|
== Lịch sử ==
TươngNăm truyền[[1847]], vào[[Tổng nămđốc]] An-Hà ([[1820An Giang]] dướivà triều[[Hà Tiên (tỉnh)|Hà Tiên]]) là [[MinhDoãn MạngUẩn]], ([[tổng1795]]-[[1850]]) đốcvui mừng vì lập được đại công đánh đuổi được quân [[Xiêm La]], Nguyễnbình Nhậtđịnh Anđược [[Chân Lạp]], nên đã cho dựngxây tạmdựng một amngôi thờchùa bằng tretường lágạch, nơinền cuốn đá xanh, mái lợp ngói; và đặt tên là '''Tây An tự''' với hàm ý trấn yên bời châncõi [[núiphía SamTây]] <ref>Theo ''Địa chí An Giang'' (Tập 2, UBND tỉnh An Giang ấn hành, 2007, tr. 243). Ngoài ra, tên "Tây An" còn là đảo tự tên ''"An Tây" mưu mưu tướng'' mà bâynhà vua đã phong tặng cho Doãn Uẩn. '''Thông tin liên quan''': Tương truyền trước khi Tổng đốc Doãn Uẩn giờlập chùa Tây An tọavào lạcnăm <ref>[[1847]], Theothì nơi ấy đã có một am thờ bằng tre lá do [[Tổng đốc]] Nguyễn Nhật An lập vào năm [[1820]] dưới triều vua [[Minh Mạng]] (theo Cổng thông tin điện tử tỉnh An Giang [http://www.angiang.gov.vn/wps/portal/!ut/p/c4/04_SB8K8xLLM9MSSzPy8xBz9CP0os3j3oBBLczdTEwML_wBzA09_r0BnE18nIwNHM_2CbEdFAIy2rWE!/?WCM_GLOBAL_CONTEXT=/wps/wcm/connect/web+content/angiang/dulich/khamphaangiang/dulichtinnguong/hua]). Tuy nhiên, tổng đốc Nguyễn Nhật An là một nhân vật được dân gian phối ghép suy tôn lên, trong lịch sử nhà Nguyễn không có nhân vật Nguyễn Nhật An giữ chức tổng đốc năm [[1820]], vì chỉ xuất hiện chức vụ tổng đốc ở các tỉnh [[Nam Kỳ]] từ sau cuộc cải cách hành chính của Minh Mạng năm 1832. Trước đó, vùng Châu Đốc tỉnh An Giang nơi chùa Tây An tọa lạc, thuộc trấn Vĩnh Thanh (năm 1832 được chia thành 2 tỉnh An Giang và Vĩnh Long) do quan trấn thủ Vĩnh Thanh là [[Thoại Ngọc Hầu|Nguyễn Văn Thoại]] quản hạt vào năm [[1820]]. Chính sử nhà Nguyễn thời kỳ 1820 cũng không ghi chép về một vị có tên là Nguyễn Nhật An nào làm tổng đốc thời kỳ 1820.</ref>.
Năm [[1847]], tổng đốc An-Hà ([[An Giang]] và [[Hà Tiên (tỉnh)|Hà Tiên]]) là [[Doãn Uẩn]] (1795-1850) vui mừng vì lập được đại công đánh đuổi được quân [[Xiêm La]], bình định được [[Chân Lạp]], nên đã cho xây dựng lại bằng tường gạch, nền cuốn đá xanh, mái lợp ngói; và đặt tên là '''Tây An tự''' với hàm ý trấn yên bời cõi [[phía Tây]] <ref>Nhiều người soạn, ''Địa chí An Giang'' (Tập 2). Chính quyền tỉnh An Giang ấn hành, 2007, tr. 243. Ngoài ra, tên "Tây An" còn là đảo tự tên ''"An Tây" mưu mưu tướng'' mà nhà vua đã phong tặng cho Doãn Uẩn.</ref>.
Năm [[1861]], [[Hòa thượng]] Nguyễn Nhất Thừa cho trùng tu lại chính điện và hậu tổ. Năm [[1958]], Hòa thượng Nguyễn Thế Mật đứng ra vận động xây dựng mới ba ngôi cổ lầu, mặt chính và ngôi chính điện, nên chùa có diện mạo như ngày hôm nay.
|
