Wikipedia

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Triệu Tiệp dư (Hán Vũ Đế)”

Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
nKhông có tóm lược sửa đổi
nKhông có tóm lược sửa đổi
Dòng 30:
Hoàng tử Lưu Phất Lăng là con trai thứ 6 và là con trai út của Hán Vũ Đế. Tương truyền, Triệu thị mang thai tới 14 tháng, bằng số thời gian mà [[Đế Nghiêu]] được mang thai; sử quan biết chuyện tâu lên chúc mừng lên, Hán Vũ Đế tuổi già nghe tin ấy mà mừng vui, hạ chiếu đổi tên cửa của Câu Dặc cung làm ''Nghiêu Mẫu môn'' (堯母門)<ref>《汉书·卷九十七上·外戚传第六十七上》：太始三年生昭帝，号钩弋子。任身十四月乃生，上曰：“闻昔尧十四月而生，今钩弋亦然。”乃命其所生门曰尧母门。</ref>.
 
Năm Chinh Hòa thứ 2 ([[91 TCN]]), phát sinh Họa Vu cổ. Lệ Thái tử [[Lưu Cứ]] cùng Hoàng hậu [[Vệ Tử Phu]] đều bị hạ bệ, ngôi vị [[Thái tử]] của Hán Vũ Đế bị để trống<ref>《史记·卷四十九·外戚世家第十九》：卫太子废後，未复立太子。</ref>. Vào lúc này, những người con trai khác của Hán Vũ Đế bắt đầu có ý ngó đến ngôi vị Thái tử. Khi ấy, ngoại trừ Lệ Thái tử Lưu Cứ, Hán Vũ Đế còn có con trai thứ Tề Hoài vương [[Lưu Hoành (Tề Hoài vương)|Lưu Hoành]], nhưng Lưu Hoành đã sớm mất<ref>《史记·卷六十·三王世家第三十》：子闳王齐，年少，无有子，立，不幸早死，国绝，为郡。</ref>. Sau họa Vu cổ, những người con trai của Hán Vũ Đế chỉ còn: Yên vương [[Lưu Đán]], Quảng Lăng vương [[Lưu Tư (Tây Hán)|Lưu Tư]], Xương Ấp vương [[Lưu Bác]] (刘髆) cùng con trai của Triệu thị là Lưu Phất Lăng. Trong khoảng năm Chinh Hòa thứ 3 đến thứ 4 ([[90 TCN]] đến [[89 TCN]]), Hán Vũ Đế cho rằng Lưu Phất Lăng tuy chỉ mới 6 tuổi, nhưng thân thể cực tốt, hơn nữa lại rất thông minh, dự bị lập làm Thái tử<ref>​《汉书·卷九十七上·外戚传第六十七上》：钩弋子年五六岁，壮大多知，上常言“类我”，又感其生与众异，甚奇爱之，心欲立焉，以其年稚母少，恐女主颛恣乱国家，犹与久之。</ref>.▼
== Cái chết ==▼
=== Con trai được lập ===
▲Năm Chinh Hòa thứ 2 ([[91 TCN]]), phát sinh Họa Vu cổ. Lệ Thái tử [[Lưu Cứ]] cùng Hoàng hậu [[Vệ Tử Phu]] đều bị hạ bệ, ngôi vị [[Thái tử]] của Hán Vũ Đế bị để trống<ref>《史记·卷四十九·外戚世家第十九》：卫太子废後，未复立太子。</ref>. Vào lúc này, những người con trai khác của Hán Vũ Đế bắt đầu có ý ngó đến ngôi vị Thái tử. Khi ấy, ngoại trừ Lệ Thái tử Lưu Cứ, Hán Vũ Đế còn có con trai thứ Tề Hoài vương [[Lưu Hoành (Tề Hoài vương)|Lưu Hoành]], nhưng Lưu Hoành đã sớm mất<ref>《史记·卷六十·三王世家第三十》：子闳王齐，年少，无有子，立，不幸早死，国绝，为郡。</ref>.
 
Sau họa Vu cổ, những người con trai của Hán Vũ Đế chỉ còn: Yên vương [[Lưu Đán]], Quảng Lăng vương [[Lưu Tư (Tây Hán)|Lưu Tư]], Xương Ấp vương [[Lưu Bác]] (刘髆) cùng con trai của Triệu thị là Lưu Phất Lăng.
 
Không lâu sau khi Lưu Cứ mất, Yên vương Lưu Đán dâng thư, nói xin về kinh sư đảm nhiệm chức Thị vệ bảo vệ hoàng cung. Hán Vũ Đế nhìn ra Lưu Đán có âm mưu với ngôi vị Thái tử, liền rất tức giận, ở cửa Bắc giết chết sứ giả của Lưu Đán, cũng ra chỉ tước đi 3 huyện của nước Yên<ref>《史记·卷四十九·外戚世家第十九》：而燕王旦上书，原归国入宿卫。武帝怒，立斩其使者於北阙。</ref>. Còn Quảng Lăng vương Lưu Tư, vốn là người xa xỉ, không có tài cán lại thích làm càng lám quấy, từ lâu đã không phải người có thể trở thành Thái tử<ref>《汉书·卷六十三·武五子传第三十三》：胥壮大，好倡乐逸游，力扛鼎，空手搏熊彘猛兽。动作无法度，故终不得为汉嗣。</ref>. Còn Xương Ấp vương Lưu Bác, ông vốn là do [[Lý phu nhân (Hán Vũ Đế)|Lý phu nhân]] sinh ra. Lý phu nhân là một sủng phi của Hán Vũ Đế, nhưng hai anh trai của Lý phu nhân là Lý Diên Niên cùng [[Lý Quảng Lợi]] liên tiếp đắc tội với Hán Vũ Đế. Đặc biệt là Lý Quảng Lợi tuy đã được tha thứ, cuối cùng lại đầu hàng [[Hung Nô]], dẫn đoán toàn bộ nhà họ Lý bị tru di. Xương Ấp vương Lưu Bác có một nhà mẹ như vậy, không cần nói cũng thấy khả năng ông kế vị rất thấp.
 
Hoàng lục tử Lưu Phất Lăng là đứa con trai còn lại, nhỏ nhất của Hán Vũ Đế, và cũng là nhân tuyển khả dĩ nhất của Hán Vũ Đế. Trong khoảng năm Chinh Hòa thứ 3 đến thứ 4 ([[90 TCN]] đến [[89 TCN]]), Hán Vũ Đế cho rằng Lưu Phất Lăng tuy chỉ mới 6 tuổi, nhưng thân thể cực tốt, hơn nữa lại rất thông minh, dự bị lập làm Thái tử<ref>​《汉书·卷九十七上·外戚传第六十七上》：钩弋子年五六岁，壮大多知，上常言“类我”，又感其生与众异，甚奇爱之，心欲立焉，以其年稚母少，恐女主颛恣乱国家，犹与久之。</ref>.
 
=== Bị Hán Vũ Đế bức tử ===
Năm Hậu Nguyên nguyên niên ([[88 TCN]]), Triệu Tiệp dư đột ngột qua đời. Cái chết của Triệu Tiệp dư cho đến nay vẫn là một truyền thuyết nổi tiếng trong lịch sử. Sách [[Hán thư]] lại ghi rằng, khi ấy Hán Vũ Đế nghỉ ở Cam Tuyền cung, Triệu Tiệp dư theo hầu làm sai, bị quở trách, Tiệp dư buồn bực mà chết<ref>《汉书·卷九十七上·外戚传第六十七上》：钩弋婕妤从幸甘泉，有过见谴，以忧死，因葬云阳。</ref>.
 
▲== CáiNguyên nhân cái chết ==
NhưngTuy Hán thư của [[Ban Cố]] ghi lại Triệu thị vì bị khiển trách, sinh buồn bực mà mất, thế nhưng truyền thuyết lưu truyền lại hoàn toàn khác biệt, đều cho rằng chính Hán Vũ Đế đã giết chết Triệu Tiệp dư. Câu chuyện của đại thần [[Chủ Thiếu Tôn]] (褚少孙) trong [[Sử ký]] đặc biệt có ghi lại sự việc này, và thường được xem là nguyên nhân thật sự dẫn đến cái chết của bà như sau:
{{Cquote|
上居甘泉宫，召画工图画周公负成王也。於是左右群臣知武帝意欲立少子也。後数日，帝谴责钩弋夫人。夫人脱簪珥叩头。帝曰：“引持去，送掖庭狱！”夫人还顾，帝曰：“趣行，女不得活！”夫人死云阳宫。时暴风扬尘，百姓感伤。使者夜持棺往葬之，封识其处。 其後帝闲居，问左右曰：“人言云何？”左右对曰：“人言且立其子，何去其母乎？”帝曰：“然。是非儿曹愚人所知也。往古国家所以乱也，由主少母壮也。女主独居骄蹇，淫乱自恣，莫能禁也。女不闻吕后邪？”
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Triệu_Tiệp_dư_(Hán_Vũ_Đế)”