Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Văn học Việt Nam thời Tiền Lê”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Dòng 15:
==Tác phẩm==
===Thơ sấm===
Thời này được xem là “vỡ tổ sấm ký” <ref>Ý kiến của nhà nghiên cứu Nguyễn Đổng Chi</ref>. Người xưa quan niệm sấm là những điều hiện ra, bày ra trước (Sấm giả - triệu dã); sấm lấy quỷ quyệt khéo léo làm lời nói kín, dự đoán lành dữ (Sấm giả, quỉ vi ẩn ngữ dự quyết cát hung). Sấm thời này là sản phẩm của [[thiền sư]], đạo sĩ, nho giả, mỗi người đều có ý đồ riêng khi tung ra những lời sấm, mỗi người đều có phần hiếu sự khi mượn lời thần bí báo trước sự cố cho rằng có ý nghĩa đổi đời sẽ xảy ra, nhưng phần chắc lại là khẳng định những biến cố đã xuất hiện. Nói thế vì sấm có thể có những câu báo trước, nhưng hầu hết lại được đặt ra khi đã xuất hiện các nhân vật và sự kiện lịch sử hữu quan. Câu sấm vào loại sớm thời này là:
 
:“Đỗ Thích thí Đinh Đinh
:Lê gia xuất Thánh minh
:Cạnh tranh đa hoạnh tử
:Đạo lộ tuyệt nhân hành”
 
Dịch là:
Dòng 30:
(Trần Quốc Vượng dịch).
 
[[Việt sử lược]] ghi lời sấm xuất hiện vào năm 974, để báo trước sự kiện sẽ diễn ra vào năm 979, [[Đại Việt sử ký toàn thư]] còn thêm cả chuyện [[12 sứ quân]] và triều Lý xuất hiện bằng một khổ thơ 4 câu. Về mặt văn học, có thể xem lời sấm trên đây là sự phản ánh xung đột chết chóc, và điều tiên tri Hoàng đế anh minh sẽ xuất hiện. Thiền sư [[Vạn Hạnh]] “hễ nói ra điều gì, thiên hạ đều coi như lời sấm” (<ref>Thiền uyển tập anh)</ref>, đã hơn một lần báo trước [[Nhà Lý]] sẽ thay [[Nhà Tiền]].
 
:“Tật lê trầm Bắc thủy
Dòng 44:
:Tám cõi được bình an.
 
Sấm cho ta biết một nét sinh hoạt văn hóa tâm linh độc đáo của cộng đồng, lý tưởng muôn đời của dân tộc: muốn có thánh đế minh vương để an nguy trị loạn. Sự phồn thịnh của sấm thi, sấm ngữ, là nét đặc biệt của tinh thần thời đại.
 
===Văn chương bang giao===