Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Phà Ngừm”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 24:
|}}
 
'''Phà Ngừm''' ([[1316]] &ndash; [[1393]]), còn gọi là '''Chậu Phà Ngừm'''; '''Phraya Fa Ngum''', têndanh đầyxưng đủhoàng gia'''Somdetch Brhat-Anya Fa Ladhuraniya Sri Sadhana Kanayudha Maharaja Brhat Rajadharana Sri Chudhana Negara''', sinh ra ở [[Luangprabang|muang Sua]], mất ở [[nanNan (tỉnh)|muang Nan]]), là vị vua đã sáng lập vương quốc [[Lan Xang]] của Lào vào năm [[1354]] và trị vì đến khi mất, năm 1393.<ref name =lanxang1-royal >Christopher Buyers, (10/2009) [http://www.royalark.net/Laos/lanxang1.htm The Khun Lo Dynasty. Lan Xang]. Truy cập 1/04/2019.</ref>
 
Phà Ngừm là cháu nội của [[Souvanna Khamphong]], chẩu mường xứ [[Luangprabang|muang Sua]], là con vua [[Khun Phi Fa]], là hậu duệ của [[Khun Lo]]. Vì cha của Phà Ngừm khi còn là (Hoàng tử) ''Brhat-Anya Phya Vath'' đã dụ dỗ một vương phi của Souvanna Khamphong, nên cả hai cha con ông bị đẩy đi làm con tin của muang Sua ở Angkor. Tại đó, ông đã kết hôn cùng công chúa [[người Khmer|Khmer]] tên là Keo Keng Nya.
 
Cuối năm [[1351]], Angkor bị [[Vương quốc Ayutthaya]] nổi lên cạnh tranh. Triều đình Angkor giao cho ông chỉ huy một đội quân phần lớn là tướng sĩ người Khmer để đi giành lại sự kiểm soát của Angkor ở miền bắc [[cao nguyên Khorat]]. Càng chiến đấu, đội quân của ông càng đông và càng mạnh. Trong trận giao chiến với chẩu mường vùng Viêng Chăn ngày nay, ông không thắng được. Nhưng một quý tộc ở muang Phuan ([[Cánh đồng Chum]] ngày nay) tên là [[Khio Kamyor]] giúp đỡ ông chinh phạt muang Phan và từ đó đánh tới muang Sua. Chú của Phà Ngừm phải tự sát và Phà Ngừm trở thành thủ lĩnh muang Sua vào năm 1353. Những chiến thắng của ông đã khiến các chẩu mường nhiều nơi phải thần phục.