Wikipedia

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Cố Luân Hòa Hiếu Công chúa”

Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 16:
| thụy hiệu =
}}
'''Cố Luân Hoà Hiếu Công chúa''' ([[chữ Hán]]: 固倫和孝公主; [[2 tháng 2]] năm [[1775]] - [[13 tháng 10]] năm [[1823]]), [[Công chúa]] [[nhà Thanh]], là [[Hoàng nữ]] thứ 10 và nhỏ nhất của [[Thanh Cao Tông]] Càn Long Đế trong lịch sử [[Trung Quốc]].
 
Bà nổi tiếng là một trong những người con gái được Càn Long Đế yêu thương nhất, và cũng là con dâu của đại thần trứ danh [[Hòa Thân]]. Dù là con gái do một [[phi tần]] sinh ra, song bà vẫn được ban phong hiệu [Cố Luân Công chúa], danh hiệu chỉ dành cho con gái của [[Hoàng hậu]].
Dòng 23:
Hoà Hiếu Công chúa sinh ngày [[3 tháng 1]] (âm lịch) năm Càn Long thứ 40 ([[1775]]), vào khi Càn Long Đế đã được 63 tuổi. Mẹ bà là [[Đôn phi]] Uông thị, một sủng phi của Càn Long Đế xuất thân [[Bát kỳ|Chính Bạch kỳ]].
 
Lúc này, gần như hầu hết các con gái của Càn Long Đế, bao gồm cả [[Cố Luân Hòa Tĩnh Công chúa]] và [[Hòa Thạc Hòa Khác Công chúa]], hai con gái của Càn Long Đế với [[Lệnh Ý Hoàng quý phi]] Ngụy thị hoặc đều đã qua đời, hoặc đã lấy chồng và rời khỏi [[Tử Cấm Thành]]. Càn Long Đế vì vậy rất vui mừng khi có thêm một tiểu Công chúa bên cạnh. Kể từ khi sinh ra, Hoà Hiếu Công chúa đã được Càn Long Đế hết mực cưng chiều, cùng với các Hoàng thất tông nữ, hoặc các anh em trong Hoàng tộc vui chơi. Bà là con gái thứ 10 của Càn Long Đế, nên được gọi là ['''Thập Công chúa'''; 十公主], tính cách hoạt bát, có tài kỵ thiện xạ.
 
Do sự cưng chiều của cha mình, Hòa Hiếu Công chúa thường quấn quýt bên Càn Long Đế, do vậy thường có mặt trong các cuộc họp công khanh đại thần. HòaBà Hiếucó Côngdiện chúamạo khá giống với Càn Long, tính cách cương nghị, thường đượcgiả nhậnnam xéttrang làtheo phụ hoàng đi săn bắn, có vẻthể ngoàigiương rấtcung giốngbắn chatên, mìnhcan đảm anh vũ. Sau này công chúa trở thành con dâu Hòa phủ, bàcuộc đượcsống nhậncàng xétthêm làsung sướng đầy đủ, mà lúc đó tính cáchbà quyếtvẫn đoánnhư cũ, vàkhông thườngthích giảáo namváy trangđỏ, thápchỉ tùngthích Cànvõ Longphục, Đếcòn trongthường nhữngxuyên chuyếncùng đitrượng phu Phong Thân Ân Đức ra ngoài săn bắn, lấy trang phục của người hầu để cải trang. Càn Long Đế từng than thở đối với Công chúa nói: ''"Nếu con mà là [[Hoàng tử]], ắt ta sẽ lập làm [[Trữ quân]] rồi"''.
 
Năm 10 tuổi, Hòa Hiếu được phong [Hoà Thạc Công chúa; 和硕公主]. Khi tròn 12 tuổi, Hoàng đế nâng địa vị của Hoà Hiếu lên [Cố Luân Công chúa; 固倫公主]. Vốn dĩ, Hoà Thạc Công chúa là tước vị dành cho Hoàng thứ nữ do các [[phi tần]] sinh ra, phẩm vị ngang với Quận vương; còn Cố Luân Công chúa là tước vị dành cho Hoàng đích nữ do Hoàng hậu hạ sinh, phẩm vị ngang với Thân vương. Ngoài ra, Càn Long Đế còn cho phép Hòa Hiếu dùng kiệu sức vàng - loại kiệu chỉ sau khi xuất giá các Công chúa mới được dùng<ref>○谕、向来固伦和硕公主。俱乘坐银顶轿。嗣后固伦公主。著乘坐金顶轿。和硕公主。仍著乘坐银顶轿十公主、著加恩亦乘坐金顶轿。</ref><ref>正黄旗满洲富兰佐领下，查原任大学士和珅，于乾隆四十一年正月初七日改隶正黄旗满洲五甲喇清安佐领下。伊子丰绅殷德在正黄旗时，于乾隆五十年十一月十二日封和硕额驸。</ref>, cho thấy sự sủng ái của Càn Long Đếsủng đối với con gáiái útbà củahết mìnhmực.
 
Càn Long đối với đứa con gái này đặt rất nhiều kỳ vọng, vật phẩm ban tặng đều nhiều hơn các công chúa khác. Trân bảo thế gian vốn hiếm có, nhưng khi được đưa vào cung Càn Long đều ban cho mẹ con Thập công chúa.
 
Cậy vào con gái, Đôn Phi dần trở nên hư hỏng, chẳng những không còn giữ lễ cẩn thận như trước mà chỉ cần động một chút việc nhỏ đã nổi giận đánh mắng cung nữ nội thị. Năm Càn Long thứ 43, có một lần Đôn Phi giận dữ đánh chết một cung nữ. Đây thật đúng là đại họa. Chế độ Thanh cung không giống tiền triều, cung nữ đều được lựa chọn từ dòng dõi bát kỳ, ở trong cung nếu được hoàng đế sủng hạnh thì sẽ được tấn phong, nếu không đến tuổi nhất định cũng được trở về nhà cho lập gia đình, chứ không phải nhập cung coi như bán cho đế vương. Theo chính sách tuyển tú nữ vào cung, các cô gái này bình thường đều có xuất thân cao quý, được lâm hạnh thì lập tức trở thành Quý nhân (như Từ Hi thái hậu sau này, sau lần đầu tiên lâm hạnh đã được phong là Lan Quý nhân), mà cung nữ được sủng ái thì mới có thể thường gặp vua. Như Đôn Phi từng nói rằng khi vào cung nàng bất quá cũng chỉ là cung nữ. Giờ chức phận lên cao, nàng dám ngang nhiên đánh chết một cung nữ, hành vi quả là độc ác.
 
Càn Long biết chuyện này, không khỏi giận tím mặt. Theo tính tình của ông thì đáng ra phải xử phạt nặng, nhưng nghĩ đến tiền đồ của Thập công chúa mà thủ hạ lưu tình, chỉ giáng Đôn Phi xuống cấp Tần.
 
Đôn Phi khi đó đã mang tội, tự nhiên không còn quyền nuôi dưỡng con gái, Thập công chúa bị đưa đến cho phi tử khác trong cung nuôi nấng.
 
Nàng công chúa nhỏ khi ấy không hiểu thế sự, không quen được việc rời xa mẫu thân, suốt ngày không ngừng khóc lóc nỉ non, ngày không ăn, đêm không ngủ. Càn Long thấy khuôn mặt hồng hào của con gái giờ trở nên tái nhợt, vô cùng đau xót, đành phải đem công chúa trả lại cho Đôn Tần.
 
Công chúa trở về trong cung Đôn Tần, Càn Long nhớ con gái, chỉ có thể thường xuyên đến đó thăm con, cũng không thể tránh khỏi chạm mặt với Đôn Tần. Cái đó chính gọi là gặp mặt ba phần tình, không bao lâu, Càn Long yêu thương con gái, khoan thứ Đôn Tần, khôi phục phi vị cho nàng. Vậy là một cô công chúa nhỏ đã cứu cả mẫu thân và toàn bộ tiền đồ gia tộc Uông thị.
 
Sủng thiếp của Càn Long Đế là [[Dung phi]] Hòa Trác thị xuất thân Tín đồ [[Hồi giáo]]. Bà rất yêu thích thảo nguyên, yêu thích các sự kiện đi săn của hoàng gia, do vậy đối với sự khác thường của Hòa Hiếu Công chúa, Dung phi cảm thấy đồng cảm và xem như con gái ruột. Khi Dung phi lâm trọng bệnh khó mà qua khỏi, đối với hôn lễ sắp diễn ra của Hòa Hiếu Công chúa cảm thấy cực kì tiếc nuối, liền trước khi qua đời đem hết châu báu do bản thân tự cất giữ đem chia ra các chị em, người hầu cận thân thiết, đáng chú ý nhất là số nữ trang dành cho Hòa Hiếu Công chúa là nhiều nhất, lên đến hơn 200 kiện.
Hàng 34 ⟶ 46:
Năm Càn Long thứ 54 ([[1789]]), [[tháng 11]], Hòa Hiếu Công chúa khi đó đã 14 tuổi, kết hôn với [[Phong Thân Ân Đức]] (豐紳殷德), cũng 15 tuổi.
 
Chồng bà là con trai cả của [[Hòa Thân]], một viên quan xuất thân từ tộc [[Nữu Hỗ Lộc]] rất được Càn Long Đế sủng ái. Bản thân ông cũng là người anh tuấn mỹ mạo, Càn Long rất yêu thích, chính cái tên Phong Thân Ân Đức là do Càn Long đích thân ban tặng, ý muốn Phong Thân Ân Đức có thể phúc dụ lâu dài, về sau sủng ái con gái mình. Khi Công chúa xuất giá, đính hôn tại Vĩnh Thọ cung, Chính Đại Quang Minh điện, theo lễ dành cho Cố Luân Công chúa, dùng rượu 40 bình, khi thành hôn dùng rượu 30 bình. Cả thảy 70 bình. Theo quy chế thì đáng lẽ phải thêm 20 bình từ [[Hoàng thái hậu]], nhưng lúc này [[Sùng Khánh Hoàng thái hậu|Sùng Khánh Hoàng thái hậu]] đã tạ thế<ref>光禄寺则例: 和孝固伦 公主 初定礼在正大光明殿永寿宫筵宴用玉泉酒四十觔, 和孝固伦 公主 下嫁成婚礼筵宴用玉泉酒三十觔</ref>. Sau 3 ngày đại hôn, Càn Long Đế triệu vợ chồng Công chúa vào và ban cho Hoà Hiếu Công chúa là 300.000 lạng bạc; lớn hơn rất nhiều hồi môn của bất cứ Công chúa nào khác của Càn Long Đế, có thể nói là vinh sủng ngập trời<ref>昨年十一月十七日, 皇女下嫁於和珅之子, 皇女今年十七, 和珅子今年十八。 有旨约婚, 已有年矣, 乃於昨冬, 始行婚礼。 宠爱之隆, 妆奁之侈, 十倍於前驸马福隆安时。 自过婚翌日, 辇送器玩於主第者, 槪论其直, 殆过数百万金。 二十七日, 皇女于归, 特赐帑银三十万。 大官之手奉如意珠贝, 拜辞於皇女轿前者, 无虑屡千百, 虽以首阁老阿桂之年老位尊, 亦复不免云。</ref>.
 
Cuộc hôn nhân của hai người thực chất là một cuộc hôn nhân chính trị. Ở Trung Quốc cổ đại, rất nhiều cuộc hôn nhân vì mục đích chính trị đã thất bại, bởi vì giữa phu thê không hề có tình yêu. Nhưng nói theo phương diện khác, thực hiện hôn nhân chính trị lúc đó là phù hợp với thực tế. Cũng thật may mắn, Hòa Hiếu công chúa và Phong Thân Ân Đức đúng ra chính là một đôi. Không sai, bọn họ lúc đầu thành thân chỉ như một cuộc giao dịch chính trị, nhất là Hòa Thân, hắn không quan tâm con trai mình và công chúa có cảm tình hay không, chỉ muốn dựa vào công chúa để được Càn Long thêm sủng ái. Nhưng rồi hai người lại trở thành xứng đôi dị thường, nam tiêu sái tuấn lãng, nữ xinh đẹp hào phóng, về sau sống với nhau hơn 10 năm, hai người tương cứu trong lúc hoạn nạn, đỡ đần lẫn nhau, đồng cam cộng khổ vượt qua những cửa ải khó khăn.
Theo [[Khiếu đình tạp lục]] (嘯亭續錄), đối với việc Hòa Thân lộng hành, Công chúa cũng có biết và thường đối với trượng phu nói rằng:''"Cha của người chịu Hoàng phụ ân trọng, nhưng không biết nghĩ đền đáp, mà chỉ ngày ngày nhận hối lộ, ta thật ưu lo thay cho chàng. Ngày nào đó thân không giữ được, ta ắt cũng bị chàng liên lụy"''<ref>「汝翁受皇父厚恩，毫無報效，惟賄日彰，吾代汝憂。他日恐身家不保，吾必遭汝累。」</ref>. Có thể thấy được Công chúa nhìn xa trông rộng. Còn có một năm nào đó vào mùa đông buổi sáng, Phong Thân Ân Đức ham vui, cùng gia nhân ra ngoài nghịch tuyết, Công chúa thấy rất tức giận, bèn nói:''"Chàng đã qua tuổi đội mũ, há còn làm những trò con nít?"''<ref>「汝年已愈冠，尚作癡童戲耶？」</ref>, Phong Thân Ân Đức sợ hãi quỳ xuống xin chịu tội, cũng là Công chúa ôn tồn dìu dậy mà nói:''"Chàng thay vì làm những trò này, hãy cùng ta đọc thi thư"''<ref>「汝勿作童戲，與吾共讀詩書。」</ref>. Như vậy có thể thấy, tuy Hòa Hiếu Công chúa thâm chịu sự sủng ái của Càn Long Đế, nhưng vẫn rất hiểu lý lẽ lễ nghĩa, đối với chuyện trong ngoài đều có nhận thức rất rõ. Anh trai của Hòa Hiếu Công chúa là Gia Thân vương [[Vĩnh Diễm]] rất yêu quý đứa em gái này, khi nghe Công chúa trở thành con dâu của Hòa Thân thì rất lo lắng. Sau khi kết hôn, Hoà Hiếu Công chúa và Phong Thân Ân Đức có một con trai, sinh vào khoảng từ năm Càn Long thứ 58 ([[1794]]) đến năm thứ 60 ([[1796]]), nhưng hai năm sau, vào năm Gia Khánh thứ 2 ([[1798]]) thì qua đời. Từ đó Công chúa không thể sinh dục được nữa. Do lo sợ nhà chồng tuyệt tự, Công chúa khuyên Phong Thân Ân Đức nạp thiếp, nhưng rồi cũng chỉ có thêm 2 đứa con gái.▼
 
Trong hoàng thất được giáo dục tốt, Cố Luân Hòa Hiếu công chúa tài năng phi thường, kiến thức sâu rộng, Càn Long tìm phò mã cho con cũng phải tìm người tài giỏi. Sau hôn sự, công chúa rất quan tâm đến tiền đồ của trượng phu Phong Thân Ân Đức, bởi nàng biết, nam tử hán đại trượng phu phải có sự nghiệp dựa vào, nàng không muốn chồng suốt ngày cùng Hòa Thân làm cái bóng theo sát bên hoàng thượng, không có việc gì làm, mà hi vọng chồng có thể dựa vào chính năng lực của mình, không ỷ lại phụ thân.
 
▲Công chúa so với Phong Thân Ân Đức lớn hơn nửa tháng, lại được Càn Long sủng ái, bởi vậy thực tế ở nhà công chúa luôn chiếm vị trí chủ động. Theo [[Khiếu đình tạp lục]] (嘯亭續錄), đối với việc Hòa Thân lộng hành, Công chúa cũng có biết và thường đối với trượng phu nói rằng:''"Cha của người chịu Hoàng phụ ân trọng, nhưng không biết nghĩ đền đáp, mà chỉ ngày ngày nhận hối lộ, ta thật ưu lo thay cho chàng. Ngày nào đó thân không giữ được, ta ắt cũng bị chàng liên lụy"''<ref>「汝翁受皇父厚恩，毫無報效，惟賄日彰，吾代汝憂。他日恐身家不保，吾必遭汝累。」</ref>. Có thể thấy được Công chúa nhìn xa trông rộng. Còn có một năm nào đó vào mùa đông buổi sáng, Phong Thân Ân Đức ham vui, cùng gia nhân ra ngoài nghịch tuyết, Công chúa thấy rất tức giận, bèn nói:''"Chàng đã qua tuổi đội mũ, há còn làm những trò con nít?"''<ref>「汝年已愈冠，尚作癡童戲耶？」</ref>, Phong Thân Ân Đức sợ hãi quỳ xuống xin chịu tội, cũng là Công chúa ôn tồn dìu dậy mà nói:''"Chàng thay vì làm những trò này, hãy cùng ta đọc thi thư"''<ref>「汝勿作童戲，與吾共讀詩書。」</ref>. Như vậy có thể thấy, tuy Hòa Hiếu Công chúa thâm chịu sự sủng ái của Càn Long Đế, nhưng vẫn rất hiểu lý lẽ lễ nghĩa, đối với chuyện trong ngoài đều có nhận thức rất rõ. Anh trai của Hòa Hiếu Công chúa là Gia Thân vương [[Vĩnh Diễm]] rất yêu quý đứa em gái này, khi nghe Công chúa trở thành con dâu của Hòa Thân thì rất lo lắng. Sau khi kết hôn, Hoà Hiếu Công chúa và Phong Thân Ân Đức có một con trai, sinh vào khoảng từ năm Càn Long thứ 58 ([[1794]]) đến năm thứ 60 ([[1796]]), nhưng hai năm sau, vào năm Gia Khánh thứ 2 ([[1798]]) thì qua đời. Từ đó Công chúa không thể sinh dục được nữa. Do lo sợ nhà chồng tuyệt tự, Công chúa khuyên Phong Thân Ân Đức nạp thiếp, nhưng rồi cũng chỉ có thêm 2 đứa con gái.
 
Hòa Hiếu công chúa lấy nho gia lễ nghi đến yêu cầu trượng phu của mình Phong Thân Ân Đức đọc, Phong Thân Ân Đức cũng không phụ công chúa sở vọng, cố gắng tu tập tứ thư ngũ kinh, được hoàng thượng trọng dụng. Công chúa bao năm được Càn Long hết mực yêu chiều mà không hề ỷ lại sinh kiêu ngạo, bất luận đối nội đối ngoại đều hết sức khéo léo giỏi giang, thấu tình đạt lý, huynh trưởng là hoàng đế Gia Khánh đối với nàng cũng rất quan tâm thương yêu, thường cùng công chúa bàn bạc công việc nội vụ, cũng hay đặc thưởng cho nàng rất nhiều bạch ngân.
 
Cố Luân Hòa Hiếu công chúa rất giỏi cưỡi ngựa bắn cung, thường cải nam trang cùng Phong Thân Ân Đức ra ngoài săn bắn. Mới đầu Hòa Thân vì muốn lấy lòng công chúa, thường cùng hai người đi săn, sau thấy vợ chồng son tình thâm ý thiết, nghĩ rằng mình không phải tự thân xuất mã, chính mình đã muốn hoàn thành phận thần tử, hiện tại cần bồi dưỡng trưởng tử Phong Thân Ân Đức, nếu y cùng với Hòa Hiếu công chúa cảm tình nồng hậu như vậy, Càn long nhất định càng sủng ái Phong Thân Ân Đức. Đến lúc này, Hòa gia phụ tử đều đã nhận thấy được công chúa sủng ái, nên Hòa Thân thường xuyên giáo huấn Phong Thân Ân Đức nhiều, phải cùng Hòa Hiếu công chúa đi săn hoặc du sơn ngoạn thủy. Phong Thân Ân Đức cũng thực nhạy bén, luôn chung vui với công chúa, mỗi lần công chúa đi săn đều cùng đi.
 
Nhưng thực hai người cũng không được hài hòa, do Phong Thân Ân Đức cẩn thận lão thành, dè dặt nói cười, mà công chúa trời sinh tính hướng ngoại, có khả năng thạo đời, khi hai người ở chung thường xuyên xuất hiện tình trạng công chúa một mình “độc lĩnh phong tao”, mà Ân Đức không nói được lấy một lời.
 
Hoà Hiếu Công chúa và Phong Thân Ân Đức sinh được một con trai vào khoảng từ năm Càn Long thứ 58 ([[1794]]) đến năm thứ 60 ([[1796]]), công chúa toàn bộ thể xác và tinh thần đều dồn hết cho con, mà Phong Thân Ân Đức thường phải đi thị sát quân tình miêu dân khởi nghĩa ở bên ngoài, nên giữa hai người trong lúc đó xuất hiện khoảng cách. Nhưng Phong Thân Ân Đức rất yêu thương con, ba người nhà cũng hoà thuận vui vẻ. Tiếc rằng ngày vui ngắn chẳng tày gang, không biết là nguyên nhân vì sao nhưng hai năm sau, vào năm Gia Khánh thứ 2 ([[1798]]) thì con trai hai người qua đời, Hòa Thân nghe đến cũng thương tâm muốn chết, Hòa Hiếu công chúa cùng Phong Thân Ân Đức lại càng bi thống khôn nguôi. Từ đó về sau, công chúa không sinh thêm được nữa. Vì không muốn để Hòa gia tuyệt hậu, công chúa nhiều lần khuyên Phong Thân Ân Đức nạp tiểu thiếp, Phong Thân Ân Đức mới đầu nghĩ là công chúa thử mình, sau công chúa nhiều lần khẩn cầu, mới biết công chúa tình thâm ý thiệt, tuy y không muốn làm tổn thương tình cảm của công chúa, nhưng vì Hòa gia không có con nối dõi, vì phải tiếp tục hương khói, y cũng không thể không nạp thiếp, nhưng rồi cũng chỉ có thêm hai đứa con gái.
 
Anh trai của Hòa Hiếu Công chúa là Gia Thân vương [[Vĩnh Diễm]] từ nhỏ đã đặc biệt yêu thương tiểu muội muội này, nhưng cũng từ nhỏ thống hận Hòa Thân. Nghe nói năm xưa khi ông biết rằng phụ thân sẽ gả muội muội cho con trai Hòa Thân, đã vô cùng phẫn hận, không thiết ăn uống.
 
Năm Gia Khánh thứ 4 ([[1799]]), [[Hòa Thân]] bị bắt vì tội tham ô và lũng đoạn quan trường. Sau khi bị kết tội, Hòa Thân bị xử tùng xẻo, nhưng [[Gia Khánh Đế]] sau đó cho phép [[Hòa Thân]] được tự vận tại nhà để giữ thể diện cho em gái là Hoà Hiếu Công chúa. Gia Khánh Đế cũng vì thế tha tội cho Phong Thân Ân Đức, chỉ bị tước hết danh hiệu. Khối tài sản khổng lồ của [[Hòa Thân]], được tích cóp suốt một đời làm quan tham nhũng, bị tịch thu. Gia Khánh Đế tha cho gia đình Hoà Hiếu Công chúa và thậm chí còn ban cho bà một phần số gia sản bị tịch thu này.
 
== Cuộc sống sau này ==
Vào năm Gia Khánh thứ 11 ([[1806]]), [[Gia Khánh Đế]] cử Phong Thân Ân Đức đến phục vụ trong quân đội tại [[Uliastai]], [[Mông Cổ]]. Chẳng được bao lâu thì Phong Thân Ân Đức ngã bệnh. Hoà Hiếu Công chúa thỉnh cầu Gia Khánh Đế cho họ được trở về [[Bắc Kinh]], và Hoàng đế đã chấp thuận. [[Tháng 2]] năm Gia Khánh thứ 15 ([[1810]]), Phong Thân Ân Đức trở về Bắc Kinh và nhận tước ''Tấn công'' (晋公). Ba tháng sau, vào tháng 5, ông qua đời, để lại Hoà Hiếu Công chúa chịu cảnh ở goágóa, Gia Khánh Đế ban 5000 lạng bạc để cho Hòa Hiếu Công chúa lo chi phí an táng.
 
Sau cái chết của Phong Thân Ân Đức, Hoà Hiếu Công chúa nuôi dạy hai con gái 11 tuổi và 5 tuổi của ông. Cuộc sống của công chúa ổn định về tài chính, do Gia Khánh Đế ra lệnh cho [[Nội vụ phủ]] phải chu cấp chu đáo cho bà, tầm 6000 lạng bạc. Để cho Công chúa có nơi nương tựa, ngoài số lương bổng lớn, Gia Khánh Đế còn để [[Phúc Ân]] (福恩) làm con thừa tự, thế tập tước ''Khinh xa Đô úy'' (輕車都尉) của Hòa Thân. Thời [[Đạo Quang Đế]], Công chúa tiếp tục được cháu trai chiếu cố.
 
Năm Đạo Quang thứ 3 ([[1823]]), ngày [[10 tháng 9]] (âm lịch), Cố Luân Hòa Hiếu Công chúa qua đời, Đạo Quang Đế đích thân đếnthọ viếng48 tangtuổi. TạiĐạo khuQuang [[Hảiđế Điến]],đối [[Bắcvới Kinh]],cô cócô một tòakiếp nhàtao thônngộ trangcũng tầmbi 300cảm ngườiđau ởthương, theođích truyền thuyết là nơi chôn cất củathân Cốtới Luântrước Hòamộ Hiếunàng Côngtế chúađiện.
 
Cuộc gặp gỡ phá lệ này có thể coi như là niềm vinh dự cuối cùng trong suốt cuộc đời của công chúa. Dù cho Hòa Thân sụp đổ, nhưng rốt cuộc, bà vẫn hưởng tận mọi sự sủng ái của hoàng đế tam triều (Càn Long, Gia Khánh, Đạo Quang).
 
Tại khu [[Hải Điến]], [[Bắc Kinh]], có một tòa nhà thôn trang tầm 300 người ở, theo truyền thuyết là nơi chôn cất của Cố Luân Hòa Hiếu Công chúa.
 
== Xem thêm ==
Hàng 61 ⟶ 91:
[[Thể loại:Mất 1823]]
[[Thể loại:Công chúa nhà Thanh]]
[[Thể loại:Mỹ nhân Trung Hoa]]
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Cố_Luân_Hòa_Hiếu_Công_chúa”