Wikipedia

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Phong trào độc lập Đài Loan”

Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
Không có tóm lược sửa đổi
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 8:
Việc sử dụng từ ''độc lập'' cho Đài Loan có thể khá mơ hồ. Nếu một số người ủng hộ nói rõ rằng họ đồng ý với sự độc lập của Đài Loan, họ có thể đề cập đến khái niệm chính thức tạo ra một Cộng hòa Đài Loan độc lập, hoặc với khái niệm rằng Đài Loan đã đồng nghĩa với Cộng hòa Trung Quốc hiện tại từ Nghị quyết về Tương lai của Đài Loan và Trung Hoa Dân quốc-Đài Loan đã độc lập sẵn rồi (như được phản ánh trong khái niệm phát triển từ Bốn Không và Một Không với chính sách [[Mỗi bên một quốc gia]]); cả hai ý tưởng này đều đi ngược lại với tuyên bố của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Một số người ủng hộ việc loại trừ [[Kim Môn]] và [[Quần đảo Mã Tổ|Mã Tổ]], hiện vẫn đang bị Trung Hoa Dân Quốc kiểm soát nhưng thực tế là một phần của định nghĩa về [[Trung Quốc đại lục]].<ref>{{Chú thích sách|title=Current Notes on International Affairs|last=[[Department of External Affairs (1921–70)|Department of External Affairs]]|date=1955|publisher=[[Department of External Affairs (1921–70)|Department of External Affairs]]|volume=26|location=[[Canberra]]|page=57|quote=In this area of tension and danger a distinction, I think, can validly be made between the position of [[Formosa]] và [[Pescadores]], and the islands off the China coast now in [[Chinese Nationalist Party|Nationalist]] hands; the latter are indisputably part of the territory of China; the former, Formosa and the Pescadores, which were Japanese colonies for fifty years prior to 1945 and had had a checkered history before that are not.}}</ref> Do đó, sự khác biệt giữa các ý kiến của các lực lượng khác nhau trong việc ủng hộ độc lập và chống lại độc lập có thể rất phức tạp.
 
Từ 1683 đến 1894, Đài Loan bị [[Nhà Thanh]] cai trị. Sau [[Chiến tranh Thanh-Nhật|Chiến tranh Trung-Nhật đầu tiên]] vào năm 1895, Đài Loan đã được chính quyền nhà Thanh nhượng lại cho [[Đế quốc Nhật Bản]] thông qua [[Hiệp ước Shimonoseki]]. Vào cuối [[Chiến tranh thế giới thứ hai|Thế chiến II]] năm 1945, Đài Loan được đặt dưới sự kiểm soát của Trung Hoa Dân Quốc, mà được công nhận rộng rãi là Trung Quốc. Kể từ sự thất bại và triệt thoái của Đảng cầm quyền [[Trung Quốc Quốc dân Đảng|Quốc Dândân Đảng]] của chính phủ Trung Hoa Dân Quốc ra khỏi Trung Quốc đại lục vào năm 1949, chính phủ Trung Hoa Dân Quốc chỉ còn kiểm soát Đài Loan và các đảo phụ cận. Đó là một điểm gây tranh cãi về việc liệu Đài Loan đã giành được độc lập ''trên thực tế'' theo Hiến pháp của Trung Hoa Dân Quốc sửa đổi năm 2005 hay chưa.
 
== Lịch sử của phong trào ==
Dòng 20:
[[Tập tin:228_by_Li_Jun.jpg|nhỏ|300x300px| Bản khắc gỗ "Cuộc kiểm tra khủng khiếp" mô tả vụ thảm sát ngày 28 tháng 2 năm 1947.]]
[[Tập tin:Terror_In_Formosa_(The_Daily_News,_Perth,_1947).jpg|trái|nhỏ|268x268px| "Terror In Formosa", một bài báo từ ''The Daily News'' of [[Perth]], đã báo cáo tình trạng này vào tháng 3 năm 1947. ]]
Phong trào chính trị hiện đại cho độc lập Đài Loan bắt nguồn từ thời thuộc địa của Nhật Bản nhưng chỉ trở thành một lực lượng chính trị khả thi trong Đài Loan vào những năm 1990. Độc lập của Đài Loan được ủng hộ định kỳ trong thời kỳ thực dân Nhật Bản, nhưng đã bị [[Chính phủ Nhật Bản|chính phủ Nhật]] đàn áp. Những nỗ lực này là mục tiêu của Đảng Cộng sản Đài Loan vào cuối những năm 1920. Không giống như các công thức hiện tại và phù hợp với suy nghĩ của [[Đệ Tam Quốc tế|Cộng đồng]], một nhà nước như vậy sẽ là một nhà nước [[Giai cấp vô sản|vô sản]]. Khi [[Chiến tranh thế giới thứ hai]] kết thúc vào năm 1945, [[Đài Loan thuộc Nhật|sự cai trị của Nhật Bản]] đã chấm dứt, nhưng sự cai trị chuyên quyền tiếp theo của [[Trung Quốc Quốc dân Đảng|Quốc Dân Đảng]] (KMT) sau đó đã làm hồi sinh các lời kêu gọi quyền cai trị địa phương. Tuy nhiên, đó là một phong trào được hỗ trợ bởi các sinh viên Trung Quốc sinh ra trên đảo và không liên quan đến Quốc Dândân Đảng. Nguồn gốc của phong trào xuất phát ở Mỹ và Nhật Bản. Trong những năm 1950, một Chính phủ lâm thời Cộng hòa Đài Loan đã được thành lập tại Nhật Bản. [[Thomas Liao]] trên danh nghĩa là Tổng thống. Đã có lúc nó giữ quan hệ gần như chính thức với [[Indonesia]] mới độc lập. Điều này có thể chủ yếu thông qua các kết nối giữa [[Sukarno]] và người liên lạc [[Đông Nam Á]] của Chính phủ lâm thời, [[Chen Chih-hsiung]] là người đã hỗ trợ các phong trào kháng chiến tại địa phương của Indonesia chống lại sự cai trị của Nhật Bản.
 
Sau khi Quốc dân đảng bắt đầu cai trị hòn đảo, trọng tâm của phong trào là phương tiện cho sự bất mãn của người Đài Loan chống lại sự cai trị của "người [[Người Trung Quốc đại lục|đại lục]]" (tức là người gốc Hoa đại lục đã trốn sang Đài Loan với Quốc dân đảng vào cuối những năm 1940). Sự kiện ngày 28 tháng 2 năm 1947 và đạo luật quân sự kéo dài cho đến năm 1987 đã góp phần tạo nên cái gọi là cảm giác [[Khủng Bố Trắng ở Đài Loan|khủng bố trắng]] trên đảo. Năm 1979, sự cố Cao Hùng xảy ra khi phong trào dân chủ và độc lập được tăng cường.
Dòng 32:
Nhà lãnh đạo Quốc dân Đảng chống cộng, [[Tưởng Giới Thạch]], Chủ tịch [[Đài Loan|nước Trung Hoa Dân Quốc]] tại Đài Loan, tin rằng người Mỹ sẽ âm mưu đảo chính ông ta cùng với Đài Loan độc lập. Năm 1950, Tưởng Chính Quốc trở thành giám đốc [[Cảnh sát mật|cảnh sát bí mật]], chức vị ông vẫn duy trì cho đến năm 1965. Tưởng cũng coi một số người là bạn của người Mỹ là kẻ thù của mình. Một kẻ thù của gia tộc Tưởng, [[Ngô Quốc Trinh]], đã bị [[Tưởng Kinh Quốc|Tưởng Chính Quốc]] loại ra khỏi vị trí thống đốc Đài Loan và trốn sang Mỹ năm 1953.<ref name="bare_url">{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=AW9yrtekFRkC&pg=PA302&dq=sun+li+jen+americans+chiang#v=onepage&q=sun%20li%20jen%20americans%20chiang&f=false|title=Opposition and dissent in contemporary China|last=Peter R. Moody|publisher=Hoover Press|year=1977|isbn=0-8179-6771-0|location=|page=302|pages=|access-date=2010-11-30}}</ref> Tưởng Giới Thạch, vốn được giáo dục ở Liên Xô, khởi xướng tổ chức quân sự kiểu Xô viết trong Quân đội Trung Hoa Dân Quốc, tổ chức lại và Liên Xô hóa các sĩ quan chính trị, giám sát, và các hoạt động của Quốc dân đảng được tuyên truyền trong quân đội. Đối lập với điều này là [[Tôn Lập Nhân]], người được giáo dục tại Học viện quân sự Virginia của Mỹ.<ref>{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=_5R2fnVZXiwC&pg=PA195&dq=sun+li+jen+americans+chiang#v=onepage&q=sun%20li%20jen%20americans%20chiang&f=false|title=The Generalissimo's son: Chiang Ching-kuo and the revolutions in China and Taiwan|last=Jay Taylor|publisher=Harvard University Press|year=2000|isbn=0-674-00287-3|location=|page=195|pages=|access-date=2010-06-28}}</ref> Tưởng đã dàn xếp phiên tòa gây tranh cãi và bắt giữ tướng [[Tôn Lập Nhân]] vào tháng 8 năm 1955, vì âm mưu đảo chính với [[Cơ quan Tình báo Trung ương (Hoa Kỳ)|CIA của]] Mỹ chống lại cha của ông là Tưởng Giới Thạch và Quốc dân đảng. CIA bị cáo buộc muốn giúp Tôn kiểm soát Đài Loan và tuyên bố độc lập.<ref name="bare_url" /><ref>{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=YoB35f6HD9gC&pg=PA181&dq=sun+li+jen+americans+chiang#v=onepage&q=sun%20li%20jen%20americans%20chiang&f=false|title=Patterns in the dust: Chinese-American relations and the recognition controversy, 1949-1950|last=Nançy Bernkopf Tucker|publisher=Columbia University Press|year=1983|isbn=0-231-05362-2|location=|page=181|pages=|access-date=2010-06-28}}</ref>
 
Trong thời kỳ [[Lịch sử Đài Loan|thiết quân luật]] kéo dài đến năm 1987, thảo luận về độc lập của Đài Loan đã bị cấm ở Đài Loan, vào thời điểm phục hồi thống nhất Trung Hoa đại lục và Trung Hoa Dân Quốc là mục tiêu được nêu ra của Quốc Dândân đảngĐảng. Trong thời gian đó, nhiều người ủng hộ độc lập và những người bất đồng chính kiến khác đã trốn ra nước ngoài và thực hiện công việc vận động của họ ở đó, đặc biệt là ở [[Nhật Bản]] và [[Hoa Kỳ]]. Một phần vận động này liên quan đến việc thiết lập các tổ chức tư duy, tổ chức chính trị và mạng lưới vận động hành lang để gây ảnh hưởng đến chính trị của nước sở tại, đặc biệt là Hoa Kỳ, đồng minh chính của Trung Hoa Dân Quốc vào thời điểm đó, mặc dù việc vận động này không thành công cho đến sau này. Ở Đài Loan, phong trào độc lập là một trong nhiều nguyên nhân bất đồng chính kiến trong phong trào dân chủ tăng cường vào những năm 1970, mà đỉnh cao là sự kiện Cao Hùng năm 1979. [[Đảng Dân chủ Tiến bộ (Đài Loan)|Đảng Tiến bộ Dân chủ]] (DPP) cuối cùng đã được thành lập để đại diện cho các tư tưởng bất đồng chính kiến.
 
=== Thời kỳ đa đảng ===
Sau khi dỡ bỏ thiết quân luật vào năm 1987 và sự chấp nhận của chính trị đa đảng, [[Đảng Dân chủ Tiến bộ (Đài Loan)|Đảng Tiến bộ Dân chủ]] ngày càng trở nên đồng nhất với nền độc lập của Đài Loan, bước vào nền tảng đảng năm 1991. Đồng thời, nhiều người ủng hộ và tổ chức độc lập ở nước ngoài trở về Đài Loan và lần đầu tiên công khai thúc đẩy sự nghiệp của họ ở Đài Loan, dần dần xây dựng sự hỗ trợ chính trị. Nhiều người trước đó đã trốn sang Mỹ hoặc châu Âu và đã nằm trong danh sách đen do [[Trung Quốc Quốc dân Đảng|Quốc Dândân Đảng]] nắm giữ, điều này đã khiến họ không quay trở lại Đài Loan. Tại nơi họ đã chạy trốn, họ đã xây dựng nhiều tổ chức như Liên đoàn Đài Loan châu Âu hoặc Hiệp hội Công vụ Formosa. Đến cuối những năm 1990, DPP và Đài Loan độc lập đã giành được một khu vực bầu cử vững chắc ở Đài Loan, được hỗ trợ bởi một cơ sở ngày càng có tiếng nói và vững chắc.
[[Tập tin:UN_for_Taiwan.JPG|nhỏ|200x200px| Biểu ngữ của "LHQ cho Đài Loan"]]
Khi DPP thành công trong bầu cử, và sau đó, Liên minh Toàn Lục do DPP lãnh đạo phát triển trong những năm gần đây, phong trào độc lập Đài Loan đã chuyển trọng tâm sang chính trị bản sắc bằng cách đề xuất nhiều kế hoạch liên quan đến [[biểu tượng]] và kỹ thuật xã hội. Việc giải thích các sự kiện lịch sử như Sự cố ngày 28 tháng 2, việc sử dụng ngôn ngữ phát thanh và giáo dục tiếng mẹ đẻ trong trường học, tên chính thức và cờ của Trung Hoa Dân quốc, khẩu hiệu trong quân đội, định hướng bản đồ đều là những vấn đề đáng quan tâm cho đến hiện tại - ngày phong trào độc lập Đài Loan. Phong trào ở đỉnh cao vào thập niên 70 đến thập niên 90 dưới hình thức phong trào văn học Đài Loan và các biến động văn hóa khác, đã được kiểm duyệt trong những năm gần đây với sự đồng hóa của những thay đổi này. Ma sát giữa các cộng đồng "đại lục" và "bản địa" trên Đài Loan đã giảm do lợi ích chung: gia tăng mối quan hệ kinh tế với Trung Quốc đại lục, tiếp tục đe dọa xâm lược từ Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa, và nghi ngờ liệu Hoa Kỳ có ủng hộ tuyên bố đơn phương hay không việc độc lập. Từ cuối những năm 1990, nhiều người ủng hộ nền độc lập của Đài Loan đã lập luận rằng Đài Loan, với tư cách là Trung Hoa Dân Quốc đã độc lập với đại lục, khiến cho một tuyên bố chính thức là không cần thiết. Vào tháng 5 năm 1999, [[Đảng Dân chủ Tiến bộ (Đài Loan)|Đảng Tiến bộ Dân chủ đã]] chính thức hóa vị trí này trong "Nghị quyết về tương lai của Đài Loan".
Dòng 51:
 
==== Chính quyền Mã Anh Cửu (2008-2016) ====
Cuộc bầu cử lập pháp được tổ chức vào ngày 12 tháng 1 năm 2008, dẫn đến đa số (86 trong số 113 ghế) trong cơ quan lập pháp của [[Trung Quốc Quốc dân Đảng|Quốc dân đảng]] ([[Trung Quốc Quốc dân Đảng|Quốc dân đảng]]) và Liên minh Toàn Lam. [[Đảng Dân chủ Tiến bộ (Đài Loan)|Đảng Tiến bộ Dân chủ]] của Tổng thống [[Trần Thủy Biển]] đã thất bại nặng nề, chỉ giành được 27 ghế còn lại. Đối tác cơ sở trong Liên minh Toàn Lục là [[Liên minh Đoàn kết Đài Loan]], không giành được ghế.
 
Hai tháng sau, cuộc bầu cử cho Chủ tịch và Phó Chủ tịch nước Trung Hoa Dân Quốc khóa 12 đã được tổ chức vào Thứ Bảy, ngày 22 tháng 3 năm 2008<ref>[http://udn.com/NEWS/NATIONAL/NAT1/3918552.shtml http://udn.com/NEWS/NQG / NAT1 / 3918552.shtml]</ref> Ứng cử viên [[Trung Quốc Quốc dân Đảng|Quốc dân Đảng]] (KMT) [[Mã Anh Cửu]] đã giành chiến thắng với 58% phiếu bầu, chấm dứt tám năm cầm quyền của [[Đảng Dân chủ Tiến bộ (Đài Loan)|Đảng Dân chủ Tiến bộ]]. Cùng với cuộc bầu cử lập pháp năm 2008, chiến thắng chấn động của Mã đã đưa Quốc dân đảngĐảng trở lại quyền lực ở Đài Loan.<ref>[http://www.globalsecurity.org/wmd/library/news/taiwan/2008/taiwan-080322-cna02.htm http://www.globalsecurity.org/wmd/l] Library / news / đàiwan / 2008 / Đài Loan</ref>
 
Vào ngày 1 tháng 8 năm 2008, Hội đồng quản trị của Công ty Bưu chính Đài Loan đã quyết định đảo ngược việc thay đổi tên và khôi phục tên "Chunghwa Post".<ref>{{Chú thích web|url=http://www.post.gov.tw|title=中華郵政全球資訊網|author=中華郵政股份有限公司|first=|date=25 December 2007|website=www.post.gov.tw}}</ref> Khôi phục Hội đồng quản trị cũng như tên của tập đoàn, thuê lại giám đốc điều hành bị sa thải năm 2007 và rút lại các thủ tục phỉ báng chống lại ông.<ref>[http://news.chinatimes.com/2007Cti/2007Cti-Focus/2007Cti-Focus-Content/0,4518,9708010261+97080116+0+151053+0,00.html 郵政 回 華 華] Taiwan (Bưu điện Đài Loan thay đổi trở lại Chunghwa Post)</ref>
Dòng 62:
 
==== Chính quyền Thái Anh Văn (2016-nay) ====
Đảng Tiến bộ Dân chủ, do [[Thái Anh Văn]] lãnh đạo, đã giành chiến thắng áp đảo trước Quốc dân đảngĐảng vào ngày 20 tháng 5 năm 2016.<ref>{{Chú thích báo|url=http://www.scmp.com/news/china/policies-politics/article/1901895/taiwans-first-female-president-tsai-ing-wen-warns-china|title=Taiwan’s first female president Tsai Ing-wen warns China after landslide victory|last=Chung|first=Lawrence Gan|date=17 January 2016|work=South China Morning Post|access-date=16 December 2016|last2=Chan|first2=Minnie|last3=Liu|first3=Zhen|last4=Gan|first4=Nectar}}</ref><ref>{{Chú thích báo|url=https://www.wsj.com/articles/taiwans-historic-election-set-to-test-china-ties-1452925430|title=Taiwan Elects Tsai Ing-wen as First Female President|last=Page|first=Jeremy|date=16 January 2016|work=Wall Street Journal|access-date=16 December 2016|last2=Hsu|first2=Jenny W.|last3=Dou|first3=Eva}}</ref> Chính quyền của bà đã tuyên bố bà tìm cách duy trì tình trạng chính trị hiện tại của Đài Loan.<ref>{{Chú thích báo|url=https://blogs.wsj.com/chinarealtime/2016/10/05/taiwanese-president-tsai-taiwan-wont-succumb-to-chinas-pressure/|title=Taiwanese President Tsai: Taiwan Won’t Succumb to China’s Pressure|date=5 October 2016|work=Wall Street Journal|access-date=16 December 2016}}</ref><ref>{{Chú thích báo|url=http://www.taipeitimes.com/News/front/archives/2016/02/27/2003640312|title=DPP says new government will maintain ‘status quo’|last=Loa|first=Iok-sin|date=27 February 2016|work=Taipei Times|access-date=16 December 2016}}</ref> Chính phủ Trung Quốc tiếp tục chỉ trích chính phủ Đài Loan, vì chính quyền DPP đã từ chối công nhận chính thức Đồng thuận 1992 và [[chính sách Một Trung Quốc]].<ref>{{Chú thích báo|url=http://thediplomat.com/2016/05/without-clarity-on-1992-consensus-tsai-and-dpp-will-face-challenges-ahead/|title=Without Clarity on 1992 Consensus, Tsai and DPP Will Face Challenges Ahead|last=Chen|first=Dingding|date=25 May 2016|work=The Diplomat|access-date=16 December 2016}}</ref><ref>{{Chú thích báo|url=http://www.sandiegouniontribune.com/hoy-san-diego/sdhoy-beijing-threatens-to-end-communication-with-2016may21-story.html|title=Beijing threatens to end communication with Taiwan if it pursues independence|date=21 May 2016|work=San Diego Union Tribune|access-date=16 December 2016}}</ref>
 
==Tham khảo==
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Phong_trào_độc_lập_Đài_Loan”