Wikipedia

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Song tính luyến ái”

Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
Không có tóm lược sửa đổi
Thẻ: Sửa đổi di động Sửa đổi từ trang di động
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 1:
{{Thiên hướng tình dục}}n vào khoảng năm 79 trước Công Nguyên]]
[[Tập tin:Sexual scene on pompeian mural 2.jpg|nhỏ|phải|Song tính luyến ái trong tranh nghệ thuật khiêu dâm thời La Mã, miêu tả cảnh hai người đàn ông và một người phụ nữ đang làm tình; tranh nghệ thuật sơn tường Pompeian vào khoảng năm 79 trước Công Nguyên]]
[[Tập tin:bi triangles.svg|nhỏ|phải|120px|Hai tam giác gối lên nhau, một trong số biểu tượng của song tính luyến ái]]
{{dablink|'''Lưu ý''': [[Lưỡng tính]] (song tính) và [[Người lưỡng tính|lưỡng tính]] (liên giới tính) là hai định nghĩa khác nhau hoàn toàn.}}
'''Song tính luyến ái''' (tiếng Anh: ''bisexual'') là mối quan hệ hoặc hấp dẫn [[tình dục]] của một người với cả hai [[giới tính]] nam và nữ. Người có [[thiên hướng tình dục]] song tính luyến ái có thể bị hấp dẫn về mặt cảm xúc, tình cảm và tình dục với cả người cùng giới tính và khác giới tính với mình. Nó cũng chỉ sự công nhận về mặt cá nhân và xã hội đối với những người như vậy. Song tính luyến ái, cùng với [[đồng tính luyến ái]] và [[dị tính luyến ái]] là ba thiên hướng tính dục chính. Những người không bị hấp dẫn về mặt tình dục với cả nam lẫn nữ được gọi là [[vô tính]] (''asexual'').
Theo nghiên cứu của [[Alfred Kinsey]] về tình dục loài người vào giữa [[thế kỷ 20]], nhiều người không chỉ là dị tính luyến ái hoặc đồng tính luyến ái mà nằm giữa hai loại này. Kinsey đánh giá sự hấp dẫn và thể hiện tình dục trên [[Thang đo Kinsey|một thang 7 điểm]] bắt đầu từ 0 (hoàn toàn dị tính luyến ái) đến 6 (hoàn toàn đồng tính luyến ái). Theo nghiên cứu của Kinsey, phần lớn dân số thuộc loại từ 1 đến 5 (giữa dị tính luyến ái và đồng tính luyến ái). Mặc dù phương pháp của Kinsey đã từng bị chỉ trích, thang đo này vẫn được sử dụngvng rộng rãi để đánh giá sự liên tục của tình dục loài người.▼
 
Song tính luyến ái đã được thấy trong các xã hội khác nhau<ref name="Civil">{{chú thích sách|last=Crompton |first=Louis |authorlink=Louis Crompton |title=Homosexuality and Civilization |publisher=[[Belknap Pressress]] |year=2003 |location=Cambridge, Massachusetts|isbn=0-674-01197-X}}</ref> và trong thế giới loài vật<ref name="Bio">{{chú thích sách|last=Bagemihl |first=Bruce |authorlink=Bruce Bagemihl |title=Biological Exuberance: Animal Homosexuality and Natural Diversity |publisher=Profile Books, Ltd. |year=1999 |location=London |isbn=1-86197-182-6}}</ref><ref name="Evol">{{chú thích sách|last=Roughgarden |first=Joan |authorlink=Joan Roughgarden |title=Evolution's Rainbow: Diversity, Gender, and Sexuality inDiven Nature and People |publisher=[[University of California Press]] |month=May |year=2004 |location=Berkeley, CA |isbn=0-520-24073-1}}</ref><ref name="Bi Species">{{chú thích báo |last=Driscoll |first=Emily V. |title=Bisexual Species: Unorthodox Sex in the Animal Kingdom |work=Scientific American |date = July 2008|url=http://www.sciam.com/article.cfm?id=bisexual-species}}</ref> thông qua các tài liệu lịch sử. Tuy nhiên, các thuật ngữ ''bisexual'' (song tính luyến ái), ''heterosexual'' (dị tính luyến ái) và ''homosexual'' (đồng tính luyến ái) chỉ mới được sử dụng từ thế kỷ 19.▼
▲Theo nghiên cứu của [[Alfred Kinsey]] về tình dục loài người vào giữa [[thế kỷ 20]], nhiều người không chỉ là dị tính luyến ái hoặc đồng tính luyến ái mà nằm giữa hai loại này. Kinsey đánh giá sự hấp dẫn và thể hiện tình dục trên [[Thang đo Kinsey|một thang 7 điểm]] bắt đầu từ 0 (hoàn toàn dị tính luyến ái) đến 6 (hoàn toàn đồng tính luyến ái). Theo nghiên cứu của Kinsey, phần lớn dân số thuộc loại từ 1 đến 5 (giữa dị tính luyến ái và đồng tính luyến ái). Mặc dù phương pháp của Kinsey đã từng bị chỉ trích, thang đo này vẫn được sử dụng rộng rãi để đánh giá sự liên tục của tình dục loài người.
 
▲Song tính luyến ái đã được thấy trong các xã hội khác nhau<ref name="Civil">{{chú thích sách|last=Crompton |first=Louis |authorlink=Louis Crompton |title=Homosexuality and Civilization |publisher=[[Belknap Press]] |year=2003 |location=Cambridge, Massachusetts|isbn=0-674-01197-X}}</ref> và trong thế giới loài vật<ref name="Bio">{{chú thích sách|last=Bagemihl |first=Bruce |authorlink=Bruce Bagemihl |title=Biological Exuberance: Animal Homosexuality and Natural Diversity |publisher=Profile Books, Ltd. |year=1999 |location=London |isbn=1-86197-182-6}}</ref><ref name="Evol">{{chú thích sách|last=Roughgarden |first=Joan |authorlink=Joan Roughgarden |title=Evolution's Rainbow: Diversity, Gender, and Sexuality in Nature and People |publisher=[[University of California Press]] |month=May |year=2004 |location=Berkeley, CA |isbn=0-520-24073-1}}</ref><ref name="Bi Species">{{chú thích báo |last=Driscoll |first=Emily V. |title=Bisexual Species: Unorthodox Sex in the Animal Kingdom |work=Scientific American |date = July 2008|url=http://www.sciam.com/article.cfm?id=bisexual-species}}</ref> thông qua các tài liệu lịch sử. Tuy nhiên, các thuật ngữ ''bisexual'' (song tính luyến ái), ''heterosexual'' (dị tính luyến ái) và ''homosexual'' (đồng tính luyến ái) chỉ mới được sử dụng từ thế kỷ 19.
 
== Thiên hướng tình dục ==
Song tính luyến ái là sự bị hấp dẫn bởi [[nam]] và [[nữ]] về tình cảm hoặc tình dục. [[Hiệp hội Tâm thần Hoa Kỳ]] cho rằng "thiên hướng tình dục nằm trong một dãy liên tục. Nói cách khác, một người không hoàn toàn là đồng tính hoặc dị tính luyến ái nhưng có thể cảm thấy ở một mức độ nào đó của hai thiên hướng này. Thiên hướng tình dục phát triển xuyên suốt đời sống con người–mỗi người nhận ra ở những thời điểm khác nhau trong cuộc đời họ rằng họ là dị tính, song tính và [[đồng tính]]."<ref name="Rosario">Rosario, M., Schrimshaw, E., HunterSchunter, J., & Braun, L. (February 2006). Sexual identity development among lesbian, gay, and bisexual youths: Consistency and change over time. Journal of Sex Research, 43(1), 46–58. Truy cập ngày 4 tháng 4 năm 2009.</ref><ref>http://www.aapa.org/clinissues/2007C03.pdf</ref><ref name=apa2009>{{chú thích tạp chí|title=Appropriate Therapeutic Responses to Sexual Orientation|quote=sexual orientation identity—not sexual orientation—appears to change via psychotherapy, support groups, and life events
|pages=63, 86,|url=http://www.apa.org/pi/lgbc/publications/therapeutic-response.pdfrdf|accessdate=ngày 15 tháng 5 năm 2011}}</ref> [[Hấp dẫn tình dục]], [[hành vi tình dục]] và [[nhận thực tình dục]] có thể cũng không phù hợp với nhau, cũng như việc hấp dẫn tình dục và hành vi tình dục không nhất thiết đồng nhất với nhận thực tình dục. Vài người xác định mình là dị tính, đồng tính hoặc song tínhính mà chưa từng có trải nghiệm tình dục. Những người khác từng có trải nghiệm đồng tính nhưng không tự coi họ là đồng tính hoặc song tính. Tương tự như vậy, những người tự nhận là đồng tính có thể thỉnh thoảng có hành vi tình dục với người khác giới tính nhưng không tự xác định mình là song tính.<ref name=apa2009/>
 
Toàn tính luyến ái (pansexuality) có thể được coi là một dạng song tính luyến ái hoặc không, khi vài nguồn cho rằng song tính luyến ái bao hàm sự bị hấp dẫn về mặt tình cảm hoặc [[tình dục]] từ tất cả [[nhận thực giới tính]] hoặc sự hấp dẫn về mặt tình cảm hoặc tình dục từ một người bất kể [[giới tính sinh học]] hoặc giới của người đó.<ref name="bisexuality">{{Chú thích web|ngày truy cập=ngày 14 tháng 3 năm 2011|tiêu đề=What is Bisexuality?|work=The Bisexual Index|url=http://www.bisexualindex.org.uk/index.php/Bisexuality#binary}}</ref><ref name="Soble">{{chú thích sách|url=http://books.google.com/books?id=IMTEiTtqqPcC|title=Sex from Plato to Paglia: a philosophical encyclopedia|volume=1|page=115 |last=Soble|first=Alan|isbn=978-0-313-32686-8|publisher=Greenwood Publishing Group|year=2006|chapter=Bisexuality |accessdate=ngày 28 tháng 2 năm 2011}}</ref><ref name="Sex and society"/> Khái niệm toàn tính luyến ái, một cách cân nhắc, bác bỏ khái niệm [[nhị nguyên giới tính]], khái nhiệm "hai giới tính và, thực chất là, thiên hướng tình dục xác định,"<ref name="Sex and society"/> trong khi người toàn tính luyến ái thì cởi mở về mối quan hệ với những người không tự xác định là nam hoặc nữ.<ref name="Soble">{{chú thích sách|last=Soble|first=Alan|title=Sex from Plato to Paglia: a philosophical encyclopedia|publisher=[[Greenwood Publishing Group]]|volume=1|page=115 |isbn=978-0-313-32686-8|year=2006|chapter=Bisexuality|url=}}</ref><ref name="Sex and society"/> Thuật ngữ toàn tính luyến ái được dùng không phân biệt với song tính luyến ái và, tương tự như vậy, những ngườinời tự nhận là song tính có thể "cảm thấy giới tính, giới tính sinh học và thiên hướng tình dục không nên là điểm trọng yếu trong một mối quan hệ [tình cảm/tình dụccc]."<ref name="Sex and society">{{chú thích sách|title=Sex and Society|volume=2|url=|page=593|last=Rice|first=Kim|isbn=978-0-7614-7905-5|publisher=[[Marshall Cavendish]]|year=2009|editor=Marshall Cavendish Corporation|contribution=Pansexuality|accessdate=ngày 3 tháng 10 năm 2012|url=http://books.google.com/books2012s?id=YtsxeWE7VD0C&pg=PA593&lpg=PA593&dq=Pansexuality&source=bl&ots=YYqrMAWKKC&sig=ND_-SUQUyuN7Bw6e7w-v9pBYmRk&hl=en&sa=X&ei=ct9rUPCoKOTO2AWN7oHIAw&ved=0CC0Q6AEwAA#v=onepage&q=Pansexuality&f=false|quote=In some contexts, the term pansexuality is used interchangeably with bisexuality, which refers to attraction to individuals of both sexes... Those who identify as bisexual feel that gender, biological sex, and sexual orientation should not be a focal point in potential relationships.}}</ref>
 
Theo Rosario, Schrimshaw, Hunter, Braun (2006): <blockquote>''...Quá trình tự xác định là đồng tính hoặc song tính là một quá trình phức tạp và thường là khó khăn. Không giống như những nhóm thiểu số khác (ví dụ như [[dân tộc]] hoặc [[chủng tộc]]), hầu hết người đồng tính và song tính không được lớn lên trong một cộng đồng giống như họ nơi mà họ có thể học hỏi về nhận thực của họ và những người người củng cố và hỗ trợ nhận thực đó. Thay vào đó, người đồng tính và song tính thường lớn lên trong cộng đồng phớt lờ và công khai chống đối đồng tính.''<ref name="Rosario"/></blockquote>
 
== Song tính luyến ái ở Việt Nam ==
Tiểu thuyết ''Nháp'' của Nguyễn Đình Tú có yếu tố song tính luyến ái.<ref name="nhap">{{chú thích báo|url=http://suckhoedoisong.vn/20093516449617p15c78/neu-nha-van-la-nguoi-dong-tinh.htm |title= Nếu nhà văn là người đồng tính...|first=|last=|publisher=Sức khỏe đời sống|date = ngày 5 tháng 3 năm 2009 |accessdate2ate = ngày 6 tháng 9 năm 2009}}</ref>
 
Người song tính ở Việt Nam thường bị kỳ thị bởi cả chính người thuộc LGBT+
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Song_tính_luyến_ái”