Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Bhumibol Adulyadej”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi
nKhông có tóm lược sửa đổi
Dòng 30:
 
'''Bhumibol Adulyadej''' hoặc '''Phumiphon Adunyadet''' ([[Thái Lan]]), phiên âm [[tiếng Việt]] là ''Phu-mi-phôn A-đun-da-đệt'', chính thức được gọi là "'''Bhumibol Đại đế'''"<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=1wG8BZOhqtcC&pg=PA220&dq=%22king+bhumibol%22+%22the+great%22&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjl9I6U0tjPAhUC2D4KHXqMA1gQ6AEIIjAB#v=onepage&q=%22king%20bhumibol%22%20%22the%20great%22&f=false|title=Worshipping the Great Moderniser: King Chulalongkorn, Patron Saint of the Thai Middle Class|last=Stengs|first=Irene|date=2009-01-01|publisher=NUS Press|isbn=9789971694296|language=en}}</ref><ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=O0R3uO1d9u4C&pg=PA277&dq=%22king+bhumibol%22+%22the+great%22&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjl9I6U0tjPAhUC2D4KHXqMA1gQ6AEILjAD#v=onepage&q=%22king%20bhumibol%22%20%22the%20great%22&f=false|title=Chronicle of Thailand: Headline News Since 1946|last=Grossman|first=Nicholas|date=2009-01-01|publisher=Editions Didier Millet|isbn=9789814217125|language=en}}</ref><ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=XaRtAAAAQBAJ&pg=PA61&dq=%22king+bhumibol%22+%22the+great%22&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjl9I6U0tjPAhUC2D4KHXqMA1gQ6AEIMzAE#v=onepage&q=%22king%20bhumibol%22%20%22the%20great%22&f=false|title=Historical Dictionary of Thailand|last=Fry|first=Gerald W.|last2=Nieminen|first2=Gayla S.|last3=Smith|first3=Harold E.|date=2013-08-08|publisher=Scarecrow Press|isbn=9780810875258|language=en}}</ref><ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=tzIEAAAAMBAJ&pg=PA13&dq=%22king+bhumibol%22+%22the+great%22&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjl9I6U0tjPAhUC2D4KHXqMA1gQ6AEIQDAG#v=onepage&q=%22king%20bhumibol%22%20%22the%20great%22&f=false|title=The Rotarian|last=International|first=Rotary|date=2016-10-13|publisher=Rotary International|language=en}}</ref> ([[tiếng Thái]]:ภูมิพลอดุลยเดช; [[Bảng mẫu tự phiên âm quốc tế|IPA]]: {{IPA|pʰu:mipʰon adunjadeːd}};
{{Audio|Bhumibol Adulyadej.ogg|nghe}}) ([[5 tháng 12]] năm [[1927]] - [[13 tháng 10]] năm [[2016]])<ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Thailand's King Bhumibol Adulyadej dies, aged 88|url=http://www.straitstimes.com/asia/se-asia/thailands-king-bhumibol-adulyadej-dies-aged-88|work=[[The Straits Times]]|ngày truy cập=13 October 2016}}</ref>, còn được gọi là Vua '''Rama IX''', là quốc vương [[Thái Lan]] trị vì từ ngày [[9 tháng 6]] năm [[1946]] cho đến khi mất ngày [[13 tháng 10]], năm [[2016]]. Ông lên ngôi sau khi anh trai mình (vua [[Rama VIII]]) chết do bị ám sát.
 
Bhumibol Aduladej được xem là một trong số [[:en:List of longest-reigning monarchs|những vị quân vương trị vì lâu nhất thế giới]]<ref name=autogenerated1>{{Chú thích web|url=http://www.thehindu.com/news/thailands-king-bhumibol-adulyadej-dies/article9215490.ece?homepage=true|tiêu đề=Thailand’s King Bhumibol Adulyadej, world's longest-reigning monarch, dies|tên 1=|họ 1=Reuters|ngày=13 October 2016|nhà xuất bản=|ngày truy cập=14 October 2016|via=The Hindu}}</ref> và là vị [[Danh sách vua Thái Lan|vua trị vì lâu nhất]] trong [[lịch sử Thái Lan]].<ref name=longestthai>{{Chú thích web |năm=1996 |url=http://www.worldhop.com/Journals/J5/ROYAL.HTM |tiêu đề=A Royal Occasion speeches |nhà xuất bản=Worldhop | work = Journal |ngày truy cập=5 July 2006|url lưu trữ = https://web.archive.org/web/20060512194220/http://www.worldhop.com/Journals/J5/ROYAL.HTM |ngày lưu trữ=12 May 2006}}</ref> Trong suốt triều đại của ông, Thái Lan đã trải qua 30 đời [[Thủ tướng Vương quốc Thái Lan|thủ tướng]] bắt đầu với [[Pridi Banomyong]] và kết thúc với [[Prayuth Chan-ocha]].<ref>{{Chú thích web|url=http://www.thedailybeast.com/articles/2016/10/13/thailand-s-king-bhumibol-dies-triggering-anguish-and-fears-of-unrest.html|tiêu đề=Thailand’s King Bhumibol Dies, Triggering Anguish and Fears of Unrest|tên 1=Brien|họ 1=Redmond|ngày=13 October 2016|work=thedailybeast.com|ngày truy cập=14 October 2016}}</ref>
Dòng 53:
{{Vua Chakri}}
 
Bhumibol kế vị ngai vàng sau khi anh của ông, Vuavua [[Ananda Mahidol]], mất ngày [[9 tháng 6]] năm [[1946]], trong một sự kiện được miêu tả là một tai nạn liên quan đến vũ khí xảy ra trong Hoàng Cung ở Bangkok. Nỗi đau buồn sâu sắc khi mất người anh mà Bhumibol luôn ngưỡng mộ được bộc lộ trong một bức thư riêng, … (Tôi) không ngừng suy nghĩ về anh ấy, dù chỉ trong phút chốc. Tôi luôn nghĩ rằng, trong suốt cuộc đời mình, sẽ không bao giờ chia lìa khỏi anh. Nhưng định mệnh thật nghiệt ngã. (Tôi) không hề nghĩ đến ngai báu, chỉ nghĩ rằng mình là người em bé bỏng của anh".
 
Vì chưa hoàn tất chương trình học, Nhà vua và bà mẹ quyết định Bhumibol phải trở lại [[Thuỵ Sĩ]]. Suốt trong thời gian này, chú của cậu, [[Rangsit]] vương xứ Chainat, được chỉ định làm [[Nhiếp chính vương]]. Đến [[Thuỵ Sĩ]], Bhumibol chuyển sang nghiên cứu Luật và Khoa học Chính trị, những môn học hữu ích cho cậu sau khi nhận lãnh ngai báu. Trong khi sống ở Thuỵ Sĩ, Bhumibol thường xuyên đến [[Paris]], ở đó cậu gặp người cháu họ, Mom Rajawongse Sirkit Kitiakara, con gái của anh họ ông là đại sứ Thái tại [[Pháp]]. Cậu trở nên khách quen trong ngôi nhà của ông đại sứ. Khi Bhumibol bị mất một mắt trong một tai nạn xe hơi ở [[Lausanne]], Mom Rajawongse Sirkit lại trở thành khách quen của cậu. Cô gái đến gặp mẹ của Bhumibol và được yêu cầu đến học tại Lausanne khi nhà vua tỏ ra quan tâm đến cô và muốn biết nhiều hơn về cô. Bhumibol chọn cho cô Riante Rive, một trường nội trú ở Lausanne. Rồi một lễ đính hôn tổ chức đơn giản ở Lausanne ngày [[19 tháng 7]] năm [[1949]]. Họ kết hôn ngày [[28 tháng 4]] năm [[1950]], chỉ vài tuần trước lễ đăng cơ.
Dòng 129:
 
== Sách tiểu sử ==
[[hình:King_Bhumibol_Adulyadej_2010-9-29.jpg|nhỏ|nhàNhà vua Rama IX năm 2010]]
Nhà báo Mỹ Paul Handley, 13 năm sống ở Thái Lan, năm 2005 viết quyển tiểu sử ''The King Never Smiles'' (Ông vua không bao giờ cười - ISBN 0-300-10682-3), được xuất bản bởi Nhà xuất bản [[Đại học Yale]] vào tháng 7 năm 2006. Tháng 1 năm 2006, Bộ Thông tin và Truyền thông Thái Lan ra lệnh cấm và phong toả trang web của Nhà xuất bản Đại học Yale. Trong một thông báo đề ngày [[19 tháng 1]] năm 2006, Tổng Giám đốc Cảnh sát Quốc gia Kowit Wattana nói rằng quyển sách có "nội dung ảnh hưởng đến an ninh quốc gia và đạo đức nhân dân".