Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Thụy Bảo công chúa”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trang mới: “'''Thụy Bảo Công chúa''' ( chữ Hán: 瑞寶公主, ?-?) là một Công chúa nhà Trần, Hoàng nữ thứ ba của Trần…”
 
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 1:
{{Thông tin nhân vật hoàng gia
|tên = Thụy Bảo công chúa 瑞寶公主
|native name= 瑞寶公主
|tước vị = [[Công chúa]] [[nhà Trần]]
|tước hiệu = [Tam Công chúa; 三公主]<br>[Uy Văn Vương phi; 威文王妃]<br>[Bảo Nghĩa hầu phu nhân; 保義侯夫人]<br>[Bảo Nghĩa Vương phi; 保義王妃]
|phu quân = [[ Trần Quốc Toại]]
[[Trần Bình Trọng]]
|con cái = [[Chiêu Từ Hoàng hậu Trần thị, danh Chiêu Hiền]]
|cha = [[Trần Thái Tông]]
|mẹ = [[Thứ phi]]
 
}}
 
'''Thụy Bảo Công chúa''' ( [[chữ Hán]]: 瑞寶公主, ?-?) là một [[Công chúa]] [[nhà Trần]], [[Hoàng nữ|Hoàng nữ thứ ba]] của [[Trần Thái Tông]] trong [[lịch sử Việt Nam]].
 
Hàng 4 ⟶ 17:
 
=== Thân thế ===
Công chúa Thụy Bảo không rõ bổn danh, không rõ năm sinh năm mất. Thân mẫu của bà là một [[Thứ phi]] không rõ tích, chỉ biết vị Thứ phi đó sinh ra bà và [[Thiều Dương công chúa]] (韶陽公主) tên '''Thúy'''.
 
=== Hai lần góa bụa ===
 
==== Uy Văn Vương phi ====
[[Hoàng nữ]] của Thái Thượng hoàng [[Trần Thừa]] là [[Thụy Bà công chúa]] (瑞婆公主), chị gái ruột của [[Trần Thái Tông]], hạ sinh [[Trần Quốc Toại]] ( còn gọi '''Trần Toại'''), một danh sĩ, được phong tước là '''Uy Văn vương''' (威文王). Thụy Bảo công chúa nhanh chóng kết duyên với em họ Trần Toại của mình, trở thành [[Vương phi]]. Trần Toại học rộng, thông minh, nhưng không ham đường danh lợi, thích sống cuộc đời phóng khoáng. Phò mã khiêm tốn lễ độ, học vấn uyên bác, đối đáp nhanh nhẹn nên rất được Thượng hoàng Thái Tông và vua anh là [[Trần Thánh Tông]] quý mến. Trần Toại lấy hiệu là '''Sầm Lâu''', có tập thơ Sầm Lâu tập được các danh sĩ đương thời đánh giá cao. Thơ của Trần Toại thể hiện phẩm cách cao đẹp của ông, như câu:
 
''Pha lạp ngũ hồ vinh bội ấn''
Hàng 29 ⟶ 42:
 
: Công chúa Thụy Bảo góa bụa khi còn quá trẻ. [[Trần Nhân Tông]] Trần Khâm khi còn nhỏ đã được chính tay công chúa bế bồng, nuôi nấng. Công chúa còn có công tôn phù Nhân Tông làm vua. Đương triều cũng có dũng tướng [[Trần Bình Trọng]], được phong tước '''Bảo Nghĩa hầu''' (保義侯), chiến công lừng lẫy, danh tiếng vang xa, nhưng sớm góa vợ, để lại một con gái tên '''Chiêu Hiền''' (昭賢). Chiêu Hiền từ nhỏ đã được phong [[Quận chúa]]. [[Trần Thánh Tông]] thương Trần Bình Trọng công cao mà phủ viện quạnh hiu vắng vẻ, cũng thương Quận chúa Chiêu Hiền không có mẫu thân từ nhỏ đến đã đem Công chúa Thụy Bảo tái giá với Trần Bình Trọng.
: [[Tháng 1]] năm [[1285]], 50 vạn quân [[Nguyên]]-[[Mông]] do Trấn Nam Vương [[Thoát Hoan]], con trai của Hoàng đế nhà Nguyên [[Hốt Tất Liệt]], cầm đầu chia quân làm hai cánh tấn công xâm lược [[Đại Việt]]. Quân Nguyên Mông là đạo quân cực kỳ thiện chiến, nhanh chóng chiếm ưu thế tuyệt đối trước quân Đại Việt. Tư lệnh quân Nguyên là Thoát Hoan đặc biệt ưu tiên cho cánh quân truy đuổi này với hai đạo cả thủy lẫn bộ đều do những tướng giỏi, hữu thừa Khoan Triệt và tả thừa [[Lý Hằng]] cùng [[Ô Mã Nhi]], chỉ huy, đều dùng quân khinh kỵ và thuyền nhẹ để truy đuổi bằng được hai vua Trần. Bảo Nghĩa hầu Trần Bình Trọng đã tổ chức cuộc đánh chặn ngay tại bãi Thiên Mạc. Do sự chênh lệch quá lớn về quân số, Bảo Nghĩa hầu bị bắt,nhưng trận đánh là một thắng lợi cực kỳ quan trọng về mặt chiến lược với cuộc kháng chiến kể từ khi đó, quân Nguyên hoàn toàn mất dấu bộ chỉ huy kháng chiến.
 
Sau khi bắt được Trần Bình Trọng, tướng Nguyên tìm mọi cách để khai thác thông tin, dọa nạt, dụ dỗ ông. Tuy nhiên, Trần Bình Trọng kiên quyết không khuất phục. Khi được hỏi có muốn làm vương đất Bắc không, Trần Bình Trọng khẳng khái trả lời:
Hàng 44 ⟶ 57:
 
==== Xuất gia tu hành ====
Sau khi Chiêu Hiền Quận chúa sinh ra Hoàng thái tử Trần Mạnh, công chúa Thụy Bảo cảm thấy mình đã hoàn thành nghĩa cử đối với phu quân quá cố Trần Bình Trọng, nên quyết định xuất gia. Bà muốn nương nhờ cửa Phật, tu hành giải thoát những phiền muộn của cuộc đời hai lần góa bụa. Công chúa về [[thôn Tiền]] ở phía Tây [[núi Hổ]] huyện [[Thiên Bản]], khai khẩn đất hoang tạo thành khu vườn hoa tươi tốt, coi đây là nơi nghỉ ngơi yên vui cuối đời, nên đặt tên là Vườn hoa An Lạc (An Lạc hoa viên). Mươi năm sau, [[Huyền Trân|Huyền Trân Công chúa]] ở [[Chiêm Thành]] về, cũng chọn núi Hổ làm nơi tu hành, lập chùa Nộn, lấy hiệu là '''Hương Tràng ni sư'''. Từ đấy hai bà cháu Thụy Bảo và Huyền Trân sớm tối bên nhau, lúc bà lần bước lên chơi chùa Nộn; lúc thì cháu mang quả xuống chùa Tiền thăm bà, sống an nhàn, thanh tịnh suốt quãng đời còn lại. Hai công chúa giúp dân khai phá vùng bãi biển [[Côi Sơn]] (Côi Sơn hải khẩu) thành điền trang, vừa đem lại cảnh trù phù của làng quê, vừa bớt đi sự u tịch, cô quạnh của nhà chùa. Khi công chúa Thụy Bảo viên tịch, nhân dân xây bảo tháp ngay trong vườn An Lạc và chuyển chùa, lập đền thờ công chúa ngay giữa làng.
 
Đền còn lưu giữ nhiều sắc phong, trong đó có sắc phong đời [[Lê Cảnh Hưng]], đời [[Tây Sơn]] [[Cảnh Thịnh]], có đoạn ghi: “'''''Thụy Bảo uy đức thông minh duệ trí, ung dung khí tượng, anh linh hựu dân diệu tĩnh trinh thục thuần cảm Phương Phi công chúa'''''”. Thần vị tại đền công chúa Thụy Bảo ghi: “''Trần Triều tông thất phu nhân liệt tiết vương mẫu ni sư truy phong yểu điệu trinh thục Thụy Bảo công chúa vị tiền''”. Đền còn phả ký viết trên bảng son có niên đại Khải Định thứ 4 (1920), có đoạn ghi công tích của bà:
 
“''Bà có công nuôi ẵm và phò Nhân Tông lên ngôi… Bà vui vẻ trở về đi tu, đắc đạo thành tiên vậy. Chúa là con vua Trần Thái Tông, là cô của vua Trần Nhân Tông, ngoại tổ mẫu của vua Trần Minh Tông.”''