Khác biệt giữa bản sửa đổi của “George Harrison”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
nKhông có tóm lược sửa đổi Thẻ: Soạn thảo trực quan Sửa đổi di động Sửa đổi từ trang di động Sửa đổi di động nâng cao |
Thêm liên kết Thẻ: Soạn thảo trực quan Sửa đổi di động Sửa đổi từ trang di động Sửa đổi di động nâng cao |
||
Dòng 124:
Album cuối cùng của ông, ''[[Brainwashed (album)|Brainwashed]]'' (2002), được con trai Dhani và Jeff Lynne hoàn thiện sau đó<ref>{{harvnb|Inglis|2010|p=118}}; {{harvnb|Leng|2006|p=293}}.</ref>. Album có bao gồm lời tựa trích từ bản trường ca [[Bhagavad Gita]]: "Chưa có lúc nào mà bạn hoặc tôi không tồn tại. Và cũng không có một tương lai nào khiến chúng ta phải dừng điều đó lại."{{sfn|Inglis|2010|p=118}} Đĩa đơn "[[Stuck Inside a Cloud]]" mà Leng miêu tả là "một phản ứng bộc trực về vấn đề sức khỏe và cái chết", cũng có được vị trí số 27 tại ''[[Billboard]]''{{sfn|Leng|2006|p=300}}<ref>{{chú thích web|url=http://www.allmusic.com/album/brainwashed-mw0000230837/awards|title=Brainwashed – George Harrison: Awards|publisher=AllMusic|accessdate=ngày 31 tháng 12 năm 2012}}</ref>. Một đĩa đơn khác là "[[Any Road]]", phát hành vào tháng 3 năm 2003, thì giành được vị trí số 37 tại [[UK Singles Chart]]<ref name="UKSingles">{{chú thích web|url=http://www.officialcharts.com/artist/_/george%20harrison/|title=George Harrison|publisher=[[Official Charts Company]]|accessdate=ngày 31 tháng 12 năm 2012}}</ref>. Ca khúc "Marwa Blues" được trao giải "Trình diễn hòa tấu nhạc Pop xuất sắc nhất" tại [[Giải Grammy]] năm [[2004]], trong khi "Any Road" cũng được đề cử cho "Trình diễn [[Nhạc pop|nhạc Pop]] giọng nam xuất sắc nhất"<ref>{{chú thích báo|url=http://www.nytimes.com/ref/arts/music/08grammy-list.html|title=Grammy Award Winners|work=The New York Times|accessdate=ngày 24 tháng 12 năm 2008|date=ngày 16 tháng 1 năm 2013}}</ref>.
==
=== Sáng tác ===
Harrison viết ca khúc chính thức đầu tiên của mình, "[[Don't Bother Me]]", khi đang nằm ốm bệnh tại khách sạn ở Bournemouth tháng 8 năm 1963 và so sánh nó như "một bài tập để thử xem liệu tôi ''có thể'' viết nhạc không",
Khả năng sáng tác của Harrison phát triển theo năm tháng, song nó lại không được đánh giá đúng mực bởi các thành viên của [[The Beatles]] cho tới tận khi ban nhạc tan rã. Năm 1969, [[Paul McCartney|McCartney]] nói với [[John Lennon|Lennon]]: ''"Từ trước tới nay, chúng ta đều viết tốt hơn George. Nhưng tới giờ, các ca khúc của cậu ấy ít nhất đã bằng với chúng ta rồi."''<ref>{{harvnb|Miles|1997|p=554}}: (nguồn chính); {{harvnb|Fawcett|1977|p=96}}: (nguồn phụ).</ref> Tuy nhiên, Harrison luôn khó khăn để được ban nhạc đồng ý thu âm sáng tác của mình{{sfn|Schinder|Schwartz|2008|p=174}}{{sfn|George-Warren|2001|p=413}}. Các album của nhóm thường bao gồm khoảng 2 bài của
{{Listen|pos=right|filename=Within You Without You.ogg|title="Within You Without You" (1967)|description="[[Within You Without You]]" nằm trong album ''Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band'' của [[The Beatles]] thể hiện khả năng kết hợp hoàn hảo giữa âm nhạc phương Tây và âm nhạc Ấn Độ của Harrison|format=[[Ogg]]|filename2=My Sweet Lord.ogg|title2="My Sweet Lord" (1970)|description2="[[My Sweet Lord]]" được Harrison viết từ những năm tháng còn trong The Beatles, sau này được đưa vào album solo đầu tay ''All Things Must Pass'' của
Với ca khúc "[[Within You Without You]]", cây viết Gerry Farrell cho rằng Harrison đã tạo nên "một hình thức" mà người ta gọi là sáng tác âm nhạc ''"thứ pha trộn tinh hoa của [[Nhạc pop|pop]] và âm nhạc Ấn Độ"''{{sfn|Leng|2006|p=31}}. [[John Lennon|Lennon]] gọi đây là một trong những ca khúc hay nhất của Harrison: ''"Tâm hồn và âm nhạc của cậu ấy thật rõ ràng. Đây là tài năng bẩm sinh nơi cậu ấy, và cậu ấy đã mang tất cả chúng lại với nhau."''{{sfn|The Beatles|2000|p=243}} Trong khi đó, cây viết sử cho The Beatles, [[Bob Spitz]], thì cho rằng "Something" là một sản phẩm kinh điển: ''"Một bản [[ballad]] lãng mạn khuấy động, sẵn sàng thách thức những "[[Yesterday]]" hay "Michelle" để trở thành một trong những ca khúc được biết tới nhiều nhất mà họ từng thể hiện."''{{sfn|Spitz|2005|p=837}} Theo Kenneth Womack, ''"Harrison đã hoàn thiện mình với ''Abbey Road''... "Here Comes the Sun" thực sự hoàn hảo, và chỉ bị vượt qua bởi "Something" – sản phẩm đỉnh cao của anh ấy."''{{sfn|Womack|2006|p=89}} Inglis cũng đánh giá rằng ''Abbey Road'' chính là bước ngoặt quyết định đưa Harrison trở thành một nghệ sĩ - người sáng tác nhạc. Ông miêu tả những đóng góp của Harrison cho album là "tuyệt đỉnh", cho rằng chúng ngang hàng với bất cứ một ca khúc nào khác của [[The Beatles]]. Trong quá trình thu âm album, Harrison đã sử dụng nhiều tính sáng tạo hơn trước, cũng như phản biện lại những yêu cầu thay đổi về cả phần lời lẫn nhạc, đặc biệt từ [[Paul McCartney|McCartney]]{{sfn|Inglis|2010|p=15}}.
Những mối quan tâm của
=== Sự nghiệp guitar ===
{{quote box|quote= "Anh ấy thực sự là người đi tiên phong: George, với tôi, có trong mình những yếu tố của cả R&B, rock lẫn rockabilly song tự nổi bật thành một người khác biệt".{{sfn|Harrison|2011|p=194}}|source= — [[Eric Clapton]]|width=25%|align=right|style=padding:8px;}}
Người sáng lập tạp chí ''Rolling Stone'', [[Jane Wenner]], miêu tả Harrison là ''"một nghệ sĩ không thích trình diện song anh ấy có một nhạc cảm bẩm sinh và mạnh mẽ. Anh ấy chơi vô cùng thanh thoát trong mọi ca khúc."''{{sfn|Harrison|2002|p=15}} Người bạn thân và sau đó là người chơi cùng
Năm 1961, The Beatles thu âm ca khúc "[[Cry for a Shadow]]" – một bản thu theo phong cách blues được viết bởi [[John Lennon|Lennon]] và Harrison, người được ghi cho phần sáng tác đoạn lead của ca khúc với những hợp âm vô cùng kỳ lạ và phỏng theo phong cách của nhiều ban nhạc Anh trước kia như [[The Shadow]]{{sfn|Leng|2006|pp=4–5}}. Nhà nghiên cứu âm nhạc Walter Everett cho rằng, nếu như các sáng tác đầu tiên của The Beatles vẫn còn mang nhiều hơi hướng của nhạc [[Rock and roll|rock 'n' roll]] ở [[Anh]] vào thời kỳ đó, thì Harrison đã có những chuyển mình rõ ràng về nhịp điệu cũng như định hướng về âm sắc{{sfn|Everett|2001|p=48}}. Việc sử dụng các [[thang âm nguyên]] của Harrison với chiếc guitar của mình được lấy cảm hứng từ [[Buddy Holly]], và những quan tâm của anh tới Berry đã giúp
Harrison đã tự mình viết đoạn chuyển giọng trong "[[Don't Bother Me]]" (1963), gần giống với [[âm giai Dorian]], cho thấy rõ
{{Listen|pos=right|filename=If I Needed Someone.ogg|title="If I Needed Someone" (1965)|description="[[If I Needed Someone]]", một trong những sáng tác đầu tay của Harrison, có giai điệu, cấu trúc và ca từ đơn giản|format =[[Ogg]]|filename2=Something.ogg|title2="Something" (1969)|description2=Bản tình ca của Harrison, "[[Something]]", từng được rất nhiều nghệ sĩ nổi tiếng hát lại và là một trong những ca khúc nổi tiếng nhất của The Beatles|format2=[[Ogg]]}}
Harrison nói về ca khúc "[[If I Needed Someone]]" trong album ''Rubber Soul'' (1965): ''"Nó như kiểu hàng triệu ca khúc được tổng hợp lại ở hợp âm Rê trưởng. Chỉ cần lướt nhẹ ngón tay, thế là bạn đã có cả chuỗi giai điệu... Nó khiến người ta mê đắm việc hoán đổi các vị trí nốt nhạc."''{{sfn|Everett|2001|p=318}} Ca khúc "[[Think for Yourself]]" được Everett miêu tả như thứ "âm sắc mờ ảo" khi sử dụng đoạn rải nửa cung của hợp âm Sol trưởng với phần kết hợp với âm giai Dorian và phần bè thứ 5 nốt; ông gọi đó là ''"chuỗi tác động của các nấc thang cải tiến"''<ref>{{harvnb|Everett|1999|p=19}}: "chuỗi những nấc thang cải tiến"; {{harvnb|Everett|2001|p=331}}: "tô điểm âm sắc trừu tượng".</ref>. Năm 1966, Harrison tiến tới cải tiến âm nhạc của mình qua ''Revolver''.
Everett đánh giá phần guitar solo của Harrison trong "[[Old Brown Shoe]]" là ''"vô cùng sắc sảo [và] rất Clapton"''{{sfn|Everett|1999|p=243}}. Ông cũng chỉ ra 2 đoạn trong ca khúc cùng sử dụng cấu trúc đó: một đoạn bè [[blues]] 3 hợp âm và các bộ 3 nốt với các nốt chuẩn là La và Mi{{sfn|Everett|1999|p=244}}. Huntley gọi phần thể hiện là ''"một rocker bùng cháy với một đoạn solo... dữ dội"''{{sfn|Huntley|2006|p=35}}. Theo Greene, đoạn demo của Harrison chứa trong đó ''"một trong những đoạn lead guitar solo phức tạp nhất trong một ca khúc của The Beatles"''{{sfn|Greene|2006|p=140}}.
Phần chơi guitar của Harrison trong ''Abbey Road'', đặc biệt với "[[Something]]" đã đánh dấu bước chuyển lớn trong sự nghiệp guitar của
Sau khi được [[Delaney Bramlett]] truyền cảm hứng về cách chơi guitar miết, Harrison liền áp dụng cách chơi này vào sự nghiệp solo của mình khi nó giúp
[[Âm nhạc Hawaii]] cũng ảnh hưởng mạnh mẽ tới Harrison, đưa thứ nhạc guitar miết từ Gone Troppo (1982) tới buổi biểu diễn ca khúc kinh điển "[[Between the Devil and the Deep Blue Sea (bài hát)|Between the Devil and the Deep Blue Sea]]" của [[Cab Calloway]] với [[ukulele]] vào năm 1992<ref>{{harvnb|Harry|2003|pp=29–30}}: trình diễn "Between the Devil and the Deep Blue Sea" cùng Holland; {{harvnb|Leng|2006|p=232}}: Hawaiian influence on ''Gone Troppo''.</ref>. Lavezzoli miêu tả phần chơi guitar của anh trong bản nhạc không lời đoạt giải Grammy "Marwa Blues" (2002) là một sự ảnh hưởng mạnh mẽ từ âm nhạc Hawaii nếu đem so sánh với những nhạc cụ [[Ấn Độ]] như [[sarod]] hay [[veena]], gọi nó là ''"một minh họa rõ ràng khác về thứ nhạc miết của Harrison"''{{sfn|Lavezzoli|2006|p=198}}. Harrison là một người hâm mộ [[George Formby]] và là thành viên của Hiệp hội Ukelele của Anh.
=== Nhạc cụ ===
[[Tập tin:Guitarras de McCartney y Harrison.jpg|160px|nhỏ|phải|Cây bass Höfner của McCartney bên cạnh cây Gretsch Tennessean của Harrison]]
Khi mới gia nhập The Quarrymen, Harrison sử dụng cây [[Höfner]] President Acoustic, rồi sau đó
Đầu năm 1966, Harrison, Lennon và McCartney đều sắm cho mình cây [[Epiphone Casino]] mà họ sử dụng ngay trong ''Revolver''{{sfn|Babiuk|2002|pp=180–182, 198: Epiphone Casino}}. Harrison còn dùng cây Gibson J-160E và Gibson SG Standard trong quá trình thu âm album này{{sfn|Babiuk|2002|pp=72–75: Gibson J-160E, 180–183: Fender Stratocaster and Gibson SG}}. Sau này,
=== Hợp tác thu âm ===
{{xem thêm|Apple Records|Dark Horse Records}}
Những dự án của Harrison trong những năm cuối cùng The Beatles bao gồm nhiều nghệ sĩ của [[Apple Records]] như [[Doris Troy]], [[Jackie Lomax]] và [[Billy Preston]]{{sfn|Leng|2006|p=55: Lomax; 59: Preston; 60–62: Troy}}. Trong sự nghiệp solo tiếp theo, anh cũng mời nhiều nghệ sĩ tới cộng tác trong các album của mình, và anh luôn cố gắng đáp ứng những yêu cầu của họ với mỗi bản thu. Ngoài ra, anh cũng là khách mời của các nghệ sĩ như [[Dave Mason]], [[Nicky Hopkins]], [[Alvin Lee]], [[Ronnie Wood]], Billy Preston và [[Tom Scott (nhạc sĩ)|Tom Scott]]{{sfn|Inglis|2010|p=55}}. Anh cũng là đồng tác giả các ca khúc và viết nhạc cho Dylan, Clapton, Preston, Doris Troy, David Bromberg, Gary Wright, Wood, Lynne, và Tom Petty{{sfn|Harry|2003|pp=162–163: Dylan, 121–125: Eric Clapton, 303–304: Billy Preston, 381–382: Doris Troy, 41: David Bromberg, 171: Ronnie Wood, 395: Gary Wright, 257–258: Jeff Lynne, 295–296: Tom Petty}}.▼
▲Những dự án của Harrison trong những năm cuối cùng của The Beatles bao gồm nhiều nghệ sĩ của [[Apple Records]] như [[Doris Troy]], [[Jackie Lomax]] và [[Billy Preston]]{{sfn|Leng|2006|p=55: Lomax; 59: Preston; 60–62: Troy}}. Trong sự nghiệp solo tiếp theo,
Harrison viết ca khúc "[[Badge (bài hát)|Badge]]" dành tặng Clapton và sau này nó được đưa vào album ''[[Goodbye (album của Cream)|Goodbye]]'' (1969) của [[Cream (ban nhạc)|Cream]]{{sfn|Leng|2006|p=53}}. Anh trực tiếp chơi guitar nền trong ca khúc này, song sử dụng nghệ danh "L'Angelo Misterioso" vì những ràng buộc hợp đồng{{sfn|Winn|2009|p=229}}. Anh cũng dùng nghệ danh tương tự khi tham gia phần guitar cho ca khúc "Never Tell Your Mother She's Out of Tune" nằm trong album ''[[Songs for a Tailor]]'' (1969) của [[Jack Bruce]]{{sfn|Winn|2009|p=289}}. Tháng 5 năm 1970, anh phụ trách chơi guitar cho album ''[[New Morning]]'' của Dylan{{sfn|Harry|2003|p=283}}. Ngoài việc thu âm các dự án solo, trong khoảng từ 1971 tới 1973, Harrison còn đồng sáng tác và sản xuất 3 bài hát top 10 của Starr là "[[It Don't Come Easy]]", "[[Back Off Boogaloo]]" và "[[Photograph (bài hát của Ringo Starr)|Photograph]]"{{sfn|Schaffner|1980|p=164}}. Năm 1971, anh chơi guitar trong "[[How Do You Sleep?]]" và "[[Oh My Love]]", ngoài ra còn chơi [[dobro]] trong "[[Crippled Inside]]" nằm trong album ''[[Imagine (album)|Imagine]]'' của Lennon{{sfn|Leng|2006|pp=108–109}}. Tới cuối năm, Harrison chơi guitar và sản xuất hit "[[Day After Day (bài hát của Badfinger)|Day After Day]]" của [[Badfinger]], và chơi dobro trong ca khúc "[[I Wrote a Simple Song]]" của Preston{{sfn|Matovina|2000|p=136}}{{#tag:ref|[[David Bromberg]] là người giới thiệu chiếc [[dobro]] cho Harrison, sau này trở thành nhạc cụ yêu thích của anh{{sfn|Leng|2006|pp=73, 108}}.|group="gc"}}. Harrison cũng tham gia cùng [[Harry Nilsson]] trong "[[Son of Schmilsson|You're Breakin' My Heart]]" (1972), và cùng [[Cheech & Chong]] trong "Basketball Jones" (1973){{sfn|Leng|2006|p=140}}. Cùng năm 1973, anh đóng góp trong vai trò khách mời cho album ''[[Shankar Family & Friends]]''{{sfn|Leng|2006|pp=138, 148, 169, 171, 328}}.▼
▲Harrison viết ca khúc "[[Badge (bài hát)|Badge]]" dành tặng Clapton và sau này nó được đưa vào album ''[[Goodbye (album của Cream)|Goodbye]]'' (1969) của [[Cream (ban nhạc)|Cream]]{{sfn|Leng|2006|p=53}}.
Năm 1974, anh dành dụm tiền thành lập nên hãng [[Dark Horse Records]]. Cùng với việc phát hành album dưới hãng đĩa riêng, Harrison cũng bắt đầu dùng tên tuổi để giúp hãng có được mối cộng tác với nhiều nghệ sĩ khác{{sfn|Harry|2003|p=147}}. Anh muốn Dark Horse trở thành một thương hiệu riêng của nghệ sĩ, như Apple Records với The Beatles<ref>{{harvnb|Doggett|2009|p=224}}; {{harvnb|Inglis|2010|p=59}}.</ref>. Harrison giải thích: ''"Đó sẽ là hầu hết những thứ tôi sắp sản xuất"''{{sfn|Harry|2003|p=146}} Eric Idle bình luận: ''"Anh ta quá hào hiệp, anh ấy đồng ý giúp đỡ tất cả mọi người mà bạn chưa từng bao giờ nghe tới."''{{sfn|Doggett|2009|p=262}} Những nghệ sĩ đầu tiên ký hợp đồng với hãng là [[Ravi Shankar]] và [[Splinter]] – người đã đồng ý sản xuất album đầu tiên của hãng Dark Horse và bản hit đầu tay "Costafine Town"<ref>{{harvnb|Harry|2003|p=147}}; {{harvnb|Huntley|2006|p=106}}.</ref>. Những nghệ sĩ khác ký hợp đồng với hãng còn có Attitudes, [[Henry McCullough]], Jiva, và Stairsteps{{sfn|Harry|2003|pp=146, 149}}.▼
▲Năm 1974,
Harrison cũng cộng tác với Tom Scott trong album ''[[New York Connection]]'' (1976), và tới năm 1981 anh chơi guitar trong "Walk a Thin Line" của [[Mick Fleetwood]]<ref>{{harvnb|Kot|2002|p=194}}: "Walk a Thin Line"; {{harvnb|Leng|2006|p=187}}: ''New York Connection''.</ref>. Năm 1996, anh thu âm "Distance Makes No Difference With Love" cùng Carl Perkins, chơi guitar trong ca khúc tiêu đề của album ''[[Under the Red Sky]]'' của Dylan{{sfn|Harry|2003|pp=109: "Distance Makes No Difference With Love" 384: ''[[Under the Red Sky]]''}}. Năm 2001, anh làm khách mời trong chương trình chào đón album tái hợp ''[[Zoom (album của Electric Light Orchestra)|Zoom]]'' của Jeff Lynne và [[Electric Light Orchestra]], cùng với đó là đóng góp vào ca khúc "Love Letters" của Bill Wyman's Rhythm Kings{{sfn|Huntley|2006|pp=303–304}}. Anh cũng đồng sáng tác ca khúc của Dhani, "[[Horse to the Water]]", được thu âm vào ngày 1 tháng 8, chỉ 8 tuần trước khi anh qua đời. Sau này ca khúc được xuất hiện trong album ''Small World, Big Band'' của [[Jools Holland]]{{sfn|Harry|2003|p=119}}.▼
▲Harrison cũng cộng tác với Tom Scott trong album ''[[New York Connection]]'' (1976), và tới năm 1981
=== Sitar và âm nhạc Ấn Độ ===
[[Tập tin:Ravi Shankar 2009 crop.jpg|180px|nhỏ|phải|Ravi Shankar năm 2009]]
Trong tour diễn tại [[Hoa Kỳ|Mỹ]] của [[The Beatles]] vào tháng 8 năm 1965, [[David Crosby]] của The Byrds đã giới thiệu [[âm nhạc truyền thống Ấn Độ]] cùng với đó là bậc thầy đàn [[sitar]] [[Ravi Shankar]] cho Harrison{{sfn|Leng|2006|p=20}}{{sfn|Lavezzoli|2006|p=147}}. Harrison miêu tả Shankar là ''"người đầu tiên trên đời khiến tôi thực sự cảm thấy choáng váng... và anh ấy cũng là người duy nhất không hề có ý định gây ấn tượng với tôi"''{{sfn|Harrison|2011|p=216}}. Harrison liền bị đàn sitar cuốn hút và bắt đầu tìm hiểu âm nhạc Ấn Độ{{sfn|Lavezzoli|2006|p=172}}. Theo Lavezzoli, cách Harrison đưa âm nhạc Ấn Độ vào trong ca khúc "Norwegian Wood" của The Beatles đã ''"mở tung cánh cửa đưa những nhạc cụ của đất nước này tới với nhạc rock, khiến Shankar gọi thời kỳ 1966-1967 là "giai đoạn đại bùng nổ của sitar"."''{{sfn|Lavezzoli|2006|p=171}} Lavezzoli cũng cho rằng Harrison là ''"người chịu trách nhiệm lớn nhất về hiện tượng này."''{{sfn|Lavezzoli|2006|pp=171–172}}{{#tag:ref|Cũng vì Shankar mà Harrison quyết định tham gia Liên hoan âm nhạc Monterrey năm 1967, và Woodstock năm 1969{{sfn|Lavezzoli|2006|pp=106, 172}}.|group="gc"}}
Tháng 6 năm 1967, Harrison được gặp mặt Shankar tại nhà Angadi tại Trung tâm văn hóa Ấn Độ.
Harrison vẫn miệt mài tập cho tới tận năm 1968, khi
== Đời sống cá nhân ==
|