Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Đại học Harvard”

| thành phố = [[Cambridge, Massachusetts|Cambridge,]]

| quốc gia = [[Hoa Kỳ]]{{USA}}

'''Viện Đại học Harvard''' ([[tiếng Anh]]: ''Harvard University''), còn gọi là '''Đại học Harvard''', là một [[viện đại học]] nghiên cứu tư thục, thành viên của [[Liên đoàn Ivy]], ở [[Cambridge, Massachusetts]], [[Hoa Kỳ]]. Với [[lịch sử]], tầm ảnh hưởng, và tài sản của mình, Harvard là một trong những [[trường đại học|viện đại học]] danh tiếng nhất [[thế giới]].<ref>{{chú thích sách|title=Making Harvard Modern: The Rise of America's University|last1=Keller|first1=Morton|last2=Keller|first2=Phyllis|publisher=Oxford University Press|isbn=0-19-514457-0|quote=Harvard's professional schools... won world prestige of a sort rarely seen among social institutions. (...) Harvard's age, wealth, quality, and prestige may well shield it from any conceivable vicissitudes.|year=2001|pages=463–481}}</ref><ref>{{chú thích sách|title=How Harvard Rules: Reason in the Service of Empire|quote=... [Harvard's] tremendous institutional power and prestige (...) Within the nation's (arguably) most prestigious institution of higher learning...|chapter=Sexual Shakedown|pages=326–336|year=1989|publisher=South End Press|isbn=0-89608-284-9|editor1-first=John|last=Spaulding|first=Christina|editor-last=Trumpbour}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=http://www.bloomberg.com/news/2011-03-10/harvard-mit-ranked-most-prestigious-universities-study-reports.html|tiêu đề=Harvard, MIT Ranked Most Prestigious Universities, Study Reports|tác giả 1=David Altaner|nhà xuất bản=Bloomberg|ngày tháng=ngày 9 tháng 3 năm 2011|ngày truy cập=ngày 1 tháng 3 năm 2012}}</ref><ref>{{chú thích sách|title=Collier's Encyclopedia|publisher=Macmillan Educational Co.|year=1986|quote=Harvard University, one of the world's most prestigious institutions of higher learning, was founded in Massachusetts in 1636.}}</ref><ref>{{Chú thích web|họ 1=Newport|tên 1=Frank|tiêu đề=Harvard Number One University in Eyes of Public Stanford and Yale in second place|url=http://www.gallup.com/poll/9109/harvard-number-one-university-eyes-public.aspx|nhà xuất bản=Gallup}}</ref>

Được thành lập vào năm 1636 bởi Cơ quan Lập pháp Thuộc địa Vịnh Massachusetts và không lâu sau đó đặt theo tên của John Harvard - người đã hiến tặng của cải cho trường, Harvard là cơ sở học tập bậc cao lâu đời nhất Hoa Kỳ.<ref>{{chú thích sách|first1=Frederick |last1=Rudolph|title=The American College and University|year=1961|page=3|isbn=0-8203-1285-1|publisher=University of Georgia Press}}</ref> Mặc dù chưa bao giờ có mối quan hệ chính thức với bất kỳ giáo phái nào, Trường Đại học Harvard (''Harvard College'', sau này là trường giáo dục bậc đại học của Viện Đại học Harvard) trong thời kỳ đầu chủ yếu đào tạo các mục sư [[Kháng Cách]] thuộc hệ phái Tự trị Giáo đoàn. Chương trình học và thành phần sinh viên của trường dần dần trở nên có tính chất thế tục trong [[thế kỷ XVIII]], và đến [[thế kỷ XIX]] thì Harvard đã nổi lên như một cơ sở văn hóa chủ chốt của giới tinh hoa vùng [[Boston]].<ref>{{cite journal|title=Harvard and the Boston Brahmins: A Study in Institutional and Class Development, 1800–1865|last=Story|first=Ronald|journal=Journal of Social History|volume=8|issue=3|year=1975|pages=94–121|doi=10.1353/jsh/8.3.94}}</ref><ref>{{chú thích sách|last=Farrell|first=Betty G.|title=Elite Families: Class and Power in Nineteenth-Century Boston|year=1993|isbn=0-7914-1593-7|publisher=State University of New York Press}}</ref> Sau [[Nội chiến Hoa Kỳ]], [[Charles W. Eliot]] trong nhiệm kỳ viện trưởng kéo dài nhiều năm của mình (từ 1869 đến 1909) đã chuyển đổi [[trường đại học]] này và các trường chuyên nghiệp liên kết với nó thành một [[viện đại học]] nghiên cứu hiện đại. Harvard là thành viên sáng lập [[Hiệp hội Viện Đại học Bắc Mỹ]] vào năm 1900.<ref name="AAU">{{Chú thích web|url=http://www.aau.edu/about/article.aspx?id=5476|tiêu đề=Member Institutions and years of Admission|nhà xuất bản=Association of American Universities|ngày truy cập=ngày 28 tháng 8 năm 2010}}</ref> James Bryant Conant lãnh đạo viện đại học này trong suốt thời kỳ [[Đại khủng hoảng|Đại suy thoái]] và [[Chiến tranh thế giới thứ hai]], và sau chiến tranh bắt đầu cải cách [[chương trình học]] và mở rộng việc tuyển sinh. Trường Đại học Harvard trở thành cơ sở [[giáo dục]] dành cho cả nam lẫn nữ vào năm 1977 khi nó sáp nhập với Trường Đại học Radcliffe.

Viện Đại học Harvard được tổ chức thành 11 đơn vị học thuật - 10 [[phân khoa đại học]] và Viện Nghiên cứu Cao cấp Radcliffe - với các khuôn viên nằm rải rác khắp vùng đô thị Boston:<ref>{{Chú thích web|url=http://www.provost.harvard.edu/institutional_research/09_03OrgChtFac.pdf|tiêu đề=Faculties and Allied Institutions|nhà xuất bản=Office of the Provost, Harvard University|ngày truy cập=ngày 27 tháng 8 năm 2010}}</ref> khuôn viên chính rộng {{convert|209|acre|ha|adj=on}} nằm ở thành phố Cambridge, cách Boston chừng {{convert|3|mi|km}} về phía tây bắc; Trường Kinh doanh và các cơ sở thể thao, bao gồm Sân vận động Harvard, nằm bên kia sông Charles ở khu Allston của Boston; còn Trường Y khoa, Trường Nha khoa, và Trường Y tế Công cộng thì nằm ở Khu Y khoa Longwood.<ref name="Campus">{{Chú thích web|url=http://www.provost.harvard.edu/institutional_research/harvard_fact_book_2012_physical_plant.pdf|tiêu đề=Faculties and Allied Institutions|năm=2012|nhà xuất bản=Office of the Provost, Harvard University|ngày truy cập=ngày 15 tháng 6 năm 2013}}</ref> Trong số các tổng thống Hoa Kỳ, có tám người là cựu sinh viên Harvard; chừng 150 người được trao [[giải Nobel]] là [[sinh viên]], [[giảng viên]], hay nhân viên của viện đại học này. Ngoài ra, có 62 tỉ phú hiện đang còn sống và 335 Học giả Rhodes, hầu hết sống ở [[Hoa Kỳ]], là cựu sinh viên Harvard.<ref name=RS>{{Chú thích web|url=http://www.rhodesscholar.org/assets/uploads/2013_Insitutions_Winner%20Count_8_8_13.pdf|tiêu đề= US Rhodes Scholarship Winners by institution (1904-2013)|ngày truy cập = ngày 9 tháng 9 năm 2013 |nhà xuất bản= The Rhodes Trust}}</ref><ref>{{chú thích báo|url=http://www.forbes.com/2010/08/11/harvard-stanford-columbia-business-billionaires-universities.html?boxes=businesschannelsections|title=Billionaire Universities|author=Janhavi Kumar Sapra|date=ngày 11 tháng 8 năm 2010|accessdate=ngày 31 tháng 8 năm 2010|work=[[Forbes]]}}</ref> Thư viện Viện Đại học Harvard cũng là thư viện đại học lớn nhất ở Hoa Kỳ.<ref name="largestlibs">{{Chú thích web|url=http://www.ala.org/ala/professionalresources/libfactsheets/alalibraryfactsheet22.cfm|tiêu đề=The Nation's Largest Libraries: A Listing By Volumes Held|ngày tháng=May 2009|ngày truy cập = ngày 19 tháng 8 năm 2009 |nhà xuất bản=American Library Association}}</ref> Tính đến [[tháng 6]] năm [[2013]], tổng số tiền hiến tặng mà Harvard có được là 32,3 tỷ [[đô-la]], lớn hơn ở bất cứ cơ sở học thuật nào trên [[thế giới]].<ref name="NACUBO">{{Chú thích web|url=http://www.nacubo.org/Documents/Endowment%20Files/2013NCSEEndowmentMarketValuesRevisedJan232014.pdf|tiêu đề=U.S. and Canadian Institutions Listed by Fiscal Year 2013