Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Evo Morales”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi |
|||
Dòng 6:
|phó viên chức = [[Álvaro García Linera]]
|term_start = [[22 tháng 1]] năm [[2006]]
|term_end =
|predecessor = [[Eduardo Rodríguez]]
|successor =
Dòng 20:
}}
'''Juan Evo Morales Ayma''', (sinh ngày 26 tháng 10 năm 1959) thường được gọi là '''Evo''' ({{IPA-es|ˈeβo}}), là một chính trị gia và nhà hoạt động người [[Bolivia]], giữ chức [[Tổng thống Bolivia]] từ năm 2006 đến năm 2019 và là tổng thống của Boliva đầu tiên là dân tộc bản địa. Morales đã bắt đầu sự nghiệp chính trị với vai trò người tổ chức của nghiệp đoàn Cocalero (những người trồng [[coca]]). Chính quyền của ông đã tập trung vào việc thực hiện các chính sách cánh tả, xóa đói giảm nghèo và đấu tranh với các ảnh hưởng của Hoa Kỳ và các [[công ty đa quốc gia]] ở Bolivia.<ref>{{chú thích web|author=Luis Hernández Navarro |url=http://www.commondreams.org/view/2012/03/21-6 |title=Bolivia Has Transformed Itself by Ignoring the Washington Consensus |publisher=Common Dreams |date= |accessdate = ngày 11 tháng 3 năm 2013}}</ref>
Là người theo [[chủ nghĩa xã hội]], ông là người đứng đầu đảng Phong trào vì Chủ nghĩa xã hội (MAS). Vào ngày 10 tháng 11 năm 2019, ông đã từ chức trong tình trạng bất ổn đáng kể sau khi quân đội đưa ra tối hậu thư yêu cầu từ chức sau báo cáo của Tổ chức các quốc gia Mỹ với cáo buộc chính phủ của ông đã tổ chức bầu cử trong năm. Morales, cùng với chính phủ Mexico, Cuba, Nicaragua và Chính phủ Venezuela của Nicolás Maduro, cho rằng việc loại bỏ ông là một cuộc đảo chính quân sự. Vào ngày 12 tháng 11 năm 2019, Morales đã bay tới Mexico trên một chiếc máy bay của Không quân Mexico, sau khi chấp nhận lời đề nghị tị nạn của Bộ trưởng Ngoại giao.
Sinh ra trong một gia đình người Aymara gồm những người nông dân sống ở Isallawi, Orinoca Canton, Morales đã thực hiện một nền giáo dục cơ bản trước khi thực hiện nghĩa vụ quân sự bắt buộc, vào năm 1978 chuyển đến tỉnh Chapare. Trồng coca và trở thành một đoàn viên công đoàn, anh đã vươn lên nổi bật trong liên minh campesino ("lao động nông thôn"). Trong khả năng đó, ông đã vận động chống lại Hoa Kỳ và những người Bolivia cố gắng tiêu diệt coca như một phần của Cuộc chiến chống ma túy, tố cáo những điều này là một sự vi phạm của đế quốc đối với văn hóa Andes bản địa. Sự tham gia của ông vào các cuộc biểu tình hành động trực tiếp chống chính phủ đã dẫn đến nhiều vụ bắt giữ. Morales tham gia chính trị bầu cử vào năm 1995, trở thành lãnh đạo của MAS và được bầu vào Quốc hội năm 1997. Cùng với các biện pháp tu từ dân túy, chiến dịch của ông tập trung vào các vấn đề ảnh hưởng đến cộng đồng bản địa và nghèo, ủng hộ cải cách ruộng đất và phân phối lại của cải khí đốt. Ông đã đạt được tầm nhìn gia tăng thông qua các cuộc biểu tình và xung đột khí đốt ở Nam Kỳ. Năm 2002, ông bị trục xuất khỏi Quốc hội vì khuyến khích người biểu tình chống chính phủ, mặc dù ông đứng thứ hai trong cuộc bầu cử tổng thống năm đó.
==Tiểu sử==
Sinh ra trong một gia đình nông dân [[người Aymara]] tại Isallawi, [[Orinoca]], Morlaes học hết tiểu học thì đăng lính. Năm 1978 ông đến tỉnh Chapare trồng [[coca]] và tham gia nghiệp đoàn ''cocalero''. Tiếng tăm Morales nổi lên trong công đoàn ''campesino'' (của những người lao động nông thôn) chống lại chủ trương của chính quyền Bolivia và Hoa Kỳ xóa bỏ cây coca trong cuộc chiến chống [[ma túy]]. Năm 1995 ông bước vào chính trường, lãnh đạo Phong trào Xã hội chủ nghĩa, đặt trọng tâm vào những vấn đề ảnh hưởng đến người bản xứ, giới dân nghèo. Morales ủng hộ cải cách ruộng đất, dùng lợi nhuận từ các mỏ [[khí đốt]] để trang trải kinh phí. Qua mấy đợt biểu tình lớn ở [[Cochabamba]] năm 2000 chống lại các công ty khí đốt, Morales trở thành gương mặt của cả phong trào. Năm 2002 ông bị luận tội và trục xuất khỏi Quốc hội Bolivia mặc dù trong kỳ tuyển cử tổng thống năm đó, ông đoạt hạng nhì số phiếu.
| |||