất thân bối cảnh quan hệ, Dung phiBà rất yêu thích thảo nguyên, yêu thích các sự kiện đi săn của hoàng gia, do vậy đối với sự khác thường của Hòa Hiếu công chúa, Dung phi cảm thấy đồng cảm và xem như con gái ruột, do bản thân Dung phi không có con. Năm Càn Long thứ 53 ([[1788]]),Khi Dung phi lâm trọng bệnh khó mà qua khỏi, đối với hôn lễ sắp diễn ra của Hòa Hiếu công chúa cảm thấy cực kì tiếc nuối, liền trước khi qua đời đem hết châu báu do bản thân tự cất giữ đem chia ra các chị em, người hầu cận thân thiết, đáng chú ý nhất là số nữ trang dành cho Hòa Hiếu công chúa là nhiều nhất, lên đến hơn 200 kiện.
 
== Hôn nhân ==
Hàng 35 ⟶ 37:
Chồng bà là con trai cả của [[Hòa Thân]], một viên quan xuất thân từ tộc [[Nữu Hỗ Lộc]] rất được Càn Long Đế sủng ái. Khi công chúa xuất giá, đính hôn tại Vĩnh Thọ cung, Chính Đại Quang Minh điện, theo lễ dành cho Cố Luân công chúa, dùng rượu 40 bình, khi thành hôn dùng rượu 30 bình. Cả thảy 70 bình. Theo quy chế thì đáng lẽ phải thêm 20 bình từ [[Hoàng thái hậu]], nhưng lúc này [[Sùng Khánh hoàng thái hậu|Sùng Khánh Hoàng thái hậu]] đã tạ thế<ref>光禄寺则例: 和孝固伦 公主 初定礼在正大光明殿永寿宫筵宴用玉泉酒四十觔, 和孝固伦 公主 下嫁成婚礼筵宴用玉泉酒三十觔</ref>. Sau 3 ngày đại hôn, Càn Long Đế triệu vợ chồng công chúa vào và ban cho Hoà Hiếu công chúa là 300.000 lạng bạc; lớn hơn rất nhiều hồi môn của bất cứ công chúa nào khác của Càn Long Đế, có thể nói là vinh sủng ngập trời.
 
Theo ''[[Khiếu đình tạp lục]]'' (嘯亭續錄), đối với việc Hòa Thân lộng hành, công chúa cũng có biết và thường đối với trượng phu nói rằng:''"Cha của người chịu Hoàng phụ ân trọng, nhưng không biết nghĩ đền đáp, mà chỉ ngày ngày nhận hối lộ, ta thật ưu lo thay cho chàng. Ngày nào đó thân không giữ được, ta ắt cũng bị chàng liên lụy"''<ref>「汝翁受皇父厚恩，毫無報效，惟賄日彰，吾代汝憂。他日恐身家不保，吾必遭汝累。」</ref>. Có thể thấy được công chúa nhìn xa trông rộng. Còn có một năm nào đó vào mùa đông buổi sáng, [[Phong Thân Ân Đức]] ham vui, cùng gia nhân ra ngoài nghịch tuyết, công chúa thấy rất tức giận, bèn nói:''"Chàng đã qua tuổi đội mũ, há còn làm những trò con nít?"''<ref>「汝年已愈冠，尚作癡童戲耶？」</ref>, [[Phong Thân Ân Đức]] sợ hãi quỳ xuống xin chịu tội, cũng là công chúa ôn tồn dìu dậy mà nói:''"Chàng thay vì làm những trò này, hãy cùng ta đọc thi thư"''<ref>「汝勿作童戲，與吾共讀詩書。」</ref>. Như vậy có thể thấy, tuy Hòa Hiếu công chúa thâm chịu sự sủng ái của Càn Long Đế, nhưng vẫn rất hiểu lý lẽ lễ nghĩa, đối với chuyện trong ngoài đều có nhận thức rất rõ. Anh trai của Hòa Hiếu công chúa là Gia Thân vương [[Vĩnh Diễm]] rất yêu quý đứa em gái này, khi nghe công chúa trở thành con dâu của [[Hòa Thân]] thì rất lo lắng. Sau khi kết hôn, Hoà Hiếu công chúa và Phong Thân Ân Đức có một con trai, sinh vào khoảng từ năm Càn Long thứ 58 ([[1794]]) đến năm thứ 60 ([[1796]]), nhưng hai năm sau, vào năm Gia Khánh thứ 2 ([[1798]]) thì qua đời. Từ đó công chúa không thể sinh dục được nữa. Do lo sợ nhà chồng tuyệt tự, công chúa khuyên Phong Thân Ân Đức nạp thiếp, nhưng rồi cũng chỉ có thêm 2 đứa con gái.
 
Hoà Hiếu công chúa và Phong Thân Ân Đức có một con trai, sinh vào khoảng từ năm Càn Long thứ 58 ([[1794]]) đến năm thứ 60 ([[1796]]), nhưng hai năm sau, vào năm Gia Khánh thứ 2 ([[1798]]) thì qua đời. Từ đó công chúa không thể sinh dục được nữa. Do lo sợ nhà chồng tuyệt tự, công chúa khuyên [[Phong Thân Ân Đức]] nạp thiếp, nhưng rồi cũng chỉ có thêm 2 đứa con gái.
 
Năm Gia Khánh thứ 4 ([[1799]]), [[Hòa Thân]] bị bắt vì tội tham ô và lũng đoạn quan trường. Sau khi bị kết tội, Hòa Thân bị xử tùng xẻo, nhưng [[Gia Khánh Đế]] sau đó cho phép [[Hòa Thân]] được tự vận tại nhà để giữ thể diện cho em gái là Hoà Hiếu công chúa. Gia Khánh Đế cũng vì thế tha tội cho Phong Thân Ân Đức, chỉ bị tước hết danh hiệu. Khối tài sản khổng lồ của [[Hòa Thân]], được tích cóp suốt một đời làm quan tham nhũng, bị tịch thu. Gia Khánh Đế tha cho gia đình Hoà Hiếu công chúa và thậm chí còn ban cho bà một phần số gia sản bị tịch thu này.
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Cố_Luân_Hòa_Hiếu_Công_chúa”