Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Chùa Keo (Hà Nội)”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 25:
*[[Chùa Keo (Thái Bình)]]
*[[Chùa Keo Hành Thiện]]
Chùa Keo, tọa lạc tại xã Kim Sơn, huyện Gia Lâm, ngoại thành Hà Nội, cách trung tâm thành phố khoảng 20km. Chùa thuộc hệ phái Bắc tông.
 
Làng Keo(tên cổ của làng Giao Tất ngày nay) có tên xưa là Cổ Giao, có nghề truyền thống nấu keo da trâu và nghề sơn gỗ, đặc biệt là sơn son thếp vàng.
 
Tư liệu ở chùa cho biết truyền thuyết về Tứ Pháp ở Luy Lâu và sự tích Bà Keo, tức bà Pháp Vân. Ngày xưa, khi tạc xong tượng Tứ Pháp (Pháp Vân, Pháp Vũ, Pháp Lôi, Pháp Điện) ở làng Dâu, nhiều thợ sơn ở các nơi khác không sơn được các tượng do sơn cứ chảy khi quét lên, phải đến hiệp thợ sơn làng Keo đến sơn thì công việc mới hoàn thành. Thấy còn dư một khúc gỗ, hiệp thợ làng Keo xin mang về làng, tạc tượng bà Pháp Vân giống pho tượng Bà tại chùa Dâu, nhưng kích thước nhỏ hơn. Do làng Keo là một làng có diện tích khá lớn nên sau cải cách ruộng đất năm 1986,một diện tích lớn đất làng Giao Tất được chuyển giao thuộc sự quản lý của thôn Giao Tự nên mới có câu Chùa Giao Tất, đất Giao Tự
 
Chùa Keo cách Luy Lâu khoảng 4km về phía đông, thờ bà Keo tức bà Pháp Vân là một trong tứ đại Phật Pháp (Pháp Vân, Pháp Vũ, Pháp Lôi, Pháp Điện) thời cổ ở Việt Nam. Trước Cách mạng tháng Tám và trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ chùa Keo luôn luôn là nơi lui tới hoạt động của các đồng chí lãnh đạo cách mạng trong vùng. Chùa được xây dựng cách đây hàng ngàn năm, khi đạo Phật bắt đầu du nhập vào nước ta. Chùa đã được trùng tu nhiều lần, những lần trùng tu lớn còn được ghi rõ trên các bia 1611, 1638, 1787...
 
Trong kháng chiến chống Pháp chùa bị hư hại nặng vì bom đạn giặc nên được trùng tu lớn vào năm 1933. Chùa Keo nằm trên một khu đất cao rộng ở nơi khu cư trú của hai làng Giao Tất và Giao Tự, trên đường thiên lý đi các nơi, có cảnh đẹp, với núi sông bao quanh. Xưa kia trước cửa chùa là một cầu đá rồi đến cổng tam quan 2 tầng, 8 mái với bia đá to ở hai bên nhưng nay tam quan không còn mà chỉ có một cổng ra vào đơn giản rồi đến sân, chùa chính, nhà thờ Mẫu, nhà thờ Tổ và khu vườn tháp.
 
Chùa chính gồm tiền đường và hậu cung, ở hai đầu của tiền đường xưa là gác treo chuông, khánh. Tại 2 gian hồi có đặt tượng 2 ông Hộ Pháp đứng trên mãnh sư. Tiếp theo tiền đường là 2 dãy hành lang, mỗi dãy đặt 9 vị La Hán. Tại thềm thượng điện có 2 con nghê đá, miệng ngậm ngọc. Trong toà thượng điện treo nhiều hoành phi câu đối. Phía ngoài đặt một hương án lớn chạm trổ rồng mây trên có đặt những tượng Phật, rồi đến một bệ xây trên đặt tượng Pháp Vân (Bà Keo) và các tượng khác. Phía trong ngoài toà tam bảo còn xây một tháp ngũ giác 3 tầng với nhiều tượng Phật. Điện Mẫu và nhà thờ Tổ ở phía sau chùa chính, tại đây không chỉ có tượng Mẫu và tượng Tổ mà còn đặt nhiều pho tượng khác vì diện tích chùa chính được phục hồi nhỏ hơn trước không đủ chỗ để đặt các tượng Phật hiện có. Vườn tháp mộ của các vị sự đã viên tịch ở phía sau nhà Mẫu và có ngôi tháp 3 tầng.
 
Chùa Keo có tất cả 47 pho tượng Phật, trong đó có nhiều pho tượng mang phong cách nghệ thuật thế kỷ XVII-XVIII. Đặc biệt, tượng bà Keo là một tác phẩm nghệ thuật rất có giá trị ở thế kỷ XVIII. Chùa Keo còn giữ lại được 6 tấm bia đá, trong đó bia Hoằng Đinh 15 (1615) đã ghi kỹ lần trùng tu, tôn tạo chùa, 1 chuông đúc thời Cảnh Thịnh (l794), 1 khánh đồng, 8 đạo sắc phong cùng nhiều đồ thờ tự, nhiều mảng chạm quí, đẹp mang phong cách nghệ thuật thời Lê.
 
Chùa Keo đã bị hư hại nhiều trong chiến tranh. Chùa được công nhận di tích lịch sử - văn hóa năm 1993.
 
== Chú thích ==
{{Tham_khảo|cột=}}