Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Na Uy”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Dòng 591:
|}
== Văn
{{chính|Văn
{{seealso|Danh sách nhà văn Na Uy}}
===Văn học===
Lịch sử văn học Na Uy bắt đầu với [[những bài thơ Eddaic]] và [[thơ skaldic]] [[Ngoại giáo Norse|ngoại giáo]] ở thế kỷ thứ IX và thứ X với những nhà thơ như [[Bragi Boddason]] và [[Eyvindr Skáldaspillir]]. Sự xuất hiện của Thiên chúa giáo ở khoảng năm 1000 đã đưa Na Uy tiếp xúc với những tri thức, tiểu sử các vị thánh, và lịch sử bằng chữ viết của châu Âu thời Trung Cổ. Hoà trộn với truyền thống khẩu ngữ địa phương và ảnh hưởng của Ireland nó đã dẫn tới giai đoạn phát triển rực rỡ của văn chương ở cuối thế kỷ XII đầu thế kỷ XIII. Các tác phẩm chính của giai đoạn này gồm ''[[Historia Norwegie]]'', ''[[Thidreks saga]]'' và ''[[Konungs skuggsjá]]''.
Hàng 604 ⟶ 606:
Ở thế kỷ XX ba tiểu thuyết gia Na Uy đã được trao [[Giải Nobel Văn học|Giải Nobel văn học]]: [[Bjørnstjerne Bjørnson]] năm 1903, [[Knut Hamsun]] cho cuốn sách "[[Nhựa của đất|Markens grøde]]" ("Nhựa của đất") năm 1920, và [[Sigrid Undset]] năm 1928. Trong thế kỷ XX các tác gia như [[Dag Solstad]], [[Jostein Gaarder]], [[Jens Bjørneboe]], [[Kjartan Fløgstad]], [[Lars Saabye Christensen]], [[Johan Borgen]], [[Herbjørg Wassmo]], [[Jan Erik Vold]], [[Rolf Jacobsen]], [[Olaf Bull]], [[Jan Kjærstad]], [[Georg Johannesen]], [[Tarjei Vesaas]], [[Sigurd Hoel]], [[Arnulf Øverland]] và [[Johan Falkberget]] đã có những đóng góp quan trọng cho văn học Na Uy.
===Thể thao===
[[Tập tin:Marit_Bjørgen_Holmenkollen_2011_001.jpg|nhỏ| Vận động viên trượt tuyết Marit Bjørgen đến từ Na Uy là vận động viên thành công nhất mọi thời đại ở các kỳ Thế vận hội Mùa đông, với tổng cộng 15 huy chương ]]
Thể thao là một phần quan trọng của văn hóa Na Uy và các môn thể thao phổ biến của nước này bao gồm bóng đá, [[bóng ném]] , [[hai môn phối hợp]], [[trượt tuyết băng đồng]], [[trượt tuyết nhảy]], [[trượt băng]] và ở mức độ thấp hơn là [[khúc côn cầu trên băng]].
Bóng đá là môn thể thao phổ biến nhất ở Na Uy về số người chơi. Trong một cuộc bình chọn vào năm 2014, bóng đá xếp sau [[Hai môn phối hợp|biathlon]] và [[trượt tuyết băng đồng]] về mức độ phổ biến đối với khán giả. <ref name="Spopop">{{Chú thích web|url=http://www.dagbladet.no/2015/04/10/sport/langrenn/fotball/norsk_idrett/petter_northug/38629571/|title=Knock-out fra Northug & co.|date=22 June 2015|publisher=[[Dagbladet]]|access-date=22 June 2015}}</ref> [[Khúc côn cầu trên băng]] là môn thể thao trong nhà phổ biến nhất. <ref name="NorHall">{{Chú thích web|url=https://www.nrk.no/trondelag/stor-interesse-for-ishockey-1.10984731|title=Stor interesse for ishockey|date=13 April 2013|publisher=[[NRK]]|access-date=11 June 2016}}</ref> Đội tuyển bóng ném nữ Na Uy đã giành được một số danh hiệu quốc tế, bao gồm hai chức vô địch tại [[Thế vận hội Mùa hè]] ( [[Bóng ném tại Thế vận hội Mùa hè 2008|2008]] , 2012 ), ba Cúp thế giới (1999 , 2011 , 2015 ) và sáu lần giành [[Giải vô địch bóng ném nữ châu Âu|Cúp châu Âu]] ( 1998 , 2004 , 2006 , 2008 , 2010 , 2014 ).
Trong bóng đá, [[Đội tuyển bóng đá nữ quốc gia Na Uy|đội tuyển bóng đá quốc gia nữ Na Uy]] đã giành được chức vô địch World Cup vào [[Giải vô địch bóng đá nữ thế giới 1995|năm 1995]] và huy chương vàng Thế vận hội [[Bóng đá tại Thế vận hội Mùa hè 2000 - Nữ|năm 2000]] . Đội nữ cũng có hai danh hiệu [[Giải vô địch bóng đá nữ châu Âu|vô địch châu Âu]] ( [[Giải vô địch bóng đá nữ châu Âu 1987|1987]] , [[Giải vô địch bóng đá nữ châu Âu 1993|1993]] ). Đội [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Na Uy|tuyển bóng đá quốc gia nam Na Uy]] đã ba lần tham dự [[Giải vô địch bóng đá thế giới]] ( [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1938|1938]] , [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1994|1994]] , [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1998|1998]] ), và một lần tham dưh [[Giải vô địch bóng đá châu Âu]] ( [[Giải vô địch bóng đá châu Âu 2000|2000]] ). Thứ hạng FIFA cao nhất mà đội tuyển bóng đá Na Uy đạt được là vị trí thứ 2, một vị trí mà họ đã giữ hai lần, vào các năm 1993 và năm 1995. <ref name="NorRank">{{Chú thích web|url=https://www.fifa.com/fifa-world-ranking/associations/association=nor/men/index.html|title=FIFA/Coca-Cola World Ranking|date=22 June 2015|publisher=[[FIFA]]|access-date=22 June 2015}}</ref>
[[Cờ vua]] cũng đang trở nên phổ biến ở Na Uy. Kỳ thủ Na Uy [[Magnus Carlsen]] là nhà vô địch thế giới hiện tại. <ref name="MagCham">{{Chú thích web|url=http://www.nrk.no/sport/carlsen-er-verdensmester_-_-jeg-er-lykkelig-og-lettet-1.12060026|title=Carlsen er verdensmester: – Jeg er lykkelig og lettet|date=22 June 2015|publisher=[[NRK]]|access-date=22 June 2015}}</ref> Có khoảng 10 [[Đại kiện tướng|Grandmasters]] và 29 International Master ở Na Uy.
[[Bandy]] (khúc côn cầu gậy cong) là một môn thể thao truyền thống ở Na Uy và đất nước này là một trong bốn nước sáng lập Liên đoàn Quốc tế Bandy . Xét về số vận động viên được cấp phép, đây là môn thể thao mùa đông lớn thứ hai trên thế giới. <ref>{{Chú thích web|url=http://www.worldbandy.com/newspost_7640.html|title=Bandy destined for the Olympic Winter Games!|publisher=|archive-url=https://web.archive.org/web/20181017132109/http://www.worldbandy.com/newspost_7640.html|archive-date=17 October 2018|dead-url=yes|access-date=4 February 2019}}</ref> Kể từ tháng 1 năm 2018, đội tuyển quốc gia nam đã giành được một huy chương bạc và một huy chương đồng .
Na Uy lần đầu tiên cử vận động viên tham gia [[Thế vận hội|Thế vận hội Olympic]] vào năm 1900, và đã cử các vận động viên tham gia thi đấu ở mọi Thế vận hội kể từ đó, ngoại trừ [[Thế vận hội Mùa hè 1980|Thế vận hội]] [[Thế vận hội Mùa hè 1904|1904]] và [[Thế vận hội Mùa hè 1980]] tại Moscow khi họ tẩy chay kỳ Thế vận hội này, giống như nhiều nước Phương Tây khác . Na Uy dẫn đầu về [[Bảng tổng sắp huy chương Thế vận hội|số huy chương]] tại [[Thế vận hội Mùa đông|Thế vận hội Olympic mùa đông]] . Các vận động viên thể thao mùa đông nổi tiếng của Na Uy bao gồm vận động viên hai môn phối hợp [[Ole Einar Bjørndalen]] , vận động viên trượt băng tốc độ Johan Olav Koss và Hjalmar Andersen , vận động viên trượt băng nghệ thuật Sonja Henie và vận động viên [[Trượt tuyết băng đồng|trượt tuyết]] việt dã Marit Bjørgen và Bjørn Dæhlie .
Na Uy đã tổ chức Thế vận hội hai lần:
* [[Thế vận hội Mùa đông 1952|Thế vận hội mùa đông năm 1952]] tại Oslo
* [[Thế vận hội Mùa đông 1994|Thế vận hội mùa đông năm 1994]] tại [[Lillehammer]]
== Xem thêm ==
| |||