Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Lớp ozon”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Tạo với bản dịch của trang “Ozone layer” Thẻ: Xóa đổi hướng Biên dịch nội dung ContentTranslation2 |
|||
Dòng 1:
[[Tập tin:Ozone_cycle.svg|nhỏ| [[Chu trình ôzôn-ôxy|Chu trình ozone-oxy]] trong tầng ozone. ]]
'''Tầng''' '''ozone''', '''tầng ôzôn, lớp ôzôn''' hoặc '''lá chắn ozone''' là một khu vực trong [[tầng bình lưu]] của [[Trái Đất|Trái đất]], hấp thụ hầu hết các bức xạ [[Tử ngoại|cực tím]] của [[Mặt Trời]] . Nó chứa nồng độ [[Ôzôn|ozone cao]] (O<sub>3</sub>) liên quan đến các phần khác của khí quyển, mặc dù vẫn còn nhỏ so với các loại khí khác trong tầng bình lưu. Tầng ozone chứa ít hơn 10 phần triệu ozone, trong khi nồng độ ozone trung bình trong toàn bộ bầu khí quyển của Trái đất là khoảng 0,3 phần triệu. Tầng ozone chủ yếu được tìm thấy ở phần dưới của tầng bình lưu, từ khoảng {{Convert|15|to|35|km}} trên Trái đất, mặc dù độ dày của nó thay đổi theo mùa và theo địa lý. <ref>{{Chú thích web|url=http://www.ozonelayer.noaa.gov/science/basics.htm|title=Ozone Basics|date=2008-03-20|website=NOAA}}</ref>
Tầng ozone được phát hiện vào năm 1913 bởi các nhà vật lý người Pháp Charles Fabry và Henri Buisson . Các phép đo của mặt trời cho thấy rằng bức xạ được phát ra từ bề mặt của nó và chạm tới mặt đất trên Trái đất thường phù hợp với quang phổ của một [[Vật đen|vật thể màu đen]] với nhiệt độ trong khoảng 5.500-6.000 K (5.227 đến 5.727°C), ngoại trừ việc không có bức xạ dưới bước sóng khoảng 310nm ở đầu cực tím của phổ. Nó đã được suy luận rằng bức xạ bị mất đang được hấp thụ bởi một cái gì đó trong khí quyển. Cuối cùng, phổ của bức xạ bị thiếu chỉ phù hợp với một hóa chất duy nhất là ozone. <ref>{{Chú thích tạp chí|last=McElroy|first=C.T.|last2=Fogal|first2=P.F.|year=2008|title=Ozone: From discovery to protection|journal=Atmosphere-Ocean|volume=46|pages=1–13|doi=10.3137/ao.460101}}</ref> Các tính chất của nó được khám phá chi tiết bởi nhà khí tượng học người Anh [[ GMB Dobson |G. M. B. Dobson]], người đã phát triển một [[Quang phổ kế|máy đo quang phổ]] đơn giản (Dobsonmeter ) có thể được sử dụng để đo ozone trong tầng bình lưu từ mặt đất. Từ năm 1928 đến 1958, Dobson đã thiết lập một mạng lưới các trạm theo dõi ozone trên toàn thế giới, tiếp tục hoạt động cho đến ngày nay. "[[Đơn vị Dobson]]", một thước đo thuận tiện về số lượng ozone trong khí quyển, được đặt tên để vinh danh ông.
Tầng ôzôn hấp thụ 97 đến 99 phần trăm ánh sáng cực tím tần số trung bình của Mặt trời (từ [[bước sóng]] khoảng 200nm đến 315nm), nếu không sẽ có khả năng làm hỏng các dạng sinh vật sống tiếp xúc gần bề mặt.<ref name="NASA">{{Chú thích web|url=http://www.nas.nasa.gov/About/Education/Ozone/ozonelayer.html|title=Ozone layer|access-date=2007-09-23}}</ref>
Năm 1976, nghiên cứu khí quyển cho thấy tầng ozone đã bị các hóa chất được phát hành bởi ngành công nghiệp, chủ yếu là [[Chlorofluorocarbon|chlorofluorocarbons]] (CFC), làm cho cạn kiệt. Những lo ngại về việc tăng bức xạ UV do [[sự suy giảm ôzôn]] đe dọa sự sống trên Trái đất, bao gồm ung thư da gia tăng ở người và các vấn đề sinh thái khác, <ref>An Interview with Lee Thomas, EPA’s 6th Administrator. [http://www.epaalumni.org/history/video/interview.cfm?id=28 Video], [https://www.epaalumni.org/userdata/pdf/60740780F5ACB3D5.pdf#page=1 Transcript] (see p13). April 19, 2012.</ref> dẫn đến việc cấm các hóa chất, và bằng chứng mới nhất là sự suy giảm ôzôn đã chậm lại hoặc chấm dứt. Đại hội đồng Liên Hợp Quốc đã chỉ định ngày 16 tháng 9 là [[Ngày quốc tế bảo tồn tầng ôzôn]] .
[[Sao Kim]] cũng có tầng ozone mỏng ở độ cao 100 km so với bề mặt hành tinh. <ref name="venus ozone">{{Chú thích web|url=http://www.space.com/13244-venus-atmosphere-ozone-layer.html|title=Scientists discover Ozone Layer on Venus|author=SPACE.com staff|date=October 11, 2011|website=SPACE.com|publisher=Purch|access-date=October 3, 2015}}</ref>
== Tài liệu tham khảo ==
{{Tham khảo|33em}}
[[Thể loại:Tia tử ngoại]]
[[Thể loại:Sự suy giảm ôzôn]]
[[Thể loại:Pages with unreviewed translations]]
| |||