Wikipedia

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Hồi giáo Chăm Bani”

Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
Nói rõ chăm Bani và Chăm Bàlamôn để so sánh
Phân biệt rõ: Chăm Balamon, Chăm BàNi, Chăm Sot, Chăm Islam
Dòng 1:
'''Hồi giáo Chăm Bani''' (Chăm AwalSot hay Chăm Thok hay Chăm Jheed) hay cộng đồng Người Chăm theo hệ phái '''tín ngưỡng tôndân giáogian, tập tục người Chăm và có ảnh hưởng của Hồi giáo.''' (gọiChăm tắcSot là pháimột PoCông Acar), pháiđồng tínChăm ngưỡngtheo nàytôn gọigiáo tênBà làNi (hay '''Bà Ni. BàSơ Nikhai)''' làso một trong hai hệ phái tín ngưỡng tôn giáo củavới [[người Chăm]] ở vùng [[Ninh Thuận]], [[Bình Thuận]],; là một hệ phái tín ngưỡng tôn giáo đặc thù bởi sự kết hợp giao hòa giữa tôn giáo [[Hồi giáo|Islam]] (Hồi giáo) có chọn lọc với tín ngưỡng tôn giáo [[Bà-la-môn|Bà La Môn]] với '''tín ngưỡng dân gian''' và '''các Tục lệ''' mà người Chăm đã theo trước đó. Bà Ni làMôn phái tín ngưỡng tôndân giáogian: thứ nhất trong haimôn phái tín ngưỡng tôn giáo của '''tôn giáo người ChămRija''' (Agamarất Cham).được '''Agama Cham''' (Cham giáo) có 3 môn phái: Môn phái tín ngưỡng-tôn giáo; môn phái Rija; môn pháiđề Kadharcao. Trong môn phái tín ngưỡng tôn giáo có hai phái: Phái Po Acar và phái Po Basaih. Nhóm cộng đồng người theo giới luật của Po Acar gọi là Awal (BaNi). Nhóm này đặc trưng cho phái Cái/Binai hay Âm. Nhóm cộng đồng người theo giới luật của Po Basaih gọi là Aheir (Bàlamôn/Bà Chăm). NhómSot nàytập đặc trưng cho phái Đực/Tanaow hay Dương. Cả hai nhóm cộng đồng thờ chung Thánh thần và có chung nơi cầu nguyện là Chùa/thánh đường do Po Acar làmtrung chủ trì nghi lễ và cầu nguyệnyếu ở Tháp do Po Basaih làm chủ trì nghi lễ. Môn phái Riji và Kadhar là thờ như nhauCampuchia.
 
'''Hồi giáo Chăm Bani''' và '''Chăm Bà Ni''' và '''Chăm Bàlamôn''' có sự khác biệt cơ bản ('''Hồi giáo Chăm Bani/'''Chăm Sot '''- Chăm Bà Ni/'''Chăm Awal - '''Chăm Bàlamôn/'''Chăm Aheir)
 
'''Chăm Bani''' (Chăm Awal) hay cộng đồng Người Chăm theo hệ phái tín ngưỡng tôn giáo có ảnh hưởng của Hồi giáo cũ (Hồi giáo Chăm Bàni), phái tín ngưỡng này gọi tên là '''Bà Ni. Bà Ni''' là một trong hai hệ phái tín ngưỡng tôn giáo của [[người Chăm]] ở vùng [[Ninh Thuận]], [[Bình Thuận]], là một hệ phái tín ngưỡng tôn giáo đặc thù bởi sự kết hợp giao hòa giữa tín ngưỡng tôn giáo [[Bà-la-môn|Bà La Môn]] với '''tín ngưỡng dân gian,''' '''các Tục lệ người Chăm và tôn giáo [[Hồi giáo|Islam]] (Hồi giáo)''' có chọn lọc. Bà Ni là phái tín ngưỡng tôn giáo thứ nhất trong hai phái tín ngưỡng tôn giáo của '''tôn giáo người Chăm''' (Agama Cham).
 
'''Agama Cham''' (Chăm giáo) có 3 môn phái: '''Môn phái tín ngưỡng-tôn giáo''' (Trong môn phái tín ngưỡng tôn giáo có hai phái: Phái Po Acar và phái Po Basaih); '''Môn phái tín ngưỡng dân giang:''' môn phái '''Rija'''; môn phái '''Kadhar'''. Nhóm cộng đồng người theo giới luật của Po Acar gọi là Awal (BaNi). Nhóm này đặc trưng cho phái Cái/Binai hay Âm. Nhóm cộng đồng người theo giới luật của Po Basaih gọi là Aheir (Bàlamôn/Bà Chăm/Chăm Bàlamôn). Nhóm này đặc trưng cho phái Đực/Tanaow hay Dương. Cả hai nhóm cộng đồng thờ chung Thánh thần và có chung nơi cầu nguyện là Chùa/thánh đường do Po Acar làm chủ trì nghi lễ và cầu nguyện ở Tháp do Po Basaih làm chủ trì nghi lễ. Môn phái Riji và Kadhar là thờ như nhau.
 
Thứ tự gần gũi: '''Chăm Bàlamôn/'''Chăm Aheir) gần '''Chăm Bà Ni/'''Chăm Awal gần '''Hồi giáo Chăm Bani/'''Chăm Sot gần '''Chăm/[[Hồi giáo|Islam]]'''
==Lịch sử==
Hàng 9 ⟶ 17:
 
==Chăm Bani hiện nay==
Về cơ cấu tổ chức, Chăm Bani có một đội ngũ các tu sĩ, chức sắc, họ am hiểu và có kinh nghiệm về các lĩnh vực sản xuất nông nghiệp, vừa có uy tín bên ''đạo'' và có uy tín bên ''đời''. Chức sắc Chăm Bani là đội ngũ theo chế độ ''cha truyền con nối'', gồm có 45 cấp.
*[[Sư cả (hồi giáo)|Sư cả]]: là cấp cao nhất, là người quyết định hầu hết mọi vấn để đời sống tôn giáo của tín đồ
*[[Mum]]: là cấp thứ hai, là người điều khiển các buổi lễ tại các đền thờ, thông hiểu [[qur’an|kinh Koran]] (kinh Koran đã được sáng thế và thiên hóa), có đạo đức tốt và có khả năng kinh tế
*[[Khotip]]: còn gọi là ''Tip'', là cấp thứ ba, đảm nhận một số nghi lễ tại các đền thờ hoặc tư gia mà không đảm nhiệm việc giảng giáo lý
*Mduên: là Cấp cao hơn Chang, là người tu luyện thành Chức sắc hoàn chỉnh
*[[Chang]]: là cấp cuối cùng, là những người mới gia nhập tầng lớp tu sĩ
 
Các cơ sở thờ tự của phái Bani gọi là chùa, đình trong đó chùa là nơi các tu sĩ ở và tế lễ vào những ngày lễ, còn đình là nơi tín đồ thường xuyên đến tễ lễ. Các chùa và đình được xây dựng đơn giản, hình thức bên ngoài và cách bố trí bên trong có sắc thái riêng mang tính địa phương không giống như các thánh đường Hồi giáo khác trên thế giới. Chùa thường được mở vào tháng [[Lễ hội Ranuwan|Ranuwan]] (trùngLịch khớpChăm với tháng [[Ramadan]] của Hồi giáo nhưng đồng thời có thêm vào những tín ngưỡng và phong tục địa phương của người ChămBàni). Chùa cũng nơi dành chung cầu nguyện cho hai cộng đồng Chăm Awal (Chăm Bani) và Chăm Aheir (Bà Chăm), hiện nay toàn phái Bani có 17 chùa.
 
Tổ chức của phái tín ngưỡng Bani chủ yếu ở từng chùa, mỗi chùa ngoài Sư cả (Cả chùa) và các vị chức sắc chăm lo việc đạo, đều có thêm ban cai quản chùa, ban cai quản chùa có nhiệm vụ chăm lo đời sống tôn giáo cho tín đồ, Tổng sư cả là người được các sư cả suy tôn, có uy tín lớn trong đạo
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Hồi_giáo_Chăm_Bani”