Wikipedia

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Trần Quang Khải”

Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
Không có tóm lược sửa đổi
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 3:
| tên = Trần Quang Khải
| tước vị = [[Hoàng tử]] [[Đại Việt]]
| chức vị = [[TểThừa tướng]] [[Đại Việt]]
| tại vị = [[1261]] – [[1294]]
| nhiếp chính = [[Trần Thánh Tông]] <br> [[Trần Nhân Tông]] <br> [[Trần Anh Tông]]
Dòng 18:
| nơi an táng = ấp Độc Lập, phủ [[Thiên Trường]]
}}
'''Trần Quang Khải''' ([[chữ Hán]]: 陳光啓; [[tháng 10]] âm lịch năm [[1241]] &ndash; [[26 tháng 7]] dương lịch năm [[1294]]), hay '''Chiêu Minh Đại vương''' (昭明大王), là một nhà chính trị, quân sự, tôn thất hoàng gia [[Đại Việt]] thời [[nhà Trần|Trần]]. Ông làm đến chức [[Tể tướng|Thừa tướng]] đời [[Trần Thánh Tông]], [[Trần Nhân Tông]] và [[Trần Anh Tông]], coi cả mọi việc trong nước.
 
Trong [[Chiến tranh Nguyên Mông-Đại Việt lần 2|kháng chiến]] chống [[đế quốc Mông Cổ|Nguyên-Mông]] (1285), Hoàng đế Trần Nhân Tông phong ông chức [[Thượng tướng]] [[Thái sư]]; ông giữ vai trò nổi bật trong trận phòng thủ [[Thanh Hóa]], [[Nghệ An]] và trận đánh tan quân Nguyên tại [[Chương Dương độ]]. Ông được Trần Thánh Tông khen là người bề tôi trung hiếu hiếm có;{{sfn|Nhiều tác giả|1999|pp=399-416.}} ngoài ra, sách ''[[Lịch triều hiến chương loại chí]]'' của [[Phan Huy Chú]] ghi nhận: ''"Công lao thu phục được nước, ông đứng thứ nhất"''. Ông còn là người học rộng, giỏi thơ phú, có làm ''[[Lạc Đạo tập]]'' lưu lại ở đời{{sfn|Phan Huy Chú|2007a|p=263}}.
Dòng 30:
:''"Gươm báu truyền quốc, không thể trao bừa, chỉ ban cho áo của Thượng hoàng thôi".''
 
== TểThừa tướng Đại Việt ==
Từ nhỏ, ông đã được Trần Thái Tông phong tước '''Chiêu Minh vương''' (昭明王) và cho thụ giáo với Hàn lâm viện học sĩ kiêm Quốc sử Viện giám tu, [[Bảng nhãn]] [[Lê Văn Hưu]]<ref name="vanhoc">[http://vanhocquenha.vn/view.asp?n_id=3868&n_muctin=31 Về Độc Lập chiêm ngưỡng Chiêu Minh đại vương và Phụng Dương công chúa]</ref>. Sử chép ông là người có học thức, hiểu tiếng nói của các bộ tộc ít người.<ref name="DVSKTTb">ĐVSKTT - Trần Anh Tông bản kỷ: ''Mùa thu, tháng 7, ngày mồng 3, Thượng tướng thái sư Chiêu Minh Đại Vương Quang Khải mất, thọ 54 tuổi....Quang Khải có học thức, hiểu tiếng nói của các phiên...''</ref>
 
Dòng 46:
Đầu năm Bảo Phù thứ 5 ([[1277]]), Trần Thánh Tông thân chinh đánh các bộ tộc thiểu số ở động Nẫm Bà La (nay thuộc [[Quảng Bình]]). Sử chép<ref name="DVSKTTb"/>:
 
:: Trước kia, Thánh Tông thân đi đánh giặc, Quang Khải theo hầu, ghế TểThừa tướng bỏ không, vừa lúc có sứ phương Bắc đến. Thượng hoàng Thái Tông gọi Hưng Đạo Vương Quốc Tuấn tới bảo: "''Thượng tướng đi theo hầu vắng, trẫm định lấy khanh làm Tư đồ để tiếp sứ phương Bắc''".
:: Quốc Tuấn trả lời: "''Việc tiếp sứ giả, thần không dám từ chối, còn như phong thần làm Tư đồ thì thần không dám vâng chiếu. Huống chi Quan gia đi đánh giặc xa, Quang Khải theo hầu mà bệ hạ lại tự ý phong chức, thì tình nghĩa trên dưới, e có chỗ chưa ổn, sẽ không làm vui lòng Quan gia và Quang Khải. Đợi khi xa giá trở về, sẽ xin vâng mệnh cũng chưa muộn''".
:: Đến khi Thánh Tông trở về, việc ấy lại bỏ đấy, vì hai người vốn không ưa nhau.
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Trần_Quang_Khải”