Phiên bản lúc 16:06, ngày 22 tháng 9 năm 2019 sửa đổi Musicque (thảo luận \| đóng góp) Người tự đánh dấu tuần tra, Thành viên được xác nhận mở rộng 978 sửa đổi Tạo với bản dịch của trang “Bhāskara II” Thẻ: Biên dịch nội dung ContentTranslation2		Phiên bản lúc 16:22, ngày 22 tháng 9 năm 2019 sửa đổi lùi lại Musicque (thảo luận \| đóng góp) Người tự đánh dấu tuần tra, Thành viên được xác nhận mở rộng 978 sửa đổi Không có tóm lược sửa đổi Thay đổi sau →
Dòng 1: {{Thông tin nhân vật \| hình = \| cỡ hình = \| ghi chú hình = \| tên khai sinh = \| sinh = 1114 \| nơi sinh = [[Bijapur]], [[Karnataka]], Ấn Độ \| nguyên quán = \| mất = 1185 \| nguyên nhân cái chết = \| nơi mất = \| an táng = \| tưởng niệm = \| tên khác = \| cư trú = \| học vấn = \| công việc = Nhà [[toán học]], nhà [[thiên văn học]] \| organization = \| notable_works = ''Siddhānta Shiromani'' \| danh hiệu = \| parents = }} '''Bhāskara'''{{Sfn\|Pingree\|1970}} (1114-1185), hay '''Bhāskarāchārya''' ("Bhāskara, người thầy"), hay là '''Bhaskara II''' để tránh nhầm lẫn với [[Bhāskara I]], là một nhà [[toán học]] và ~~nhà~~ [[Nhà thiên văn học\|thiên văn học]] ~~của~~ [[~~Người~~người ~~Ấn Độ\|~~Ấn Độ]]. Ông sinh tại [[Bijapur]], bang [[Karnataka]].<ref>Mathematical Achievements of Pre-modern Indian Mathematicians by T.K Puttaswamy p.331</ref> ▼ Bhāskara đã có những đóng góp đáng kể cho kiến thức toán học và thiên văn trong [[thế kỷ 12]]. Ông được gọi là nhà toán học vĩ đại nhất của [[Ấn Độ]] thời trung cổ.{{Sfn\|Chopra\|1982}} Tác phẩm chính của ông có nhan đề là ''Siddhānta Shiromani'' (dịch từ [[tiếng Phạn]] là "Vương miện của các chuyên luận"),{{Sfn\|Plofker\|2009}} được chia thành bốn phần là ''Lilāvatī'', ''Bījagaṇita'', ''Grahagaṇita'' và ''Golādhyāya'',{{Sfn\|Poulose\|1991}} đôi khi cũng được coi là bốn tác phẩm độc lập.<ref name="sbrao1">~~<cite class="~~{{citation" id\| author =~~"CITEREFS._Balachandra_Rao2014">~~ S. Balachandra Rao ~~(13~~\| title = ನವ ಜನ್ಮಶತಾಬ್ದಿಯ ಗಣಿತರ್ಷಿ ಭಾಸ್ಕರಾಚಾರ್ಯ \| newspaper = Vijayavani \| date = July ~~2014)~~13, [2014 \| page = 17 \| url = http://epapervijayavani.in/Details.aspx?id=14789&boxid=142524281 ~~"ನವ ಜನ್ಮಶತಾಬ್ದಿಯ ಗಣಿತರ್ಷಿ ಭಾಸ್ಕರಾಚಾರ್ಯ"], ''Vijayavani'', p. 17</cite>~~}}</ref> Bốn phần này đề cập đến [[số học]], [[đại số]], toán học về hành tinh và hình cầu. Ông còn có một chuyên luận khác tựa là Karaṇa Kautūhala. ▼ ▲'''Bhāskara'''{{Sfn\|Pingree\|1970}} (1114-1185), hay '''Bhāskarāchārya''' ("Bhāskara, người thầy"), hay là '''Bhaskara II''' để tránh nhầm lẫn với Bhāskara I, là một nhà toán học và nhà [[Nhà thiên văn học\|thiên văn học]] của [[Người Ấn Độ\|Ấn Độ]]. Ông sinh tại Bijapur, [[Karnataka]].<ref>Mathematical Achievements of Pre-modern Indian Mathematicians by T.K Puttaswamy p.331</ref> Công trình của Bhāskara về [[vi tích phân]] có từ trước cả [[Isaac Newton\|Newton]] và [[Gottfried Leibniz\|Leibniz]] hơn nửa thiên niên kỷ.{{Sfn\|Seal\|1915}}{{Sfn\|~~Sarkar~~Sarkār\|1918}} Ông đã khám phá ra các nguyên tắc tính toán vi phân và ứng dụng của nó để giải quyết các phép tính trong toán học và thiên văn. Cho dù Newton và Leibniz nổi danh vì phép tính vi phân và tích phân, có bằng chứng mạnh mẽ cho thấy Bhāskara là người tiên phong về một số nguyên tắc của phép tính vi phân. Có lẽ ông là người đầu tiên diễn đạt khái niệm về hệ số vi phân và phép tính vi phân.{{Sfn\|Goonatilake\|1999}} ▼ ▲Bhāskara đã có đóng góp đáng kể cho kiến thức toán học và thiên văn trong thế kỷ 12. Ông được gọi là nhà toán học vĩ đại nhất của Ấn Độ thời trung cổ.{{Sfn\|Chopra\|1982}} Tác phẩm chính của ông có nhan đề là ''Siddhānta Shiromani'' (dịch từ [[tiếng Phạn]] là "Vương miện của các chuyên luận"),{{Sfn\|Plofker\|2009}} được chia thành bốn phần là ''Lilāvatī'', ''Bījagaṇita'', ''Grahagaṇita'' và ''Golādhyāya'',{{Sfn\|Poulose\|1991}} đôi khi cũng được coi là bốn tác phẩm độc lập.<ref name="sbrao1"><cite class="citation" id="CITEREFS._Balachandra_Rao2014">S. Balachandra Rao (13 July 2014), [http://epapervijayavani.in/Details.aspx?id=14789&boxid=142524281 "ನವ ಜನ್ಮಶತಾಬ್ದಿಯ ಗಣಿತರ್ಷಿ ಭಾಸ್ಕರಾಚಾರ್ಯ"], ''Vijayavani'', p. 17</cite></ref> Bốn phần này đề cập đến [[số học]], [[đại số]], toán học về hành tinh và hình cầu. Ông còn có một chuyên luận khác tựa là Karaṇa Kautūhala. Vào ngày 20 tháng 11 năm 1981, [[Tổ chức Nghiên cứu Vũ trụ Ấn Độ\|Tổ chức Nghiên cứu Vũ trụ Ấn Độ (ISRO)]] đã phóng vệ tinh mang tên ông lên không gian, cho thấy sự tôn vinh tài năng toán học và thiên văn học của ông.<ref>[https://nssdc.gsfc.nasa.gov/nmc/spacecraft/display.action?id=1979-051A Bhaskara], NASA, 16 ~~September~~tháng 11 2017</ref> ▼ ▲Công trình của Bhāskara về [[vi tích phân]] có từ trước cả [[Isaac Newton\|Newton]] và [[Gottfried Leibniz\|Leibniz]] hơn nửa thiên niên kỷ.{{Sfn\|Seal\|1915}}{{Sfn\|Sarkar\|1918}} Ông đã khám phá ra các nguyên tắc tính toán vi phân và ứng dụng của nó để giải quyết các phép tính trong toán học và thiên văn. Cho dù Newton và Leibniz nổi danh vì phép tính vi phân và tích phân, có bằng chứng mạnh mẽ cho thấy Bhāskara là người tiên phong về một số nguyên tắc của phép tính vi phân. Có lẽ ông là người đầu tiên diễn đạt khái niệm về hệ số vi phân và phép tính vi phân.{{Sfn\|Goonatilake\|1999}} ▲Vào ngày 20 tháng 11 năm 1981, [[Tổ chức Nghiên cứu Vũ trụ Ấn Độ\|Tổ chức Nghiên cứu Vũ trụ Ấn Độ (ISRO)]] đã phóng vệ tinh mang tên ông lên không gian, cho thấy sự tôn vinh tài năng toán học và thiên văn học của ông.<ref>[https://nssdc.gsfc.nasa.gov/nmc/spacecraft/display.action?id=1979-051A Bhaskara] NASA 16 September 2017</ref> == Cơ khí == Hàng 14 ⟶ 35: == Tham khảo == {{Tham khảo\|2}} {{Tham khảo\|refs=<ref name=sbrao1>{{citation \| author = S. Balachandra Rao \| title = ನವ ಜನ್ಮಶತಾಬ್ದಿಯ ಗಣಿತರ್ಷಿ ಭಾಸ್ಕರಾಚಾರ್ಯ \| newspaper = Vijayavani \| date = July 13, 2014 \| page = 17 \| url = http://epapervijayavani.in/Details.aspx?id=14789&boxid=142524281 }}{{dead link\|date=July 2017 \|bot=InternetArchiveBot \|fix-attempted=yes }}</ref> === Tài liệu === <ref name=sbrao2>{{citation \| author = S. Balachandra Rao \| title = ನವ ಜನ್ಮಶತಾಬ್ದಿಯ ಗಣಿತರ್ಷಿ ಭಾಸ್ಕರಾಚಾರ್ಯ \| newspaper = Vijayavani \| date = July 13, 2014 \| page = 21 \| url = http://epapervijayavani.in/Details.aspx?id=14794&boxid=142922796 \| url-status = dead \| archiveurl = https://web.archive.org/web/20140714203538/http://epapervijayavani.in/Details.aspx?id=14794&boxid=142922796 \| archivedate = 14 July 2014 \| df = dmy-all }}</ref>}} * {{citation\|last=Chopra\|first=Pran Nath\|year=1982\|title=Religions and communities of India\|publisher=Vision Books\|isbn=978-0-85692-081-3}} * {{citation\|title=Toward a global science: mining civilizational knowledge\|first=Susantha\|last=Goonatilake\|publisher=Indiana University Press\|year=1999\|isbn=978-0-253-21182-8}} * {{citation\|title=Census of the Exact Sciences in Sanskrit\|volume=Volume 146\|first=David Edwin\|last=Pingree\|publisher=American Philosophical Society\|year=1970\|ISBN=9780871691460\|url=https://books.google.com/books?id=RQoNAAAAIAAJ&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false}} * {{citation\|title=Mathematics in India\|publisher=Princeton University Press\|first=Kim\|last=Plofker\|isbn=9780691120676\|year=2009\|url=https://books.google.com/books?id=DHvThPNp9yMC&printsec=frontcover&vq=bhaskara&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q=bhaskara&f=false}} * {{citation\|title=Scientific heritage of India, mathematics\|first=K. G.\|last=Poulose\|volume=Volume 22 of Ravivarma Samskr̥ta granthāvali\|publisher=Govt. Sanskrit College (Tripunithura, India)\|editor=K. G. Poulose\|year=1991}} * {{citation\|title=Hindu achievements in exact science: a study in the history of scientific development\|first=Benoy Kumar\|last=Sarkār\|publisher=Longmans, Green and co.\|year=1918}} * {{citation\|title=The positive sciences of the ancient Hindus\|first=Sir Brajendranath\|last=Seal\|publisher=Longmans, Green and co.\|year=1915}} [[Thể loại:Nhà đại số học]] [[Thể loại:Mất năm 1185]]

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Bhāskara II”