Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Quang Tự”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi
Thẻ: Sửa đổi di động Sửa đổi từ trang di động
Dòng 48:
 
==Tiểu sử sơ lược==
Hoàng đế Quang Tự Đế là con của Thuần Hiền Thân vương [[Ái Tân Giác La]] [[Dịch Hoàn]] (sử Việt ghi là Dịch Hoàn), mẹ là người họ [[Diệp Hách Na Lạp Uyển Trinh|Diệp Hách Na Lạp]], em gái của [[Từ Hi Thái hậu|Thái]]. hậuÔng là cháu gọi Từ Hi]] vừa là dì, vừa thím.
Năm [[1875]], Hoàng đế [[Đồng Trị]] (tên thật là Ái Tân Giác La Tải Thuần, sử Việt ghi là Tải Thuần, con ruột Thái hậu Từ Hi) mất vì bệnh, Thái hậu Từ Hi cùng với [[Từ An Thái Hậu|Thái hậu Từ An]] liền giáng chỉ đưa Tải Điềm (4 tuổi) vào cung, cho làm con nối nghiệp rồi đưa lệnh kế vị ngay năm ấy, lấy niên hiệu là ''Quang Tự''.
 
Quang Tự làm Hoàng đế chỉ là hư vị, vì mọi quyền hành đều ở trong tay Thái hậu Từ Hi. Theo [[Nguyễn Hiến Lê]] thì ngay từ khi vào cung, vị Hoàng đế này đã bị Từ Hi quản thúc chặt chẽ quá, mỗi chút là bị quát tháo, đánh đập, hoặc bắt quỳ cả mấy giờ. Vì vậy, Quang Tự sợ người dì này như sợ cọp, bảo gì cũng phải nghe theo...Thái giám [[Lý Liên Anh]], vốn được Từ Hi sủng ái, cũng hùa theo ăn hiếp Hoàng đế. Sau này, Quang Tự sủng ái một phi phi tần tên [[Trân phi]] khiến [[Hiếu Định Cảnh hoàng hậu|Long Dụ Hoàng Hậu]] ghen tức, Lý Liên Anh cũng nghe lệnh Từ Hi xô Trân phi xuống giếng, rồi sai thủ hạ lấy đá lấp lại.
 
[[Bách nhật duy tân|Chính biến Mậu Tuất]] ([[1898]]) xảy ra, Hoàng đế Quang Tự bị giam 10 năm ở Doanh Đài, trong một căn phòng bẩn thỉu, ăn không đủ no, mặc không đủ ấm, chịu nhục nhã cho đến khi chết (1908). Lược theo ''Sử Trung Quốc'' (Tập 2, tr. 251). Tác giả Phổ Nghi cho biết cái chết của Quang Tự là một nghi án. Theo lời kể của viên thái giám già Lý Tường An, thì Quang Tự mất vì bị Khánh Thân vương Dịch Khuông và Viên Thế Khải đầu độc. Cũng có lời đồn đãi cho rằng do Từ Hi giết chết vì "bà không cam tâm chết trước vua Quang Tự" (''Nửa đời đã qua'', tr. 29-30).
Dòng 93:
* [[Hiếu Định Cảnh hoàng hậu|Hiếu Định Cảnh Hoàng hậu]] (孝定景皇后, 28/01/1868 - 22/02/1913): cháu gái Từ Hi Thái hậu và là chị họ của Quang Tự, được biết đến với tên gọi ''Long Dụ Hoàng hậu'' hay ''Long Dụ Thái hậu'', là [[Hoàng thái hậu]] cuối cùng của [[Nhà Thanh|triều Thanh]] cũng như thời [[phong kiến]] [[Trung Quốc]]. Bà là [[nhiếp chính]] dưới thời [[Phổ Nghi]] và ký ''"Thanh đế thoái vị chiếu thư"'' ngày 12 tháng 2, [[1912]].
* [[Cẩn phi|Đoan Khang Hoàng quý phi]] (端康皇貴妃, 15/01/1873 - 23/12/1924): Cẩn Phi, thuộc thị tộc Tha Tha Lạp thị, ông nội là cựu Thống đốc Thiểm Tây và Cam Túc, cha là Tả Thị lang Bộ Lễ Trường Tự. Sau khi Quang Tự băng hà, bà trở thành ''Đoan Khang Hoàng quý thái phi'' và cùng 3 phi tần khác của [[Đồng Trị]] chịu trách nhiệm giáo dục hoàng đế [[Phổ Nghi]] sau khi vào cung.
* [[Trân phi|Khác Thuận Hoàng quý phi]] (恪顺皇贵妃, 27/02/1876 - 15/08/1900): Trân Phi, em gái Cẩn Phi, là phi tần được Quang Tự yêusủng mếnái nhất vì có tư tưởng tiến bộ, thích vẽ tranh, thư pháp, chụp ảnh,... và ủng hộ canh tân, cải cách chính trị. Có lời đồn trong cuộc [[Phong trào Nghĩa Hòa Đoàn|Khởi nghĩa Nghĩa Hòa Đoàn]] năm [[1900]], bà bị Từ Hi Thái hậu sai [[Lý Liên Anh]] xô xuống giếng chết.
 
==Xem thêm==