Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Đồng Khánh”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Thẻ: Sửa đổi di động Sửa đổi từ trang di động |
Thẻ: Sửa đổi di động Sửa đổi từ trang di động |
||
Dòng 72:
[[Tập tin:HoangthaihauTuDu.jpg|nhỏ|phải|250px|Hoàng Thái hậu [[Từ Dụ]] ([[1810]] - [[1902]]).]]
Đêm ngày 4 rạng sáng ngày [[5 tháng 7]] năm [[1885]], [[Tôn Thất Thuyết]] cho quân tấn công vào tòa [[Khâm sứ Trung Kỳ|Khâm sứ Pháp]] và [[đồn Mang Cá]], nhưng thất bại.<ref>''Việt sử tân biên'', quyển 6, trang 34-36.</ref> Quân Pháp phản công đánh vào Đại Nội, hai quan phụ chính vội vã đưa vua [[Hàm Nghi]] cùng Tam cung<ref>Tức [[Từ Dụ]] Hoàng thái hậu, mẹ [[Tự Đức]]; Khiêm Hoàng hậu, vợ cả Tự Đức và Học Thái phi, mẹ nuôi của [[Kiến Phúc]].</ref> chạy ra [[Quảng Trị]]. Hoàng tử Chánh Mông cũng đi theo nhà vua chạy loạn. [[Nguyễn Văn Tường]] ở lại kinh thành, bàn với người Pháp đón Tam cung về triều, tuy nhiên nhà vua và [[Tôn Thất Thuyết]] vẫn còn ở lại Tân Sở<ref>Thành Tân Sở nay thuộc địa phận làng Mai Đàn, xã [[Cam Chính]], huyện [[Cam Lộ]], tỉnh [[Quảng Trị]].</ref> để kháng chiến. Người Pháp từng có ý định loại bỏ triều đình [[nhà Nguyễn]] và trực tiếp cai trị [[Việt Nam]] theo chế độ thuộc địa như ở [[Nam Kỳ]]. Tuy nhiên lại e ngại thế lực của tầng lớp sĩ phu, phong kiến bảo hoàng đang ở thế lưỡng lự sẽ vì thế mà ngả theo phe Kháng chiến, và nhất là làm như thế đồng nghĩa với việc phá bỏ [[Hòa ước Thiên Tân]] và chiến tranh với nước Tàu không thể tránh khỏi. Vì thế de Courcy và [[Nguyễn Văn Tường]] dùng chú của Tự Đức là Thọ Xuân vương [[Nguyễn Phúc Miên Định]] (75 tuổi), hiện là người có uy tín cao nhất và đứng đầu phủ Tông nhơn, làm Giám quốc,<ref>Nguyễn Phước Tộc thế phả, trang 287.</ref> trong lúc chờ Hàm Nghi về triều.<ref>Việt sử tân biên, quyển 6, trang 51.</ref>
Ngày [[17 tháng 7]], hai bà Thái hậu về kinh, lệnh cho các quan tìm đón Hoàng tử Chánh Mông đưa về ở tạm trong phủ Tĩnh Giang quận công. Pháp mượn danh nghĩa Thái hậu, hạ lệnh các quan và sĩ phu trở về, nhưng không có nhiều người hưởng ứng. Ngày [[28 tháng 7]], Tổng đốc Hải Ninh [[Nguyễn Hữu Độ]] được mời về triều, và người Pháp lấy cớ Nguyễn Văn Tường không đón được Hàm Nghi, kết tội ông ta cùng với [[Tôn Thất Thuyết]] là "cậy quyền uy hiếp trong ngoài, gây mầm họa chiến tranh, dẫn tới cơn đại biến loạn, tội lớn không sao kể xiết". Hai người bị đoạt hết chức tước, thu lại các bản cáo sắc và tịch thu gia sản. Sau đó, Pháp cho thuyền chở Văn Tường đến Gia Định, sau chở gồm cả [[Phạm Thận Duật]], Lê Đính (cha [[Tôn Thất Thuyết]]) ra
Ngày [[19 tháng 9]] năm [[1885]], Ưng Đường phải thân hành sang bên [[Khâm sứ Trung kỳ]] của [[người Pháp]]. Sau đó đến giờ Tị, ông làm lễ lên ngôi ở điện Thái Hòa, được tôn làm [[Hoàng đế]], lấy niên hiệu là '''Đồng Khánh''' (同慶).<ref>Việt sử tân biên, quyển 6, trang 62.</ref><ref>Đặng Việt Thủy & Đặng Thành Trung 2008, tr. 319-321.</ref> Lễ rước vua mới từ [[Phu Văn Lâu]] vào điện Càn Thành do de Courcy và Champeaux dẫn đầu. Dọc đường rước vua đi qua có lính Pháp bồng súng và lính Việt vác gươm giáo đứng bảo vệ.<ref>Quỳnh Cư, Đỗ Đức Hùng, sách đã dẫn, trang 129.</ref> Sau ngày lên ngôi, ông gửi quốc thư sang Pháp để "cảm tạ" và hứa sẽ giữ tình giao hảo giữa hai nước, đồng thời còn phong cho [[Philippe-Marie-Henri Roussel de Courcy|de Courcy]] tước Bảo hộ Quận vương, [[de Champeaux]] là Bảo quốc công.<ref>Quốc triều chánh biên toát yếu, trang 218.</ref>
===Việc tôn phong===
|