Wikipedia

Pq

Tham gia ngày 23 tháng 7 năm 2008
Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
Pq (thảo luận | đóng góp)
67.106 sửa đổi
nKhông có tóm lược sửa đổi
Pq (thảo luận | đóng góp)
67.106 sửa đổi
nKhông có tóm lược sửa đổi
Dòng 1:
{{Infobox Korean settlement
[[Tập tin:Constitution-Print-C10314518.jpeg|nhỏ|800px|''Nguyên bản [[Hiến pháp Hoa Kỳ]]]]''
|logo =
'''Hiến pháp''' là một hệ thống quy đinh những nguyên tắc [[chính trị]] căn bản và thiết lập kiến trúc, thủ tục, quyền hạn và trách nhiệm của một chính quyền. Nhiều hiến pháp cũng bảo đảm các quyền nhất định của nhân dân. Trong bài viết này, ngoài Hiến pháp được hiểu như hiến pháp chính quyền còn có một số hình thức khác mang nghĩa rộng hơn như là hiến chương, luật lệ, nguyên tắc giữa các tổ chức chính trị.
|img = Seoul-Yeouido.at.dawn-01.jpg
|imgcaption = Đảo [[Yeouido]], Seoul
|hangul = 서울특별시
|hanja = 서울[[wikt:特|特]][[wikt:別|別]][[wikt:市|市]]
|rr = Seoul Teukbyeolsi
|mr = Sŏul T'ŭkpyŏlsi
|hangulshort = 서울
|rrshort = Seoul
|mrshort = Sŏul
|area_km2 = 605.33
|areanote = <ref name="http://english.seoul.go.kr/today/about/about_12stat.htm">[http://english.seoul.go.kr/today/about/about_12stat.htm Seoul Metropolitan Government - "A Clean, Attractive & Global City, Seoul!"<!-- Bot generated title -->]</ref>
|pop = 10.356.000 <small>(Vùng đại đô thị 23 triệu người)</small>
|popnote = <ref name="http://english.seoul.go.kr/today/about/about_12stat.htm" />
|popyear = 2006
|popden_km2 = 17108
|gov = [[Chính quyền Đại đô thị Seoul]]
|mayor = [[Oh Se-hoon]]
|seoulmayor = yes
|divs = 25 khu
|region = [[Vùng thủ đô quốc gia Seoul]]
|dialect = [[Phương ngữSeoul]]
|map = Seoul map.png
|mapcaption = Bản đồ vị trí Seoul.
}}
'''Seoul''' {{Audio|ko-Seoul.ogg|listen}}<!--please do not repeat info already in infobox, e.g. Korean: 서울--> (首爾 - Thủ Nhĩ; tại Việt Nam, ngày nay người ta thường phát âm là '''Sơ-un''' hay '''Xê-un'''<ref>[http://www.viethoc.org/phorum/read.php?9,27802]</ref>) là thủ đô của [[Hàn Quốc]], nằm bên [[Sông Hán (Triều Tiên)|Sông Hán]] ở phía Tây Bắc Hàn Quốc. Thành phố cách biên giới với [[Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên]] 50 km về phía Nam ([[Khu phi quân sự Triều Tiên]]). Seoul là một thành phố cổ, từng là kinh đô của [[Bách Tế]] (18 TCN – 660) và [[Nhà Triều Tiên|Triều đại Triều Tiên]] (1392-1910). Thành phố đã trở thành thủ đô của Hàn Quốc sau khi thành lập chính phủ Hàn Quốc năm 1948. Seoul là một [[Đặc biệt thị (Hàn Quốc)|đặc biệt thị]], trực thuộc trung ương. Với dân số hơn 10 triệu, Seoul là thành phố lớn nhất Hàn Quốc và là một trong những thành phố lớn nhất thế giới tính theo dân số<REF>http://www.citymayors.com/features/largest_cities1.html CityMayors The World's Largest Cities</REF>. Diện tích chỉ 605 km², nhỏ hơn [[Luân Đôn]] hay [[Thành phố New York]], đây là một trong những thành phố lớn có mật độ dân số cao nhất thế giới. Seoul cũng là một trong những thành phố kết nối số nhiều nhất thế giới với số người sử dụng [[Internet]] nhiều hơn tất cả [[vùng Nam Sahara]] của [[châu Phi]], trừ [[Cộng hòa Nam Phi]] ra<REF>http://www.itu.int/wsis/tunis/newsroom/stats/ World Summit on the Information Society</REF>. Thành phố còn là 1 trong 20 [[thành phố toàn cầu|"các thành phố đẳng cấp thế giới"]].
 
[[Vùng thủ đô Seoul]] bao gồm thành phố cảng lớn [[Incheon]] (Nhân Xuyên), có 23 triệu dân sinh sống, là [[Danh sách các vùng đô thị theo dân số|vùng đô thị lớn thứ hai]] thế giới sau [[Vùng thủ đô Tokyo]]. Hầu như một nửa dân Hàn Quốc sống ở Vùng thủ đô Seoul khiến nó trở thành trung tâm kinh tế, văn hóa, chính trị của quốc gia này. Thành phố đóng một vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế của Hàn Quốc và đã được xem là "[[Kỳ tích sông Hán]]".
Các thực thể phi chính trị, dù hợp thể hay không, cũng có hiến pháp. Các thực thể này gồm các đoàn thể và các hội tình nguyện.
 
Seoul có 3 triệu xe đăng ký và nạn kẹt xe xảy ra thường xuyên. Những năm gần đây, chính quyền vùng thủ đô đã áp dụng nhiều biện pháp để làm sạch nước và không khí bị ô nhiễm. Sự phục hồi của con suối trong trung tâm thành phố [[Cheonggyecheon]] (Thanh Khê Xuyên) đã là một dự án làm đẹp đô thị lớn.
== Nguồn gốc từ ==
Thuật ngữ "hiến pháp" xuất phát từ [[chữ Hán]] 宪法. Trong các ngôn ngữ Tây phương, chữ "hiến pháp" (''constitution'') xuất phát từ [[tiếng Latin]], đề cập đến việc ban hành bất kỳ luật quan trọng nào thường là của [[hoàng đế La Mã]]. Sau này, thuật ngữ này được dùng rộng rãi trong [[luật canon]] để chỉ định các quyết định có liên quan nào đó, chủ yếu là từ [[giáo hoàng]].
 
== Lịch sử và sự phát triển ==
{{chính|Lịch sử Seoul}}
[[Tập tin:Hammurabi.jpg|nhỏ|200px|Chi tiết trên bia vua [[Hammurabi]] miêu tả Hammurabi đang tiếp nhận [[bộ luật Hammurabi|bộ luật]] từ thần Mặt Trời. Hiện vật [[bảo tàng Louvre]].]]
[[Tập tin:Suseonjeondo.jpg|trái|200px|nhỏ|[[Thủ Thiện Toàn Đồ]] (Suseonjeondo) từ năm 1846]]
Những khai quật ở [[Iraq]] đương đại do [[Ernest de Sarzec]] tiến hành vào năm 1877 đã tìm thấy bằng chứng của bộ luật pháp lý sớm nhất được biết đến do vua [[Urukagina]] ở thành phố [[Lagash]], nước [[Sumer]] ban hành khoảng năm 2300 TCN. Có lẽ là nguyên mẫu luật chính phủ sớm nhất Bản thân tài liệu này chưa được khám phá hết nhưng nó cho người dân nước đó một số quyền, chẳng hạn, việc giảm thuế cho các quả phụ, trẻ mồ côi và bảo vệ người nghèo khỏi bị người giàu cho vay nặng lãi.
[[Tập tin:View of seoul circa 1900.jpg|nhỏ|trái|230px|Seoul năm 1900]]
Lịch sử của Seoul có thể quay về từ [[18 TCN]], khi đây là kinh đô của triều đại [[Bách Tế]]. Thành phố sau này là kinh đô của nhiều nhà nước trên [[Bán đảo Triều Tiên]]. Dưới triều đại [[Cao Ly]], thành phố được gọi là Hanseong (Hán Thành). Nó trở thành thủ đô lâu dài của [[Nhà Triều Tiên|triều đại Triều Tiên]]. Trong thời kỳ Nhật trị, nhiều phần lịch sử của thành phố bị phá hủy. Thành phố hầu như hoàn toàn bị phá hủy trong [[Chiến tranh Triều Tiên]], nhưng những chính sách kinh tế năng nổ [[thập niên 1960]] và [[thập niên 1970]] đã giúp tái thiết thành phố rất nhanh. Trong [[thập niên 1990]], nhiều công trình lịch sử đã được phục dựng, bao gồm [[Cung Gyeongbok]] (Cảnh Phúc), hoàng cung chính của triều đại Triều Tiên.
 
=== Tên gọi ===
Sau đó, nhiều chính quyền trị vì với các bộ luật bằng văn bản đặc biệt. Một tài liệu như vậy cổ nhất vẫn tồn tại có lẽ là của vua [[Ur-Nammu]] thành phố [[Ur]] (khoảng 2050 TCN). Một số Bộ luật nổi tiếng trong tài liệu đó là Bộ [[luật Hammurabi]] của [[Đế quốc Babylon]] xưa, Bộ luật [[Hittite]], Bộ luật [[Assyria]], Bộ luật [[Moses]], và [[Trụ Cyrus]] chứa đựng những lời răn dạy của [[Hoàng đế]] [[Cyrus Đại Đế]] của [[Đế quốc Ba Tư]] [[Thời kỳ cổ đại|cổ đại]]. <ref>Hamid R. Kusha, ''Islam in American prisons: black Muslims' challenge to American penology'', trang 54</ref><ref>For Know-It-Alls, ''Constitutions for Know-It-Alls'', trang 7</ref>
Thành phố được biết đến trong quá khứ bởi các tên gọi kế tiếp nhau như ''Wiryeseong'' (âm Hán Việt: Úy Lễ Thành; {{lang|ko|{{linktext|慰|禮|城}}}} ; [[Bách Tế]]), ''Hanyang'' (Hán Dương; {{lang|ko|{{linktext|漢|陽}}}}) và ''Hanseong'' (Hán Thành; {{lang|ko|{{linktext|漢|城}}}} ; [[Cao Ly]] và [[nhà Triều Tiên|Triều Tiên]]). Tên hiện nay lấy từ tên trong từ [[tiếng Hàn|Hàn]] cổ ''Seorabeol'' hay ''Seobeol'', có nghĩa là "kinh thành", trước kia dùng cho [[Gyeongju]] (Khánh Châu), thủ đô của nước [[Tân La]] cũ.
 
== Địa lý ==
[[Aristotle]] (khoảng 350 TCN) là một trong những người đầu tiên chính thức phân biệt giữa luật thông thường và (luật) hiến pháp được ghi lại trong lịch sử. Ông ta đã thiết lập những ý tưởng về hiến pháp và [[chủ nghĩa hợp hiến]], và cố gắng phân loại các hình thức khác nhau của chính phủ lập hiến. Khái niệm căn bản nhất mà ông ta thường dùng để miểu tả hiến pháp trong những thuật ngữ tổng quát là "sự sắp xếp các chức vụ trong một quốc gia". Trong tác phẩm của mình ''[[Constitution of Athens]]'', ''[[Politics (Aristotle)|Politics]]'' và ''[[Nicomachean Ethics]]'', ông ta khảo sát tỉ mỉ các hình thức khác nhau của hiến pháp, đặc biệt là [[Hiến pháp của Athena|Athena]] và [[Lycurgus|Sparta]]. Ông ta phân loại những hiến pháp ông cho là tốt và xấu, và ông đi đến kết luận hiến pháp tốt nhất là một hình thức pha trộn giữa những yếu tố quân chủ, quý tộc và dân chủ. Ông ta cũng phân biệt giữa công dân có những cơ hội riêng để tham gia trong nước và những người không phải công dân, nô lệ không có cơ hội đó.
[[Tập tin:Yanghwa Bridge.jpg|nhỏ|trái|Cầu Yanghwa]]
Seoul nằm ở phía Tây Bắc Hàn Quốc, với diện tích đất đai ước tính khoảng 605,52 km², bị chia cắt thành hai nửa bắc và nam bởi [[Sông Hán (Triều Tiên)|sông Hán]], thành phố này được bao quanh bởi 8 ngọn núi cũng như những vùng đất của đồng bằng sông Hán và khu vực phía Tây. Sông Hán đã đóng một vai trò quan trọng trong suốt chiều dài lịch sử Triều Tiên. [[Tam Quốc (Triều Tiên)|Thời Tam Quốc]] ở Triều Tiên, ba quốc gia luôn cố gắng dành quyền kiểm soát vùng đất này, nơi mà có con sông được dùng làm trạm thông thương tới Trung Quốc (qua biển [[Hoàng Hải]]). Tuy nhiên con sông này hiện nay không còn được sử dụng với mục đích hàng hải nữa do cửa sông của nó nằm trên biên giới giữa hai miền Triều Tiên và bị chắn không cho dân thường qua lại.
 
=== Khí hậu ===
Người La Mã lần đầu tiên soạn thảo [[hiến pháp Mười hai Điều]] (''Twelve Tables'') của họ vào năm 449 TCN. Chúng được thi hành dưới dạng một chuỗi các luật thỉnh thoảng được thêm vào, nhưng [[luật La Mã]] không được tổ chức lại thành một bộ luật riêng rẽ cho đến khi [[bộ luật Theodosianus]] ra đời năm 438. Sau này, [[bộ luật Justinianus]] ở [[Đế chế Byzantine Đông]] có ảnh hưởng lớn cả [[Châu Âu]].
Cũng giống như phần lớn các vùng khác ở Hàn Quốc, Seoul có [[khí hậu ôn hòa]] và [[khí hậu lục địa]], bất chấp việc Hàn Quốc bị vung quanh bởi ba mặt đều là biển. [[Mùa hè]] bình thường khí hậu nóng và ẩm, với [[mùa mưa]] kéo dài từ tháng 6 đến tháng 9. Tháng 8, tháng nóng nhất trong năm, có nhiệt độ trung bình từ 22&nbsp;°C đến 30&nbsp;°C (72&nbsp;°F đến 86&nbsp;°F) và cũng có thể nóng hơn. Mùa đông thường rất lạnh nếu so sánh với các vùng ở cùng vĩ độ, với nhiệt độ trung bình tháng giêng từ -10&nbsp;°C đến 1&nbsp;°C (19&nbsp;°F đến 33&nbsp;°F), mùa đông bình thường thì khô hơn rất nhiều so với mùa hè dù bình thường trong một năm ở Seoul có khoảng 28 ngày là có [[tuyết]].
 
{{Infobox Weather
Điều khoản thứ mười bảy của [[Hiến pháp Nhật Bản]] được soạn năm 604, được cho là của [[hoàng tử Shotoku]], là một hiến pháp điển hình trong lịch sử chính trị Châu Á. Ảnh hưởng của triết lý [[Phật giáo]], hiến pháp chú trọng hơn vào đạo đức xã hội hơn là thể chế của chính chính phủ đó.
|single_line= Yes
Hiến pháp [[Gayanashagowa]] (''Great Law of Peace'') được xem là hiến pháp khẩu truyền của [[người Iroquois|dân tộc Iroquois]] ra đời khoảng 1090 và 1150 đã được cân nhắc và đã truyền một phần cảm hứng cho [[Hiến pháp Hoa Kỳ]].
|metric_first = Yes
|location = Seoul (1971-2000)
|Jan_Hi_°C = 1.6
|Feb_Hi_°C = 4.1
|Mar_Hi_°C = 10.2
|Apr_Hi_°C = 17.6
|May_Hi_°C = 22.8
|Jun_Hi_°C = 26.9
|Jul_Hi_°C = 28.8
|Aug_Hi_°C = 29.5
|Sep_Hi_°C = 25.6
|Oct_Hi_°C = 19.7
|Nov_Hi_°C = 11.5
|Dec_Hi_°C = 4.2
|Year_Hi_°C = 16.9
|Jan_MEAN_°C = -2.3
|Feb_MEAN_°C = 0.0
|Mar_MEAN_°C = 5.7
|Apr_MEAN_°C = 12.5
|May_MEAN_°C = 17.7
|Jun_MEAN_°C = 22.4
|Jul_MEAN_°C = 25.3
|Aug_MEAN_°C = 25.8
|Sep_MEAN_°C = 21.2
|Oct_MEAN_°C = 14.8
|Nov_MEAN_°C = 7.2
|Dec_MEAN_°C = 0.4
|Year_MEAN_°C = 12.5
|Jan_Lo_°C = -6.1
|Feb_Lo_°C = -4.1
|Mar_Lo_°C = 1.1
|Apr_Lo_°C = 7.3
|May_Lo_°C = 12.6
|Jun_Lo_°C = 17.8
|Jul_Lo_°C = 21.8
|Aug_Lo_°C = 22.1
|Sep_Lo_°C = 16.7
|Oct_Lo_°C = 9.8
|Nov_Lo_°C = 2.9
|Dec_Lo_°C = -3.4
|Year_Lo_°C = 8.2
|Jan_Precip_mm = 21.6
|Feb_Precip_mm = 23.6
|Mar_Precip_mm = 45.8
|Apr_Precip_mm = 77.0
|May_Precip_mm = 102.2
|Jun_Precip_mm = 133.3
|Jul_Precip_mm = 327.9
|Aug_Precip_mm = 348.0
|Sep_Precip_mm = 137.6
|Oct_Precip_mm = 49.3
|Nov_Precip_mm = 53.1
|Dec_Precip_mm = 24.9
|Year_Precip_mm = 1344.3
|Jan_Sun= 158.4
|Feb_Sun= 163.3
|Mar_Sun= 197.5
|Apr_Sun= 210.7
|May_Sun= 224.3
|Jun_Sun= 187.8
|Jul_Sun= 130.7
|Aug_Sun= 155.3
|Sep_Sun= 184.5
|Oct_Sun= 200.5
|Nov_Sun= 151.3
|Dec_Sun= 149.9
|Year_Sun= 2114.1
|Jan_Hum= 62.6
|Feb_Hum= 61.0
|Mar_Hum= 61.2
|Apr_Hum= 59.3
|May_Hum= 64.1
|Jun_Hum= 71.0
|Jul_Hum= 79.8
|Aug_Hum= 77.4
|Sep_Hum= 71.0
|Oct_Hum= 66.2
|Nov_Hum= 64.6
|Dec_Hum= 63.8
|Year_Hum= 66.9
|source = Korean Meteorological Agency <ref name= KMA >{{cite web
| url = http://www.kma.go.kr/weather/climate/average_30years.jsp?yy_st=2001&stn=108&norm=M&x=27&y=9&obs=0&mm=3&dd=22
| title = 평년값자료(30년)
| accessdate = 2010-03-21
| publisher = Korean Meteorological Agency
| language = Korean }}</ref>
| accessdate = 2010-03-21
}}
=== Cảnh quan thành phố ===
[[Tập tin:Teheran Ave night.jpg|phải|200px|nhỏ|[[Đường Teheran]] nhìn từ phía Tây]]
Trung tâm cũ của Seoul thời [[Nhà Triều Tiên|Triều Tiên]] hiện nay là một nơi kinh doanh sầm uất, phần lớn những cung điện, văn phòng chính phủ, trụ sở các tập đoàn, khách sạn và chợ truyền thống đều nằm ở đây. Vùng nay bao phủ châu thổ [[Cheonggyecheon]], với một dòng suối nhỏ chạy từ tây tới đông qua châu thổ trước khi đổ ra sông Hán. Trong nhiều năm, dòng suối này đã được tu bổ bằng xi măng và gần đây được khôi phục qua một dự án phục sinh đô thị. Về phía bắc của khu kinh doanh là ngọn [[núi Bukhan]] (Bắc Hán), về phía nam là ngọn [[núi Namsan]] (Nam Sơn) nhỏ hơn. Tiến sâu nữa về phía nam là vùng ngoại ô [[Yongsan-gu|khu Yongsan]] (Long Sơn), [[Mapo-gu|khu Mapo]] (Ma Phố) và [[Sông Hán (Triều Tiên)|sông Hán]]. Qua con sông Hán là vùng [[Gangnam-gu|khu Gangnam]] (Giang Nam), [[Seocho-gu|khu Seocho]] (Thụy Thảo) rất phát triển. Trung tâm Thương mại Thế giới Hàn Quốc nằm ở khu Gangnam, rất nhiều triển lãm và hội nghị được tổ chức tại đây. Tại khu Gangnam còn có [[COEX Mall]], một trung tâm giải trí và mua sắm trong nhà lớn ở Seoul. [[Bamseom]] (Lật Đảo) là một hòn đảo nằm giữa con sông Hán gần [[Yeouido]] (Nhữ Hĩ) và trụ sở của quốc hội cũng như các kênh truyền hình lớn và một vài tòa nhà hành chính. Sân vận động Olympic, công viên Olympic và Lotte World nằm ở [[Songpa-gu|khu Songpa]] (Tùng Pha), bờ nam sông Hán. Phía nam vùng Gangnam là các ngọn [[núi Namhan]] (Nam Hán), [[Núi Cheonggye|Cheonggye]] (Thanh Khê) và [[Núi Gwanak|Gwanak]] (Quan Nhạc).
 
Các công trình đáng chú ý tại Seoul có thể kể đến [[Tòa nhà Tài chính Hàn Quốc]], [[Tháp N Seoul]], và [[Trung tâm Thương mại Thế giới Seoul]], [[Tòa nhà 63]] và sáu tòa cao ốc dân dụng [[Tower Palace]].
[[Tập tin:Konstytucja 3 Maja.jpg|trái|nhỏ|350px|''[[Hiến pháp ngày 3 tháng 5 năm 1791]]'' (Tranh của [[Jan Matejko]], [[1891]]). Vua Stanisław August (trái, mặc áo choàng lông chồn ermine), vào Thánh đường St. John, nơi hạ nghị viện [[Sejm]] sẽ tuyên thệ và dương cao hiến pháp mới; ở phía bên dưới, ở [[Lâu đài Hoàng gia Warszawa]], hiến pháp mới vừa được thông qua. [[Bảo tàng quốc gia Warszawa]].]]
Hiến pháp thành văn sớm nhất vẫn còn dùng ở một nước có chủ quyền đến nay là của [[San Marino]]. [[Hiến pháp San Marino]] được viết bằng [[tiếng Latin]] vào năm 1300 bao gồm sáu quyển. Quyển đầu tiên có 62 điều, nói về việc thiết lập các hội đồng, tòa án, các viên chức hành pháp và quyền hành của họ. Các quyển còn lại nói về tội phạm và luật dân sự và các thủ tục tòa án.
 
Những kế hoạch phát triển đô thị đã trở thành một khái niệm quan trọng khi Seoul được thiết kế để trở thành thủ đô vào cuối thế kỷ 14. Cung điện hoàng gia của Triều đại Joseon hiện vẫn nằm ở Seoul, với cung điện chính, [[Cung Gyeongbok]], hiện đang được khôi phục nguyên trạng. Ngày nay, ở Seoul có 8 đường xe điện ngầm trải dài hơn 250 km.
[[Khối thịnh vượng chung Massachusetts]] thông qua hiến pháp năm 1780, trước việc thông qua [[Điều ước Liên bang]] và [[Hiến pháp Hoa Kỳ]]. Đây có lẽ là hiến pháp "có tên" vẫn được dùng cũ nhất vì văn kiện này tuyên bố rõ ràng rằng bản thân nó là một hiến pháp. Hiến pháp Hoa Kỳ được thông qua năm 1789 chịu ảnh hưởng của hệ thống hiến pháp Anh. Văn kiện đó trở thành cơ sở cho nền [[cộng hòa]] và hiến pháp được soạn ra sau đó. Nó cũng thường được cho rằng là hiến pháp được biên soạn có tính quốc gia hiện đại lâu đời nhất trên thế giới.
 
Con đường đậm chất lịch sử nhất ở Seoul là [[đường Cái Chuông]], trên con đường này người ta có thể thấy [[Phổ Tín Các]] (Bosingak), một ngôi đình có một chiếc chuông lớn. Chiếc chuông rung bốn lần trong ngày, vì vậy mà có thể kiểm soát được bốn cổng chính vào thành phố. Bây giờ thì chiếc chuông này chỉ còn được rung vào nửa đêm trong dịp năm mới, khi đó nó sẽ được rung 30 lần.
== Hiến pháp chính quyền ==
Thường thấy nhất, thuật ngữ "hiến pháp" đề cập đến tập hợp các quy tắc và nguyên tắc quy định bản chất và phạm vi của chính quyền. Hầu hết các chính hiến pháp tìm cách điều chỉnh quan hệ giữa các cơ quan của nhà nước, quan hệ giữa ba bộ phận [[hành pháp]], [[lập pháp]] và [[tư pháp]] ở mức độ cơ bản và mối quan hệ giữa các cơ quan thuộc ba bộ phận đó.
 
Con đường ô tô quan trọng nhất của Seoul trước đây chạy dọc đường Cái Chuông, nhưng đến đầu thập niên 1970, nó đã bị thay bởi đường ray số 1 của hệ thống tàu điện ngầm. Một vài con đường nổi tiếng khác ở Seoul bao gồm [[đường Eulji]] (Ất Chi), [[đường Teheran]], [[đường Thế Tông]], [[đường Chungmu]] (Trung Vũ), [[đường Yulgong]] (Lật Cốc), và [[đường Toegye]] (Thoái Khê).
=== Các đặc điểm chính ===
Các đặc điểm sau đây là đặc điểm của hiến pháp [[dân chủ]] đã được các khoa học gia chính trị xác định cho hiến pháp ở phạm vi quốc gia.
 
==== ViệcNhân soạnkhẩu thảo ====
Hầu hết những người dân của Seoul là người Hàn Quốc cùng với một số ít người [[Trung Quốc]] và [[Nhật Bản]]. Ngày nay, 200.000 người nước ngoài được ước tính đang sống tại Seoul, những người này bao gồm người từ [[Nam Á]], [[Đông Nam Á]], [[Trung Á]], [[Châu Phi]], [[Châu Âu]], [[Châu Đại Dương]] và [[Châu Mỹ]]. Tỉ lệ phạm pháp ở Seoul là rất thấp. Dù một nửa dân số không theo đạo, hai đạo phổ biển ở Seoul là [[đạo Phật]] và [[đạo Cơ Đốc]] (mỗi đạo chiếm khoảng 25%). Những đạo khác bao gồm [[đạo Sa Man]] và [[đạo Khổng]], tuy nhiên hai đạo sau được nhìn nhận như là triết lí phổ biển của xã hội hơn. <!-- là đạo|Là đạo nào -->
Sự phân loại cơ bản là hiến pháp đã được điều lệ hóa hay không. Một hiến pháp đã được điều lệ hóa là một văn kiện riêng rẽ và là nguồn gốc của luật hiến pháp trong một quốc gia. Một ví dụ thường dùng cho loại này là Hiến pháp Hoa Kỳ. Ngược lại, hiến pháp không được điều lệ hóa là hiến pháp không được chứa đựng trong một văn kiện riêng rẽ và bao gồm nhiều nguồn gốc khác nhau có thể là thành văn hay bất thành văn. [[Hiến pháp Úc]], [[Hiến pháp Anh]] là hai ví dụ điển hình của loại này. [[Hiến pháp Ấn Độ]] được cho là hiến pháp được điều lệ hóa dài nhất trên thế giới.
 
== Kinh tế ==
===== Hiến pháp được điều lệ hóa =====
[[Tập tin:Seoul-01 (xndr).jpg|nhỏ|Seoul]]
Hầu hết các quốc gia trên thế giới đều có một hiến pháp được điều lệ hóa trừ ba quốc gia [[Israel]], [[New Zealand]] và [[Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland]]. Hiến pháp được điều lệ hóa thường là sản phẩm của sự thay đổi chính trị lớn như một [[cuộc cách mạng]]. Chẳng hạn như hiến pháp của [[Hoa Kỳ]] được viết ra và được thông qua không quá 25 năm sau cuộc [[Cách mạng Hoa Kỳ]]. Tiến trình một quốc gia thông qua hiến pháp có quan hệ mật thiết với hoàn cảnh chính trị và lịch sử dẫn đến các thay đổi căn bản.
[[Tập tin:Wtc coex seoul.jpg|nhỏ|trái|Trung tâm thương mại thế giới Seoul]]
Với việc là nơi đặt trụ sở đầu não của một vài tập đoàn lớn nhất thế giới như [[Samsung]] (Tam Tinh), [[tập đoàn LG]], [[Hyundai]] (Hiện Đại) và [[KIA|Xe ô-tô Kia]] (Khởi Á), lĩnh vực dịch vụ tại Seoul đã phát triển nhanh chóng, đóng góp cho nền kinh tế quốc gia cũng như sự phát triển của đất nước. Hàn Quốc thu được 63,2% GDP từ khu vực dịch vụ, trên cả thu nhập quốc gia bình quân. Các sản phẩm xuất khẩu chính là hàng [[điện tử]], [[ô tô]] và thiết bị máy móc. Sự phát triển kinh tế này cũng giúp tỉ lệ thất nghiệp chỉ giữ ở mức 3,4%. Vốn [[đầu tư trực tiếp từ nước ngoài]] cũng cao, vào khoảng 2 tỉ [[dollar Mỹ]]. Tuy nhiên, Hàn Quốc có thể bị đe dọa với một nền kinh tế đang tăng trưởng chậm và điều này có thể ảnh hưởng tới chính Hàn Quốc cũng như sự phát triển của đất nước này. Là một trong "[[bốn con hổ của Châu Á]]", Hàn Quốc đã trải qua một giai đoạn phát triển vượt bậc vào những năm 90. Tuy nhiên, cuốn sách CIA đã chỉ ra rằng kinh tế Hàn Quốc đã có dấu hiệu của sự tăng trưởng ở mức vừa phải trong giai đoạn từ 2003 đến 2006 với tốc độ tăng trưởng bình quân 4-5%. Sự suy giảm về tiêu thụ hàng hóa của người tiêu dùng đã hạn chế tốc độ phát triển kinh tế của Hàn Quốc, tuy nhiên sự tiêu thụ cũng đã bắt đầu dần tăng trưởng trở lại. Nhìn chung, kinh tế của Hàn Quốc đã và đang chạy với tốc độ tốt và viễn cảnh của nó là khá khả quan.
 
== Giao thông ==
Lợi ích rõ ràng nhất của hiến pháp được điều lệ hóa là có các điều mạch lạc và dễ hiểu. Hiến pháp được điều lệ hóa ít nhất thì cũng dễ đọc và là một văn kiện riêng lẽ. Mặc dầu nó tương đối rõ ràng nhưng hiến pháp được điều lệ hóa vẫn để lại một phạm vi giải thích rộng lớn cho [[tòa án hiến pháp]].
Giao thông của Seoul bắt đầu bùng nổ từ thời kỳ [[Đế quốc Đại Hàn]], khi những con đường ô tô đầu tiên được đặt nền móng, một con đường nổi Seoul với [[Incheon]] được hoàn thành trong giai đoạn này. Seoul có hơn 3 triệu phương tiện giao thông được đăng kí vì vậy tắc nghẽn giao thông đã trở thành một điều thường nhật tại thành phố này.
 
[[Tập tin:Incheon_International_Airport.jpg|nhỏ|trái|[[Sân bay quốc tế Incheon]]]]
Các quốc gia có hiến pháp được điều lệ hóa thường gán cho nó uy quyền tối cao so với các [[đạo luật]] thông thường khác. Đó là, nếu có xung đột xảy ra giữa một đạo luật và hiến pháp thì tất cả hay một phần của đạo luật đó có thể bị tòa án tuyên bố là [[vượt quyền]] (''ultra vires'') và bị cho là [[vi hiến]]. Ngoài ra, một thủ tục đặc biệt được yêu cầu để [[sửa đổi hiến pháp]] có liên quan đến ⅔ đa số trong cơ quan lập pháp quốc gia, sự đồng ý của các cơ quan lập pháp địa phương, cuộc [[trưng cầu dân ý]] hoặc một số thủ tục khác. Điều này làm cho việc sửa đổi hiến pháp khó hơn việc thông qua một luật nào khác.
Có hai sân bay quốc tế nằm ở Seoul. [[Sân bay quốc tế Gimpo]] (Kim Phố), từng nằm ở Gimpo nhưng đã được xáp nhập vào Seoul từ năm 1963, là sân bay quốc tế duy nhất cho Seoul từ khi được xây dựng lần đầu trong thời [[Chiến tranh Triều Tiên]]. Ngoài ra, còn một vài sân bay nội địa khác được xây dựng trong thời chiến, bao gồm một sân bay nằm ở [[Yeouido]].
 
Khánh thành vào tháng 3 năm 2001, [[Sân bay quốc tế Incheon]] tại đảo [[Vĩnh Tông]] ở [[Incheon]] đã thay thế tầm quan trọng của sân bay Gimpo. Incheon hiện giờ thực hiện hầu hết tất cả các chuyến bay trong nước và quốc tế trừ những chuyến bay tới [[Sân bay quốc tế Tokyo|Sân bay Haneda]] ở [[Tokyo]] và [[Sân bay quốc tế Hồng Kiều Thượng Hải|Sân bay Hồng Kiều]] ở [[Thượng Hải]]. Điều này đã làm giảm rất nhiều tần xuất bay của sân bay Gimpo.
===== Hiến pháp không được điều lệ hóa =====
Chỉ có ba quốc gia là Israel, New Zealand và Anh dùng hiến pháp không được điều lệ hóa (tính đến tháng 10 năm 2006).
 
Sân bay quốc tế Incheon, cùng với [[Sân bay quốc tế Hồng Kông]] và [[Sân bay quốc tế Singapore Changi|sân bay Changi]], đã trở thành những trung tâm vận tải quan trọng ở châu Á. Trong một cuộc đồng điều tra của [[Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế]] và [[Hội đồng Sân bay Quốc tế]] đã bầu chọn Incheon là sân bay tốt nhất thế giới. [[Skytrax]] chọn đây là một trong 5 sân bay tốt nhất thế giới năm 2006.
Ở những quốc gia sử dụng hiến pháp không được điều lệ hóa, không có sự khác biệt giữa (luật) hiến pháp và các đạo luật (như luật áp dụng cho các khu vực cai quản) trong thuật ngữ pháp lý. Cả hai có thể bị thay thế hoặc loại bỏ bởi đa số trong [[nghị viện]]. Trên thực tế, các [[chính phủ dân chủ]] không dùng cơ hội này để bãi bỏ tất cả các quyền công dân mà trên lý thuyết họ có thể làm như vậy.
 
Incheon và Gimpo nối với thành phố Seoul bằng đường quốc lộ, Gimpo còn được nối bằng đường điện ngầm số 5.
''Xem thêm'': [[Các luật chính của Anh]]
 
==== SựCác phânđơn bổvị quyềnhành lựcchính ====
{{chính|Các khu của Seoul}}
Hiến pháp cũng thiết lập quyền lực trong một nước. Có hai loại phân bổ quyền lực cơ bản là: liên bang và nhất thể. Hệ thống chính quyền [[liên bang]] có hiến pháp công nhận sự phân chia quyền lực giữa trung ương và địa phương trong một quốc gia. [[Hiến pháp Canada]] là một ví dụ điển hình, đó là sự phân chia quyền lực giữa chính phủ liên bang và các tỉnh bang. Hiến pháp nhất thể công nhận quyền lực chỉ tồn tại ở trung ương. Anh là một trong những nước sử dụng loại hình này.
Thành phố đặc biệt Seoul được cấu thành từ 25 ''khu'' (구 gu), 15.267 ''động'' (동 dong). Động tương đương với thôn hoặc làng. Hơn mười năm nghìn động này lại được chia ra thành 112.734 ''phiên địa'' (번지).
 
[[Tập tin:Map Seoul districts de.png|nhỏ|phải|300px|Các khu của Seoul]]
==== Sự phân tách quyền lực ====
* [[Dobong-gu]] (Đạo Phong khu; {{lang|ko|{{linktext|道|峰|區}}}})
Hiến pháp thường biến đổi lớn theo mức độ phân tách quyền lực, thông thường là sự phân tác của các bộ phận hành pháp, lập pháp và tư pháp của chính quyền. Hiến pháp Hoa Kỳ có sự [[phân tách quyền lực]] đầy đủ vì với mỗi bộ phận đều có quyền được giao cụ thể. Ví dụ, Quốc hội, cơ quan lập pháp Hoa Kỳ có quyền [[buộc tội]] (các quan chức) mà các bộ phận khác không có quyền.
* [[Dongdaemun-gu]] (Đông Đại Môn khu; {{lang|ko|{{linktext|東|大|門|區}}}})
* [[Dongjak-gu]] (Đồng Tước khu; {{lang|ko|{{linktext|銅|雀|區}}}})
* [[Eunpyeong-gu]] (Ân Bình khu; {{lang|ko|{{linktext|恩|平|區}}}})
* [[Gangbuk-gu]] (Giang Bắc khu; {{lang|ko|{{linktext|江|北|區}}}})
* [[Gangdong-gu]] (Giang Đông khu; {{lang|ko|{{linktext|江|東|區}}}})
* [[Gangnam-gu]] (Giang Nam khu; {{lang|ko|{{linktext|江|南|區}}}})
* [[Gangseo-gu, Seoul|Gangseo-gu]] (Giang Tây khu; {{lang|ko|{{linktext|江|西|區}}}})
* [[Geumcheon-gu]] (Câm Xuyên khu; {{lang|ko|{{linktext|衿|川|區}}}})
* [[Guro-gu]] (Cửu Lão khu; {{lang|ko|{{linktext|九|老|區}}}})
* [[Gwanak-gu]] (Quan Nhạc khu; {{lang|ko|{{linktext|冠|岳|區}}}})
* [[Gwangjin-gu]] (Quảng Tân khu; {{lang|ko|{{linktext|廣|津|區}}}})
* [[Jongno-gu]] (Chung Lộ khu; {{lang|ko|{{linktext|鍾|路|區}}}})
* [[Jung-gu, Seoul|Jung-gu]] (Trung khu; {{lang|ko|{{linktext|中|區}}}})
* [[Jungnang-gu]] (Trung Lang khu; {{lang|ko|{{linktext|中|浪|區}}}})
* [[Mapo-gu]] (Ma Phố khu; {{lang|ko|{{linktext|麻|浦|區}}}})
* [[Nowon-gu]] (Lô Nguyên khu; {{lang|ko|{{linktext|蘆|原|區}}}})
* [[Seocho-gu]] (Thụy Thảo khu; {{lang|ko|{{linktext|瑞|草|區}}}})
* [[Seodaemun-gu]] (Tây Đại Môn khu; {{lang|ko|{{linktext|西|大|門|區}}}})
* [[Seongbuk-gu]] (Thành Bắc khu; {{lang|ko|{{linktext|城|北|區}}}})
* [[Seongdong-gu]] (Thành Đông khu; {{lang|ko|{{linktext|城|東|區}}}})
* [[Songpa-gu]] (Tùng Pha Khu; {{lang|ko|{{linktext|松|坡|區}}}})
* [[Yangcheon-gu]] (Dương Xuyên khu; {{lang|ko|{{linktext|陽|川|區}}}})
* [[Yeongdeungpo-gu]](Vĩnh Đăng Phố khu; {{lang|ko|{{linktext|永|登|浦|區}}}})
* [[Yongsan-gu]] (Long Sơn khu; {{lang|ko|{{linktext|龍|山|區}}}})
[[Tập tin:Seoul Cheonggyecheon night.jpg|phải|nhỏ|230px|Nơi bắt đầu của suối Cheonggyecheon]]
 
== Văn hóa ==
==== Giới hạn trách nhiệm ====
[[Tập tin:Korea-Seoul-Bongeunsa-02.jpg|nhỏ|phải|Bongeunsa tại Nam Seoul]]
Giới hạn trách nhiệm là một đặc điểm chung của tất cả các hiến pháp dân chủ. Ở hệ thống chính phủ tổng thống, như Hoa Kỳ và hệ thống bán tổng thống, như [[Pháp]], các bộ trưởng có trách nhiệm với [[tổng thổng]], người có quyền bảo trợ để chỉ định hay sa thải bộ trưởng. Tổng thống có trách nhiệm với nhân dân trong một cuộc bầu cử. Trong hệ thống nghị viện, như Anh và Úc, các bộ trưởng có trách nhiệm với [[nghị viện]] nhưng [[thủ tướng]] lại bổ nhiệm hay sa thải họ (ở [[hệ thống Westminster]], quyền này xuất phát từ quốc vương, thành viên của nghị viện). Cũng có khái niệm về việc [[bỏ phiếu bất tín nhiệm]] ở nhiều nước theo [[chế độ nghị viện]], điều này có nghĩa là nếu đa số trong bộ phận lập pháp bỏ phiếu cho cuộc vận động bất tín nhiệm thì chính phủ phải từ chức, và một chính phủ mới sẽ được thành lập hoặc nghị viện sẽ bị giải tán và cuộc tổng tuyển cử sẽ diễn ra.
[[Tập tin:Korea-Seoul-Changgyeonggung-Myeongjeongjeon-01.jpg|nhỏ|phải|[[Changgyeonggung]]]]
[[Tập tin:Bongeunsa 1.jpg|nhỏ|phải|[[Bongeunsa]]]]
 
==== Hiến pháp hình thức ====
Nhà lý luận chính trị [[Ý]] [[Giovanni Sartori]] cho rằng sự tồn tại của hiến pháp là vẻ ngoài của nguồn quyền hành độc đoán. Trong khi các tài liệu như vậy diễn tả sự tôn trọng [[nhân quyền]] hay thiết lập một bộ máy tư pháp độc lập, thì trong thực tế chúng có thể bị làm ngơ một khi nhà cầm quyền cảm thấy bị đe dọa hay hoàn toàn bị sỉ nhục. Một ví dụ điển hình là [[Hiến pháp Liên Xô]], trên văn bản thì đảm bảo [[quyền tự do lập hội]] hay [[quyền tự do ngôn luận]] nhưng trên thực tế, công dân nếu làm như vậy thì họ sẽ bị bỏ tù ([[tù nhân chính trị]]). Ví dụ đó cho thấy rằng sự bảo vệ và lợi ích mà hiến pháp đem lại ít hơn thông qua những điều khoản được thảo ra, nhưng đem lại nhiều cho chính quyền theo nguyên tắc của họ.
 
=== TòaÂm án hiến phápnhạc ===
Là nơi quy tụ các ca sĩ, nhóm nhạc nổi tiếng. Đặc biệt có một số bài hát về Seoul: [[S.E.O.U.L]] (nhóm nhạc [[Super Junior]] cùng [[Girls' Generation]]) và [[Fly To Seoul]] ([[2PM]]).
Hiến pháp thường được bảo vệ ở mỗi quốc gia bằng "[[tòa án hiến pháp]]"("tòa bảo hiến") hoặc "tòa án tối cao". Tòa án này phân xử sự tương thích của các điều khoản pháp luật với các nguyên tắc của hiến pháp. Đặc biệt quan trọng là trách nhiệm của tòa này là bảo vệ các quyền và tự do do hiến pháp quy định.
 
=== Các di tích lịch sử và bảo tàng ===
Sự vi phạm hiến pháp, hay [[vi hiến]], là một hành động hay hành động luật trái với hiến pháp được tòa án phân xử. Ví dụ về sự vi phạm hiến pháp ở bộ phận hành pháp có thể là một [[chính trị gia]] lạm dụng quyền hành của mình hay bộ phận lập pháp cố thông qua luật trái với hiến pháp mà không thông qua quá trình [[tu chính hiến pháp]] trước.
Triều đại Triều Tiên đã xây dựng "ngũ cung" ở Seoul
* [[Cung Changdeok]] (창덕 Xương Đức)
* [[Cung Changgyeong]] (창경 Xương Khánh)
* [[Cung Deoksu]] (덕수 Đức Thọ)
* [[Cung Gyeongbok]] (경복 Cảnh Phúc)
* [[Cung Gyeonghui]] (경희 Khánh Hy)
 
=== Bảo tàng ===
Tòa hiến pháp thường gọi là tòa phương án cuối cùng, một thực thể pháp luật cao nhất trong chính phủ. Quá trình [[thẩm định pháp lý]] thường được tích hợp vào hệ thống [[tòa phúc thẩm]]. Đây là một vụ kiện như với [[Tòa án Tối cao Hoa Kỳ]]. Các vụ kiện thường được xét xử ở một tòa án thấp hơn trước khi mang ra trước tòa án tối cao, ngoại trừ các vụ kiện mà tòa tối cao có quyền xét xử trước. Một số quốc gia khác lập ra một tòa đặc biệt chỉ để bảo vệ hiến pháp như ở [[Tòa án Hiến pháp Liên bang Đức|Tòa án Hiến pháp Đức]]. Hầu hết các tòa hiến pháp là công cụ quyền lực của quá trình cân nhắc luật có quyền tuyên bố luật "vi hiến", không hợp với hiến pháp. Hiệu lực của việc quyết định này thay đổi tùy theo chính phủ nhưng đều phổ biến cho các hoạt động của tòa án để quyết định một luật nào đó không thể đưa vào cuộc sống, như trường hợp của Hoa Kỳ. Tuy nhiên, nhiều tòa bị rắc rối khi dựa vào sự hợp tác của hai bộ phận hành pháp và lập pháp để thi hành quyết định của họ một cách thích hợp. Ở quyết định của Tòa án Tối cao Hoa Kỳ đảo lộn chủ thuyết "độc lập nhưng bình đẳng" trong [[thập niên 1950]] dựa vào sự hợp tác của từng tiểu bang để thi hành luật. Một số không thực hiện được, phải nhờ đến sự can thiệp của chính phủ. Các quốc gia khác, như [[Pháp]], có [[Hội đồng hiến pháp Pháp]] chỉ phân xử tính hợp hiến của luật trước quá trình phê chuẩn.
{{chính|Danh sách các bảo tàng ở Seoul}}
* [[Bảo tàng Trung ương Quốc lập]] (국립중앙박물관)
* [[Bảo tàng Dân tộc Quốc lập]] (국립민속박물관)
* [[Đài tưởng niệm chiến tranh (Seoul)|Đài tưởng niệm chiến tranh]] (전쟁기념관)
 
Ngoại ô vùng đại đô thi:
Một số quốc gia, chủ yếu là những quốc gia có hiến pháp không được điều lệ hóa, không có những tòa án như vậy - ví dụ như Anh, theo truyền thống các chức năng dưới nguyên tắc của quyền tối cao nghị viện là cơ quan lập pháp có quyền ban hành bất cứ luật mà cơ quan đó muốn. Tuy nhiên, vì là thành viên của [[Liên minh Châu Âu]], Anh phải tuân theo quyền hạn của [[luật Cộng đồng Châu Âu]] và [[Tòa án Châu Âu]]. Tương tự như vậy, bằng việc thừa nhận [[Ủy ban Nhân quyền Châu Âu]] của [[Hội đồng Châu Âu]], nó phải tuân thủ [[Tòa án Nhân quyền Châu Âu]]. Kết quả là, những cơ quan này là các tòa án hiến pháp có thể vô hiệu hóa hoặc giải thích pháp luật Anh, được thiết lập trước tiên có nguồn gốc từ [[vụ Factortame]].
* [[Sơn thành Namhan]] (산성 Nam Hán)
* [[Sơn thành Bukhan]] (북한 Bắc Hán)
* [[Công viên Namsan]] (Nam Sơn)
 
=== LiênChùa kếtvà ngoàiđền ===
* [[Tông miếu]] (종묘)
* [http://www.oefre.unibe.ch/law/icl ''International Constitutional Law'':] English translations of various national constitutions
* [[Đông miếu]] (동묘)
* [http://www.constitution.org/ The Constitution Society] Research and public education on the principles of [[Constitutionalism|constitutional republican government]]
* [[Văn miếu]] (문묘)
* [http://etext.lib.virginia.edu/cgi-local/DHI/dhi.cgi?id=dv1-61 ''Dictionary of the History of Ideas'':] Constitutionalism
* [[Chùa Jogye]] (조계사 Tào Khê tự)
* [http://www.staff.amu.edu.pl/~wroblew/html/en_pr_konst.html ''Constitutional Law''] "Constitutions, bibliography, links"
* [[Chùa Hwagye]] (화계사 Hoa Khê tự)
* [http://www.nccs.net/ U.S. National Center for Constitutional Studies]
* [[Chùa Bongeun]] (봉은사 Phụng Ân tự)
* [http://www.usip.org/pubs/specialreports/sr107.html Democratic Constitution Making] [[U.S. Institute of Peace]] Report, tháng 7 năm 2003
* [http://www.archives.gov/national-archives-experience/charters/constitution.html Images of the Constitution] and downloadable high-resolution images from the National Archives.
 
=== HiếnThể pháp Việt Namthao ===
Seoul đã từng tổ chức [[Đại hội Thể thao châu Á 1986]], [[Thế vận hội Mùa hè 1988]] và [[Paralympic Games 1988]]. Đây cũng là một trong những thành phố chủ nhà của [[FIFA World Cup 2002]]. [[Sân vận động World Cup Seoul]] là nơi tổ chức lễ mở màn và trận đấu đầu tiên của giải đấu.
* [http://vbqppl.moj.gov.vn/vbpq/Lists/Vn%20bn%20php%20lut/View_Detail.aspx?ItemID=22335 Hiến pháp CHXHCNVN 1992 (bản sửa đổi 2001)]
* [http://laws.dongnai.gov.vn/1991_to_2000/1992/199204/199204180001 Hiến pháp CHXHCNVN 1992]
* [http://vbqppl.moj.gov.vn/vbpq/Lists/Vn%20bn%20php%20lut/View_Detail.aspx?ItemID=1536 Hiến pháp CHXHCNVN 1980]
* [http://vi.wikisource.org/wiki/Hi%E1%BA%BFn_ph%C3%A1p_Vi%E1%BB%87t_Nam_C%E1%BB%99ng_H%C3%B2a_1967 Hiến pháp Việt Nam Cộng Hòa 1967]
* [http://vbqppl.moj.gov.vn/vbpq/Lists/Vn%20bn%20php%20lut/View_Detail.aspx?ItemID=890 Hiến pháp VNDCCH 1960]
* [http://vi.wikisource.org/wiki/Hi%E1%BA%BFn_ph%C3%A1p_Vi%E1%BB%87t_Nam_C%E1%BB%99ng_h%C3%B2a_1956 Hiến pháp Việt Nam Cộng Hòa 1956]
* [http://laws.dongnai.gov.vn/1945_to_1950/1946/194611/194611090001 Hiến pháp VNDCCH 1946]
 
[[Taekwondo]] (Túc thủ đạo) là môn quốc võ của Hàn Quốc và Seoul chính là nơi đặt trụ sở của [[Quốc kỹ viện]], hay còn được biết đến là [[Liên đoàn Taekwondo Thế giới]].
=== Hiến pháp một số quốc gia ===
 
(Đa số bằng Tiếng Anh)
Thành phố có ba đội [[bóng chày]] trong [[Tổ chức Bóng chày Hàn Quốc]] là: [[Doosan Bears]], [[LG Twins]], và [[Woori Heros]]. Hai đội bóng rổ trong [[giải bóng rổ Hàn Quốc]]: [[Seoul Samsung Thunders]] và [[Seoul SK Knights]].
* [http://www.constitution.org/cons/natlcons.htm List of National Constitutions]
 
* [http://confinder.richmond.edu Constitution Finder]
Ngoài ra còn có một CLB bóng đá chuyên nghiệp tại Seoul là CLB [[FC Seoul]], đội bóng tham dự giải [[K-league]]. Có hai đội bóng [[Giải K3]] đặt tại Seoul là [[Seoul United]] và [[Eungpyeong Chung-goo FC]].
<div style="-moz-column-count:3; column-count:3;">
 
* {{es}} {{en}} [http://pdba.georgetown.edu/Constitutions/Argentina/argentina.html Argentina]
== Các thành phố kết nghĩa ==
* [http://www.aph.gov.au/senate/general/constitution/ Australia]
{|
* [http://www.fed-parl.be/constitution_uk.html Belgium]
| valign="top" |
*: [http://www.senate.be/doc/const_nl.html {{smaller|in Dutch}}]{{•}} [http://www.senate.be/doc/const_fr.html {{smaller|in French}}]{{•}} [http://www.senate.be/deutsch/const_de.html {{smaller|in German}}]
* [[Tập tin:Flag of the Republic of China.svg|20px|]] [[Đài Bắc]], [[Trung Hoa Dân Quốc]] (1968)
* [http://www.planalto.gov.br/CCIVIL_03/Constituicao/Constitui%C3%A7ao.htm Brazil, in Portuguese]
* [[Tập tin:Flag of Turkey.svg|20px|]] [[Ankara]], [[Thổ Nhĩ Kỳ]] (1971)
* [http://www.parliament.bg/?page=const&lng=en Bulgaria] [http://www.parliament.bg/?page=const&lng=bg {{smaller|in Bulgarian}}]
* [[Tập tin:Flag of Guam.svg|20px|]] [[Guam]] [[Hoa Kỳ]] (1973)
* [http://laws.justice.gc.ca/en/const/index.html Canada] [http://laws.justice.gc.ca/fr/const/index.html {{smaller|in French}}]
* [[Tập tin:Flag of the United States.svg|20px|]] [[Honolulu, Hawaii]], [[Hoa Kỳ]] (1973)
* [http://en.wikisource.org/wiki/Constitution_of_the_People%27s_Republic_of_China People's Republic of China]
* [[Tập tin:Flag of the United States.svg|20px|]] [[San Francisco, California]], [[Hoa Kỳ]] (1976)
* {{es}} [http://www.presidencia.gov.co/prensa_new/constitucion/index.pdf Colombia (PDF)]
* [[Tập tin:Flag of Brazil.svg|20px|]] [[São Paulo]], [[Brasil]] (1977)
* [http://en.wikisource.org/wiki/Constitution_of_Cuba Cuba]
* [[Tập tin:Flag of Colombia.svg|20px|]] [[Bogotá]], [[Colombia]] (1982)
* [http://www.folketinget.dk/pdf/constitution.pdf Denmark]
* [[Tập tin:Flag of Indonesia (bordered).svg|20px|]] [[Jakarta]], [[Indonesia]] (1984)
* [http://www.finlex.fi/en/laki/kaannokset/1999/en19990731.pdf Finland]
* [[Tập tin:Flag of Japan (bordered).svg|20px|]] [[Tokyo]], [[Nhật Bản]] (1988)
* {{fr}} [[:fr:Constitutions françaises|France]]
* [[Tập tin:Flag of Russia (bordered).svg|20px|]] [[Moskva]], [[Nga]] (1991)
* [http://www.bundesregierung.de/nn_22672/Webs/Breg/EN/Federal-Government/FunctionAndConstitutionalBasis/BasicLaw/ContentofBasicLaw/content-of-basic-law.html Germany]
* [[Tập tin:Flag of France.svg|20px]] [[Paris]], [[Pháp]] (1991)
* [http://www.parliament.ge/files/68_1944_216422_konst.pdf Gruzia]
| valign="top" |
* [http://www.parliament.gr/english/politeuma/syntagma.pdf Greece]
* [[Tập tin:Flag of Australia.svg|20px|]] [[Sydney]], [[Úc]] (1991)
* [http://www.friends-partners.org/oldfriends/constitution/const-hungary.html Hungary]
* [[Tập tin:Flag of the People's Republic of China.svg|20px]] [[Bắc Kinh]], [[Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa]] (1992)
* [http://indiacode.nic.in/coiweb/welcome.html India]
* [[Tập tin:Flag of Mongolia.svg|20px]] [[Ulan Bator]], [[Mông Cổ]] (1995)
* [http://mellat.majlis.ir/archive/CONSTITUTION/ENGLISH.HTM Iran]
* [[Tập tin:Flag of Vietnam.svg|20px]] [[Hà Nội]], [[Việt Nam]] (1996)
* [http://www.taoiseach.gov.ie/index.asp?docID=262 Republic of Ireland] [http://www.taoiseach.gov.ie/attached_files/Pdf%20files/Constitution%20of%20IrelandNov2004.pdf {{smaller|PDF}}]
* [[Tập tin:Flag of Poland (bordered).svg|20px]] [[Warszawa]], [[Ba Lan]] (1996)
* [http://www.concourt.am/wwconst/constit/italy/italy--e.htm Italy] [http://www.quirinale.it/costituzione/costituzione.htm {{smaller|in Italian}}]
* [[Tập tin:Flag of Egypt.svg|20px]] [[Cairo]], [[Ai Cập]] (1997)
* [http://en.wikisource.org/wiki/Constitution_of_Japan Japan]
* [[Tập tin:Flag of Italy.svg|20px]] [[Roma]], [[Ý]] (2000)
* [http://en.wikisource.org/wiki/Constitution_of_the_Republic_of_Korea South Korea]
* [[Tập tin:Flag of Kazakhstan.svg|20px]] [[Astana]], [[Kazakhstan]] (2004)
* [http://ko.wikisource.org/wiki/%EB%8C%80%ED%95%9C%EB%AF%BC%EA%B5%AD_%ED%97%8C%EB%B2%95 {{smaller|in Korean}}]{{•}} [http://www.ccourt.go.kr/ccout_quick/chinese.asp {{smaller|in Chinese}}]
* [[Tập tin:Flag of Greece.svg|20px|]] [[Athena]], [[Hy Lạp]] (2006)
* [http://www.mediaclub.cg.yu/Ustav/ Montenegro]
* [[Tập tin:Flag of Thailand.svg|20px]] [[Bangkok]], [[Thái Lan]] (2006)
* [http://www.pap.gov.pk/constitu/mconstitu.htm Pakistan]
* [[Tập tin:Flag of the United States.svg|20px]] [[Washington, D.C.]], [[Hoa Kỳ]] (2006)
* [http://www.gov.ph/aboutphil/constitution.asp Philippines]
|}
* [http://www.sejm.gov.pl/prawo/konst/angielski/kon1.htm Poland]
 
* [http://www.constitution.ru/en/10003000-01.htm Russia]
== Một vài hình ảnh về Seoul ==
* [http://www.parlamento.pt/ingles/cons_leg/crp_ing/index.html Portugal] [http://www.parlamento.pt/ingles/cons_leg/Constitution_definitive.pdf {{smaller|PDF}}]
<div align="center">
* [http://www.parlamento.pt/const_leg/crp_port/index.html {{smaller|in Portuguese}}] [http://www.parlamento.pt/const_leg/crp_port/constpt2005.pdf {{smaller|PDF}}]
<gallery>
* [http://www.parlamento.pt/frances/const_leg/crp_franc/index.html {{smaller|in French}}]{{•}} [http://www.parlamento.pt/espanhol/const_leg/crp_esp/index.html {{smaller|in Spanish}}]
Image:Seoul daylight.jpg|Một góc Seoul
* [http://www.humanrights.lv/doc/latlik/satver~1.htm Latvia] [http://www.saeima.lv/Likumdosana/satversme_izdr.htm {{smaller|in Latvian}}]
Image:Korean royal palace entrance.jpg|Cổng vào cung điện hoàng gia
* [http://www3.lrs.lt/cgi-bin/preps2?Condition1=211295&Condition2= Lithuania]
Image:Korea-Seoul-Changdeokgung-Jinseonmun-04.jpg|Cung Changdeok
* [http://odin.dep.no/odin/engelsk/norway/system/032005-990424/index-dok000-b-n-a.html Norway] [http://www.lovdata.no/all/hl-18140517-000.html {{smaller|in Norwegian}}]
Image:Seoul-Gyeongbokgung-01.jpg|Tượng một con giải trại (chó thần) trong Cung Gyeongbok
* [http://www.riksdagen.se/templates/R_Page____6357.aspx Sweden]
Image:Seoul-Namdaemun-at.night-01.jpg|Namdaemun (Nam Đại Môn)
* [http://www.admin.ch/ch/itl/rs/1/c101ENG.pdf Switzerland]
Image:Khitai6.jpg|Công viên Olympic
* [http://www.admin.ch/ch/d/sr/c101.html {{smaller|in German}}]{{•}} [http://www.admin.ch/ch/f/rs/c101.html {{smaller|in French}}]{{•}} [http://www.admin.ch/ch/i/rs/c101.html {{smaller|in Italian}}]
Image:National Museum of Korea.jpg|Bảo tàng Quốc lập Trung ương
* [http://www.admin.ch/ch/itl/rs/1/index.htm {{smaller|Index to other languages}}]
 
* {{es}} [http://constitucion.presidencia.gob.mx/docs/constitucion.pdf Mexico]
Image:Seoul Building63.jpg|[[Toà nhà 63 tầng]] ở Yeido, toà nhà cao thứ ba ở Hàn Quốc
* [http://www.gio.gov.tw/info/news/constitution.htm Republic of China (Taiwan)]
Image:Seoul.Tower.01.jpg|Tháp truyền hình Namsan
* [http://www.gio.gov.tw/info/news/additional.htm {{smaller|Additional articles}}]
Image:Wtc coex seoul.jpg|[[Trung tâm Thương mại Quốc tế Seoul]]
* [http://statutes.agc.gov.sg Singapore]
Image:View of YangJe-Cheon.jpg|Yangjaecheon (Lương Tài Xuyên)
* [http://www.info.gov.za/documents/constitution/index.htm South Africa]
Image:Seoul-Namdaemun.Market-02.jpg|Một góc chợ Namdaemun
* [http://www.tbmm.gov.tr/english/constitution.htm Turkey]
Image:Seoul-Namdaemun.Market-ginseng.jpg|Sâm Triều Tiên tại chợ Namdaemun
* [http://www.findlaw.com/casecode/constitution/ United States]
Image:Seoul-festival-Buddha-03.jpg|Lễ hội Phật giáo
* {{smaller|[[United States Constitution|Annotated version]]}}{{•}} [http://finduslaw.com/us_constitution_5th_and_14th_amendments {{smaller|Amendments}}]
</gallery>
* [http://www.vheadline.com/printer_news.asp?id=6831 Venezuela]
</div>
 
== Chú thích ==
{{Commonscat|Seoul}}
<references />
<references/>
 
{{Seoul}}
{{Tỉnh Hàn Quốc}}
{{Thủ đô châu Á}}
{{Olympic Summer Games Host Cities}}
{{Danh sách vùng đô thị đông dân nhất thế giới}}
 
[[Thể loại:HiếnThành pháp|phố Hàn Quốc]]
[[Thể loại:Thành phố đăng cai Thế vận hội Mùa hè]]
[[Thể loại:Seoul| ]]
 
{{Liên kết chọn lọc|kode}}
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Thành_viên:Pq”