Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Chữ Quốc ngữ”

Bộ chữ Quốc ngữ sử dụng các [[ký tự Latinh]], dựa trên các bảng chữ cái của [[nhóm ngôn ngữ Rôman]] <ref>Haudricourt, André-Georges. 2010. [http://halshs.archives-ouvertes.fr/docs/00/92/00/64/PDF/Haudricourt1949_Peculiarities_MonKhmerStudies2010.pdf "The Origin of the Peculiarities of the Vietnamese Alphabet."] Mon-Khmer Studies 39: 89–104. Translated from: Haudricourt, André-Georges. 1949. "L’origine Des Particularités de L’alphabet Vietnamien." Dân Viêt-Nam 3: 61–68.</ref> đặc biệt là [[bảng chữ cái [[tiếng Bồ Đào Nha]],<ref name="Jacques 2002" /> với các dấu phụ chủ yếu từ [[bảng chữ cái Hy Lạp]] <ref>{{Chú thích web|url=https://sachtonghop.files.wordpress.com/2015/01/le1bb8bch-se1bbad-che1bbaf-que1bb91c-nge1bbaf.pdf|tiêu đề=Lịch sử chữ Quốc ngữ}}</ref>.

|íchíc-xì

|i dài/''i grecgờ-réc''

Tại miền Nam, các nhà trường dạy học sinh phát âm ''gi'' là /zj/, ''d'' là /jz/. Tuy nhiên cả hai cách phát âm trên chỉ nhằm mục đích giúp học sinh phân biệt chính tả, hiếm khi thấy có trong thực tiễn phát âm hàng ngày.

Hai chữ "i" và "y" đều được gọi là "i", khi cần phân biệt thì dựa theo hình dạng của chúng chữ "i" được gọi là "i ngắn" (vì chiều dàicao in thường của nó ngắn hơn chữ "y"), chữ "y" được gọi là "y dài". ChữCái tên "i grec" của chữ "y" là do nó được vay mượn từ chữ [[Upsilon|Upxilon]] của [[bảng chữ cái Hy Lạp]], nên tên gọi của nó trong [[tiếng Latinh]], tiếng Bồ Đào Nha và tiếng Pháp đều có nghĩa là "chữ yi Hy Lạp". Trong [[tiếng Hy Lạp hiện đại]] (thường được tính mốc là bắt đầu từ năm 1453 khi [[Đế quốc Đông La Mã]] sụp đổ) chữ "y" biểu thị nguyên âm /i/. Trong tiếng Latinh chữ "i" (còn được viết là "j") biểu thị hai nguyên âm /ɪ/, /iː/ và phụ âm /j/. Trong chữ quốc ngữ, chữ "i" cũng được dùng để ghi lại âm vị /i/ và /j/ giống như tiếng Latinh nhưng không phải lúc nào hai âm vị /i/ và /j/ cũng được ghi lại bằng chữ cái "i", trong một số trường hợp chúng được ghi lại bằng chữ "y".

Cách dùng "i" hoặc "y" kiểu cũ thì thường căn cứ vào ''Hán Việt Từ điển'' của [[Đào Duy Anh]] (1931).<ref>[http://ttntt.free.fr/archive/dxkienchiivay.html Chữ y và i]</ref> Theo đó thì "y" được dùng thay "i" với những từ gốc [[Từ Hán-Việt|Hán Việt]] nếu đứng sau các [[phụ âm]] [[h]], [[k]], [[l]], [[m]], [[t]], và [[q]] (qu). Vì vậy nên có "ngựa '''hí'''", "'''tì''' tay" (gốc Nôm) nhưng "song '''hỷ'''", "'''tỵ''' nạn" (gốc Hán Việt). Những phụ âm khác thì vẫn dùng "i" như "tăng '''ni'''" chứ không có '''ny''' (tuy nhiên có ca sĩ mang tên là "Tố Ny" từng tham gia chương trình Giọng Hát Việt). Người Việt ở hải ngoại dạy tiếng Việt cho trẻ em dùng mẹo để nhớ sáu phụ âm trên bằng câu "'''h'''ọc '''m'''au '''l'''ên '''k'''ẻo '''t'''a '''qu'''ên".