Theo truyền thuyết, vào thời kỳ [[nhà Hạ]] thì Ninh Ba gọi là “'''Ngân'''”.<ref name="độc sử phương dư luận kỉ yếu">顾祖禹 (Cố Tổ Vũ). 读史方舆论纪要 ("Độc sử phương dư luận kỉ yếu"): 夏时有堇子国，以赤堇山为名，后加邑为鄞 (Hạ thì hữu cậnCận tửTử quốc, dĩ xíchXích cậnCận sơn vi danh, hậu gia ấp vi ngânNgân.)</ref> Nó cũng là tên gọi một huyện cho tới gần đây. Năm 473 TCN （[[Chu Nguyên Vương]] năm thứ 3), Việt vương Câu Tiễn đắp thành tại Câu Dư, đổi tên thành '''Câu Chương''' và nó là thành thị sớm nhất trên địa phận Ninh Ba ngày nay. Năm 222 TCN ([[Tần Thủy Hoàng|Tần vương Chính]] năm thứ 25) lập quận Cối Kê, trong khu vực Ninh Ba thành lập 3 huyện Ngân, Mậu, Câu Chương. Năm 621 ([[Nhà Đường|Đường]] Vũ Đức năm thứ 4) từ các huyện Câu Chương, Ngân và Mậu lập '''Ngân Châu'''. Năm 625 (Đường Vũ Đức năm thứ 8) xóa bỏ Ngân Châu và sáp nhập vào Việt Châu. Năm 738 (Đường Khai Nguyên năm thứ 26) phân chia Việt Châu để lập '''Minh Châu''' thuộc [[Giang Nam Đông đạo]]. Năm 742 (Đường Thiên Bảo năm thứ 1) đổi Minh Châu thành quận Dư Diêu, thuộc Việt Châu. Năm 758 (Đường Càn Nguyên năm thứ 1) phục hồi tên gọi Minh Châu. Năm 1194 (Nam Tống Thiệu Hy năm thứ 5), [[Tống Ninh Tông|Ninh Tông]] Triệu Khoáng lên ngôi, năm sau đổi niên hiệu thành Khánh Nguyên và đổi Minh Châu thành '''phủ Khánh Nguyên'''. Năm 1276 ([[nhà Nguyên|Nguyên]] Chí Nguyên năm thứ 13) đổi phủ Khánh Nguyên thành '''Tuyên úy ti Khánh Nguyên'''. Năm sau đổi thành '''Tổng quản phủ lộ Khánh Nguyên'''. Năm 1367 (Nguyên Chí Chánh năm thứ 27) đổi lộ Khánh Nguyên thành '''phủ Minh Châu'''. Năm 1381 ([[nhà Minh|Minh]] Hồng Vũ năm thứ 14) do Minh Châu trùng quốc hiệu và trong phủ Minh Châu có huyện Định Hải (nay là quận [[Trấn Hải]]) với định hải có nghĩa là biển yên, gần nghĩa với sóng yên nên đổi thành phủ '''Ninh Ba''' và tên gọi này được sử dụng từ đó tới nay<ref name="shizhi-government-history">{{cite book|title=宁波市志 (Ghi chép về Ninh Ba) |year=1995|chapter=Quyển 1. Lịch sử |publisher=中华书局 (Trung Hoa thư cục) |isbn=978-7-101-01507-2}}</ref>.
