Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Trận Watling Street”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
nKhông có tóm lược sửa đổi
Thẻ: Sửa đổi di động Sửa đổi từ trang di động
nKhông có tóm lược sửa đổi
Thẻ: Sửa đổi di động Sửa đổi từ trang di động
Dòng 28:
Một trong các bộ tộc xưng thần với La Mã là [[Iceni]], sống ở vùng [[Norfolk]] ngày nay. Vua Iceni là [[Prasutagus]] làm di chúc cho các con gái mình và hoàng đế La Mã [[Nero]] cùng thừa kế lãnh địa của ông. Bằng cách này, ông mong giữ thiện chí với La Mã để bộ tộc mình được độc lập. Trái với mong đợi của Prasugatus, người La Mã dùng bạo lực cưỡng đoạt đất của ông và lăng mạ gia đình ông, đánh đập góa phụ ông là [[Boudica]] rồi hãm hiếp hai con gái bà.<ref>Tacitus ''[[Annals (Tacitus)|Annals]]'' [http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?lookup=Tac.+Ann.+14.31 14.31]</ref> Một số người quyền quý La Mã như [[Catus Decianus]] và [[Seneca]] cũng chèn ép gay gắt dân Anh phải trả hết các khoản vay trước đó.<ref>Cassius Dio, ''Roman History'' [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Cassius_Dio/62*.html#2 62.2]</ref>
 
Sự đàn áp tàn nhẫn của người La Mã đã gây căm phẫn sâu sắc cho nhiều người tộc Anh. Thừa lúc quan thống đốc La Mã [[Gaius Suetonius Paulinus]] đi đánh đảo Mona ([[Anglesey]], phía bắc xứ [[Wales]]),<ref>Tacitus, ''Annals'' [http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?lookup=Tac.+Ann.+14.29 14.29-39], ''Agricola'' [[s:Agricola#14|14-16]]; Cassius Dio, ''Roman History'' [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Cassius_Dio/62*.html#1 62.1-12]</ref> tộc Iceni liên kết với tộc [[Trinovantes]] láng giềng tiến hành khởi nghĩa. Họ bầu Boudica làm lãnh đạo và phát quân đánh [[Camulodunum]] ([[Colchester]]). Camulodunum nguyên là thủ đô của dân Trinovantes, đã bị La Mã cấp làm nơi dưỡng cư cho các cựu binh của họ. Các cựu binh La Mã đã thỏa sức cướp đoạt đất đai, ruộng vườn của người bản địa, lại ép họ làm nô lệ vất vả. Đặc biệt, họ phải lao dịch nặng nề để xây cất miếu thờ [[Claudius]], hoàng đế La Mã đã mở màn xâm lược Anh năm 43. Boudica dẫn quân khởi nghĩa đánh Camulodunum rất ác liệt, phá hủy toàn bộ thành phố và giết sạch những người La Mã bị kẹt bên trong. Suetonius đang ở xa, các cựu binh chỉ kịp gọi quan đại diện [[Catus Decianus]] đem 200 binh tới cứu. Số quân này nhanh chóng bị nghiệnnghiền nát. Decianus trốn chạy vào tỉnh [[Gaule]]. Tướng La Mã [[ Petilius Cerialis]] dẫn binh đoàn XIX ''Hispana'' tới cứu nhưng bị Boudica chặnđón đánh phá tan. Toàn bộ số bộ binh của Cerialis bị tiêu diệt, ông ta đem vài kỵ binh chạy vào đồn, không dám ra đánh.<ref>Tacitus, ''Annals'' [http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?lookup=Tac.+Ann.+14.31 14.31-32]</ref>
 
Sau thắng lợi bước đầu, Boudica dẫn binh đánh phá [[Londinium]] ([[Luân Đôn]] ngày nay). Tin tức về cuộc khởi nghĩa lan rộng buộc Suetonius hối hả mang quân theo đường Watling Street vào giữ Londinium. Thoạt tiên Suetonius định dàn quân đánh một trận ở Londinium, nhưng kiểm điểm lại thấy quân số thưa thớt, nên ông ta vội rút quân khỏi Londinium trước khi Boudica tới. Boudica tiến vào Londinium và đốt sạch thành phố. Sử gia La Mã [[Tacitus]] kể tất cả cư dân La Mã không chạy kịp đều bị tàn sát.<ref>Tacitus, ''Annals'' [http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?lookup=Tac.+Ann.+14.33 14.33]</ref> Boudica lại phát triển tấn công tới [[Verulamium]] ([[St Albans|St. Albans]] ngày nay).