Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Lê Tương Dực”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Thẻ: Sửa đổi di động Sửa đổi từ trang di động |
Thẻ: Sửa đổi di động Sửa đổi từ trang di động |
||
Dòng 80:
Ngày [[4 tháng 12]] cùng năm ấy, Giản Tu công Lê Oanh tự lập làm [[Hoàng đế]], lấy niên hiệu là '''Hồng Thuận''' (洪順). Ông lấy ngày sinh làm ''Thiên Bảo thánh tiết'' (天保聖節), tự xưng là '''Nhân Hải Động chủ''' (仁海洞主).
==Trị vì
===
Vừa khi lên ngôi, Tương Dực đã trọng thưởng các công thần. Ông ra chỉ ban thưởng như sau:
:''[[Nguyễn Văn Lang]] từ Nghĩa quận công (義郡公) lên làm Nghĩa quốc công (義國公); [[Lê Quảng Độ]] từ Thiệu quận công (紹郡公) lên làm Thiệu quốc công (紹國公); [[Lê Phụ]] (黎輔) từ Lượng quận công (諒郡公) lên làm Lượng quốc công (諒國公); [[Lê Bá Lân]] (黎伯璘) từ Uy quận công (威郡公) lên làm Uy quốc công (威國公); [[Trịnh Duy Đại]] (鄭維岱) từ [[bộ Hộ|Hộ bộ]] [[
Bàn đặt quan
Trong những năm đầu cầm quyền, Tương Dực cũng có vài đóng góp thể hiện sự cố gắng vực dậy đất nước đã suy tàn, nhất là trong lĩnh vực khoa cử. Năm [[1511]], ông tổ chức kỳ [[thi Hội]], đến kỳ [[thi Đình]] thì ông đích thân ra đề văn hỏi về đạo trị quốc. Ông cho trùng tu [[Quốc Tử Giám]], dựng lại [[bia tiến sĩ]] tỏ rõ sự khuyến khích hiền tài. Đông các
:''[[Hoàng đế]] thông minh xứng đáng bậc chí tôn, sáng suốt làm gương cả nước, khôi phục quy mô xây dựng cơ nghiệp của [[Lê Thái Tổ|Thái Tổ Cao Hoàng]], mở rộng nền móng văn giáo thịnh trị của [[Lê Thánh Tông|Thánh Tông Thuần Hoàng]]. Sáng vầng sao Khuê, ngang trời dọc đất thì có tập [[Bảo thiên thanh hạ]]; mở gương trị giáo mẫu mực xưa nay thì có tập [[Quang thiên thanh hạ]]. Thánh học ngày càng cao minh, thánh đức ngày càng thuần
Việc [[thuế|thuế má]] thời bấy giờ cũng như mấy triều trước, nhưng không biết rõ tiền tài sản vật đồng niên thu được những gì. Đến đời Tương Dực thấy sử chép rằng trước thì thuế vàng thuế bạc đồng niên thu được: ''[[Vàng]] mười, thứ tốt gọi là "kiêm kim" 480 [[lạng|lượng]]; Vàng mười 2.883 lượng; [[Bạc]] 4.930 lượng''.
Dòng 94:
Nay, Tương Dực định lệ đổi lại mỗi năm thu được: ''Vàng mười thứ "kiêm kim" 449 lượng; Vàng mười 2.901 lượng; Bạc 6.125 lượng''. Những vàng bạc đó nộp vào kho để cho hoàng gia tiêu dùng. Còn cách thu nộp thế nào cũng không rõ.
Năm [[1510]], Lê Tương Dực sai [[bộ Binh|Binh bộ]] Thượng thư, Quốc tử giám
===Nội loạn Trần Tuân===
Ngày [[11 tháng 11]]
Tương Dực sai Mỹ Huệ hầu [[Trịnh Duy Sản]] chỉ huy quan quân đi đánh Trần Tuân. Bấy giờ, quân của Tuân đã bức sát đến huyện [[Từ Liêm]] ([[Quốc Oai]]), quan quân bại trận, lui về đóng ở các xứ [[Đông Ngạc]], [[Nhật Chiêu]].
Thế quân của Tuân rất mạnh, muốn bức sát kinh thành. Nghĩa quốc công [[Nguyễn Văn Lang]] sai quân 6 vệ Điện tiền kéo thuyền [[Tiểu Thiên Quang]] xuống sông, định đưa hoàng đế ngự về [[Thanh
Niệm đến chợ [[An Giang]] trước thấy phố xá bị thiêu trụi, quan quân đã bại trận rút về, vượt sông vào xã [[Quả Hối]]. Niệm lại chạy về, vào điện tâu trước mặt Tương Dực. Bấy giờ, Duy Sản bị giặc đánh bại, thủ hạ chỉ còn hơn 30 người, xé áo làm hiệu, thề cùng nhau đánh giặc. Giờ Dậu, [[Trịnh Duy Sản|Duy Sản]] thình lình xuất hiện, đột nhập vào dinh của Tuân, thấy [[Trần Tuân|Tuân]] mặc áo đỏ ngồi trên giường, liền dùng giáo đâm chết Tuân, bè đảng của Tuân đều tan chạy cả. Bấy giờ quân lính của Tuân đóng ở chỗ khác, không biết là nghịch Tuân đã chết, vẫn cứ đóng quân như trước.
Ngày 20, Tương Dực làm lễ tấu cáo ở [[Thái Miếu]], rồi sai Nguyễn Văn Lang đem tướng sĩ, voi ngựa của các doanh đi đánh. Bấy giờ, Duy Sản đã giết Trần Tuân, liền thừa thế bắn ba tiếng [[súng]], các quân đánh trống hò reo tiến vào, đánh tan quân giặc, đuổi theo đến các xã [[Thuỵ Hương]], [[Quả Động]], [[Đông Ngạc]], đâm chết rất nhiều. Sau này định công ban thưởng, ban phong [[Trịnh Duy Sản]] là ''Nguyên quận công'' (原郡公), những người đi theo Duy Sản đâm chết được nhiều giặc đều được trao chức đô chỉ huy đồng tri.
===Suy trị===
Năm [[1513]], hoàng đế [[nhà Minh|Đại Minh]] là [[Minh Vũ Tông|Vũ Tông]] sai [[Phan Huy Tăng]] (潘希曾) đi sứ, sắc phong Tương Dực làm '''An Nam quốc vương''' (安南國王). Đến khi trông thấy ông, Huy Tăng nói với người đồng hành là Nhược Thủy rằng: ''Quốc vương [[An Nam]] mặt thì đẹp mà người lại lệch, tính háo dâm, là vua lợn, loạn vong sẽ không lâu đâu'' (安南國王貌羙而身傾性好滛乃諸王也乱亡不久矣), nên từ đấy có lời dị gọi ông là '''Trư vương''' (豬王). Ông có bài thơ họa lại tiến sứ thần về nước.
Lời nói của sứ thần Đại Minh như báo hiệu cho nghiệp trị nước của Tương Dực sớm lụi tàn. Những năm về sau, ông chỉ lo xây cất nhà cửa, lâu đài, chơi bời xa xỉ
Năm [[1516]], hoàng đế cho đắp thành rộng cả ngàn trượng chắn ngang [[sông Tô Lịch]]. Để thể hiện uy quyền đế vương, ông sai một người thợ là [[Vũ Như Tô]] xây điện 100 nóc, xây [[Cửu Trùng Đài]]. Quân dân làm trong mấy năm trời không xong, hao tổn tiền của, chết hại nhiều người. Bỏ bê việc nước, chỉ ngày ngày du ngoạn [[Tây Hồ]], Tương Dực nghĩ ra nhiều trò quái lạ. Thói trụy lạc của Tương Dực ngày càng lộ rõ khi ông ra lệnh làm thuyền chiến thật trang hoàng lộng lẫy rồi bắt các [[Phi tần|cung nữ]] [[khỏa thân|trần truồng]], tay cầm cái chèo đánh nhịp làm đại nhạc để hoàng đế thưởng sắc.
Sự sa đọa của Tương Dực sách [[Đại Việt sử ký toàn thư]] đã chép:
{{Cquote|
== Bị hại ==
|