Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Nhiệt năng”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
liên kết một số từ
n Đổi hướng đến Nhiệt
Thẻ: Trang đổi hướng mới Trình soạn thảo mã nguồn 2017
Dòng 1:
#đổi [[Nhiệt]]
[[Tập tin:171879main LimbFlareJan12 lg.jpg|300px|nhỏ|phải|'''Nhiệt''' từ [[Mặt trời]] cung cấp nguồn gốc cho sinh vật trên [[Trái Đất|Trái đất]].]]
'''Nhiệt năng''', hay còn gọi tắt là '''nhiệt''', là một dạng [[năng lượng]] dự trữ trong [[vật chất]] nhờ vào [[chuyển động nhiệt]] hỗn loạn của các hạt cấu tạo nên vật chất.
 
Trong vật chất, các [[phân tử]] cấu tạo nên vật [[chuyển động]] hỗn loạn không ngừng, do đó chúng có [[động năng]]. Động năng này có thể chia làm động năng chuyển động của [[khối tâm]] của [[phân tử]], cộng với động năng trong [[dao động]] của các [[nguyên tử]] cấu tạo nên phân tử quanh khối tâm chung, và động năng [[chuyển động quay|quay]] của phân tử quanh khối tâm. Tổng các động năng này của các phân tử chính là nhiệt năng của vật.
 
Nhiệt năng có quan hệ chặt chẽ với [[nhiệt độ]]. Nhiệt độ của vật càng cao thì các phân tử cấu tạo nên vật chuyển động càng nhanh và nhiệt năng của vật càng lớn. Nhiệt năng có thể được trao đổi giữa các vật hay hệ thống do sự khác biệt về [[nhiệt độ]].
 
Nhiệt năng có thể được tạo ra hoặc thay đổi, bằng cách chuyển hóa giữa năng lượng có hướng ([[thế năng]], [[động năng]] định hướng trên tầm vĩ mô) và năng lượng hỗn loạn, qua các quá trình vĩ mô như thực hiện [[công cơ học|công năng]] lên vật hoặc trao đổi nhiệt vĩ mô vào vật hoặc các quá trình vi mô như các [[phản ứng hóa học]] (như sự [[lửa|cháy]]), [[phản ứng hạt nhân]] (như [[phản ứng tổng hợp hạt nhân]] bên trong [[Mặt Trời]]), sự [[ma sát]] giữa các [[electron]] với mạng tinh thể (trong [[bếp điện]]) hay ma sát [[cơ học]]. Nhiệt có thể được trao đổi qua các quá trình [[bức xạ điện từ|bức xạ]], [[dẫn nhiệt]] hay [[đối lưu]]. Lượng nhiệt năng dự trữ hay chuyển tải trên các vật còn gọi là '''nhiệt lượng''' và thường được ký hiệu trong các tính toán bằng chữ '''Q'''.
 
==Đại lượng quá trình==
Nhiệt cũng giống như [[công]], luôn gắn liền với các quá trình biến đổi, vì vậy có thể coi nhiệt là một [[đại lượng quá trình]], khác với [[đại lượng trạng thái]].
 
Theo [[bảo toàn năng lượng]] (định luật về sự bảo toàn năng lượng), sự liên hệ giữa các thay đổi [[nội năng]] ''[[dU]]'', nhiệt ''[[dQ]]'' và công ''[[dW]]''
: <math>dU = dQ + dW</math>
Theo [[định luật hai nhiệt động lực học]], nhiệt được truyền từ hệ thống có nhiệt độ cao hơn đến hệ thống có nhiệt độ thấp hơn cho đến khi chúng đạt được sự [[cân bằng nhiệt]]. Trong nhiều hệ thống, nhiệt lượng trao đổi ''dQ'' thường [[tỉ lệ thuận]] với nhiệt độ chênh lệch ''[[dt]]''
:<math>dQ = C V dt</math> ở [[thể tích]] không đổi.
 
Cũng có thể biểu diễn công thức trên ở dạng:
:<math>dQ = c.m.dt</math>
với:
*''c'': [[nhiệt dung riêng]]
*''m'': [[khối lượng]]
(theo [[Joseph Fourier]])
 
==Xem thêm==
*[[Nội năng]]
{{thể loại Commons|Heat}}
 
==Tham khảo==
{{tham khảo}}
 
[[Thể loại:Năng lượng]]
[[Thể loại:Nhiệt động lực học]]
[[Thể loại:Khái niệm vật lý]]
[[Thể loại:Truyền nhiệt]]
 
[[da:Termisk energi]]
[[fr:Chaleur]]
[[ru:Тепловая энергия]]
[[simple:Heat]]
[[sv:Värmemängd]]