|
== Ca mổ sử dụng khí [[diethyl ether]] gây mê đầu tiên trong lịch sử ==
Sau khi quan sát các tác dụng sinh lý tương tự với [[ diethylDiethyl ether]] mà [[Humphry Davy]] đã mô tả cho [[Ôxít nitơ]] vào năm 1800, Long đã sử dụng [[Diethyl ether]] lần đầu tiên vào ngày 30 tháng 3 năm 1842, để [[phẫu thuật]] một khối u khỏi cổ bệnh nhân nam tên là James Venable<ref>{{cite journal|last1=Anaya-Prado|first1=Roberto|last2=Schadegg-Peña|first2=Daniel|title=Crawford Williamson Long: The True Pioneer of Surgical Anesthesia|journal=Journal of Investigative Surgery|date=2015|volume=28|issue=4|page=181|doi=10.3109/08941939.2015.1061826}}</ref> bằng cách dùng một chiếc khăn có [[Diethyl ether]] và đơn giản là cho bệnh nhân hít vào.<ref name=":1">Crawford W. Long." ''SMA Alliance''. N.p., n.d. Web. 02 Mar. 2017</ref> ▼=== Gây mê lần đầu ===
▲Sau khi quan sát các tác dụng sinh lý tương tự với [[diethyl ether]] mà [[Humphry Davy]] đã mô tả cho [[Ôxít nitơ]] vào năm 1800, Long đã sử dụng [[Diethyl ether]] lần đầu tiên vào ngày 30 tháng 3 năm 1842, để [[phẫu thuật]] một khối u khỏi cổ bệnh nhân nam tên là James Venable<ref>{{cite journal|last1=Anaya-Prado|first1=Roberto|last2=Schadegg-Peña|first2=Daniel|title=Crawford Williamson Long: The True Pioneer of Surgical Anesthesia|journal=Journal of Investigative Surgery|date=2015|volume=28|issue=4|page=181|doi=10.3109/08941939.2015.1061826}}</ref> bằng cách dùng một chiếc khăn có [[Diethyl ether]] và đơn giản là cho bệnh nhân hít vào.<ref name=":1">Crawford W. Long." ''SMA Alliance''. N.p., n.d. Web. 02 Mar. 2017</ref>
Kết quả của những thử nghiệm này cuối cùng đã được công bố vào năm 1849 trên Tạp chí Y học và Phẫu thuật Nam.<ref>{{cite journal | title=An account of the first use of Sulphuric Ether by Inhalation as an Anaesthetic in Surgical Operations | author=Long, CW | journal=Southern Medical and Surgical Journal | year=1849 | volume=5 | pages=705–713}}</ref> Một bản gốc của ấn phẩm này được lưu giữ tại [[Thư viện Y khoa Quốc gia Hoa Kỳ]].<ref>{{chú thích web|url=http://oculus.nlm.nih.gov/long086|title=The first patient to whom Crawford Williamson Long administered s[ulphuric] ether c.1854–1910|publisher=National Library of Medicine}}</ref>
=== Bị mạo nhận ===
[[Tập_tin:Ether_monument-Boston.JPG|trái|nhỏ|415x415px|Đài kỷ niệm Ether]]
Ngày 16 tháng 10 năm 1846, một [[nha sĩ]] tên là [[Thomas Morton]] đã sử dụng khí [[diethyl ether]] trong thời gian ông làm bác sĩ gây mê; hay bác sĩ [[John Warren]], [[bác sĩ phẫu thuật]] tại [[Bệnh viện đa khoa Massachusetts]] ở [[Boston]] đã thực hiện ca mổ trên cổ bệnh nhân. Trong suốt nhiều năm, bệnh viện đa khoa Massachusetts đã được xưng tụng là "Mái vòm Ether" ý ám chỉ đến việc thực hiện ca phẫu thuật bằng khí ether đầu tiên tại [[Hoa Kỳ]] và thế giới. Một nhà tài trợ đã trao tiền để dựng nên "Đài kỷ niệm Ether" vào năm 1868.
Và trong suốt nhiều năm, các sử gia y khoa đã ghi nhận tên tuổi của nha sĩ Thomas Morton là người đầu tiên trên thế giới dùng khí ether để gây mê cho bệnh nhân. Song sự thật lại khác. Bác sĩ Crawford Williamson Long mới chính xác là người đầu tiên nhận được danh hiệu đó.
Suốt nhiều năm, Thomas Morton đã tự lăng xê bản thân mình để Quốc hội Hoa Kỳ công nhận "khám phá" của Morton và trao cho ông một số tiền thưởng. Morton đã cố gắng cải trang khí Ether của mình bằng các chất tạo mùi và tạo màu và đặt cho nó một cái tên khác là "Letheon" (cái tên có trong thần thoại Hy Lạp cổ đại nói về một dòng sông mang sự lãng quên), trong một nỗ lực không thành công khi ông muốn được công nhận bằng sáng chế về "phát minh" của mình.
Và rất nhanh chóng, người ta đã lật tẩy "mánh" của Thomas Morton, chứng minh rằng "Letheon" không phải gì xa lạ mà chính là Ether, một thứ vốn nổi tiếng và được công chúng chứng thực.
"Tôi (Roger K. Thomas, tác giả bài viết, giáo sư danh dự về Khoa học thần kinh hành vi, Đại học Georgia) trở nên quan tâm đến câu chuyện của Crawford Williamson Long và khí Ether trong thời gian tôi đang giảng dạy về "Lịch sử tâm lý học" trong một tòa nhà của Đại học Georgia nơi có dựng một tượng đài nhỏ về người khám phá ra khí Ether gây mê của Williamson Long. Cuốn sách giáo khoa mà tôi đang sử dụng không đề cập tới Williamson Long mà là Thomas Morton ở Boston. Tự nhiên nó đã khơi gợi sự tò mò trong tôi, và tôi đã quan tâm đến cái tên Williamson Long kể từ đó.
=== Công bố ===
Trong khi phần lớn các học giả đều được cảnh báo về xuất bản hoặc triệt tiêu, nhưng trường hợp của Williamson Long là một minh chứng sống động về xuất bản khi nó "để quên" tác giả thật trong lịch sử. Wiiliamson Long đã trì hoãn trong suốt 7 năm vì một điều mà ông cho nó là lý do tốt: ông muốn Thomas Morton phải "sám hối" về việc dựng chuyện của mình".<ref>{{Chú thích web|url=http://antg.cand.com.vn/Khoa-hoc-Ky-thuat-hinh-su/Ca-mo-su-dung-khi-Ether-gay-me-dau-tien-trong-lich-su-540572/|title=Ca mổ sử dụng khí Ether gây mê đầu tiên trong lịch sử|last=|first=|date=|website=|archive-url=|archive-date=|dead-url=|access-date=}}</ref>
Năm 1854, Long yêu cầu [[William Crosby Dawson]] - [[Thượng Nghị sĩ Hoa Kỳ]], trình bày những tuyên bố của ông về phát hiện gây mê bằng [[Diethyl ether]] trước [[Quốc hội Hoa Kỳ]]<ref>{{chú thích sách | title = Men of Mark in Georgia: A Complete and Elaborate History of the State from Its Settlement to the Present Time, Chiefly Told in Biographies and Autobiographies of the Most Eminent Men of Each Period of Georgia's Progress and Development | author = Northen, William J. |author2=Graves, John Temple | year = 1910 | publisher = A. B. Caldwell | location = Atlanta, Georgia | pages = 131–136 | volume = 2 | url = https://archive.org/details/menofmarkingeorg02nort}}</ref>
| 