Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Thiên thể bên ngoài Sao Hải Vương”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 1:
[[Tập tin:10 Largest Trans-Neptunian objects (TNOS)TNO.png|nhỏ|NhữngPhân bố của các thiên thể bên ngoài Sao Hải Vương tinh lớn nhất được biết(TNO).]]
'''Thiên thể bên ngoài Sao Hải Vương''' (hay còn gọi là ''thiên thể vành đai Kuiper'', viết tắt tiếng Anh '''KBO''') chỉ những thiên thể quay quanh [[Mặt Trời]] ở khoảng cách trung bình lớn hơn bán trục lớn của [[Sao Hải Vương]]. [[Vành đai Kuiper]], hành tinh lùn [[Sao Diêm Vương]] và [[đám mây Oort]] là những thiên thể thuộc phạm trù này.
 
Dòng 5:
 
== Phân bố và phân loại ==
[[Tập tin:TheTransneptunians 73AU.svg|phải|nhỏ|400px|Phân bố của các thiên thể bên ngoài Sao Hải Vương.]]
Theo khoảng cách xa dần từ Mặt Trời:
* [[Vành đai Kuiper]] (kinh điển) chứa các thiên thể với khoảng cách trung bình tới Mặt Trời từ 30 tới khoảng 55 [[đơn vị thiên văn]] (AU), thường có quỹ đạo gần với hình tròn với độ nghiêng quỹ đạo nhỏ so với n mặt phẳng hoàng đạo. Các thiên thể vành dai Kuiper được chia thành 2 nhóm như sau:
** Các thiên thể cộng hưởng bị khóa trong sự cộng hưởng quỹ đạo với Sao Hải Vương. Các [[plutino]] là những thiên thể chịu cộng hưởng quỹ đạo 2:3 với SHV còn các [[twotino]] chịu cộng hưởng quỹ đạo 1:2 với SHV. Bên cạnh đó còn có các thiên thể với cộng hưởng quỹ đạo 3:5, 4:7, 2:5 v.v.[[Tập tin:Largest Known Trans-Neptunian Objects (26063812834).jpg|nhỏ|336x336px|Kích thước của một số TNO so với [[Trái Đất]] và [[Mặt Trăng]].|thế=|trái]]
** Các thiên thể [[vành đai Kuiper]] kinh điển (hay [[cubewano]]) không có cộng hưởng quỹ đạo với SHV. Chúng chuyển động trên quỹ đạo gần như tròn, không chịu tác động của Sao Hải Vương. Các ví dụ như [[(15760) 1992 QB1|1992 QB1]], [[(50000) Quaoar|50000 Quaoar]] và [[Makemake]].
* Vùng [[đĩa phân tán]]: hành tinh lùn [[Eris (hành tinh lùn)|Eris]]. Từ 47 đến 1.000 đơn vị thiên văn.
*[[Tập tin:Largest Known Trans-Neptunian Objects (26063812834).jpg|nhỏ|336x336px|Kích thước của một số TNO so với [[Trái Đất]] và [[Mặt Trăng]].]]Vùng [[đĩa phân tán]]: Chứa các thiên thể xa hơn nữa khi tính từ Mặt Trời, thường với quỹ đạo rất không tròn (như quỹ đạo hình elip cực dẹt và có độ nghiêng quỹ đạo rất lớn so với mặt phẳng hoàng đạo). Ví dụ điển hình là thiên thể bên ngoài Sao Hải Vương to lớn nhất đã biết, hành tinh lùn [[Eris (hành tinh lùn)|Eris]].[[Tập tin:TheTransneptunians 73AU.svg|phải|nhỏ|400px|Phân bố của các thiên thể bên ngoài Sao Hải Vương.]]
 
Biểu đồ bên phải minh họa sự phân bố của các thiên thể bên ngoài Sao Hải Vương đã được biết đến (với khoảng cách tới 70 AU) trong tương quan với các quỹ đạo của các hành tinh và các [[Centaur (hành tinh vi hình)|centaur]] làm tham chiếu. Các lớp khác nhau được tượng trưng bằng các màu khác nhau. [[Thiên thể bên ngoài Sao Hải Vương cộng hưởng|Các thiên thể cộng hưởng]] (bao gồm cả các [[thiên thể Troia của Sao Hải Vương]]) được vẽ bằng màu đỏ, các [[Thiên thể cổ điển ngoài Sao Hải Vương|cubewano]] vẽ bằng màu xanh lam.
 
[[Đĩa phân tán]] trên thực tế trải rộng về phía bên phải, vượt ra bên ngoài biểu đồ này, với các thiên thể đã biết có khoảng cách trung bình trên 500 AU (như [[90377 Sedna|Sedna]]) và điểm viễn nhật trên 1.000 AU (như [[(87269) 2000 OO67]]).