Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Năm chí tuyến”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi
Mở rộng bài viết
Dòng 3:
Trên Trái Đất, chúng ta nhận biết được sự tiến triển của [[năm]] [[chí tuyến]] từ sự chuyển động rất chậm của Mặt Trời từ phía nam lên phía bắc và sự quay trở lại. Đường [[chí tuyến Bắc|bắc chí tuyến]] (chí tuyến chòm sao [[Con Cua]]) và [[chí tuyến Nam|nam chí tuyến]] (chí tuyến chòm sao [[Ma Kết]]) là các [[vĩ độ]] cực bắc và cực nam mà Mặt Trời đạt đến trong chu trình của nó. Vị trí của Mặt Trời có thể được đo bằng sự thay đổi mỗi ngày tại thời điểm giữa trưa của độ dài bóng kim của [[đồng hồ mặt trời]] (một cột hay que thẳng đứng hoặc nghiêng theo trục trái đất). Đây là phương pháp "tự nhiên" nhất để tính độ dài của năm với ý nghĩa "sự thay đổi của độ chiếu sáng sinh ra các [[mùa]]".
 
Vì điểm xuân phân lùi lại dọc theo hoàng đạo một cung 50,29" mỗi năm (do [[tiến động|tuế sai]] của trục Trái Đất) nên phải mất 25.770 năm nó mới đi hết một vòng hoàng đạo. Từ đó suy ra 25.770 năm thiên văn = 25.771 năm chí tuyến. Do đó, một năm chí tuyến = 0,999961196999961197 năm thiên văn. Nói cách khác, một năm chí tuyến ngắn hơn [[năm thiên văn]] khoảng 0,000038803 x 365,2564 x 24 x 60 = 20,409 phút (năm [[2000]], sự chênh lệch là 20,409 phút; năm [[1900]] là 20,400 phút). Đó chính là thời gian Mặt trời (thực ra là Trái Đất) đi hết cung 50,29" trên hoàng đạo.
 
Sở dĩ độ dài năm chí tuyến phụ thuộc vào điểm được chọn trên hoàng đạo vì quỹ đạo Trái Đất có dạng ellipse nên độ dài cung 50,29" tại mỗi điểm là khác nhau. Càng gần điểm cận nhật, cung đó càng ngắn, tức là năm chí tuyến càng dài. Do đó, xét trong 4 điểm xuân phân, hạ chí, thu phân, đông chí thì năm chí tuyến tại điểm đông chí là dài nhất, còn tại điểm hạ chí là ngắn nhất.
 
== Các phân biệt cụ thể ==
Chuyển động của Trái Đất trên [[quỹ đạo]] của nó (và như vậy là chuyển động biểu kiến của Mặt Trời giữa các ngôi sao) là không hoàn toàn đều vì sự [[nhiễu động]] [[tương tác hấp dẫn|trọng trường]] gây ra bởi [[Mặt Trăng]] và các [[hành tinh]]. Vì thế thời gian giữa hai sự trôi qua kế tiếp của một điểm cụ thể trên hoàng đạo sẽ biến đổi.
 
Thêm nữa, vận tốc của Trái Đất trên quỹ đạo của nó biến đổi do quỹ đạo của nó là một hình elípellipse chứ không phải đường tròn. Ngoài ra, vị trí của điểm phân trên quỹ đạo cũng thay đổi do tuế sai. Kết quả là (giải thích dưới đây) độ dài của năm chí tuyến phụ thuộc vào điểm cụ thể mà ta chọn trên hoàng đạo mà Mặt Trời trở lại.
 
Vì vậy các nhà thiên văn học đã định nghĩa ''năm chí tuyến trung bình'', là trung bình của tất cả các điểm trên hoàng đạo; nó có độ dài khoảng 365,242 2 [[ngày]] [[SI]]. Bên cạnh đó, các năm chí tuyến đã được định nghĩa cho các điểm cụ thể trên hoàng đạo: cụ thể là '''năm xuân phân''', được bắt đầu và kết thúc khi Mặt Trời xuất hiện hai lần kế tiếp ở điểm xuân phân. Nó có độ dài khoảng 365,242 4 ngày.