Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Vườn quốc gia Grand Canyon”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
nKhông có tóm lược sửa đổi |
nKhông có tóm lược sửa đổi |
||
Dòng 32:
'''Vườn quốc gia Grand Canyon''' là vườn quốc gia nằm ở phía tây bắc tiểu bang [[Arizona]], [[Hoa Kỳ]]. Trung tâm của nó là [[Grand Canyon]] là một hẻm núi của [[sông Colorado]], được coi là một trong những [[Kỳ quan thế giới]]. Vườn quốc gia có diện tích {{convert|1.217.262|acre|sqmi km2}} của [[Khu chưa hợp nhất]] ở hai quận [[Quận Coconino, Arizona|Coconino]] và [[Quận Mohave, Arizona|Mohave]]. Grand Canyon thu hút hơn 6,3 triệu lượt khách ghé thăm, khiến nó trở thành vườn quốc gia có số lượng du khách cao thứ hai tại Hoa Kỳ, chỉ sau [[Vườn quốc gia Dãy núi Great Smoky|Dãy núi Great Smoky]].<ref name=visitation/> Vườn quốc gia được [[UNESCO]] công nhận là [[Di sản thế giới]] từ năm 1979 và vườn quốc gia đã kỷ niệm 100 năm thành lập vào ngày 26 tháng 2 năm 2019.<ref>{{cite magazine|magazine=TIME|title=Grand Canyon Centennial History|url=http://time.com/5530901/grand-canyon-centennial-history/|accessdate=19 April 2019}}</ref>
==Lịch sử==
[[File:2010-AZ-Proof.jpg|thumb||left|upright|Tiền xu [[Quarter kỷ niệm cảnh đẹp của Hoa Kỳ]] về Grand Canyon.]]
Grand Canyon được tuyên bố là một vườn quốc gia vào ngày 26 tháng 2 năm 1919,<ref>{{cite book|last1=Yanagihara|first1=Wendy|last2=Denniston|first2=Jennifer|title=Grand Canyon National Park|date=2008|publisher=Lonely Planet|isbn=1741044839|page=95}}</ref> mặc dù địa danh này đã được những người Mỹ biết đến trước đó hơn 30 năm.<ref>{{cite web|last1=Anderson|first1=Michael F.|title=Polishing the Jewel: An Administrative History of Grand Canyon National Park|url=http://www.nps.gov/grca/learn/historyculture/upload/chapter1.pdf|publisher=Grand Canyon Association|accessdate=7 December 2015}}</ref> Năm 1903, tổng thống [[Theodore Roosevelt]] đến thăm địa điểm này và đã nói: "Grand Canyon làm tôi sợ hãi. Nó vượt xa so với mô tả, vượt ra ngoài thế giới rộng lớn ... Hãy để kỳ quan thiên nhiên tuyệt vời này tồn tại như bây giờ. Không gì có thể làm cho nó vĩ đại, hùng vĩ và tuyệt mĩ hơn bạn. Bạn không thể thay đổi được nó. Nhưng những gì bạn có thể làm là giữ nó cho con bạn, con của con bạn, và tất cả những người đến sau bạn, như một cảnh tượng tuyệt vời mà mọi người Mỹ nên thấy.<ref>{{cite web|last1=Pryputniewicz|first1=Vanya|last2=Peterson|first2=Peter|title=Grand Canyon National Park Presents Living History Performance of President Theodore Roosevelt|url=http://www.nps.gov/grca/learn/news/grand-canyon-national-park-presents-living-history-performance-of-president-theodore-roosevelt.htm|publisher=nps.gov|accessdate=27 February 2015}}</ref>
Bất chấp sự nhiệt tình và quan tâm mạnh mẽ từ tổng thống Roosevelt trong việc bảo tồn đất cho sử dụng cho mục đích công cộng, Grand Canyon không ngay lập tức được chỉ định là vườn quốc gia. Dự luật đầu tiên thành lập vườn quốc gia Grand Canyon được giới thiệu vào năm 1882 bởi Thượng nghị sĩ [[Benjamin Harrison]], dự định như là vườn quốc gia thứ ba của Hoa Kỳ sau [[Vườn quốc gia Yellowstone|Yellowstone]] và [[Vườn quốc gia Mackinac|Mackinac]]. Nhưng ông đã không thành công khi đưa ra vào năm 1883 và 1886. Sau khi đắc cử tổng thống, ông đã thành lập Khu bảo tồn rừng Grand Canyon vào năm 1893. Theodore Roosevelt sau đó đã thành lập Khu bảo tồn trò chơi Grand Canyon bằng mệnh lệnh hành pháp vào ngày 28 tháng 11 năm 1906,<ref>{{cite web|url=http://www.gpo.gov/fdsys/pkg/USCODE-2011-title16/pdf/USCODE-2011-title16-chap6-sec687.pdf |title=Archived copy |accessdate=September 21, 2014 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150402112741/http://www.gpo.gov/fdsys/pkg/USCODE-2011-title16/pdf/USCODE-2011-title16-chap6-sec687.pdf |archivedate=April 2, 2015 }}</ref> và Tượng đài Quốc gia vào năm 1908.<ref>{{USStat|35|2175}}</ref> Các dự luật khác của Thượng viện để thiết lập địa điểm này như một vườn quốc gia đã được đưa ra nhưng không thành công vào năm 1910 và 1911, trước khi Đạo luật vườn Quốc gia Grand Canyon cuối cùng đã được ký bởi Tổng thống [[Woodrow Wilson]] vào năm 1919. [[Cục Công viên Quốc gia Hoa Kỳ]] được thành lập vào năm 1916, đảm nhận việc quản lý vườn quốc gia này.
Việc Grand Canyon được thành lập là thành công ban đầu của phong trào bảo tồn. Với việc được tuyên bố là một vườn quốc gia của nó có thể đã giúp ngăn chặn các đề xuất xây dựng đập trên sông Colorado trong phạm vi ranh giới. Tuy nhiên sau đó [[Đập Glen Canyon]] đã được xây dựng trên thượng nguồn. Năm 1975, tượng đài quốc gia Marble Canyon cũ nằm dọc theo sông Colorado về phía đông bắc từ Grand Canyon đến [[Lee's Ferry]] đã được thêm vào như một phần của vườn quốc gia. Năm 1979, [[UNESCO]] đã công nhận vườn quốc gia Grand Canyon là một [[Di sản thế giới]]. Vào năm 2010, vườn quốc gia Grand Canyon đã được vinh danh với đồng tiền riêng của mình theo chương trình loạt tiền xu [[Quarter kỷ niệm cảnh đẹp của Hoa Kỳ]].<ref name="quarters">{{cite web |url=http://grandcanyonsecrets.com/wp-content/uploads/2015/02/grand-canyon.pdf |title=Grand Canyon Coin Introduced |website=[[United States Mint]] |year=2010|accessdate=27 February 2015|quote=The Grand Canyon National Park Quarter is the fourth coin of 2010 in the America the Beautiful Quarters® Program. The reverse image features a view of the granaries above the Nankoweap Delta in Marble Canyon near the Colorado River. }}</ref>
==Địa lý==
Grand Canyon bao gồm các hẻm núi rộng lớn được đánh giá cao nhờ sự kết hợp giữa kích thước, độ sâu và các lớp đá đầy màu sắc lộ ra từ thời kỳ [[Thời kỳ Tiền Cambri|Tiền Cambri]]. Hẻm núi được tạo ra bởi dòng chảy của sông Colorado và các nhánh của nó sau khi [[cao nguyên Colorado]] được nâng lên, khiến hệ thống sông Colorado phát triển dọc theo hẻm núi như hiện tại.
Khu vực công cộng chính trong vườn quốc gia là South và North Rim cùng các khu vực lân cận của hẻm núi chính. Phần còn lại của vườn quốc gia vô cùng xa xôi và hiểm trở, mặc dù có thể đi đến được bằng những con đường mòn và đường nông thôn thưa thớt người. South Rim dễ tiếp cận hơn North Rim và chiếm 90% lượng khách đến vườn quốc gia này.<ref name="grca1">{{cite web |title=North Rim |url=https://www.nps.gov/grca/planyourvisit/north-rim.htm |website=Grand Canyon National Park |publisher=National Park Service |accessdate=18 November 2018}}</ref> Trụ sở chính của vườn quốc gia nằm tại [[Làng Grand Canyon, Arizona|Làng Grand Canyon]] cách không xa lối vào từ phía nam.
Hầu hết du khách đến với Grand Canyon đều đến South Rim thông qua [[đường bang Arizona 64]]. Đường này dẫn đến lối vào phía nam gần thị trấn [[Tusayan, Arizona|Tusayan] và đi về hướng đông, rời khỏi vườn quốc gia qua lối vào phía đông.<ref name=Rand>Rand McNally; National Park Guide; Michael Frome; Rand McNally & Company, Chicago; 1970; pg 47</ref> [[Xa lộ Liên tiểu bang 40]] cũng dẫn đến lối vào phía nam. Từ phía bắc, [[tuyến đường Hoa Kỳ 89]] kết nối [[Utah]], [[Colorado]], North Rim đến South Rim.<ref>{{cite book|author=Rand McNally|title= Road Atlas|location= United States, Canada, Mexico|date= 2010}}</ref> Nhìn chung, khoảng cách 30 dặm từ South Rim có thể đến được bằng đường bộ.
==Tham khảo==
{{tham khảo}}
| |||