Tương truyền, dưới thời vua [[Lý Thánh Tông]], chùa Keo dođược xây dựng bởi [[Thiền sư]] [[Không Lộ|Dương Không Lộ]] xây dựng ở ven [[sông Hồng]] từ năm [[1061]] tại hương Giao Thủy, phủ Hà Thanh (nay thuộc huyện Giao Thủy, tỉnh [[Nam Định]]). Tuy nhiên, theo Thánh tổ thực lục diễn ca lưu giữ ở chùa thì ban đầu chùa Keo có tên gọi là Nghiêm Quang tự, sư tổ của chùa chính là [[Lý Triều Quốc Sư]]: Thiền sư [[Nguyễn Minh Không]] (pháp hiệu là Không Lộ)<ref>[http://phatgiao.org.vn/nghien-cuu/201408/Thien-su-Nguyen-Minh-khong-va-mot-so-le-hoi-Phat-giao-tieu-bieu-o-mien-Bac-15643/ Thiền sư Nguyễn Minh không và một số lễ hội Phật giáo tiêu biểu ở miền Bắc]</ref>.
Ban đầu, chùa có tên là '''Nghiêm Quang tự''', đến năm [[1167]] mới đổi thành '''Thần Quang tự'''. Vì Giao Thủy có [[tên Nôm]] là Keo, nên ngôi chùa này cũng được gọi là chùa Keo.
