Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Chùa Báo Thiên”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Duongqua56 (thảo luận | đóng góp)
Duongqua56 (thảo luận | đóng góp)
Dòng 38:
Cho tới thế kỷ XIX, chùa Báo Thiên luôn được trùng tu bảo tồn, là nơi cử hành các nghi lễ [[Phật giáo]] cầu cho quốc thái dân an mưa thuận gió hoà
 
Gần cuối thế kỷ XIX, chùa Báo Thiên bị một trận hỏa hoạn lớn xảy ra, các nhà sư tu hành di dời sang nơi khác, những công trình còn lại trong chùa Báo Thiên không còn người trông nom<ref>Sách Non Nước Hà Nội, Nhà xuất bản Hà Nội, trang 168</ref>p
 
===Bị Pháp phá hủy để xây Nhà thờ Lớn===
Dòng 47:
Năm [[1882]], [[Henry Riviere]] đánh chiếm Hà Nội lần thứ hai. Năm 1883, [[quân Cờ Đen]] tấn công các nơi có quân Pháp đóng. Tại khu vực nhà thờ này có một tiểu đội Pháp đóng (cùng với một số giáo dân được cấp súng làm vệ binh). Đêm 19-5-1883, số lính tráng này bị tấn công, nhà thờ bị đốt phá. Ba cố Tây (Landais có tên Việt là Cố Lan, Rival-Cố Mỹ, Bertrand-Cố Phước) dẫn thủ hạ chạy sang ăn ở [[chùa Bà Đá]] bên cạnh, được Sư cụ chùa Bà Đá che dấu cho nên không bị giết (Việc này Chu Thiên có đề cập trong sách ''Hùng khí Thăng Long'').
 
Rồi khi quân Pháp được tăng viện, chiếm lại khu đất này, thì nhà thờ đã bị đốt phá ''"những gian nhà gỗ bị cháy rụi, những phần khác của chùa Báo Thiên còn trơ lại những mảnh đống nham nhở đổ nát"''<ref name=":0" /> Đến năm 1883 chùa bị phá hủy hoàn toàn các công trình kiến trúc để xây nhà thờ Thiên Chúa giáo, đây cũng là một phần trong chủ trương tẩy xóa văn hóa truyền thống, "Công giáo hóa" người Việt để dễ cai trị của thực dân Pháp.
 
Năm [[1883]], theo yêu cầu của [[Công sứ]] Bonnal, kinh lược [[Bắc Kỳ]] là [[tổng đốc]] [[Nguyễn Hữu Độ (quan Nhà Nguyễn)|Nguyễn Hữu Độ]] đã giao khu đất chùa này cho [[Giám mục]] Puginier phá dỡ những phần còn lại để xây [[Nhà thờ Lớn Hà Nội]].<ref name="Lê Quang Vịnh" /><ref>[[Philippe Papin|Papin, Philippe]], ''Histoire de Hanoi'', Fayard (2001), tr. 241-242</ref><ref name="masson1929">{{Chú thích sách| họ = Masson| tên = André| tựa đề = Hanoï pendant la période héroïque (1873-1888)| ngày truy cập = 2013-03-17| năm=1929| nhà xuất bản=Librairie Orientaliste Paul Geuthner| nơi=Paris| ngôn ngữ=tiếng Pháp| trang=125-126| chương=La Mission| url chương=http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k57905924/f136.image| trích dẫn=Démolir la pagode et s’emparer du terrain, rien n’était en apparence plus facile dans la période de conquête que nous traversions, mais j’avais comme de juste, une certaine répugnance à commettre un abus de pouvoir de cette sorte et je préférai m’adresser au Tong-doc Nguyen-huu-Dô. Celui-ci était en fort bons termes avec l’Evêque et désirait comme moi lui être agréable; voici comment il tourna la difficulté. Il fit d’abord rechercher s’il existait encore quelque descendant du fondateur de la pagode, mort depuis plus de deux siècles, et naturellement n’en trouva pas. Il ordonna ensuite aux notables du quartier, choisis comme par hasard parmi les indigènes chrétiens, de vérifier la solidité de l’édifice et ceux-ci n’hésitèrent pas à déclarer que, menaçant ruine, il pourrait en s’écroulant compromettre la sécurité des passants. Maintenant tout était en règle. Faire démolir la pagode, en confisquer le terrain sans maître au profit du domaine étaient, suivant la coutume annamite, des mesures justifiées ne pouvant soulever aucune protestation; c’est ce que fit le Tong-doc. }}</ref> Trong khuôn viên của chùa Báo Thiên cũng có xây thêm tòa Khâm sứ Pháp.
Dòng 53:
Công sứ Pháp thời đó là Bonnal đã tường thuật sự cướp đoạt chùa Báo Thiên như sau: ''"San bằng cái chùa và tịch thu miếng đất thật không có gì dễ bằng trong thời chiếm đóng... tuy nhiên công bình mà nói, tôi cảm thấy ít nhiều ái ngại khi phạm một sự lạm quyền kiểu đó, nên thấy nên nhờ ông tổng đốc Nguyễn Hữu Độ. Ông rất tâm đầu ý hợp với giám mục (Puginier) và muốn làm vừa lòng ngài cũng như tôi vậy"''.
 
Giám mục Puginier muốn phá bỏ hết ngôi chùa để xây dựng nhà thờ mới hoàn toàn. Tuần phủ [[Nguyễn Hữu Độ]] lập kế: Trước hết gọi các kỳ hào phường Báo Thiên (mà hầu hết là giáo dân) lên làm đơn xin cào sạch mọi di tích của chùa Báo Thiên cũ với lý do "chùa đổ nát để vậy dễ gây tai nạn nguy hiểm". Sau đó Nguyễn Hữu Độ cho đi tìm chủ nhân của khu đất này, chùa được xây dựng từ đời nhà Lý (800 năm trước) nên tất nhiên không tìm ra chủ, động thái của Nguyễn Hữu Độ chỉ là mang tính thủ tục mà thôi. Sau đó Nguyễn Hữu Độ đem mảnh đất “vô chủ” ấy giao hết cho Giám mục Puginier để làm nhà thờ Lớn.<ref>André Masson, The Transformation of Hà Nội, 1873-1888, Madison,WI: Center for Southeast Asian Studies, University of Wisconsin-Madison, 1983, trang 51</ref>
 
Tác giả [[France Mangin]] trong bài viết về Viện Viễn Đông Bác Cổ Pháp với các di tích lịch sử Thăng Long viết rằng: ''"Nhờ sự giúp đỡ của tổng đốc Nguyễn Hữu Độ mà những trở ngại trong việc phá dỡ ngôi chùa Báo Thiên đã được giải quyết nhanh chóng... Tiếp đó lô đất (chùa Báo Thiên) đã được cho không Đoàn Truyền Giáo, và (công sứ) Bonnal đã hài lòng giao cho vị giám mục (Puginier) giấy tờ chính thức xác nhận quyền sở hữu lô đất (chùa Báo Thiên)"''. Giám mục Puginier mở cuộc xổ số lấy tiền xây ngôi nhà thờ trên nền chùa Báo Thiên và hoàn thành ngôi nhà thờ vào ngày 24 tháng 12 năm 1886, đó là Nhà Thờ Lớn hiện nay tại Hà Nội.