Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Lưu thái công”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi
Thẻ: Sửa đổi di động Sửa đổi từ trang di động
Thẻ: Sửa đổi di động Sửa đổi từ trang di động
Dòng 22:
== Cuộc đời ==
=== Gia thế và hành trạng ===
Sách [[Sử ký Tư Mã Thiên]] thời nhà Hán không ghi lại tên thật của ông, ''"Thái Côngcông"'' chỉ là một cách gọi tương tự ''"Đức ông"'' hay ''"Ông lớn"'' kèm theo họ mà thôi. Còn theo [[Tân Đường thư]] ghi lại, Lưu Thái Công có húy '''Thoan''' (煓), [[biểu tự]] '''Chấp Gia''' (執嘉)<ref>《新唐书·宰相世系表》:刘氏出自祁姓。帝尧陶唐氏子孙生子有文在手曰:「刘累」,因以为名。能扰龙,事夏为御龙氏,在商为豕韦氏,在周封为杜伯,亦称唐杜氏。至宣王,灭其国。其子隰叔奔晋为士师,生士蒍。蒍生成伯缺,缺生士会。会适秦,归晋,有子留于秦,自为刘氏。 生明,明生远,远生阳,十世孙喬,战国时获于魏,遂为魏大夫。秦灭魏,徙大梁,生清,襲大夫,秦圍魏,徙居沛。生仁,号丰公。生煓,字执嘉。生四子:伯、仲、邦、交。邦,汉高祖也。</ref>. Ông người ấp Phong, quận [[Bái]] (nay là [[Phong (huyện)|huyện Phong]], tỉnh [[Giang Tô]]). Hành trạng của Lưu Thái Công trước thời kỳ Hán Cao Tổ lên ngôi không ghi chép gì nhiều, theo cứ liệu của Tân Đường thư thì dòng dõi họ Lưu có nguồn gốc từ [[Nghiêu]] thời Thượng cổ, tiên tổ định cư ở [[nước Ngụy]], sau khi [[nhà Tần]] diệt Ngụy thì chuyển qua đất Bái.
 
Khoảng năm [[206 TCN]], là lúc diễn ra [[Chiến tranh Hán-Sở]], đất Bái trở thành nơi quân Sở kiểm soát gắt gao, Lưu Bang khi ấy đã là Hán vương, cho người đem hơn nghìn quân toan hộ tống Lưu Thái Côngcông đến Hán quốc thì bị quân Sở ngăn cản. Sang năm sau ([[205 TCN]]), Lưu Bang bị bại ở [[Bành Thành]] (nay là [[Từ Châu]], tỉnh Giang Tô), Lưu Thái Côngcông cùng con dâu là [[Lã Trĩ]] bị Tây Sở Bá vương [[Hạng Vũ]] bắt làm [[con tin]].
 
Năm [[203 TCN]], quân Sở cùng quân Hán giằng co mãi không có kết quả. Hạng Vũ không thể nhẫn nhịn, khi hẹn với Lưu Bang bàn định chiến sự liền đem Lưu Thái Côngcông trói lên một ván gỗ rất lớn, hô lên với Lưu Bang nếu không đầu hàng sẽ đem Lưu Thái Côngcông nấu thịt làm canh. Không ngờ, Lưu Bang thản nhiên hô lại:''"Ta và ngài cùng thụ mệnh Sở Hoài vương, kết bái huynh đệ, cha ta cũng là cha ngài. Nếu ngài nhất quyết đem cha của chính mình nấu canh mà ăn, hãy nhớ tới ta cùng chia sẻ một bát!"''. Hạng Vũ giận dữ, toan giết Lưu Thái Côngcông, nhưng [[Hạng Bá]] cản lại mà nói:''"Bây giờ người trong thiên hạ tranh giành, đã sớm không màn đến tình cảm gia đình nữa. Giết con tin vô ích, chỉ có tai họa"'', do đó Lưu Thái Côngcông mới thoát một kiếp tai ương. Cũng trong năm đó, quân Sở liên tiếp bất lợi, Hạng Vũ không còn cách nào bèn phải trao trả Lưu Thái Côngcông cùng Lã Trĩ với Lưu Bang để đổi lấy hòa bình, sử gọi ['''Hồng Câu chi ước'''; 鴻溝之約].
 
=== Tôn hiệu cao quý ===
Sử sách không có ghi chép gì thêm về Lưu Thái Côngcông mãi cho đến khi Lưu Bang xưng Hoàng đế. Theo đó, cứ 5 ngày một lần thì Lưu Bang đến trước mặt Lưu Thái Côngcông thực hiện triều kiến, y hệt cách mà cha con nhà bình dân hay làm với nhau. Có người nói với Thái Công rằng:''"Một bầu trời không thể có hai thái dương! Ngài tuy là Hoànghoàng đế chi phụ, song Hoànghoàng đế là Thánhthánh nhân, ngài há có thể nhận cái lạy của Thánhthánh nhân sao?!"'', thế là khi Lưu Bang theo lệ đến bái thăm, Lưu Thái Côngcông bèn cầm chổi, cung kính bái lạy trước cửa. Lưu Bang kinh hãi, biết nguyên nhân thì liền tôn cha mình làm [[Thái thượng hoàng]]<ref>《史記》- 卷八 高祖本纪: 六年,高祖五日一朝太公,如家人父子禮。太公家令說太公曰:「天無二日,土無二王。今高祖雖子,人主也;太公雖父,人臣也。柰何令人主拜人臣!如此,則威重不行。」後高祖朝,太公擁篲,迎門卻行。高祖大驚,下扶太公。太公曰:「帝,人主也,柰何以我亂天下法!」於是高祖乃尊太公為太上皇。心善家令言,賜金五百斤。</ref>.
 
Tiểu thuyết [[Tây kinh tạp ký]] (西京杂记) có ghi lại một câu chuyện về Lưu Thái Côngcông. Khi đó, Lưu Thái Côngcông trở thành Thái thượng hoàng, dời đến cung điện lộng lẫy tại Trường An mà mãi vẫn luôn buồn phiền. Lưu Bang dò hỏi mới biết được Lưu Thái Côngcông quen với cảnh uống rượu, tán gẫu, chơi đá gà ở dân gian quen rồi, đến khi vào cung vàng điện ngọc, lắm quy củ nhưng mỗi ngày đều nhàm chán nên cảm thấy không còn vui vẻ như trước. Thế là Lưu Bang thành Tân Phong, đem các lão bạn già của Thái thượng hoàng đều an trí ở đây, có thể hằng ngày cùng Thái thượng hoàng trò chuyện. Từ đó Lưu Thái Côngcông mới lại vui vẻ yêu đời như trước.
 
Năm Hán Cao Tổ thứ 10 ([[197 TCN]]), [[tháng 7]], ông mất tại [[Lịch Dương cung]] (櫟陽宮), không rõ bao nhiêu tuổi. Ông được táng ở [[Vạn Niên lăng]] (萬年陵), nay là khu vực phía Bắc của [[Lâm Đồng, Tây An]], tỉnh [[Thiểm Tây]].
 
== Gia quyến ==