Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Tùy Cung Đế”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi |
|||
Dòng 42:
| nơi mất =
}}
'''Tùy Cung Đế''' ([[chữ Hán]]: 隋恭帝; 605<ref name=BS5/> – 14 tháng 9 năm 619<ref name=ZZTJ187/>), tên húy là '''Dương Hựu''' ({{zh|t=楊侑|s=杨侑|p=Yáng Yòu}}), là hoàng đế thứ ba của [[triều đại Trung Quốc|triều]] [[nhà Tùy|Tùy]]. Theo truyền thống, ông được xem là vị hoàng đế cuối cùng của triều đại do là người đã chính thức [[thiện nhượng]] cho [[Lý Uyên]]- hoàng đế khai quốc [[triều Đường]],
Lý Uyên đã nổi dậy chống lại sự cai trị của [[Tùy Dạng Đế]] vào năm 617 và chiếm được kinh thành [[Trường An]] trong cùng năm, bắt giữ Dương Hựu và tuyên bố lập ông làm hoàng đế, song chỉ có các quận nằm dưới quyền cai quản của Lý Uyên mới công nhận ông là hoàng đế; các quận khác tiếp tục công nhận Tùy Dạng Đế là hoàng đế. Năm 618, sau khi biết tin Tùy Dạng Đế bị tướng [[Vũ Văn Hóa Cập]] sát hại, Lý Uyên đã buộc thiếu hoàng đế phải thiện nhượng cho mình. Dương Hựu qua đời vào năm sau đó, có thể là theo lệnh của Lý Uyên.
Dòng 49:
Dương Hựu sinh năm 605, là đệ tam tử của [[Dương Chiêu]]- thái tử của [[Tùy Dạng Đế]]. Mẹ của Dương Hựu là Vi thái tử phi. Trên ông là anh cả [[Dương Đàm]] (楊倓) và anh hai [[Dương Đồng]]. Tuy nhiên, theo nguyên tắc kế thừa của [[Nho giáo]], ông được xem là người thừa kế hợp thức do có mẹ là chính thất, trong khi mẹ của Dương Đàm và Dương Đồng là tiểu thiếp.
▲== ng vương cho ba nhi tử của Dương Chiêu, trong đó Dương Hựu được phong tước Đại vương.<ref>''[[Tùy thư]]''- Dạng Đế tam nam truyện, ghi rằng ban đầu ông được phong là Trần vương và sau được cải phong là Đại vương, song trong Cung Đế bản kỉ lại viết rằng Dương Hựu ngay từ lúc đssù đã được phong là Đại vương.</ref> Do Tùy Dạng Đế không thường xuyên ở tại kinh thành [[Trường An]], bắt đầu từ năm 613, Dạng Đế giao cho hoàng tôn Dương Hựu mới 8 tuổi lưu thủ Trường An trên danh nghĩa, song trách nhiệm trên thực tế thuộc về tướng [[Vệ Văn Thăng]] (衛文昇). Cũng trong năm đó, khi tướng [[Dương Huyền Cảm]] nổi dậy và tấn công vào đông đô [[Lạc Dương]], Vệ Văn Thăng là người dẫn quân từ Trường An đễn cứu viện Lạc Dương. ==
Năm 617, tướng [[Đường Cao Tổ|Lý Uyên]] đã nổi dậy tại căn cứ ở Thái Nguyên (太原, nay thuộc [[Thái Nguyên, Sơn Tây|Thái Nguyên]], [[Sơn Tây (Trung Quốc)|Sơn Tây]]). Lý Uyên vừa muốn cách biệt với Tùy Dạng Đế lại vừa tuyên bố với quân Tùy rằng mình vẫn trung thành với triều đình, nói rằng mục tiêu của mình là để ủng hộ Dương Hựu lên làm hoàng đế và thuyết phục Tùy Dạng Đế trở về từ Giang Đô (江都, nay thuộc [[Dương Châu]], [[Giang Tô]]) làm ''[[Thái thượng hoàng]]''. Lý Uyên nhanh chóng tiến quân đến Trường An, còn Vệ Văn Thăng đã chết trong chiến dịch này. Các thuộc cấp của Vệ Văn Thăng là [[Âm Thế Sư]] (陰世師) và [[Cốt Nghi]] (骨儀) lưu thủ kinh thành và bảo vệ Dương Hựu.
| |||