Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Thuận Ý Mật phi”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n replaced: , → , (3), tháng 5]], 17 → tháng 5 năm 17 (2), tháng 10, 17 → tháng 10 năm [[17 using AWB
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 13:
 
== Thân thế ==
Thuận Ý Mật phi sinh vào khoảng [[Thậpthập niên 1660]], người gốc [[Tô Châu]]. Phụ thân là [[Quan chế triều Thanh#Chính bát phẩm 2|Chính bát phẩm Quản lãnh]] [[Vương Quốc Chinh]] (王國正), một tước quan nhỏ trị ở Tô Châu. Thân mẫu của Mật phi là [[Hoàng thị]] (黃氏), cũng là người Hán, mất vào trưa ngày 14 tháng 7 năm 1748 do bệnh kiết lỵ.<ref>{{Chú thích web|url=https://zh.wikipedia.org/wiki/%E9%A0%86%E6%87%BF%E5%AF%86%E5%A4%AA%E5%A6%83|title=《一史館藏康熙朝漢文硃批奏摺彙編》之《奏王嬪之母黃氏病故摺 》:康熙四十八年七月十六日蘇州織造李煦具奏 ,王嫔娘娘之母黄氏,七月初二日忽患痢疾,医治不痊,于七月十四日午时病故,年七十岁。理合奏闻。朱批:知道了。家书留下了,随便再叫知道罢。|last=|first=|date=|website=|archive-url=|archive-date=|dead-url=|access-date=}}</ref>
 
== Đại Thanh Tần phi ==
 
=== Hạ sinh hoàngHoàng tử ===
Theo ước đoán, Vương thị tiến cung vào những năm Khang Hi thứ 20 (khoảng từ năm [[1680]] đến năm [[1690]]). Khi nhập cung, bà có danh hiệu '''Thứ phi''' (庶妃), lúc này đương mới hai mươi. Thời Khang Hi, cung nhân trong hậu cung rất nhiều, dù là tần phi, song vẫn không định được phong hiệu chính thức.
 
Ngày [[24 tháng 12]] năm [[1693]], Vương thị hạ sinh Hoàng thập ngũ tử [[Dận Vu]]. Do sinh mẫu có phân vị không cao nên Dận Vu được giao cho [[Hiếu Cung Nhân hoàng hậu|Hiếu Cung Nhân Hoàng hậu]] - tức Đức phi Ô Nhã thị nuôi dưỡng. Năm 8 tuổi, Dận Vu đã được theo phụPhụ hoàng tuần du biên cương và hộ tống namNam tuần (năm 1707), chứng tỏ mức độ sủng ái của Khang Hi đếĐế đối với vị hoàngHoàng tử này.
 
Ngày [[28 tháng 7]] năm [[1695]], bà lại tiếp tục sinh hạ Hoàng thập lục tử [[Dận Lộc]]. Những năm cuối thời [[Khang Hi]], hoàngHoàng đế mệnh Dận Lộc chưởng quản [[Nội vụ phủ]].
 
Ngày [[15 tháng 5]] năm [[1701]], Vương thị hạ sinh Hoàng thập bát tử [[Dận Giới]], một trong những hoàngHoàng tử được Khang Hi Đế thương yêu nhất. Vào năm [[1708]], Khang Hi đế đi du hành ở phía [[Tị Thử Sơn Trang|Bắc Trường Thành]], vì vốn rất yêu mến Dận Giới nên ông đã mang Dận Giới đi theo. Tuy nhiên, vùng biên giới phía Bắc không giống như những căn phòng được sưởi ấm ở trong cung, nên trên đường đi, Dận Giới đã nhiễm gió lạnh rồi bệnh rất nặng. Trong suốt thời gian Dận Giới bị bệnh, Khang Hi đếĐế ngày đêm ở cạnh, còn thường xuyên ôm Dận Giới vào lòng sưởi ấm. Tuy nhiên, cuối cùng vị [[Hoàng tử]] bất hạnh này vẫn không thể qua khỏi. Thi hài của Dận Giới được mai táng tại Phi viên tẩm trong Cảnh lăng (景陵). Đây cũng là vị [[Hoàng tử]] duy nhất được tuỳ táng cùng với Khang Hi đếĐế.
 
Với xuất thân là người Hán, Thứ phi Vương thị lại có thể liên tiếp hạ sinh ba vị Hoàng tử, cho thấy mức độ ân sủng dồi dào của Khang Hi đếĐế dành cho bà. Có lẽ, Khang Hi chưa chính thức phong hiệu cho Vương thị chẳng qua là e ngại xuất thân của bà mà thôi.
Sau khi Dận Giới qua đời, [[Khang Hi Đế]] vô cùng đau khổ. Trong suốt thời gian Dận Giới mắc bệnh nặng, [[Thái tử]] [[Dận Nhưng]] không hề hỏi thăm lấy một lần. Đến khi Dận Giới qua đời, [[Dận Nhưng]] cũng không tỏ vẻ gì là đau thương. Đây chính là một trong những nguyên nhân mà [[Khang Hi Đế]] phế truất ngôi vị [[Thái tử]] của [[Dận Nhưng]].
 
Với xuất thân là người Hán, Thứ phi Vương thị lại có thể liên tiếp hạ sinh ba vị Hoàng tử, cho thấy mức độ ân sủng dồi dào của Khang Hi đế dành cho bà. Có lẽ, Khang Hi chưa chính thức phong hiệu cho Vương thị chẳng qua là e ngại xuất thân của bà mà thôi.
 
=== Chính thức phong hiệu ===
Hàng 38 ⟶ 36:
Đến khi [[Càn Long Đế]] vừa lên ngôi, năm đầu tiên ([[1736]]) đã quyết dụ tôn [[Khác Huệ Hoàng quý phi|Hoàng quý phi Đông thị]], [[Đôn Di Hoàng quý phi|Quý phi Qua Nhĩ Giai thị]], [[Thuần Dụ Cần phi]] cùng Mật phi Vương thị, đương thời xưng ['''Tứ Thái phi'''; 四太妃]. Quyết định gia thêm hai chữ '''Thuận Ý''' (顺懿) vào trong thụy hiệu, toàn xưng '''Hoàng tổ Thuận Ý Mật Thái phi''' (皇祖順懿密太妃)<ref>{{Chú thích web|url=《清高宗实录》 - 雍正十三年九月 ○又谕、朕自幼龄。仰蒙皇祖、慈爱笃挚。抚育宫中。太妃皇贵妃、贵妃、仰体皇祖圣心。提携看视。备极周至。朕心感念不忘。太妃密妃、诞育庄亲王。太妃勤妃、诞育果亲王。二王为皇考宣力多年。公忠体国。今又辅朕办理政务。禆益良多。此四太妃、应各加封号。以展朕敬礼之意。著该部定详具奏。|title=|last=|first=|date=|website=|archive-url=|archive-date=|dead-url=|access-date=}}</ref>. [[Tháng 11]] cùng năm, tuyên sách chính thức cho Thuận Ý Mật phi, lễ làm ở [[Ninh Thọ cung]], do Càn Long Đế đích thân ngự Thái Hòa điện duyệt sách bảo.<ref>{{Chú thích web|url=《清高宗实录》-乾隆元年十一月:○壬辰。加尊圣祖仁皇帝四太妃、为寿祺皇贵妃温惠贵妃、顺懿密妃、纯裕勤妃、上御太和殿阅册宝。诣宁寿宫行礼。|title=|last=|first=|date=|website=|archive-url=|archive-date=|dead-url=|access-date=}}</ref>
 
Sau khi Ung Chính lên ngôi, [[Huệ phi (Khang Hy)|Huệ phi]], [[Nghi phi (Khang Hy)|Nghi phi]], [[Vinh phi (Khang Hy)|Vinh phi]], [[Định phi]] đều xuất cung đoàn tụ với con cháu, an hưởng tuổi già. Dưới thời Càn Long, hai thânThân vương Dận Lộc, Dận Lễ cũng từng dâng tấu xin hoàngHoàng đế cho phép đón mẫu phi về phủ.
 
Tháng [[12]] năm Càn Long thứ 13 (1748), Càn Long hồi đáp:
 
''"Trẫm được biết, hai vị tháiThái phi (Thuần Dụ Cần phi Trần thị và Thuận Ý Mật phi Vương thị) đang sống tại cung Ninh Thọ. Trẫm đang lúc thực hiện di nguyện của hoàngHoàng khảo, muốn hiếu kính phụng dưỡng hậu cung tiền triều. Nay nghe tấu vắn của các vươngVương gia, trong lòng trẫm rất bất an, lại theo ý chỉ của tháiThái hậu, e rằng khó có thể thực hiện. Nếu trẫm không đồng ý để các thânThân vương đón mẫu phi về phủ thì vô tình cản trở tấm lòng hiếu thảo của hai vị. Còn nếu đồng ý tức là trẫm đang tắc trách trong việc hiếu kính với các tháiThái phi, khiến tâm trẫm vô cùng áy náy. Vậy, từ nay về sau, vào các dịp lễ tết hoặc thọ thần, cho phép hai vị và tất cả các vươngVương gia, bốiBối lặc đón các tháiThái phi, tháiThái tần về phủ, sớm tối hầu hạ. Như vậy, chư vị vươngVương gia có thể tận hiếu mà tấm lòng phụng dưỡng của trẫm cũng được vẹn toàn. Sau này phủ của Hòa thânThân vương Hoằng Trú cũng chiếu theo lễ này mà làm theo".''
 
Theo đó, những năm cuối đời, Thuận Ý Mật phi Vương thị an tâm dưỡng lão tại cung Ninh Thọ, bầu bạn với Thuần Dụ Cần phi Trần thị. Hàng năm vào những dịp được hoàngHoàng đế cho phép, bà sẽ xuất cung đến sống tại phủ của con trai một thời gian.
 
Thuận Ý Mật phi mất ngày [[16]] tháng [[10]] năm Càn Long thứ 9 (1744), thọ khoảng 70 tuổi. Bà được an táng tại vị trí trung tâm (vị trí tôn quý nhất) của Cảnh lăng Phi viên tẩm, ngay gần mộ phần của hoàngHoàng thập bát tử Dận Giới. Đây là một chi tiết hết sức kì lạ vì thông thường, phi tần có tước vị cao nhất (tức [[Ôn Hy quý phi|Ôn Hi Quý phi]] Nữu Hỗ Lộc thị) phải được an táng tại vị trí trung tâm của Phi viên tẩm. Nhưng vị trí đó lại thuộc về Thuận Ý Mật phi, vẫn là một bí ẩn khó giải thích.<ref>{{Chú thích web|url=https://vi-vn.facebook.com/vanhoatrieuthanh.lana/posts/1524245277638565:0|title=Thuận Ý Mật phi|last=|first=|date=|website=|archive-url=|archive-date=|dead-url=|access-date=}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=https://zh.wikipedia.org/wiki/%E9%A0%86%E6%87%BF%E5%AF%86%E5%A4%AA%E5%A6%83|title=《清史稿 卷214 列傳一 后妃》:乾隆初,同時尊封者.......順懿密太妃,王氏。初為密嬪,自密妃尊封。子三:允琶、允祿、允祄,允祄八歲殤.......|last=|first=|date=|website=|archive-url=|archive-date=|dead-url=|access-date=}}</ref>
 
== Nhận định ==
Thuận Ý Mật phi Vương thị, xuất thân là người Hán, nhập cung hầu hạ Khang Hi cũng đã gần sáu mươi năm. Với xuất thân của mình, bà đã giúp các con trai thoát khỏi đấu trường tranh giành ngôi vị Thái tử, mà hậu thế thường biết đến là ['''Cửu tử đoạt đích'''; 九子夺嫡] đầy sóng gió nọ. Nếu không tính Hoàng thập bát tử mất sớm do bệnh tật, thì hai người con trai của bà là Dận Vu và Dận Lộc đều sống khỏe mạnh đến khi già, một điều mà hiếm thấy trong thời Khang Hi. Như vậy, Mật phi quả thực là rất may mắn, cuộc đời bà an nhàn không sóng gió dưới sự sủng ái và hậu thuẫn của chính Khang Hi đếĐế, xuất thân không cao nên không cần lo lắng đến vị trí Thái tử, khi về già lại bầu bạn với [[Thuần Dụ Cần phi]] ở [[Ninh Thọ cung]] và hưởng phúc dưới sự kính trọng của các hoàngTân đế mới. Một cuộc đời như vậy, quả thực là bình lặng hiếm hoi trong lịch sử hậu cung nhà Thanh vốn nổi tiếng là bão táp mưa sa.
 
== Hậu cung bài tự ==
Hàng 58 ⟶ 56:
 
== Hậu duệ ==
Thuận Ý Mật phi Vương thị có ba hoàngHoàng tử với Khang Hi đế:
 
# Hoàng thập ngũ tử [[Dận Vu]] [(胤禑; [[24 tháng 12]] năm [[1693]] - [[8 tháng 3]] năm [[1731]]]), được giao cho [[Hiếu Cung Nhân hoàng hậu|Hiếu Cung Nhân Hoàng hậu]] nuôi dưỡng. Năm [[Ung Chính]] thứ 4 ([[1726]]), ông được phong '''Bối lặc''' (貝勒), mệnh trông coi ''Cảnh lăng'' của [[Khang Hi Đế]]. Năm thứ 8 ([[1730]]), [[tháng 2]], tấn thăng '''Du Quận vương''' (愉郡王). Sau khi qua đời, thụy là '''Du Khác Quận vương''' (愉恪郡王).
# Hoàng thập lục tử [[Dận Lộc]] [(胤祿; [[28 tháng 7]] năm [[1695]] – [[20 tháng 3]] năm [[1767]]]), được cho làm con thừa tự của Trang Tĩnh Thân vương [[Bác Quả ĐạtĐạc]] (莊靖親王博果鐸; 1650 – 1723), trưởng tử của Thừa Trạch Dụ Thân vương [[Thạc Tái]] (承泽裕亲王硕塞; 1629 - 1655), con trai thứ năm của Thanh Thái Tông [[Hoàng Thái Cực]]. Vì vậy ông kế thừa tước vị '''Trang Thân vương''' (莊親王). Sau khi qua đời, ông được truy phong thụy hiệu là '''Trang Khác Thân vương''' (莊恪親王).
# Hoàng thập bát tử [[Dận Giới]] [(胤祄; [[15 tháng 5]] năm [[1701]] - [[17 tháng 10]] năm [[1708]]]), mất sớm do bệnh tật.
 
== Tham khảo ==