Wikipedia

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Na Uy”

Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
Dòng 158:
[[Tập tin:President_Donald_Trump_and_Prime_Minister_Erna_Solberg;_January_2018.jpg|nhỏ| [[Thủ tướng Na Uy|Thủ tướng]] Na Uy [[Erna Solberg]] (từ năm 2013) và Tổng thống Mỹ [[Donald Trump]] năm 2018]]
 
Na Uy được công nhận là một trong những nền dân chủ phát triển nhất trên thế giới. Vào năm 1814, đã có 45% nam giới (từ 25 tuổi trở lên) ở Na Uy có quyền bỏ phiếu, trong khi tỉ lệ tương tự của Vương quốc Anh chỉ là 20% vào năm 1832, Thụy Điển là 5% vào năm 1866 và Bỉ là 1,15% vào năm 1840. Từ năm 2010, Na Uy đã được xếp hạng là quốc gia dân chủ nhất thế giới theo [[Chỉ số dân chủ|Chỉ số Dân chủ]]. <ref> Wong, Curtis M. (14 tháng 12 năm 2010). [http://www.huffingtonpost.com/2010/12/14/worlds-top-democratic-gov_n_796107.html#s206314title=Norway__1 Chính phủ dân chủ hàng đầu thế giới: Chỉ số dân chủ của đơn vị tình báo kinh tế năm 2010 (ẢNH)] . ''[[The Huffington Post|Bài viết Huffington]] .'' Truy cập ngày 27 tháng 8 năm 2013. </ref> <ref>[http://www.sida.se/Global/About Sida/Så arbetar vi/EIU_Democracy_Index_Dec2011.pdf Democracy index 2011]{{Liên kết hỏng|date=February 2017}}. ''[[Economist Intelligence Unit]]'' Retrieved 27 August 2013.</ref> <ref> Davidson, Kavitha A. (21 tháng 3 năm 2013). [http://www.huffingtonpost.com/2013/03/21/democracy-index-2013-economist-intelligence-unit_n_2909619.html. </ref>
 
Theo Hiến pháp Na Uy, thông qua vào ngày 17 tháng 5 năm 1814 <ref name="Constitution">{{Chú thích web|url=https://stortinget.no/en/In-English/About-the-Storting/The-Constitution/The-Constitution/|title=The Constitution – Complete text|year=2011|website=The Storting's Information Corner|archive-url=https://web.archive.org/web/20110829055430/http://www.stortinget.no/en/In-English/About-the-Storting/The-Constitution/The-Constitution/|archive-date=29 August 2011|dead-url=yes|access-date=9 September 2011}}</ref> được lấy cảm hứng từ [[Tuyên ngôn độc lập Hoa Kỳ|Tuyên ngôn Độc lập]] của Hoa Kỳ và [[Cách mạng Pháp]] năm 1776 và 1789, Na Uy là một [[Quân chủ lập hiến|nhà nước quân chủ lập hiến]] [[Nhà nước đơn nhất|đơn nhất]] với một [[Thể chế đại nghị|hệ thống]] chính phủ [[Thể chế đại nghị|nghị viện]], trong đó Quốc vương Na Uy là [[Nguyên thủ quốc gia|nguyên thủ quốc gia]] và [[Thủ tướng Na Uy|thủ tướng]] là người [[Người đứng đầu chính phủ|đứng đầu chính phủ]]. Quyền lực được phân tách giữa các nhánh lập pháp, hành pháp và tư pháp của bộ máy chính quyền, theo quy định của Hiến pháp, đóng vai trò là văn bản pháp lý tối cao của đất nước.
Dòng 166:
Trên thực tế, Thủ tướng là người thực hiện các quyền hành pháp. Về mặt hiến pháp, quyền lập pháp được trao cho cả chính phủ và Quốc hội Na Uy, nhưng trên thực tế thì Quốc hội chính là cơ quan lập pháp tối cao. <ref>{{Chú thích web|url=http://www.norway.org/aboutnorway/society/political/storting/|title=The Storting|date=10 June 2009|publisher=Norway.org|archive-url=https://web.archive.org/web/20120126212450/http://www.norway.org/aboutnorway/society/political/storting/|archive-date=26 January 2012|dead-url=yes}}</ref> Na Uy có cấu trúc cơ bản là một [[Dân chủ đại nghị|nền dân chủ đại diện]]. Quốc hội có thể thông qua một đạo luật với đa số đơn giản trong tổng số 169 đại biểu, được bầu trên cơ sở [[Đại diện tỷ lệ|đại diện tỷ lệ]] từ 19 khu vực bầu cử trên cả nước cho một nhiệm kỳ bốn năm.
 
Một đảng phải giành được số phiếu bầu chiếm 4% tổng số phiếu trở lên trong cuộc bầu cử quốc gia thì mới có thể giành được ghế trong Quốc hội. <ref name="Election threshold">{{Chú thích web|url=http://www.parties-and-elections.de/norway.html|title=Parties and Elections in Europe|author=Nordsieck|first=Wolfram|year=2011|publisher=parties-and-elections.de|archive-url=https://web.archive.org/web/20110903220240/http://parties-and-elections.de/norway.html|archive-date=3 September 2011|dead-url=yes|access-date=10 September 2011|quote=Storting, 4-year term, 4% threshold (supplementary seats)}}</ref> Có tổng cộng 169 thành viên trong Quốc hội, được bầu từ 19 hạtkhu vuc bầu cử theo phương thức phổ thông đầu phiếu, phục vụ trong một nhiệm kỳ bốn năm.
 
Quốc hội Na Uy, được gọi là ''Storting'' (có nghĩa là Đại hội đồng), là cơ quan lập pháp tối cao của quốc gia. Quốc hội có thể luận tội các thành viên của chính phủ nếu hành vi của họ được tuyên bố là vi phạm hiến pháp. Nếu một nghi phạm bị tuyên bố là có tội, Quốc hội có quyền loại bỏ người này khỏi chính phủ. Sau cuộc bầu cử năm 2017 , tổng cộng chín đảng có đại diện trong Quốc hội: Đảng Lao động (49 đại diện), Đảng Bảo thủ (45), Đảng Tiến bộ (27), Đảng Trung tâm (19), Đảng Cánh tả Xã hội (11), Đảng Dân chủ Thiên chúa giáo (8), Đảng Tự do (8), Đảng Xanh (1) và Đảng Đỏ (1).
Dòng 180:
Trước đây, Quốc hội Na Uy (Storting) gồm 2 viện: [[Lagting]] (tương đương [[Thượng viện]]) và [[Odelsting]] (tương đương [[Hạ viện]]). Kể từ năm 2009, Quốc hội Na Uy bỏ việc phân chia Quốc hội thành Thương viện và Hạ viện và theo chế độ một viện (unicameral) với 169 nghị sĩ, nhiệm kỳ 4 năm.
 
Chế độ bầu cử của Na Uy dựa trên nguyên tắc bỏ phiếu kín, bầu trực tiếp và theo tỷ lệ. Cả nước có 19 đơn vị bầu cử tương đương với 19 hạt. Những người chưa có quốc tịch Na Uy thì được quyền tham gia bầu cử ở địa phương, nếu đến ngày bầu cử họ đã sống liên tục ở Na Uy được 3 năm và đáp ứng các điều kiện chung về bầu cử.
 
Các thành viên của Storting được bầu trực tiếp theo cơ chế [[Đại diện tỷ lệ|đại diện tỷ lệ]] tại mười chín khu vực bầu cử trên cả nước trong một [[Hệ thống đa đảng|hệ thống đa đảng]] quốc gia. <ref>{{Chú thích web|url=http://www.norway.org/aboutnorway/society/political/general/|title=Form of Government|date=10 September 2009|publisher=Norway.org|archive-url=https://archive.is/20120222042417/http://www.norway.org/aboutnorway/society/political/general/|archive-date=22 February 2012|dead-url=yes}}</ref> Trong lịch sử, cả Đảng Lao động và Đảng Bảo thủ đều đóng vai trò chính trị hàng đầu. Vào đầu thế kỷ 21, Đảng Lao động đã nắm quyền sau cuộc bầu cử năm 2005 , trong một liên minh các đảng phái cánh tả được gọi là Liên minh Xanh đỏ với hai đảng là Đảng Cánh tả Xã hội và Đảng Trung tâm. <ref>{{Chú thích web|url=http://www.123independenceday.com/norway/political-system.html|title=Political System of Norway|publisher=123independenceday.com|access-date=27 January 2010}}</ref>
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Na_Uy”