Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Lê Chiêu Thống”

== Cầu viện Mãn Thanh ==

[[Hình:Chinese officials receiving depossed Vietnamese Emperor Le Chieu Thong.jpg|nhỏ|phải|330px|Lê Chiêu Thống tới bản doanh quân Thanh.]]

Sau đó, Chiêu Thống lẩn quất chạy trốn quân [[Vũ Văn Nhậm]] ở mạn bắc [[Sông Cầu|sông Nguyệt Đức]], khi thì ở huyện Gia Định, lúc lại đi [[Chí Linh]], [[Thủy Đường]], [[Vị Hoàng]]. Nhậm lại kiêu ngạo, tiếm quyền, có ý đồ phản Tây Sơn. Tháng tưTư năm Mậu Thân ([[1788]]), Nguyễn Huệ lại ra bắc, vào thành Thăng Long, bắt giết Vũ Văn Nhậm, cho [[Ngô Văn Sở]] cai quản binh quyền, đặt Lê Duy Cận làm giám quốc coi việc thờ cúng tôn miếu [[nhà Lê]]. Chiêu Thống chạy ra [[Kinh Bắc]] lần thứ hai.

Trước kia, khi [[hoàng thái hậu|thái hậu]] là mẹ vua đến [[Cao Bằng]], bị các thế lực cát cứ địa phương uy hiếp, bầy tôi nhà Lê là Đốc đồng Nguyễn Huy Túc, phiên thần Địch quận công Hoàng Ích Hiểu, tụng thần [[Lê Quýnh]] và Nguyễn Quốc Đống bảo vệ thái hậu và con trai Chiêu Thống qua cửa ải [[Thủy Khẩu]] chạy sang [[Long Châu]] nhà Thanh, gặp Tổng đốc [[Lưỡng Quảng]] [[Tôn Sĩ Nghị]] và Tuần phủ [[Quảng Tây]] Tôn Vĩnh Thanh cầu xin cứu viện.

Nhà Thanh bèn nhân dịp đấy định thôn tính luôn An Nam. '''Cương mục''' viết:

''Thái hậu đưa nguyên tử (con trai Chiêu Thống) đến yết kiến ở trong sân, gào khóc xin cứu viện. Bọn Sĩ Nghị tâu với vua Thanh rằng tự hoàng nhà Lê đương phải bôn ba, đối với đại nghĩa, ta nên cứu viện. Vả lại, [[An Nam]] là đất cũ của Trung Quốc, sau khi khôi phục nhà Lê, ta nhân đó, đặt lính thú để đóng giữ. Thế là vừa làm cho nhà Lê được tồn tại, vừa chiếm lấy được An Nam, thật là làm một chuyến mà được hai lợi.<ref name=KDVSTGCM47>[http://www.avsnonline.net/library/ebooks/vn/lichsu/kdvstgcm/kdvstgcm52.html Khâm định Việt sử Thông giám Cương mục], Chính biên quyển thứ 47.</ref>.}}

Vua Thanh thuận cho, [[Tôn Sĩ Nghị]] bèn điều động quân 4 tỉnh [[Quảng Đông]], [[Quảng Tây]], [[Vân Nam]] và [[Quý Châu]] kéo sang [[Đại Việt]], sai [[Lê Quýnh]], Nguyễn Quốc Đống về tâu lại với Chiêu Thống. Vua bấy giờ mới biết, bèn sai Tham tri chính sự Lê Duy Đản và Hàn lâm hiệu thảo Trần Danh Án đi đường tắt lên đón quân [[nhà Thanh]].

Quân Thanh sang, quân Tây Sơn không đón đánh mà bỏ Thăng Long lui về giữ [[Tam Điệp]]. Tháng 10 năm Mậu Thân ([[1788]]), quân Thanh do Tôn Sĩ Nghị chỉ huy đưa Chiêu Thống về Thăng Long. Nhà Thanh phong cho Chiêu Thống làm '''An Nam quốc vương'''. Kể từ đây, Chiêu Thống tin tưởng hoàn toàn vào [[nhà Thanh]]. Dù trở lại ngôi vua, Chiêu Thống thực sự chỉ là bù nhìn của quân Thanh. Việc chủ yếu của vua lúc đó là luận công những người hộ giá và trị tội những người theo Tây Sơn. Ngoài ra, việc trong ngoài đều trong tay Sĩ Nghị.

''Bấy giờ hào kiệt bốn phương đua nhau trổ sức để làm việc, nhưng nhà vua chủ yếu chỉ dựa vào người Thanh. Khi chia ban quan chức, nhà vua chỉ trao cho các bầy tôi đi theo hộ giá và theo hầu ở hành tại, còn cựu thần và hào kiệt đều không được bổ dùng. Các bầy tôi cũng không ai nói đến việc ra quân để phục thù. Trong kinh và ngoài các trấn thảy đều chán nản và rời rạc. Cái cơ thành hay bại chỉ một mực tùy theo người Thanh mà thôi. Thế là việc nước không thể xoay xở được nữa''.<ref name=KDVSTGCM47 />.