Wikipedia

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Kẹo bông”

Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
Không có tóm lược sửa đổi
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 1:
[[Hình:Cotton candy Μαλλί της γριάς.JPG|nhỏ|phải|"Quay" kẹo bông.]]
'''Kẹo bông''' hay '''kẹo bông gòn''', '''kẹo bông đường''' là một loại kẹo được làm từ nguyên liệu chính là [[Đường (thực phẩm)|đường]] được nung nóng và hóa lỏng, quay tròn ly tâm qua các lỗ nhỏ, sau khi đường nguội và đông cứng lại thành các sợi mịn,<ref name="physics">{{chú thích web
| title =Food Science: Cotton Candy
| publisher = Portageinc.com
| url = http://www.portageinc.com/community/pp/cottoncandy.aspx}}</ref> chúng được kết lại tạo thành từng đám bông (giống như [[mây]]) trên một thanh cầm, nón giấy hoặc túi nhựa.<ref>{{chú thích web|url=http://www.cbsnews.com/stories/2008/07/01/earlyshow/health/main4222191.shtml |title=Best Of Worst -- July 4th Foods |publisher=cbsnews.com |date=July 1, 2008 |accessdate=September 13, 2009 |quote=Cotton Candy (1.5 oz serving) 171 calories, 0&nbsp;g fat, 45&nbsp;g carbs, 45&nbsp;g sugar, 0&nbsp;g protein |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20081005131351/http://www.cbsnews.com/stories/2008/07/01/earlyshow/health/main4222191.shtml |archivedate=October 5, 2008 }}</ref><ref>{{chú thích news|url=https://pqasb.pqarchiver.com/courier_journal/access/1839458411.html?FMT=ABS&FMTS=ABS:FT&date=Aug+20%2C+2009&author=Darla+Carter&pub=Courier+-+Journal&edition=&startpage=D.1&desc=Enjoy+the+fair%2C+but+don%27t+wreck+your+diet|archive-url=https://archive.is/20130131135940/http://pqasb.pqarchiver.com/courier_journal/access/1839458411.html?FMT=ABS&FMTS=ABS:FT&date=Aug+20,+2009&author=Darla+Carter&pub=Courier+-+Journal&edition=&startpage=D.1&desc=Enjoy+the+fair,+but+don't+wreck+your+diet|url-status=dead|archive-date=January 31, 2013|title=Enjoy the fair, but don't wreck your diet|last=Carter|first=Darla|newspaper=Louisville Courier-Journal|date=August 21, 2009|accessdate=September 13, 2009|quote=A 5½-ounce bag of cotton candy can have 725 calories.}}</ref><ref>{{chú thích news|url=http://www.poconorecord.com/apps/pbcs.dll/article?AID=/20060927/NEWS/609270304|newspaper=Pocono Record|date=September 27, 2006|accessdate=September 13, 2009|title=Cotton candy on a stick (about 1 ounce) has 105 calories, but when bagged (2 ounces) it has double that number: 210.|postscript=<!--None-->}}</ref> Như thế, hình thức cơ bản tạo ra kẹo là tách đường, kéo thành sợi, đám bông chủ yếu chỉ là [[khíKhí quyển Trái Đất|không khí]]. Kẹo bông có màu sắc cơ bản là màu [[trắng]] như những đám mây nhưng cũng có thể có nhiều màu khác nhau do bỏ thêm phẩm màu.<ref name="nyt15">{{chú thích web | title =In Coney Island, Weaving a Confection That Tastes Like Long-Ago Summers
| publisher = New York Times, July 27, 2014, Rachel L. Swarns
| url = https://www.nytimes.com/2014/07/28/nyregion/in-coney-island-weaving-a-confection-that-tastes-like-long-ago-summers.html?module=Search&mabReward=relbias%3Ar%2C%7B%221%22%3A%22RI%3A6%22%7D}}</ref> Kẹo có vị ngọt lịm, to xù và nhanh tan, kẹo bông không mát như kem nhưng tan còn nhanh hơn cả kem.
Dòng 9:
Ở [[Việt Nam]], đây là một thứ quà vặt khá phổ biến, được bày bán nhiều trên phố, rạp xiếc, nơi vui chơi giải trí hoăc trước cổng trường và được trẻ con ưa thích.
 
Kẹo bông được sản xuất và bán trên toàn cầu - được biết đến với tên gọi '''fairy floss''' ở [[Úc]]<ref>{{chú thích web|url=http://www.dictionary.com/browse/fairyfloss |title=Fairyfloss &#124; Define Fairyfloss at |website=Dictionary.com |date= |accessdate=2017-03-16}}</ref> hay '''candy floss''' ở [[Anh]], [[Ireland]], [[New Zealand]], [[Nam Phi]], [[Ai Cập]], [[Ấn Độ]] và [[Sri Lanka]]. Bánh kẹo tương tự bao gồm '' [[sohan papdi]]'' ở Ấn Độ và ''[[pashmak]]'' ở [[Iran]].
 
==Lịch sử==
Dòng 15:
Kẹo bông lần đầu tiên xuất hiện ở [[châu Âu]] vào thế kỷ 19. Vào thời điểm đó, để tạo ra đường kéo thành sợi rất tốn sức lao động, chi phí cao và giới [[tầng lớp trung lưu|trung lưu]] khó có thể mua được.<ref>{{chú thích web|author=Lynne Olver |url=http://www.foodtimeline.org/foodcandy.html#cottoncandy |title=history notes-candy |publisher=The Food Timeline |date= |accessdate = ngày 30 tháng 11 năm 2011}}</ref> Máy kéo thành sợi kẹo bông đã được phát minh vào năm 1897 bởi [[nha sĩ]] William Morrison và thợ làm bánh mứt John C. Wharton, máy này lần đầu tiên giới thiệu tại [[Triển lãm thế giới|Hội chợ Thế giới]] 1904 với tên gọi ''"Fairy Floss"''<ref>{{chú thích web|url=http://www.straightdope.com/mailbag/mcottoncandy.html |title=Cotton Candy |publisher=The Straight Dope |date = ngày 7 tháng 2 năm 2000 |accessdate = ngày 30 tháng 11 năm 2011}}</ref> đã thu được thành công lớn, bán được 68.655 cây kẹo với giá 25¢ ({{Inflation|index=US|value=0.25|start_year=1904|fmt=eq|r=2}}), thu được một nửa chi phí bỏ ra khi tham gia hội chợ. Vào những năm 1920, "Fairy floss" được đổi thành ''cotton candy'' (kẹo bông).<ref name="Cotton Candy Fun Facts">{{chú thích web|url=http://www.candyusa.com/FunStuff/FunFactsDetail.cfm?ItemNumber=967|title=Cotton Candy Fun Facts|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110708114410/http://www.candyusa.com/FunStuff/FunFactsDetail.cfm?ItemNumber=967 |archivedate=July 8, 2011 }}</ref>
 
Nhiều nguồn tin cho rằng kẹo bông có nguồn gốc từ [[Ý]] vào đầu thế kỷ 15.<ref name="cottoncandy.net">{{chú thích web|author=Linda Fri |url=http://www.cottoncandy.net/history.html |title=Cotton Candy History |publisher=CottonCandy.net |date=August 11, 2010 |accessdate=June 28, 2015}}</ref>
 
Joseph Lascaux, một nha sĩ từ [[New Orleans]], [[Louisiana]], đã phát minh ra một chiếc máy làm kẹo bông vào năm 1921. Trên thực tế, bằng sáng chế Lascaux đã đặt tên cho kẹo là “cotton candy” và tên "fairy floss" đã biến mất, mặc dù nó vẫn giữ nguyên tên này tại Úc.<ref name="History of Cotton Candy.” www.fineentertaining.com. Retrieved June 28, 2012">{{chú thích web|url=http://www.fineentertaining.com/page/History-of-Cotton-Candy|title=History of Cotton Candy|website=Fineentertaining.com|accessdate=June 28, 2012}}</ref><ref name="Cotton Candy Fun Facts" /> Vào những năm 1970, một chiếc máy làm kẹo bông tự động đã được phát minh để tạo ra sản phẩm và đóng gói nhanh chóng. Điều này làm cho nó dễ dàng hơn trong việc sản xuất và có sẵn để bán tại các lễ hội, hội chợ và cửa hàng trong những năm 1970 trở đi.
 
[[Tootsie Roll Industries]], nhà sản xuất kẹo bông lớn nhất thế giới, với các vị trái cây và đóng bao bì được gọi là ''[[Stuff Fluffy]]''.<ref>{{chú thích web|url=http://www.tootsie.com/products.php?pid=148 |title=Welcome to Tootsie - Product Information - Fluffy Stuff Cotton Candy |publisher=Tootsie.com |date = ngày 22 tháng 5 năm 2010 |accessdate = ngày 30 tháng 11 năm 2011}}</ref>
 
[[Hoa Kỳ]] kỷ niệm ''Ngày kẹo bông'' vào ngày 07 tháng 12.<ref name="Cotton Candy Fun Facts" />
Dòng 26:
Kẹo bông được chế biến khá đơn giản, với dụng cụ chế biến là một thùng làm kẹo thô sơ hình tròn có trục xoay tạo sức nóng, ở giữa chiếc máy có một cái lỗ để bỏ đường vào. Từ những cục đường nhỏ có màu trắng, xanh, hoặc đỏ, người chế biến cho vào trục giữa (phần tâm) của thùng làm kẹo, và bật công tắc hoặc đạp chân vào chiếc bàn đạp bên dưới. Sức nóng tỏa ra làm cho đường tan chảy ra thành những sợi tơ mỏng, những sợi tơ trắng, xanh, đỏ kết lại thành những sợi tơ đường và được thổi dạt ra vành thùng. Sau khi tạo xong thì người chế biến dùng cây que dài vét và quay tròn cho lớp bông gòn ấy dính vào thành từng lớp và cho vào bao nilông.<ref>{{chú thích web| url = http://www.thanhnien.com.vn/News/Pages/200912/20090319153336.aspx | tiêu đề = Kẹo bông | author = | ngày = | ngày truy cập = 2 tháng 6 năm 2014 | nơi xuất bản = Thanh Niên Online | ngôn ngữ = }}</ref>
 
Kẹo bông nhạy cảm với độ ẩm, và trong các [[mùa hè]] ẩm ướt, quá trình làm kẹo có thể bị xáo trộn và kẹo dễ dính.
 
Ở [[Mỹ]], cho đến năm 1949, khi Gold Medal cho ra đời loại máy làm kẹo tiên tiến của họ, đến nay chúng chiếm hầu hết loại máy được bán trên thị trường và các sản phẩm kẹo bông được làm tương tự ở nước này.<ref>{{chú thích web|author= |url=http://www.straightdope.com/columns/read/1738/who-invented-cotton-candy |title=Who invented cotton candy? |publisher=The Straight Dope |date=2000-02-07 |accessdate=2017-03-16}}</ref>
 
Năm 1978, chiếc máy tự động đầu tiên được sử dụng để sản xuất kẹo bông ra đời. Kể từ đó, những sáng tạo và đổi mới không ngừng của máy làm kẹo bông ngày càng lớn hơn. Chúng có nhiều kích cỡ khác nhau. Các máy móc hiện đại dùng sản xuất cho mục đích thương mại có thể chứa tới {{convert|3|lbs}} đường và có các ngăn để lưu trữ thêm hương vị. Chiếc bát quay ở đỉnh quay với tốc độ 3.450 vòng/phút.<ref>{{chú thích web|last=Venzon |first=Christine |url=http://science.howstuffworks.com/innovation/edible-innovations/cotton-candy3.htm |title=How Stuff Works Inc. "Cotton Candy Machines and Marketing Today." Howstuffworks.com. Web. 14 Sept. 2011 |publisher=Science.howstuffworks.com |date=December 3, 2009 |accessdate=November 30, 2011}}</ref>
Dòng 34:
==Hình ảnh==
<gallery>
Tập tin:Cotton_candy_making.JPG|Chế biến kẹo bông, Satkhira, [[Bangladesh]]
Tập tin:Cotton Candy Maker.JPG|Thùng làm kẹo bông
Tập tin:Cotton_candy_shop.JPG|Cửa hàng kẹo bông
Dòng 44:
<gallery>
Tập tin:Spinning head of the cotton candy maker.jpg|Đầu quay của thiết bị sản xuất kẹo bông
Tập tin:Wata cukrowa Kraków.JPG|Máy làm kẹo bông ở [[Ba Lan]]
Tập tin:Pashmak.jpg|[[Pashmak]], loại của [[Iran]]
Tập tin:Pismaniye 1 (Piotr Kuczynski).jpg|''[[Pişmaniye]]'', loại của [[Thổ Nhĩ Kỳ]]
Tập tin:Soan_sohan_papdi_India_Festive_Sweets.jpg|[[Sohan papdi]], loại của Ấn Độ
Tập tin:Dragons beard candy.JPG|[[Dragon'sKẹo beardrâu candyrồng]], loại của [[Trung Quốc]]
Tập tin:Kkultarae, Korean court cake.jpg|[[Kkul-tarae]], loại của [[Hàn Quốc]]
</gallery>
 
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Kẹo_bông”