Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Tiếng Ba Tư”

{{contains Perso-Arabic text}}

 

 

Tiếng Ba Tư hiện đại là sự tiếp nối của [[tiếng Ba Tư trung đại]], ngôn ngữ tôn giáo và văn học chính thức của [[Đế quốc Sassanid]], mà chính nó lại là hậu thân của [[tiếng Ba Tư cổ]], ngôn ngữ của [[Đế quốc Achaemenid]].<ref name="Lazard"/><ref>Ulrich Ammon, Norbert Dittmar, Klaus J. Mattheier, Peter Trudgill, "Sociolinguistics Hsk 3/3 Series Volume 3 of Sociolinguistics: An International Handbook of the Science of Language and Society", Walter de Gruyter, 2006. 2nd edition. pg 1912. Excerpt: "Tiếng Ba Tư trung đại, còn được gọi là Pahlavi, là sự tiếp nối trực tiếp của tiếng Ba Tư cổ, và đã được dùng như ngôn ngữ viết chính thức quốc gia." "Tuy nhiên, sau cuộc xâm lược của người Hồi giáo và sự sụp đổ của [[nhà Sassanid]], [[tiếng Ba Tư trung đại|tiếng Pahlavi]] dần bị thay thế bởi Dari, bản thân cũng là một dạng của tiếng Ba Tư trung đại, với lượng từ mượn đáng kể từ tiếng Ả Rập và Parthia."</ref><ref>Skjærvø, Prods Oktor (2006). ''Encyclopedia Iranica'', "Iran, vi. Iranian languages and scripts, "new Persian, is "the descendant of Middle Persian" and has since been "official language of Iranian states for centuries", whereas for other non-Persian Iranian languages "close genetic relationships are difficult to establish" between their different (Middle and Modern) stages. Modern Yaḡnōbi belongs to the same dialect group as Sogdian, but is not a direct descendant; Bactrian may be closely related to modern Yidḡa and Munji (Munjāni); and [[Wakhi language|Wakhi]] (Wāḵi) belongs with Khotanese."</ref> Ngữ pháp của nó tương đồng với của nhiều ngôn ngữ châu Âu đương thời.<ref name="Richard Davis 2006. pp. 602-603">Richard Davis, "Persian" in Josef W. Meri, Jere L. Bacharach, "Medieval Islamic Civilization", Taylor & Francis, 2006. pp. 602–603. "The grammar of New Persian is similar to many contemporary European languages."Similarly, the core vocabulary of Persian continued to be derived from Pahlavi.</ref>

 

 

Tiếng Ba Tư đã ảnh hưởng (chủ yếu về từ vựng) một cách đáng kể lên nhiều ngôn ngữ xung quanh, nhất là [[hệ ngôn ngữ Turk|các ngôn ngữ Turk]] miền [[Trung Á]], [[Kavkaz]], và [[Tiểu Á]], những ngôn ngữ Iran lân cận, cũng như [[tiếng Armenia]], [[tiếng Gruzia]], và vài [[ngữ tộc Ấn-Iram|ngôn ngữ Ấn-Iran]] khác, đặc biệt là [[tiếng Urdu]] (một dạng [[tiếng Hindustan]]). Nó cũng ảnh hưởng phần nào lên [[tiếng Ả Rập]], nổi bật nhất là ở [[tiếng Ả Rập Bahran]].<ref>{{cite book|ref=harv|last=Holes|first=Clive|title=Dialect, Culture, and Society in Eastern Arabia: Glossary|url=https://books.google.com/books?id=bJLjAKH7-rIC&pg=PR30|year=2001|publisher=BRILL|isbn=90-04-10763-0}}, p. XXX</ref> Ngược lại, tiếng Ba Tư cũng mượn rất nhiều từ trong [[tiếng Ả Rập]] sau [[cuộc xâm lược Ba Tư của người Ả Rập]].<ref name="Lazard">Lazard, Gilbert 1975, "The Rise of the New Persian Language" in Frye, R. N., ''The Cambridge History of Iran'', Vol. 4, pp. 595–632, Cambridge: Cambridge University Press. "The language known as New Persian, which usually is called at this period (early Islamic times) by the name of Dari or Farsi-Dari, can be classified linguistically as a continuation of Middle Persian, the official religious and literary language of Sassanian Iran, itself a continuation of Old Persian, the language of the Achaemenids. Unlike the other languages and dialects, ancient and modern, of the Iranian group such as [[Avestan]], [[Parthian language|Parthian]], [[Sogdian language|Soghdian]], [[Kurdish languages|Kurdish]], [[Balochi language|Balochi]], [[Pashto]], etc., [[Old Persian]], [[Middle Persian|Middle]] and New Persian represent one and the same language at three states of its history. It had its origin in [[Fars Province|Fars]] (the true Persian country from the historical point of view) and is differentiated by dialectical features, still easily recognizable from the dialect prevailing in north-western and eastern Iran."</ref><ref name="Richard Davis 2006. pp. 602-603"/><ref name="Lazard, Gilbert 1971">Lazard, Gilbert, "Pahlavi, Pârsi, dari: Les langues d'Iran d'apès Ibn al-Muqaffa" in R.N. Frye, ''Iran and Islam. In Memory of the late Vladimir Minorsky'', Edinburgh University Press, 1971.</ref><ref name="Nushin Namazi">{{cite web|url=http://cgi.stanford.edu/group/wais/cgi-bin/?p=24327|title=Persian Loan Words in Arabic|author=Nushin Namazi|date=24 November 2008|accessdate=1 June 2009}}</ref><ref name="Classe 2000 1057">{{Cite book|title=Encyclopedia of literary translation into English |last=Classe |first=Olive |year=2000 |publisher=Taylor & Francis |location= |isbn=1-884964-36-2|page=1057 |url=https://books.google.com/?id=C1uXah12nHgC&pg=PA1057 |quote=Since the Arab conquest of the country in 7th century AD, many loan words have entered the language (which from this time has been written with a slightly modified version of the Arabic script) and the literature has been heavily influenced by the conventions of Arabic literature.}}</ref><ref name=lambtonexcerpt>Ann K. S. Lambton, ''Persian grammar'', Cambridge University Press 1953. "The Arabic words incorporated into the Persian language have become Persianized".</ref>