Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Giải Nobel”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi |
|||
Dòng 20:
[[Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển]] trao [[giải Nobel Vật lý]], [[Giải Nobel hóa học|giải Nobel Hóa học]] và [[giải Nobel Kinh tế]]; Hội Nobel ở [[Học viện Karolinska|Karolinska Institutet]] trao [[Giải Nobel Sinh lý học và Y khoa|giải Nobel Sinh học và Y học]]; [[Viện Hàn lâm Thụy Điển]] trao [[giải Nobel Văn học]]; và [[Giải Nobel Hòa bình|giải thưởng Nobel Hòa bình]] được [[Ủy ban Nobel Na Uy]] (gồm 5 thành viên do Quốc hội Na Uy bầu ra <ref name=rfi1>[http://vi.rfi.fr/quoc-te/20151005-nhung-dieu-it-duoc-noi-den-xung-quanh-giai-nobel Giải Nobel: Những điều ít được nói đến], RFI, 8.10.2015</ref>) trao tặng thay vì một tổ chức của [[Thụy Điển]].
== Lịch sử
[[Tập tin:AlfredNobel adjusted.jpg|thumb|upright| [[Alfred Nobel]] – người đã để lại di chúc thành lập Quỹ Nobel và giải thưởng mang tên ông.|thế=]]
▲=== Alfred Nobel sinh ngày [[21 tháng 10]] năm [[1833]] ở [[Stockholm]], [[Thụy Điển]], trong một gia đình toàn [[kỹ sư]].<ref name="Levinovitz5">[[#Levinovitz69|Levinovitz]], p. 5</ref> Ông là một [[nhà hóa học]], [[kỹ sư]], và nhà phát minh. Năm [[1894]], Nobel mua sắt thép và nhà máy Bofors, tại đó ông đã trở thành một nhà sản xuất vũ khí lớn. Nobel cũng phát minh ra [[ballistite]]. Sáng chế này là tiền thân của nhiều vật liệu nổ không khói dùng trong quân đội, đặc biệt là bột chất nổ không khói của người Anh. Do tuyên bố bằng sáng chế của mình, Nobel cuối cùng đã tham gia vào một vụ kiện vi phạm bằng sáng chế về chất nổ không khói. Ông tích lũy được một [[tài sản]] khổng lồ trong suốt cuộc đời của mình, hầu hết số tiền bắt nguồn từ 355 phát minh của ông, trong đó có phát minh [[thuốc nổ]] (dynamite) là nổi tiếng nhất.<ref name="Levinovitz11">[[#Levinovitz69|Levinovitz]], p. 11</ref> ===
Khi người anh Ludvig của ông qua đời vào năm 1888, nhiều bài cáo phó đã nhầm lẫn và viết về cái chết của Alfred Nobel trong khi ông vẫn còn sống. Bản cáo phó trên một tờ báo Pháp viết ''Le marchand de la mort est mort'' (Nhà buôn cái chết đã chết) và tiếp tục viết, "''Tiến sĩ Alfred Nobel, người đã trở nên giàu có sau khi phát minh ra cách thức giết con người nhanh chóng hơn bao giờ hết, đã qua đời ngày hôm qua.''" Bài viết này khiến Nobel bất ngờ và làm ông lo ngại về việc ông sẽ được ghi nhớ ra sao sau khi ông chết. Nó đã khiến ông muốn thay đổi di chúc của mình.<ref name="Time">{{chú thích báo |first= Frederic |last= Golden |title= The Worst And The Brightest |date= ngày 16 tháng 10 năm 2000 |publisher= Time Warner |url= http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,998209,00.html |work=[[Time (magazine)|Time]] |accessdate=ngày 9 tháng 4 năm 2010}}</ref>
|