Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Cầu lửa”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Tạo với bản dịch của trang “Bolide
 
n replaced: ( → (, ) → ) (2), . → . (2), . <ref → .<ref (5), removed: Thể loại:Pages with unreviewed translations using AWB
Dòng 1:
'''Cầu lửa''' (tiếng Pháp qua tiếng Latin từ [[Tiếng Hy Lạp|Hy Lạp]] βολίς ''bolis'', "tên lửa" <ref>{{Chú thích web|url=http://www.merriam-webster.com/dictionary/bolide|title=Definition of BOLIDE|publisher=merriam-webster.com}}</ref> <ref>{{OED|bolide}}</ref> ) là một [[Thiên thạch|sao băng]] cực kỳ sáng, đặc biệt là một trong những sao băng phát nổ trong khí quyển. Trong thiên văn học, nó đề cập đến một [[Thiên thạch|quả cầu lửa]] sáng như [[Trăng tròn|mặt trăng tròn]] và nó thường được coi là từ đồng nghĩa với một quả cầu lửa. Trong địa chất, một cầu lửa là một nhân tố tác động rất lớn.
 
Một định nghĩa mô tả một cầu lửa như một quả cầu lửa đạt tới [[Cấp sao biểu kiến|cường độ biểu kiến]] &#x2212; 14 hoặc sáng hơn &#x2014; sáng hơn gấp đôi so với trăng tròn. <ref name="Belton">
'''Cầu lửa''' (tiếng Pháp qua tiếng Latin từ [[Tiếng Hy Lạp|Hy Lạp]] βολίς ''bolis'', "tên lửa" <ref>{{Chú thích web|url=http://www.merriam-webster.com/dictionary/bolide|title=Definition of BOLIDE|publisher=merriam-webster.com}}</ref> <ref>{{OED|bolide}}</ref> ) là một [[Thiên thạch|sao băng]] cực kỳ sáng, đặc biệt là một trong những sao băng phát nổ trong khí quyển. Trong thiên văn học, nó đề cập đến một [[Thiên thạch|quả cầu lửa]] sáng như [[Trăng tròn|mặt trăng tròn]] và nó thường được coi là từ đồng nghĩa với một quả cầu lửa. Trong địa chất, một cầu lửa là một nhân tố tác động rất lớn.
{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/?id=Dw0A7T0fy6AC|title=Mitigation of hazardous comets and asteroids|last=Belton|first=MJS|date=2004|publisher=[[Cambridge University Press]]|isbn=0521827647}}:156</ref> Một định nghĩa khác mô tả một cầu lửa như bất kỳ cơ quan tác động [[Hố va chạm|hình thành miệng núi lửa]] lớn nào có thành phần (ví dụ, cho dù đó là một [[tiểu hành tinh]] đá hay kim loại, hay [[sao chổi]] băng giá) vẫn chưa được biết. <ref name="WoodsHoleUSGS">
 
Một định nghĩa mô tả một cầu lửa như một quả cầu lửa đạt tới [[Cấp sao biểu kiến|cường độ biểu kiến]] &#x2212; 14 hoặc sáng hơn &#x2014; sáng hơn gấp đôi so với trăng tròn. <ref name="Belton">
{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/?id=Dw0A7T0fy6AC|title=Mitigation of hazardous comets and asteroids|last=Belton|first=MJS|date=2004|publisher=[[Cambridge University Press]]|isbn=0521827647}}:156</ref> Một định nghĩa khác mô tả một cầu lửa như bất kỳ cơ quan tác động [[Hố va chạm|hình thành miệng núi lửa]] lớn nào có thành phần (ví dụ, cho dù đó là một [[tiểu hành tinh]] đá hay kim loại, hay [[sao chổi]] băng giá) vẫn chưa được biết. <ref name="WoodsHoleUSGS">
{{Chú thích web|url=https://woodshole.er.usgs.gov/epubs/bolide/introduction.html|title=Introduction: What is a Bolide?|date=1 April 1998|publisher=Woodshole.er.usgs.gov|access-date=16 September 2011}}</ref>
 
'''Siêu cầu lửa''' là một cầu lửa đạt cường độ biểu kiến &#x2212; 17 hoặc sáng hơn, <ref name="Belton"/><ref>
{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/?id=Dw0A7T0fy6AC|title=Mitigation of hazardous comets and asteroids|last=Belton|first=MJS|date=2004|publisher=[[Cambridge University Press]]|isbn=0521827647}}:156</ref> <ref>
{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/?id=3Hd8Lw1hExUC|title=Catastrophic events caused by cosmic objects|last=Adushkin|first=Vitaly|last2=Ivan Nemchinov|date=2008|publisher=Springer|isbn=1402064527}}:133
</ref> sáng hơn khoảng 100 lần so với trăng tròn. Các ví dụ gần đây về các siêu sao bao gồm thiên thạch Mill của Sutter và thiên thạch [[Thiên thạch Chelyabinsk|Chelyabinsk]] .
 
== Thiên văn học ==
[[Tập tin:Meteoroid_-_Meteor_(Bolide)_-_Meteorite.gif|nhỏ| Minh họa của lối vào khí quyển và nổ trong không khí của cầu lửa ]]
[[Hiệp hội Thiên văn Quốc tế|IAU]] không có định nghĩa chính thức về "cầu lửa" và thường xem xét thuật ngữ đồng nghĩa với [[Thiên thạch|quả cầu lửa]], một [[thiên thạch]] sáng hơn bình thường; tuy nhiên, thuật ngữ này thường áp dụng cho các quả cầu lửa đạt [[Cấp sao biểu kiến|cường độ biểu kiến]] &#x2212; 14 hoặc sáng hơn. <ref name="Belton"/> Các nhà thiên văn học có xu hướng sử dụng ''cầu lửa'' để xác định một quả cầu lửa đặc biệt sáng, đặc biệt là một quả cầu phát nổ (đôi khi được gọi là quả cầu lửa phát nổ).<ref name="oxforddicastro">{{Chú thích web|url=https://www.oxfordreference.com/view/10.1093/acref/9780191851193.001.0001/acref-9780191851193-e-487|title=bolide|website=Oxford Dictionary of Astronomy|access-date=1 September 2019}}</ref> Nó cũng có thể được sử dụng để có nghĩa là một [[Thiên thạch|quả cầu lửa có thể nghe được]].
{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/?id=Dw0A7T0fy6AC|title=Mitigation of hazardous comets and asteroids|last=Belton|first=MJS|date=2004|publisher=[[Cambridge University Press]]|isbn=0521827647}}:156</ref> Các nhà thiên văn học có xu hướng sử dụng ''cầu lửa'' để xác định một quả cầu lửa đặc biệt sáng, đặc biệt là một quả cầu phát nổ (đôi khi được gọi là quả cầu lửa phát nổ). <ref name="oxforddicastro">{{Chú thích web|url=https://www.oxfordreference.com/view/10.1093/acref/9780191851193.001.0001/acref-9780191851193-e-487|title=bolide|website=Oxford Dictionary of Astronomy|access-date=1 September 2019}}</ref> Nó cũng có thể được sử dụng để có nghĩa là một [[Thiên thạch|quả cầu lửa có thể nghe được]] .
 
=== Siêu cầu lửa ===
Các sự kiện nổ không khí của siêu cầu lửa như:
 
* [[Sự kiện Tunguska]] (Nga, 1908)
* Siêu cầu lửa 2009 Sulawesi (Indonesia, 2009)
* [[Thiên thạch Chelyabinsk]] (Nga, 2013)
 
== Địa chất học ==
[[Nhà địa chất học|Các nhà địa chất]] sử dụng thuật ngữ ''cầu lửa'' trong bối cảnh hơi khác so với các [[nhà thiên văn học]]. Trong [[Địa chất học|địa chất]], nó chỉ ra một nhân tố tác động rất lớn. Ví dụ, Trung tâm Khoa học Hàng hải và Vùng biển Woods Hole của [[Cục Khảo sát Địa chất Hoa Kỳ|USGS]] sử dụng ''cầu lửa'' cho bất kỳ cơ quan tác động hình thành miệng núi lửa lớn nào mà không rõ nguồn gốc và thành phần, ví dụ, cho dù đó là một tiểu hành tinh bằng đá hoặc kim loại, hoặc ít đậm đặc hơn, sao chổi băng giá làm bằng chất bay hơi, như nước, amoniac và metan. <ref name="WoodsHoleUSGS"/>
{{Chú thích web|url=https://woodshole.er.usgs.gov/epubs/bolide/introduction.html|title=Introduction: What is a Bolide?|date=1 April 1998|publisher=Woodshole.er.usgs.gov|access-date=16 September 2011}}</ref>
 
== Hình ảnh ==
Hàng 35 ⟶ 31:
* Quả cầu lửa tiến vào trái đất
* Quá trình sao băng
* Cầu lửa giả thuyết của Tollmann
 
== Tham khảo ==
Hàng 42 ⟶ 38:
== Liên kết ngoài ==
 
* [https://archive.is/20130703201541/http://b612foundation.org/data-visualization-bolides/ hồ sơ lịch sử về các bolide đã được chứng kiến đi vào bầu khí quyển của Trái đất trên khắp thế giới từ 861 đến 2012] ( Quỹ B612 )
* [https://cneos.jpl.nasa.gov/fireballs/ Sự kiện Bolide 1988 - 2017] neo.jpl.nasa.gov
 
[[Thể loại:Bài viết có chứa video clip]]
[[Thể loại:Địa chất học hành tinh]]
[[Thể loại:Thiên thạch]]
[[Thể loại:Pages with unreviewed translations]]