Wikipedia

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Đế quốc Ba Tư”

Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
nKhông có tóm lược sửa đổi
nKhông có tóm lược sửa đổi
Dòng 1:
{{Lịch sử Iran}}
'''Đế quốc Ba Tư''' là một đế quốc tại [[Cao nguyên Iran]] và các khu vực xung quanh. Đế quốc Ba Tư là một loạt các [[đế quốc]] trong lịch sử cai trị vùng Cao nguyên Iran (Irān - “Đất của các chủng tộc Aryan”). Theo một số quyển sử do người [[Châu Âu|Âu]] viết, đế quốc này bắt nguồn từ hai Vương quốc Đông Ba Tư ([[Parsua]]) và Tây Ba Tư ([[Anshan]]) do [[nhà Achaemenes]] (690–328 trước [[Công nguyên]]) trị vì. Nhà Achaemenes thuộc sắc tộc Ba Tư của người [[Aryan]] xuất phát từ khu vực tỉnh Pars của Iran ngày nay. Trong nghiên cứu lịch sử Đế quốc Ba Tư cổ đại, người ta thường bị lệ thuộc nhiều vào các nhà [[sử học]] [[Hy Lạp cổ đại]], điển hình như các tác phẩm kinh điển của [[Herodotos]] và [[Xenophon]]. Số là người Ba Tư xưa chỉ thể hiện lòng sùng kính các vị vua của họ qua việc cúng tế tông miếu, chứ không viết sách vở gì cả. <ref>Josef Wiesehöfer, ''Ancient Persia'', trang 43</ref>
 
Tuy nhiên, một số người có tư tưởng “Đại dân tộc Iran”, liệt một số triều đại người ngoại quốc vào [[lịch sử Iran]]. Theo cách nhìn này đế quốc Ba Tư được khởi đầu với những người Media, sau khi họ cùng với [[người Babylonia]] tiêu diệt [[đế quốc Assyria]], và khởi lập [[đế quốc Media]]. [[Vua]] xứ Anshan là Cyrus II (khoảng năm 575 - 529 trước [[Công Nguyên]]), tức [[Cyrus Đại Đế]], lên nối ngôi vào năm 559 trước Công Nguyên) và đánh bại vua Media là [[Astyages]] tại [[Ecbatana]], thống nhất hai dân tộc Ba Tư và Media thành một [[Đế quốc Achaemenes]] vào năm 550 trước Công Nguyên.<ref>[[Kaveh Farrokh]], ''Shadows in the desert: ancient Persia at war'', trang 9</ref> Với chiến thắng hiển hách này, người Ba Tư trở thành bá chủ của châu Á, vì họ là nỗi sở hãi của các lân bang hùng mạnh. Dường như Cyrus Đại Đế đã chinh phạt một Vương quốc lân cận và giết cả vua nước ấy.<ref>Pierre Briant, ''From Cyrus to Alexander: A History of the Persian Empire'', trang 34</ref> Ông cũng thực hiện chiến thuật xuất sắc và dành chiến thắng vang dội, chinh phạt được [[Đế quốc Lydia]] vào nam 547 trước Công Nguyên.<ref name="Farokh4043">Kaveh Farrokh, ''Shadows in the desert: ancient Persia at war'', các trang 40-43.</ref> Sau đó, ông tiêu diệt được [[Đế quốc Tân Babylonia]], rôi đưa người [[Do Thái]] trở về [[Jerusalem]].<ref name="Farokh4043"/> Ông lập nên một Đế quốc Thế giới đầu tiên và để lại tiếng vang cho đến ngày nay.<ref name="Farrkoh4748"/> Đế quốc Ba Tư trở thành đế quốc huy hoàng nhất trong mọi quốc gia [[châu Á]] đương thời, do đó nhân dân tôn vinh Cyrus Đại Đế là vị "Quốc tổ" của họ. <ref>[[Josef Wiesehöfer]], ''Ancient Persia'', trang 44</ref>
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Đế_quốc_Ba_Tư”